گناه شناسی- كمك به گناه

امسال بحث ما در ماه رمضان درباره گناه شناسي است تا حالا بحث‌هايي را گفته‌ايم بحث امروز ما كمك به گناه است آيه كمك به گناه اين است «وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ» (مائده/2) تعاون يعني كمك صندوق تعاوني، فروشگاه تعاوني، يعني كمك، بِرّ يعني ايمان، چون قرآن مي‌فرمايد «وَلَكِنَّ الْبِرّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ» (بقره/177) كمك بر ايمان كنيد، بِرّ نماز است بِرّ وفاي به عهد است قديم كه پول جمع مي‌كردند براي فقرا اما وقتي قرآن مي‌گويد بِرّ، بِرّ فقط پول براي فقرا نيست ايمان و نماز و وفاي به عهد اينها همه بِرّ است يعني در قرآن معناي وسيعي دارد.

آدم گناهكار چند قسم است. يكوقت بنده قصد گناه دارم. طرف هم كمك مي‌كند هم من قصد كمك دارم هم كمك به ظالم مي‌شود اين يك رقم است. ظالم مي‌خواهد بكشد من شمشير مي‌دهم. مي‌گويم بكش. يك وقت من قصد ندارم اما كمك مي‌شود اين آمد گفت چاقو را به من بده من فكر كردم كه مي‌خواهد خيار پوست بِكند اما او چاقو را زد توي شكم مردم. يكوقت من قصد دارم اما او ظلم نمي‌كند مي‌گويم چوب را بگير بزن توي سرش اما او چوب را مي‌گيرد و نمي‌زند در مورد اول گناه است و حرام در صورت دوم من گناه نكرده‌ام گاهي وقتها آدم توجه ندارد در مورد سوم با اينكه او نزده است اما من گناه كرده‌ام البته مي‌گويند تجري و بحث است كه آيا گناه هست يا نيست وارد بحث نمي‌شويم اما صورت قطعي همان صورت اول است.

«وَلَا تَرْكَنُوا إِلَى الَّذِينَ ظَلَمُوا فَتَمَسَّكُمْ النَّارُ وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِيَاءَ ثُمَّ لَا تُنصَرُونَ» (هود/113) به ستمگر تكيه نكنيد، جزو حاشيه نشين‌هاي ظالم نباشيد آتش شما را مي‌سوزاند. قرآن مي‌فرمايد اگر توي جلسه‌اي بوديد كه حرف خلاف شرع مي‌زدند بايد بلند شوي و بروي اگر يادت رفت كه بلند شوي «فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرَى مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ» (انعام/68) بعد از اينكه متوجه شدي بلند شو و برو.

امام علي(ع) مي‌فرمايد: «كُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً» (مستدرك‏ الوسائل/ ج12/ ص180) هميشه نسبت به ظالم حالت پرخاشگري و خشم داشته باشيد و نسبت به مظلوم يار باشيد. تمام آياتي كه مي‌گويد اطاعت نكن و پيروي نكن مي‌خواهد بگويد پيروي و اطاعت از ظالم يك نوع كمك به ظالم است اگر ما بله قربان نگوئيم او زور پيدا نمي‌كند. بي حجاب غير اينكه خودش گناه مي‌كند كمك به گناه هم مي‌كند چون بي‌حجاب مي‌آيد توي خيابان باعث مي‌شود كه مردم منحرف شوند.

«إِذَا مُدِحَ الْفَاجِرُ اهْتَزَّ الْعَرْشُ وَ غَضِبَ الرَّبُّ» (بحارالأنوار/ ج74/ ص152) وقتي آدم تعريف آدم خبيثي را مي‌كند عرش خدا به لرزه در مي‌آيد و اين هم طبيعي است چون هر چه فاجر بزرگ بشود طاغوت بزرگ مي‌شود هر چه طاغوت تقويت بشود توحيد كمرنگ‌تر مي‌شود هر چه بگويند بنام نامي آريامهر، باسمه تعالي توي جامعه كم مي‌شود.

امام صادق(ع) فرمود:

«الْعَامِلُ بِالظُّلْمِ وَ الْمُعِينُ لَهُ وَ الرَّاضِي بِهِ شُرَكَاءُ ثَلَاثَتُهُمْ» (كافي/ ج2/ ص333) كسي كه ظلم مي‌كند و كسي كه كمك به ظلم مي‌كند و كسي كه راضي به ظلم است همه با هم شريك هستند از اين حديث مي‌فهميم كه ما نبايد از هيچ گناهي قلباً راضي باشيم اينقدر آدم داريم كه توي خانه‌اش هيچ گناهي نمي‌كند اما روزي صدها گناه مي‌كند براي اينكه صدها گناهكاري كه گناه مي‌كنند اين توي خانه راضي است. امام صادق(ع) فرمود اگر ظالم مسجد هم مي‌خواهد بسازد كمك‌اش نكن.

پيغمبر فرمود: «مَنْ مَدَحَ سُلْطَاناً جَائِراً وَ تَحَفَّفَ وَ تَضَعْضَعَ لَهُ طَمَعاً فِيهِ كَانَ قَرِينَهُ فِي النَّارِ» (وسائل‏ الشيعه/ ج 17/ ص 183) اگر كسي سلطان ستمگري را تعريف كند، چاپلوسي كند تواضع كند در قيامت كنار آتش پيش شاه خواهد بود. اگر كسي ظالمي را راهنمايي كند اين گناهش مثل گناه هامان است يعني هر جا فرعون اطلاعات كم مي‌آورد در اختيار او مي‌گذاشت. اگر كسي اسمش را براي ظلم بنويسد يعني سياهي لشكر باشد خداوند او را روز قيامت بصورت خوك در مي‌آورد. اگر كسي حركت كند كه از ظالم دفاع كند از دين بيرون مي‌آيد.

شخصي شترهايش را به هارون الرشيد اجاره داد امام كاظم(ع) فرمود: چرا اين كار را كردي؟ فرمود آقا براي كار بدي نداده‌ام براي اين داده‌ام كه برود مكه. فرمود: دوست داري زنده بماند و برگردد اجاره شترهايت را بدهد گفت بله گفت همين مقدار كه دوست داري هارون الرشيد زنده بماند گناه است.

دو تا آدم آمدند پيش امام رضا(ع) به امام گفتند ما از راه دور آمده‌ايم نماز‌مان شكسته است يا كامل؟ به يكي فرمود تو نمازت را كامل بخوان به ديگري گفت تو شكسته بخوان گفتند آقا ما دو تا از يك جا آمده‌ايم فرمود تو غرض‌ات از مسافرت ديدن مأمون بود كسي كه براي ديدن شاه بيايد سفرش معصيت است و نمازش هم كامل است و اما تو غرض‌ات اين بوده كه من را زيارت كني بايد شكسته بخواند سفر اگر سفر حرام شد نمازش كامل است.

امام علي(ع) در حكمت 416 مي‌فرمايد. بعضي‌ها ارث مي‌گذارند و از دنيا مي‌روند آنوقت پسر يا دخترشان ارث را در راه گناه صرف مي‌كنند اين آقايي كه ارث گذاشت گناه كرده است و در گناه بچه‌هايش شريك است يعني در دنيا جان كنده است در آخرت مي‌سوزد اين خيلي خريت است، حماقت است.

«قَالَ عَلِيٌّ ع مَنْ مَشَى إِلَى صَاحِبِ بِدْعَةٍ فَوَقَّرَهُ فَقَدْ سَعَى فِي هَدْمِ الْإِسْلَامِ» (من‏ لايحضره ‏الفقيه/ ج 3/ص 572) كسي كه برود دور صاحب بدعت را بگيرد و احترامش را بگيرد، اين آقا كمك كرده است كه اسلام را نابود كنند. اگر كسي چيزي را كه جزو دين نيست بند به دين كند اين بدعت است. پيغمبر فرمود اگر كسي براي اسلام قانون نو بياورد يا خانه‌اش در اختيار كسي بگذارد كه اين كار را مي‌كند «وَ مَنْ أَحْدَثَ حَدَثاً أَوْ آوَى مُحْدِثاً فَعَلَيْهِ لَعْنَةُ اللَّهِ وَ الْمَلَائِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ» (وسائل‏ الشيعه/ ج 29/ ص 28) خدا و ملائكه و تمام مردم نفرين و لعنت‌شان بر اين آقايي است كه خانه‌اش را به منافقين اجاره داد.

«مَنْ تَبَسَّمَ فِي وَجْهِ مُبْتَدِعٍ فَقَدْ أَعَانَ عَلَى هَدْمِ الْإِسْلَامِ» (مستدرك‏ الوسائل/ ج12/ ص322) كسي كه لبخند بزند به صورت كسي كه بدعت گزار است اين آقا كمك كرده است كه اسلام را منهدم كند. پيغمبر فرمود از مسلمانها ده دسته اسم‌شان مسلمان است اما در واقع كافر هستند يكي از از آنها «بَائِعُ السِّلَاحِ مِنْ أَهْلِ الْحَرْبِ» (بحارالأنوار/ ج 100/ ص61) كسي كه اسلحه‌اش را به دشمن دين بفروشد. امام صادق(ع) فرمود: «مَنْ أَحَبَّ بَقَاءَ الظَّالِمِينَ فَقَدْ أَحَبَّ أَنْ يُعْصَى اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى» (كافي/ ج 5/ ص 108) هر كس دوست دارد ظالم بماند معنايش اين است كه خدا معصيت بشود به كي مي‌گويي خدا سايه‌ات را بالاي سر من نگه دارد؟ امام سجاد(ع) مي‌فرمايد خدايا اگر عمر من به درد مي‌خورد به من عمر بده اما اگر هر چه عمرم بيشتر مي‌شود گناهم بيشتر مي‌شود خدا مرگم بدهد «عَمِّرْنِي مَا كَانَ عُمُرِي بِذْلَةً فِي طَاعَتِكَ»(بحارالأنوار/ ج70/ ص61) خدايا اگر عمرم لباس كار من است يعني لباس عبوديت من است عمرم بده اما اگر عمرم قرارگاه شيطان است مرگم بده.

«مَنْ أَحَبَّ عَمَلَ قَوْمٍ أُشْرِكَ فِي عَمَلِهِمْ الْخَبَرَ» (مستدرك ‏الوسائل/ ج12/ ص 108) كسي كه دوست دارد عمل قومي را، هر كس دوست دارد كار مردم را در عمل آنها شريك است. بعضي‌ها در دستگاه ظالم وجودشان لازم است نبايد بگوئيم كساني كه رفتند توي دستگاه شاه مضر است.

امام رضا(ع) فرمود: «وَ النَّظَرُ إِلَيْهِمْ عَلَى الْعَمْدِ مِنَ الْكَبَائِرِ الَّذِي يُسْتَحَقُّ بِهِ النَّارُ» (مستدرك ‏الوسائل/ ج11/ ص356) نگاه به شاه گناه كبيره است تمام وجود اسلام مبارزه با طاغوت است، اگر كسي نگاه به شاه كرد سزاوار آتش است. اين حديث را مرحوم مجلسي نقل كرده است. ديگر كسي نگويد مجلسي توي دربار بود مجلسي كه اين حديث را مي‌گويد آنوقت خودش مي‌آيد درباري بشود؟ بعضي قضاوتها عجولانه بود و كاش تحقيق مي‌شد. ما اگر خواستيم بايد فيلم كسي را برداريم نه عكس او را چون عكس در يك لحظه خاصي است كه ما عكس مي‌گيريم ممكن است طرف بخندد مي‌گويند ببين جوانهاي ما دارند شهيد مي‌شوند اين دارد مي‌خندد اما اگر فيلم برداريم از تمام لحظات او هم خنده هم گريه و مطالعه را روي هم مي‌ريزد ببينيم اين بنده خدا روزي چند ساعت مطالعه مي‌كند و روزي چند ساعت تفريح مي‌كند بعد بگوئيم آدم خوبي است يا آدم بد.

من يكوقت مريض شدم هر كس آمد ديدنم يك جعبه شيريني آورد آخرين نفر كسي آمد ديد سيزده چهارده رقم شيريني بالاي سر من است گفت اين حكومت آخوندي است! گفتم آقا جان من نخريده‌ام اينها برايم آورده‌اند گاهي آدم از يك برخورد عكس بر مي‌دارد و آبرويش را مي‌ريزد اگر خواستيد درباره مجلسي قضاوت كنيد همه تاريخ مجلسي را نگاه كنيد تا ببينيد چي بود؟

 پيغمبر ده گروه را لعنت كرد: «لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ ص فِي الْخَمْرِ عَشَرَةً غَارِسَهَا وَ حَارِسَهَا وَ بَائِعَهَا وَ مُشْتَرِيَهَا وَ شَارِبَهَا وَ الْآكِلَ ثَمَنَهَا وَ عَاصِرَهَا وَ حَامِلَهَا وَ الْمَحْمُولَةَ إِلَيْهِ وَ سَاقِيَهَا» (كافي/ ج 6/ ص 429) كسي كه درخت انگور را به قصد اين بكارد كه انگور آنرا براي مشروبات بدهد خدا آن كشاورز را لعنت كند، خدا لعنت كند كسي را كه از اين درخت انگور حفاظت مي‌كند، خدا لعنت كند كسي كه آب انگور را مي‌گيرد، خدا لعنت كند كسي را كه مشروب را مي‌خورد خدا لعنت كند كسي كه اينرا صاف مي‌كند خدا لعنت كند كسي را كه توي ظرف مي‌ريزد و دست طرف مي‌دهد خدا لعنت كند كسي كه حمل و نقل مي‌كند و خدا لعنت كند كسي كه اينرا برايش مي‌برند و خدا لعنت كند فروشنده را و خدا لعنت كند خريدار را و خدا لعنت كند دلال را و كسي كه اين وسط سود مي‌خورد ده گروه را لعنت كرده است حالا كساني كه در زمان شاه در اين وادي بوده‌اند ماه رمضان ماهي است كه بگويند خدايا ما را بيامرز آدم وقتي اصلاح شد خدا يك راههايي را براي او باز مي‌كند «وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا» (طلاق/2) خيلي‌ها در زندگي‌شان گره هست. قرآن مي‌گويد اگر خواستي گره زندگي‌ات باز بشود راه آن توبه و تقوا است تقوا داشته باش گره‌ها باز مي‌شود اگر انسان به تاريخ گذشته‌اش مراجعه كند و جداً پشيمان بشود خدا گره كار او را باز مي‌كند.