سوال – کسانی که نتوانسته اند به حج بیت الله الحرام بروند، آه حسرت می کشند. آیا این آه کشیدن ثوابی هم دارد ؟
پاسخ – در دعا داریم: ای کسی که بین قوی و ضعیف مساوات برقرار کرده ای. هر کسی در هر کجا می تواند به قله ی کمال برسد. به فردی گفتند که در اینجا بایست و مواظب کفش های ما که طواف می کنیم باش، امام فرمود: ثواب او کمتر از ثواب طواف کننده ها نیست. این روایت جهت پرستاران، پزشکان، مرزبانان و.. . است که بیشتر اوقات در نزد خانواده هایشان نیستند. داریم کسی که به نمازجمعه می رود مثل این است که به مکه رفته است. یعنی به او اجر می دهند. کسی که برای حل کردن مشکل، گامی برمی دارد مثل این است که در صفا و مروه است. یعنی اجر صفا و مروه را برای او می نویسند. هر کس قبر حضرت عبدالعظیم حسنی را زیارت کند مثل کسی است که قبرامام حسین (ع) را زیارت کرده است. پس انسان در هیچ زمانی احساس نمی کند که عقب مانده است. مهم این است که انسان سعی خودش را بکند. کسی که در معنویات وقت می گذارد، بازنده نیست ولی در مادیات این طور است. خدا از انسان عمل نمی خواهد بلکه سعی و تلاش می خواهد. اگر شما اذان بگویید ثوابش را می برید حتی اگر کسی به مسجد نیاید. اگر شما امر به معروف و نهی از منکر بکنید ثواب را می برید حتی اگر طرف به حرف شما گوش ندهد. گفتن امر به معروف و نهی از منکر رشد است. بعضی ها می گویند که ما می گوییم ولی حرف ما اثر ندارد. اگر چوبی نشکند ما آنقدر به آن تبر می زنیم تا بشکند. اگر ما نتوانیم در نوشابه ای را باز کنیم آن را دور نمی اندازیم بلکه از دیگران کمک می گیرید. ممکن است که حرف من در این دختر یا پسر اثر نکند ولی حرف استاد دانشگاه اثر کند یا حرف یک فوتبالیست یا اقوام اثر کند یا ممکن است که این حرف الان اثر نکند و بعدا اثر کند. انسان نباید احساس ضرر بکند. راه قرب همه ی انسانها یک جور است. داریم: کسی که از بچه هایی فردی که به حج رفته نگهداری می کند، در اجر و ثواب حاجی شریک است. روایت داریم که خدا در مورد شراب ده گروه را لعنت کرده است: کسی که انگور را به قصد شراب بکارد، کسی که انگور را به قصد شراب بفروشد، کسی که انگور را برای شراب بخورد، کسی که شراب می سازد، کسی که شراب را حمل و نقل می کند، کسی که آنرا دلالی می کند و.. . همه ی اینها در گناه شراب شریک هستند. کسی که نشسته نماز می خواند با کسی که ایستاده نماز می خواهد اجر کسانی دارند. خدا نسبت های را می سنجد. فردی که ده ریال دارد و یک دهم آنرا به فقیر می دهد با فردی که یک میلیارد دارد و یک دهم آنرا به فقیر می دهد اجر یکسانی دارند. خانه کوچک شش دانگ است و خانه ی بزرگ هم شش دانگ است. بعضی ها فکر می کنند که اگر خانه داری کنند هیچ کاری نکرده اند ولی اگر در موسسه ای کار کنند، کار مهمی کرده اند. این فکر و عقیده غلط است. جوانی می گفت که کار برای تراکتور است نه برای انسان. اساس این فکر اشتباه است. بعضی ها وقتی می خواهند درس بخوانند به فکر ارتقاء شغلی هستند. تربیت بچه مهمترین کار است. اگر شوهری از خانمش تقاضا کند که با هم باشند، خانم نمی تواند نمازش را طولانی کند و باید حداقل واجب را انجام بدهد. ممکن است کسانی که بطور مداوم به زیارت می روند زیارت شان قبول نشود و کسی اصلا به زیارت نمی رود توفیقاتی پیدا کند.
فردی می گفت که من می خواهم امام را ببینم ولی به او اجازه ی ملاقات نمی دادند.او در منزل امام رفت و رو بهA دیوار سلامی به امام خمینی داد و رفت. همه ی تحت تاثیر قرار گرفتند. گاهی یک سلام دور قبول است ولی یک سلام نزدیک قبول نیست. نمازی با غرور خوانده می شود قبول نیست ولی نمازی که با ذلت خوانده می شود مورد قبول خدا واقع می شود. پس هیچ کس نباید غصه ی کارهای معنوی را که نمی تواند انجام بدهد بخورد.
سوال – در دعا داریم که خدایا زیارت حج را هر سال نصیب ما بگردان. ما که می دانیم این دعا مستجاب نمی شود پس چرا آنرا می خوانیم ؟
پاسخ – یکی از اهداف دعا، مستجاب شدن است. هدف از شستن لباس این است که لباس تمیز بشود ولی اهداف دیگری هم همراه آن وجود دارد: دست شوینده لباس تمیز می شود، هنگام پوشیدن لباس تمیز خوشحال می شود و دیگران هم از دیدن آن لباس تمیز شاد می شوند. ظاهر دعا این است که باید مستجاب بشود ولی دعا کردن برکات دیگری هم دارد. ما دعا می کنیم که همه ی بیماران شفا پیدا کنند، این دعا هیچ وقت مستجاب نمی شود. فکر ما باید این باشد که همه ی بیماران شفا پیدا کنند حتی اگر این اتفاق نیفتد. فکر ما باید بلند باشد و این فکر بلند باعث رشد می شود. قدر انسان به اندازه ی همت اوست. ما در پول، جان،A ، آبرو و.. . محدودیت داریم ولی در نیت محدودیت نداریم. یک حدیث را می توان برای یک فرد خواند یا آنرا به سی دی تبدیل کرد و هزاران نفر از آن استفاده کنند.
سوال – حج چه ویژگی دارد که انسان را به فکر حلالیت طلبیدن یا درست کردن نمازش می اندازد ؟
پاسخ – حلالیت طلبیدن و درست کردن نماز واجب است و ربطی به حج ندارد. مثلا وصیت برای لحظه ی مرگ نیست و انسان می تواند هر زمانی وصیت کند. حج آخرین فرصت است و انسان باید مال و نمازش را درست کند. امام صادق (ع) از فردی اجازه گرفت که دست او را فشار بدهد، جای انگشت امام روی دست او ماند، امام فرمود: اگر این اندازه اثر انگشت روی دست بماند، دیه دارد. مسائل حقوقی خیلی مهم است. اگر بچه ی دوساله ای را از جایی بلند کنند و جای او نماز بخوانند این نماز باطل است. ممکن است که انسان در بچگی حقوق افرادی را ضایع کرده است، الان باید آنرا جبران کند حتی اگر خودش را معرفی نکند. لقمه ی حرام در زندگی انسان اثر می گذارد. کسی که خمس نمی دهد مالش برکت ندارد. روایت داریم: مال حرام رشد نمی کند و اگر رشد هم بکند خیری در آن نیست. اگر مال حرام انفاق بشود اجری در آن نیست. اگر مالی حلال باشد و انفاق بشود، ثواب آن ده برابر می شود. خیّرین مدرسه سازی هستند که کمک مالی زیادی می کنند ولی خمس نمی دهند. وقتی آنها کمک می کنند، می توانند نیت خمس هم بکنند. قرآن می فرماید: کسانی که تبلیغ می کنند نباید بترسند.
روزی من برای سرکشی نهضت سواد آموزی به همدان رفتم و به منزل آقای موسوی امام جمعه رفتم. آقایی که پدر دو شهید بود ما را میهمان کرد. هنگامی که ما نشسته بودیم، پیرمردی به سرعت وارد اتاق شد و نزد ما نشست و گفت که من یک پسر داشتم که معلم بود و روزی بخاطر مسائلی به او توهین کردند و آب دهان انداختند و وقتی خواستند با این فرد برخورد بکنند پسر من اجازه نداد و گفت که مومن خمشمش را فرو می برد. او به جبهه رفت و شهید شد. بعد این آقا پیش من آمد که معذرت خواهی کند و من هم قبول کردم. این پیرمرد همان طور که می گفت الحمدلله من چه پسری داشتم، مُرد. همه ی ما شوکه شدیم. آیا هیچ کدام از فارغ التحصیلان دانشگاه و حوزه در مقابل آب دهان می گویند: مومن خشمش را فرو می خورد؟ من این داستان را در تلویزیون گفتم و پیرمردی که این داستان را شنید پیش من آمد و گفت که من می خواهم همه ی مالم را وقف نهضت سواد آموزی کنم. من به او گفتم که اول باید خمس مالت را بدهی. او خمس مالش را داد و بعد مالش را وقف کرد. مرجع تقلیدی که خمس مال ایشان را که سنگین هم بود دریافت کرده بود، مبلغی را به من داد که در جایی که می دانم خرج کنم. فردی برای تبلیغ به خارج از کشور رفت و خدمات ارزنده ای انجام داد. من این پول را برای هزینه ی هواپیمای ایشان دادم. ایشان در برزیل استاد دانشگاهی را مسلمان کرد و بعد آن فرد از دنیا رفت.
ما فکر می کنیم که اگر خمس مال مان را بدهیم از آن کم می شود ولی ممکن است که داماد یا عروس یا پسر نااهلی همه ی مال ما را به هدر بدهد. امام رضا(ع) فرمود: ما به کسانی که خمس نمی دهند دعا نمی کنیم. خمس باید همیشگی باشد نه فقط برای زمان حج.
سوال – چگونه می شود خاطرات خوش معنوی مثل سفر حج را در زندگی همیشگی کنیم ؟
پاسخ – انسان باید خاطرات بنویسد و آنرا بخواند.
زیارت مخصوص امام رضا(ع) روز دهم مهر است. خوب است که اهالی مشهد یک زیارت به قصد محرومین همه ی دنیا بخوانند. خدایا توفیق زیارت امام رضا(ع) و همه ائمه را به همه ی آرزومندان عطا بفرما.
