نعمتهای الهی در سورهی الرحمن -1
الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی.
مقداری نگاهی به سورهی رحمت الهی میکنیم بینندگان عزیز بحث رادرشب تولد امام حسن عسکری(علیه السلام) پدر آقا امام زمان(علیه السلام) میبینند زمان پخش7خرداد است درسال83مطابق باشب جمعهای است که جمعهاش تولد آقا امام حسن عسکری(علیه السلام) است به همهی بینند گان و شنوندگان این روز را تبریک میگویم بنای ما تفسیر سورهی الرحمن بودکه بزرگترین رحمتش اولیای الهی هستند موضوع بحث الرحمن رحمت الهی «الرحمن عّلم القرآن خلق الانسان علمه البیان» قبلاً یک بحثی داشتم که اصولاً رحمت به چی گفته میشود همهی نعمتهای خداوند رحمت است ولی یک سری چیزها راعنایت باکلمهی رحمت گفته شده است خودرحمان از اسمهای مخصوص خداست رحیم هم هست رحمان هم هست اما مااجازه داریم به کسی دیگر هم رحیم بگوئیم یعنی آدم میتواند خدا به اوبچهای بدهداسمش رابگذاردرحیم هم توی جامعه افرادی به نام رحیم اما ما اجازه نداریم که اسم بچهمان رابگذاریم رحمان، رحمان اسم مخصوص خداوند است.
واژهی رحم در قرائت نماز
کلمهی رحم واژهای است که هر مسلمانی60 بارواجب است این کلمه را ازدهانش بیرون بیاید یعنی 17 رکعت نمازی که ما میخوانیم10 تاحمد دارد7 رکعتش هم «سبحان الله والحمدلله ولا اله الا الله والله اکبر» توی هر حمد و قل هوالله 6بارماکلمهی رحم رامی گوئیم که ده شش تامی شود60 تا « بسم الله الرحمن الرحیم » دومرتبه بعداز« الحمد لله رب العا لمین» بازمی گوئیم « الرحمن الرحیم » بازبرای قل هوالله میگوئیم «بسم الله الرحمن الرحیم» یعنی انسان اگرروزی60 بار کلمهی رحم برزبان جاری بشود آنوقت میشود که آدم بی رحمی باشد؟ یعنی انسان روزی60 بارباتوجه اگربگویدرحمت، رحمت، رحمت رحمت، رحمت، رحمت، رحمت، رحمت، رحمت، رحمت، رحمت، این اگرتوجه داشته باشد میشودآدم بی رحمی باشد؟
مریضی را توی جاده میبیندبی اعتناباشدفقیری راتوی جامعه میبیند بی اعتناباشد نسبت به مستاجرش که پول ندارد تهدیدش کند که پاشو طرف ندارد چکش را ببرد برگه بزند زندانش کند حالا یک خلافی همسر انجام داد انتقام بکشد.
اگر توجه داشته باشیم که چی میگوئیم و نقش رحمت چیه خیلی جامعهی ما مشکلاتش حل میشود و اگر رحم را برداریم هیچی جایش نمیرسد شما خواسته باشید رحم را بردارید توی یک خانهی رحمت نباشد پول جایش را پر نمیکند زور جایش را پر نمیکند پست جایش را پر نمیکند اگر دو تا کارمند و کارگر جزء با هم مهربان باشند زندگیشان شیرین است اگر رحم را از توی این کارخانه و اداره برداریم هر چه درجه و پست را جابجا کنیم کار مهربانی را نمیکند «الرحمن».
توسعهی رحمت، بحث رحمت الهی است گستردگی رحمت قرآن میفرماید «رحمتی وسعت کل شیء» رحمت خدا همه چیزی را در بر میگیرد زهر مار هم رحمت است چون زهر مار در بدن مار رحمت است بله بیاید توی بدن من، من را میکشد آب دهان هر انسانی در بدن انسان رحمت است بله اگر آب دهان این انسان پرت بشود به دیگری تف میشود و جسارت میشود اما اگر این آب دهان پرتاب شد به انسانی جسارت شد معنایش این نیست که ا ین آب دهان در جای خودش و در دهان انسان رحمت نباشد.
نقش مشکلات در رشد و پیشرفت علوم
ما اگر خواستیم ببینیم چی رحمت است هر چیزی در جای خودش رحمت است چون بلایی میآید از جسم میگیرد از شخص میگیرد شخصیت را بالا میبرد اگر فشار تاریکی نبود ادیسون اختراع برق هم نبود اگر بلای مرض نبود علم داروسازی هم نبود.
اگر زلزله نبود خانههای ضد زلزله سازی و رشد خانه سازی نبود تمام پیشرفتهای علمی بعداز آن است که انسان گرفتار شده نشسته فکر کرده عقلش را به کار انداخته وقتی عقلش به کار افتاد برای مبارزه با آن بلا علم و ابتکارش پیش رفته است پس بلاها هم به یک نحوی رحمت است منتهی رحمت مستقیم نیست گاهی که چوبی را معلم میزند ظاهرش تنبیه است ولی باطنش رحمت است « ورحمتی وسعت کل شیء » رحمت خدا همه چیزی را در بر گرفته. ما اگر خواستیم قضاوت کنیم نبایستی زود قضاوت کنیم باید خیلی چیزها را تا آخر خط ببینیم اگر چه. . . در جمع باید حساب کنیم در فارسی مثالی است که میگویند جوجهها را بایستی آخر پائیز شمرد این یک حرف حسابی است یعنی زود قضاوت نکن.
کسی سگی داشت توی خانه برای حفاظت، زنبیلی دست گرفت رفت بیرون خرید کند وبرگردد تا در را باز کرد بیاید تو دید سگ با پوزهی خونی آمده دم در فکر کرد این سگ بچهی کوچولویی را که توی اتاق بوده پاره کرده عصبانی شد فوری کلت را کشید سگ را کشت دوید رفت توی اتاق دید نه، بچهاش سالم است یک حیوانی دیگر آمده توی خانه سگ دیده این حیوان قصد بچه را دارد بچه قنداقش را گرفته گذاشته آن تاقچهی بالا پریده و با این حیوان درگیر شده آن حیوان را کشته و با پوزهی خونی آمده دم در که اگر دو تا استخوان چرب به من دادی من امروز جان بچهات را نجات دادم آمده بود که مثلاً خودنمایی کند بعد غصه میخورد که من چرا این سگ را کشتم گفت رفتم بالای سر این سگ نشستم هی نگاه کردم دیدم این سگ با چشمهایش به من میگوید چرا زود قضاوت کردی من که توی خانهی تو بودم صبر میکردی میرفتی میدیدی اگر بچهات را کشتم بعد من را میکشتی زود قضاوت نکنیم.
تا بلا رسید نگوئیم خدا چرا همچین کردی؟ پشت این بلا چی بود قبل از این بلا چی بوده؟ نتیجهی این بلا چیه؟ این بلا دفع چه بلای بزرگتری را میکند؟ گاهی بلای کوچک جلوی بلای بزرگ را میگیرد گاهی این بلای کوچک سبب رشد و تکامل است پس رحمت خدا توسعه دارد تلخیها هم در آن رحمتی ا ست.
قرآن، مایهی رحمت الهی
قرآن رحمت است چون میفرماید «الرحمن» پشت سر آن میفرماید «علم القرآن» چرا؟ چون انسان نیاز به قانون دارد زندگی انسان اجتماعی است انسان مثل بتن نیست که سبز بشود خشک بشود و کاری به بغل دستیاش نداشته باشد سعادت یک نفر میتواند افرادی راسعادتمندکندشمااگردردانشگاه موفق شدی تمام بستگان خوشحال میشوند شکست خوردیدهمهی بستگان غصه میخورندیعنی پیروزی و شکست شما اثر میگذارد دنیا سرایت میکند زندگی ما اجتماعی است خوبیها و بدیها در جامعه اثر میگذارد. اختراع هروئین دهها هزار جوان را نابود میکند اختراع دارو دهها هزار نفر را نجات میدهد زندگی اجتماعی قانون میخواهد منتهی قانونی بی تحریف قانونی از سر چشمهی علم قانونهای دیگر تحریف شدهاند تورات تحریف شده شما در تورات میخوانید خدا کشتی گرفت با حضرت یعقوب(علیه السلام) و حضرت یعقوب(علیه السلام) خدا را زد به زمین و خدا شصت پای یعقوب(علیه السلام) را دندان گرفت و بالعکس و گفت اگر من را برکت ندهی رهایت نمیکنم با زور گاز گرفتن از شصت پای خدای کشتی گیر، خدای عاجز، خدایی که آدم پشت درختهای بهشت قایم شد وهی داد میزد کجا هستی کاش تو را خلق نمیکردم پشیمان شده خدا از آفرینش انسان این کتاب آسمانی پر از، حالا پر که نگویم بسیاری از حرفهای این رقمی توی تورات هست.
شما در انجیل میخوانید که حضرت عیسی(علیه السلام) با مادرش رفت میهمانی شراب کم آمد صاحبخانه خجالت کشید گفتند خجالت نکش ظرفها را پر آب کن معجزه میکنیم شراب درست میکنیم که همهی میهمانها شراب بخورند و مست بشوند که تو آبرویت نریزد یعنی پیغمبر شراب ساز خدای کشتی گیر.
رابطهی قرآن با علوم بشری
قرآنی به ما داده که هر چی علم پیش میرود رشد بیشتر میشود تنها دینی که هر چی علم توسعه پیدا میکند طرفدارانش عزیزتر میشوند دین اسلام است یک قانون خلاف عقل در اسلام نیست یک قانونی نداریم که بگویند پیشرفت علم اینرا رد کرده برعکساش داریم که هر روز مثلاً قرآن میفرماید بخاطر اینکه فلان قوم بد آدمی بودند « فبظلم من الذین هادوا» بخاطر ظلمی که یهودیها کردند « حرمنا» حرام کردیم بر آنها تا میگوید چی؟ تا میگوید « الشحم» یعنی پی بخاطر اینکه بد کردند گفتیم حق ندارید پی بخورید این آیه را ما که میخواندیم میگفتیم که مگر پی خوردن هم ارزش دارد حالا که بدی پی به تو نمیدهم بخوری پی که خوردن ندارد پی مفت به ما بدهند ما حاضر نیستیم بخوریم آخر پی چیه که خدا میگوید حالا که بد هستید تو بیختان میکنم میگوئیم چه میکنی؟ میگوید نمیگذارم که پی بخورید پی خوردن که. . . حالا میبینیم شبها توی تلویزیون بعضی شبها بنده خودم بحثش را شنیدهام که گوشت قرمز بدون پی و بدون چربی عامل چه مرضهایی است خیلی خوشی نکنید که آقا گوشت قرمز قرمز اصلاً چربی نمیخواهد بله ممکن است چربی زیادیش مضر باشد اما گوشت قرمز خالی هم. . . حالا هم آقایان بعنوان یک کشف علمی که گوشت بدون پی چه عوارضی دارد.
وقتی قرآن میفرماید «والوالدات» یعنی خانمها «یرضعهن» شیربدهند«اولادهن» مادرها بچه هاشان راشیربدهندچقدر؟ «حولین کاملین» دوسال کامل شیربدهید «لمن یتم» هر که میخواهددوسال کامل شیربدهیداین میخواهدبگویدبچه بایدشیرمادربخوردسالهابا تبلیغات شیرغیرمادروشیرخشک دادندحالا هرسال کنگره میگیرنددردنیا که چه ضررهایی ما ازشیرخشک دیدیم وهیچ چیزجای شیرمادر را پرنمی کندوبهداشتی ترین شیرهاشیرمادراست سرشیشه ایی نمیخواهدشیشه نمیخواهدگرم کردن نمیخواهد سردکردن نمیخواهدموادچربی و قندی تزریقی نمیخواهدهرچی که بدن طفل نیاز دارد خداوند اتوماتیک توی شیرمادرجاسازی کرده چرا ما. . .
هنوزیک آیه پیدانشده به لطف خدا ومابایدافتخارکنیم «الرحمن علم القرآن» این رحمت خدا است که ما. . . ولذا این همه نعمت هست نمیگوید الرحمن چی به تو دادیم اول از. . . بعد از کلمهی رحمت میگوید «الرحمن علم القرآن» قرآن به تو دادیم یعنی کتابی به تودادیم که یک نقطه پس و پیش نشده است کتابی به تو دادیم ازسرچشمهی وحی است(اینطور نیست که مثل پزشکها میگویند حالا آزمایش میکنیم ببینیم چه میشود مثل مصلحان جهانی، مصلح نمایان جهانی که میگویند این کار را بکنیم بعد چنین میشود پیشرفته ترین یا ازپیشرفته ترین کشورهاآمریکاست ازنظرحقوقی، سیاسی، نظامی، اطلاعاتی، تکنولوژی، از خیلی کشورها. . . سرمایهی زور شده. . . از سن کم شما حالا شما سال دوم سوم دانشگاه هستید در این بیست سالهی شما تقریباً چندمرتبه آمریکاخودش گفته غلط کردم طالبان رابزرگ کردگفت غلط کردم اینکه میگوید غلط کردم یک آدم عادی نیست چندهزارمغزنظامی و سیاسی و حقو قی فکرمی کنندتاطالبان رابزرگ میکنند بعدهمه با هم غلط کردند چندهزارساعت و جلسه و شبانه روز فکر میکنند صدام را بزرگ میکنند بعد همه باهم میگویند غلط کردیم چندهزارساعت مغزوفکرکارمی کندعراق را اشغال میکنند بعد همه با هم میفهمند غلط کردند یک قانون نیست که اسلام بگوید ما این را وضع کردیم بعدبگویدکه مااشتباه کردیم چرا؟ برای اینکه قانون ازسرچشمهی علم است.)
تمام قوانین پشتش یا حزب است یا سود فرد است یا سود حزبی است یا خط است «الرحمن علم القرآن» من راجع به قرآن جلسات دیگر هم حرف دارم پیغمبر و رهبر معصوم هم رحمت است.
پیامبر مایهی رحمت الهی
رهبر آسمانی رحمت است قرآن راجع به پیغمبر میفرماید«وماارسلناک» اینرا الان شب تولد امام حسن عسکری(علیه السلام) است میشنوید اینراحدواً دو ماه قبل از امشب هم اشاره شد توی تلویزیون «وماارسلناک الا رحمه» پیغمبرمانفرستادیم تورامگررحمت یعنی سرتا پا رحمت هستی البته رحمت است به شرطی که ما گوش بدهیم آب رحمت است به شرطی که ما صورتمان را بشوریم اما اگر جوی آب کنار انسان برود و انسان وضو نگیرد یا خودش را نشورد آب رحمت است اما ایشان از این رحمت استفاده. . . ولذا آیهی دیگر میفرماید که «الا لیطاع» «وماارسلنامن رسول» ماهیچ پیغمبری را نفرستادیم «الا لیطاع الا رحمه» آیهی داریم پیغمبر نیست جز رحمت.
آیهی دیگری داریم پیغمبر نیامد جز برای اینکه اطاعت بشود یعنی دریافت رحمت در سایهی چی؟ مثل کتابخانه، کتابخانه رحمت است به شرطی که شما وارد شوید مطالعه کنید کامپیوتر رحمت است تا کدام تکمه را بزنی. پدر و مادر رحمت است تا چقدر از این پدر و مادر استفاده کنیم رهبر الهی، به چه دلیل ما نیاز به امام داریم؟ شب تولد امام حسن عسکری(علیه السلام) بد نیست که یک چند دقیقهای راجع به امامت صحبت کنم.
به همان دلیلی که ما نیاز به پیغمبر داریم. سوال: به چه دلیل ما نیاز به امام داریم؟ پاسخ: به همان دلیلی که ما نیاز به پیغمبر داریم اگر جاهلیم جاهل معلم میخواهد پیغمبر معلم است اگر متحیریم متحیر راهنما میخواهد پیغمبر راهنما است اگر منحرف میشویم اگر از آینده خبر نداریم آدم دلش میخواهد بالاخره بداند آینده چه میشود ما باید یک کسی باشد که از آینده خبر داشته باشد به ما بگوید بالاخره ما اینطرفش را میبینیم بالاخره تا مردن را میفهمیم اما بعد از مرگ چه خبر میشود ما از آن علم خبر نداریم بعد از مرگ. . . اگر ما از غیب خبر خواسته باشیم باید یک کس صادقی باشد که از غیب یک خبرهایی به ما بدهد علم ما محدود است ما از اسرار هستی خبر نداریم.
(خیلی غصه میخورم پای تلویزیون که مینشینم مثلا میبینم که کشف جدید کارشناسان نمیدانم محققین ثابت کردند در اثر چه تحقیقات طولانی که مثلا فرض کنید که آب انار چه خاصیتی دارد نمیدانم گوشت تازه چه خاصیتی دارد نمیدانم سبزی کاهو چه خاصیتی دارد من وقتی اینها را میبینم خیلی غصه میخورم) گاهی میبینم که توی تلویزیون میگویند در اثر تحقیقات چنین فلان کهکشان کشف شد حالا در هر کهکشانی مسافت و ستار و مدار و دیگر آنرا من نمیدانم یک حدیث کوچولو داریم که تا آخر تاریخ هر چه کهکشان کشف بشود این حدیث بیشتر جلوه میکند.
امیر المؤمنین(علیه السلام) فرمود کرهی زمین نسبت به آسمان مثل یک حلقه است توی یک بیابان یک حلقهی انگشتر توی یک بیابان بیفتد چه جور است آسمان اول نسبت به آسمان دوم مثل یک حلقه است توی یک بیابان آسمان سوم نسبت به آسمان چهارم مثل یک حلقه است توی یک بیابان آسمان پنجم نسبت به آسمان ششم، ششم نسبت به هفتم، هفتم نسبت به عرش، عرش نسبت به کرسی، ما وقتی این حدیث را میدیدیم یادم هست که پانزده سالم بود این حدیث را شنیدم از آیت الله نجفی کاشانی از مفسرین بزرگ کاشان چند دوره تفسیر فرمود خدا رحمتش کند حالا اینجا چون کاشان هست و باغ فین هم هست ما 25سال است که کاشان فیلم پر نکردهایم فقط یک مرتبه سر قبر محتشم فیلم پر کردیم و بعد هم فهمیدیم یک خبرهایی هم توی عالم غیب هست چون من با دوربین از تهران آمدم رفتم سر قبر محتشم به مناسبت عاشورا یک فیلمی پر کردم یکی از علمای بزرگوار قم خبر نداشت به من زنگ زد گفت شما دیشب با محتشم و امام حسین(علیه السلام) برنامهای داشتید؟ گفتم شما خبر دارید؟ گفت نه من هیچ خبری ندارم ولی یک خوابی دیدم گفتم چه خوابی دیدهای؟ گفت خواب دیدم که تو رفتهای حرم امام حسین(علیه السلام) با قلم و رنگ به دیوارهای حرم امام حسین(علیه السلام) شعرهای محتشم را مینویسی گفتم بله شما کی این خواب را دیدهای؟ گفت دیشب گفتم عصرش من سر قبر محتشم یک نواری برای امام حسین(علیه السلام) واشعار محتشم پر کردم فهمیدم یک خبرهایی هم هست.
حدودا پانزده سالم بود که ایشان در تفسیرش میفرمود که همین حدیث که حضرت علی(علیه السلام) فرمود آسمان اول نسبت به دو، دو نسبت به سه تا شش نسبت به هفت حالا هرچی کهکشان کشف بشود میبینیم این حدیث هی دارد جلوه پیدا میکند.
رهبر معصوم رحمت است «وماارسلناک الا رحمه للعالمین» الان دنیا مشکلش چیه؟ مترو است، انرژی اتمی است، پتروشیمی است، هواپیما و فرودگاه است؟ دنیا الان توی چی چی میسوزد؟ توی نداشتن رهبر لایق چرا عراق سوخت؟ رهبرش صدام بود.
با چند هزار کارشناس تازهی آمریکا میگوید حرکات بوش آمریکا. . . حیثیت آمریکا را در دنیا ضایع کرد یعنی بوش با همهی کارشناس هایش که کار میکنند بعد گروه دیگر میگویند تو با این حرکتت با این تفکرت و با این سیاست گذاریت آمریکا را ضایع کردی آمریکاه یک ابهتی داشت. شعارها، آدمها، همه رنگ میپزند ولی امام صادق(علیه السلام) هر روز جلوهاش تازهتر میشود رهبر الهی رحمت است نجات از طاغوت رحمت است قرآن میفرماید «فانجیناه هو و الذین معه» ما نجات دادیم آن پیغمبر و حامیانش را «برحمه منا» معلوم میشود نجات از طاغوت خودش رحمت است همین نجات رحمت است شما یک گربه را توی قفساش کن هر چه گوشت بیندازی توی قفس میبینی هی به پنجرهها چنگ میزند با گربه مصاحبه کنیم که گربه جان! چی چی میخواهی؟ میگوید آزادی میگوئیم بیایی بیرون دیگر گوشت نیست بایستی توی کوچهها خورده کاغذ بخوری به نایلون دندان بزنی میگوید آزادی، گربه ترجیح میدهد که بیرون قدم بزند گرسنه باشد اما توی قفس گوشت پهلویش. . . روزهای اول فکر میکردند بعضی که، بله وضع عراق نمیدانی برنج ارزان شد یک چند کشتی برنج مقداری برنج وروغن آوردند مردم فکر کردند رفاه است بله توی قفساش کن گربه را هم اگر توی قفساش کنی گوشت به او بدهی یا در قفس را باز بگذاری گرسنگی بکشد گرسنگی با آزادی را ترجیح میدهد با گوشت توی قفس هر نعمتی. . .
(گاهی وقتها ممکن است یک خانمی خواستگار برایش بیاید مهرش زیاد باشد میگوید به! چه خانهای، چه قیافهای، چه پزی، اما این بخاطر هوسهایی که دارد و دین هم که ندارد تو را اسیر میکند اسیر هوسهای خودش میکند ممکن است یک طلایی، ساعت مچیای، تلفن همراهی به اسم تو کند یا ماشینی به اسم تو کند چراغ سبزی ممکن است به تو نشان بدهد ولی تو را اسیر هوس خودش میکند ممکن است یک دامادی برای خواستگاری شما بیاید چیزی ندارد ولی آدم سالمی است این آدم سالم با فقرش شرف دارد بر آن پولداری که تو را اسیر هوسهای خودش کند.)
اینکه آدم بفهمد نجات از هوسبازان بین المللی یا هوسبازان کوچه و بازار و پارک و اینها آزادی یک نعمت است. وقت تمام شد «الرحمن علم القرآن» ادامهی بحث را در جلسهی بعد خواهیم گفت. خدایا رحمتهای خودت را به ما بشناسان و توفیق شکر واقعی مرحمت بفرما(الهی آمین).
در قیامت ما را که از ما سوال میکنی چون در روز قیامت سوال میکنند از ین رحمتهای عمرت را چه کردی؟ جوانیات را چه کردی؟ مالت را چه کردی؟ سلامتیات را کجا مصرف کردی؟ خدایا در آن روزی که ما(یا من فی الحساب هیبته) در دعای جوشن داریم که خدایا در حساب، هیبت تو آدم را میگیرد اولین سوال را هم نمیتوانیم جواب بدهیم به ما توفیق بده از الطاف و نعمتها ورحمت تو جوری استفاده کنیم که روز قیامت سرافراز باشیم(الهی آمین).
این رحمت آسمانی حضرت عسکری(علیه السلام) پدر آقا امام زمان(علیه السلام) تولدش را که بالاترین رحمت الهی است به همه تبریک میگویم.
(والسلام علیکم ورحمه الله وبرکاته)