سوال – در مورد موضوع محکم کاري توضيحاتي بفرماييد.
پاسخ – ما در اکثر ارگان ها کارها را جدي نمي گيريم و بعد تلفات مي دهيم. يعني محکم کاري وجود ندارد. اين باعث تاسف است که در اتريش ساختمان دويست ساله کلنگي مي شود ولي در ايران ساختمان بعد از چهل سال، کلنگي مي شود. مرحوم آقا سيدمهدي روحاني از فقهاي قديم بود .من کتاب تفسير نور را نزد ايشان اصلاح کردم. منزلي که ايشان زندگي مي کرد براي دويست سال پيش بود. اين خانه خيلي قديمي ولي سرپا بود. الان حتي ساختمان هاي نوساز هم مشکل دارد. درِ مسجد جامعه شوشتر هشت صد سال قدمت دارد و گلوله در آن فرو نمي رود. دانشمندان ما سابقه ي درخشاني در دنيا دارند. حيف است که ما در کارهاي مان محکم کاري نکنيم. اگر سابقه ي ما خراب بشود، ديگر کسي از ايراني چيزي نمي خرد و حيثيت و عزت ما از بين مي رود. الان براي پايان نامه هاي تحصيلي خيلي کار نمي کنند و زحمت نمي کشند. ابو ايوب انصاري(پژوهشگر) از مدينه به مصر رفت تا حديثي بشنود و بعد برگشت. استادم آيت الله خراساني از علماي کاشان بود .ايشان از امام خميني نقل مي کردند که فيض کاشاني بقدري کتاب علمي نوشته که مچ ما ،از ورق زدن آن درد مي گيرد.
گاهي ما عمرمان را مي سوزانيم. ما بايد محکم کاري را از خدا ياد بگيريم. خدا مي فرمايد: صنعت خدا ،ساختمان محکم است. الهام الهي هم محکم است. خانه هاي زنبور عسل شش ضلعي است. يعني اصلا بين آن فضاي خالي وجود ندارد. در قرآن داريم :خدا به زنبور عسل وحي کرد که اين طور خانه بسازد. لانه هايي که پرنده ها روي درخت مي سازند خيلي محکم است ،گاهي باد درخت را مي اندازد ولي لانه ي پرنده سالم مي ماند. خدا شير مادر را براي فرزند گذاشته است. اگر تمام دانشمندان جمع بشوند نمي توانند جايگزيني براي شير مادر درست کنند. زيرا تمام نيازهاي بدن نوزاد، در شير مادر وجود دارد.
در قرآن داريم: آسمان هامحکم است. در قرآن داريم که کتاب آسماني را جدي بگيريد. آيا ما قرآن را جدي گرفته ايم؟ گاهي مي گوييم که در جلسه چند آيه قرآن بخوانيم تا همه جمع بشوند. ولي گاهي اوقات مي گوييم که قرآن بخوانيم تا ببينيم خدا چه گفته است. آياعروس و داماد به کتاب قرآن که در کيف عروس است عمل مي کنند؟ پس بايد قرآن را جدي بگيريم.
بايد درکارها جدي باشيم. الان درس خواندن جدي نيست. چرا اين همه تعطيلي داريم ؟در قرآن داريم که فقط ظهر جمعه را تعطيل کنيد. و بعد از نماز جمعه کارها را شروع کنيد. الان زمستان کشاورزها بيکار هستند. مي توانند از وقت شان استفاده کنند. مثلا کتاب بخوانند يا فيلم مفيدي ببيند. مثلا خانمي در خانه سواد ندارد، مي تواند شب ها از دختر يا عروسش بخواهد که به او سواد يا هنري ياد بدهد. ما حتي در شب يلدا که بلندترين شب سال است فقط آجيل مي خوريم. ما عمرمان را حساب نمي کنيم و به آن جهت نمي دهيم. گاهي بزرگترهاي بي سواد، حاضر نيستند که پيش کوچکتر سواد ياد بگيرند. آيا اين تکبر نيست؟ پس هزينه اي که براي باسواد کردن اين افراد مي شود بخاطر تکبراست. ما از فرصت ها استفاده نمي کنيم. و چوب آنرا هم مي خوريم. مثلا مسجدهاي ميلياردي مي سازيم ولي بعد از چندين سال هنوز بعضي مناطق مسجد ندارند.
الان بودجه ي ورزش با بودجه ي نماز قابل مقايسه نيست. البته دين ما ضد ورزش نيست. داريم: هر قدمي که براي تحصيل بر مي داريد ثواب دارد يا هر قدمي که براي صله ي رحم بر مي داريد ثواب دارد. يعني خدا اجر را روي حرکت برده است. در نماز ما حرکات ورزشي جاسازي شده است. همچنين مسائل بهداشتي هم درنماز جاسازي شده است. گفته اند که بهترين زماني که خون به مغر مي رسد، زمان سجده است. اگر ما به سمت دين برويم همه ي مسائل مان تامين مي شود.
سوال – چطور مي توانيم محکم کاري را در زندگي مان پياده کنيم؟
پاسخ- محکم کاري در دانش آموزان اين است که کاري بکنند که محفوظاتي بار نيايند. پس دانش آموز بايد درس را خوب بخواند. و ريشه اي ياد بگيرد. طلبه بايد خوب درس بخواند.
در ساختمان سازي کلمه ي بساز و بفروش بکار مي برند که اين کلمه ي بدي است. يعني در ساختمان سازي دقت نمي شود. داريم: اگر مي خواهيد تقليد کنيد بايد از مجتهد اعلم تقليد کنيد يا شاهد بايد عادل باشد،اينها يعني محکم کاري. پيامبر داشتند فردي را در قبر مي گذاشتند و بعد آن قبر را خيلي محکم درست مي کردند. عده اي گفتند که بالاخره مرده در قبر مي پوسد. پيامبر فرمود: خدا دوست دارد که ما کارمان را محکم انجام بدهيم. حتي اگر فردي مي خواهد روز بعد اعدام بشود بايد شب به او شام بدهند.
قرآن مي فرمايد: خداوند کوه را قرار داد که زمين نلرزد. پيام آيه اين است که وقتي ما خانه مي سازيم بايد خانه اي بسازيم که از زلزله حفظ بشود. گاهي ما کارها را سرهم بندي مي کنيم .وقتي به ذوالقرنين گفتند که سد بساز ،او گفت: بايد سد محکم بسازيم. در قرآن داريم که ذوالقرنين گفت: آهن گداخته و مس ذوب شده بياوريد. زيرا نمي شود آنرا سوراخ کرد. داريم که وقتي مي خواهيد حرف بزنيد حرف محکم بزنيد. در حاليکه ما از چيزي که شنيده ايم و به آن اطمينان نداريم، حرف مي زنيم که اين اشتباه است. گاهي به سايت ها استناد مي کنيم، امکان دارد که در سايت ها دروغ بنويسند. پس حرف بايد منطقي و ثابت شده باشد. نبايد آبروي کسي را بريزيم. گاهي دوپهلو حرف مي زنيم. آيت الله دستغيب مي فرمود: من به مجلسي وارد شدم و مرا اين طور معرفي کردند که صاحب گناهان کبيره وارد شدند. من به او گفتم :چرا نمي گوييم صاحب قلب سليم آمد؟ دو کتاب گناهان کبيره و صاحب قلب سليم از ايشان است. وقتي فرهنگ سرهم بندي رواج پيدا کند، دودش به چشم خودمان مي رود.
خدا به پيامبر مي فرمايد که مشورت کن. يعني با اينکه پيامبر عقل کل است باز بايد مشورت کند، اين محکم کاري است. در قرآن داريم که اگر معامله اي انجام شد آنرا بنويسيد. اين بزرگترين محکم کاري است. بعد مي فرمايد: کاتب باسواد و عادل باشد. و يک شاهد مرد يا دو شاهد زن هم باشد. چون حساسيت زن ها در مسائل اقتصادي کمتر است بايد دو زن شاهد در معامله باشند. در دعا داريم :خدايا مرا به سمت گرايشي ببر که مرا خلق کرده اي.
هر کس بايد کارش را خوب انجام بدهد. خيلي از نان هاي ما بد پخته مي شود. نانوا،خياط ،معلم و … بايد محکم کاري کنند. خدا مي فرمايد: اي پيامبر بگو بلد نيستم. اين محکم کاري است. اگر پزشک مرض بيمار را تشخيص نداد، به بيمار بگويد که من مرض شما را تشخيص ندادم. و بعد پول ويزيت را هم پس بدهد. بعد پزشک متخصص تري را به بيمار معرفي کند، اين محکم کاري در دنياي پزشکي است. گاهي آسفالت هاي خيابان بعد از چند سال خراب مي شوند.
سوال – صفحه 537 قرآن کريم را توضيح بفرماييد.
پاسخ – ما سه تعبير در مورد يقين داريم :علم اليقين، حق اليقين و عين اليقين . در روايت داريم که يقين را به افراد نادر مي دهيم. براي يقين سه تعبير کرده اند. گاهي ما دود را مي بينيم و به آتش پي مي بريم(درجه علم اليقين)، گاهي اوقات بغير ازدود ،خود آتش را هم مي بينيم(حق اليقين) وگاهي حرارت آنرا هم لمس مي کنيم.(عين اليقين) خدا مي فرمايد: اي کساني که ايمان داريد ،ايمان تان را قوي تر کنيد. خداوند در قرآن حتي به رسول الله با اينکه علم لدني دارد مي فرمايد که تو هم فارغ التحصيل نيستي. ( رب زدني علما)
سوال – فرق سخت گيري با محکم کاري چيست؟
پاسخ – فرق اين دو خيلي ظريف است و تشخيص آن سخت است. محکم کاري يعني اينکه سطحي نگاه نکنيم. مثلا در مسئله ي ازدواج نبايد بخاطر بستني يا اينکه پسر به دختر بگويد که من دلتنگ تو شده ام يا بخاطر کادو و… ازدواج انجام بگيرد. محکم کاري در شناسايي و تحقيق است. وقتي فرد را شناختيد، مي توانيد آسان بگيريد. پس محکم کاري در تحقيق است نه محکم کاري در تالار، لباس عروس و … در مسائل مادي نبايد خيلي سخت گيري کرد.
سوال – بعضي ها مي گويند با دستمزد کمي که مي گيريم همين کاري را هم که انجام مي دهيم زياد است، چه برسد به محکم کاري ،راهنمايي بفرماييد.
پاسخ – گاهي ما افرادي که پول هاي کلان مي خورند را رها مي کنيم و به دنبال يک کارگر مي رويم که چرا در فلان کار خوب عمل نکرده است. اينها درست است ولي خلاف ديگران مجوزي براي خلاف ما نيست. اگر زماني همه دروغ بزرگ گفتند، ما نمي توانيم بگوييم : ما هم يک دروغ کوچک بگوييم. در قيامت هر کس بايد پاسخگوي اعمال خودش باشد. در قيامت افرادي مي گويند که چون شما گناه بزرگ کرديد، ما هم گناه کوچک کرديم. در قرآن داريم :اگر شما نبوديد ما ايمان داشتيم.
هر انساني اراده دارد. درعاشورا سي هزار نفر يزيدي بودند ولي هفتاد و دو نفر هم امام حسيني (ع) بودند. در مکه همه بت پرست بودند ولي پيامبر بت پرست نبود و در برابر بت پرستان مقاومت کرد. همه مي گفتند که امام خميني نمي تواند شاه را از ايران بيرون کند ولي امام اين کار را کرد. در قرآن داريم که ابراهيم يک امت بود. بهشتي يک ملت بود. حديث داريم که اگر کسي در ميان جمعي ( که نماز نمي خوانند) نماز بخواند مثل آن مثل اين است که در کويري فقط يک درخت سبز است.
در ايران جنس هاي خوب توليد مي شود ولي بايد همه ي اجناس ،خوب توليد بشود. بايد ميوه هاي صندوق يک دست باشد. فيلم هاي خوب توليد کنيم. وقتي ما جواب سوالي را نمي دانيم ، اگر به سوال کننده بگوييم که بلد نيستم او خوشحال مي شود. هدف يک فيلمساز نبايد مشغول کردن مردم باشد، هدف بايد خدمت به مردم و رشد آنها باشد. ما ضامن عمر،مال، وقت ،فکر، مردم و… هستيم.
خدايا به آبروي امام حسن مجتبي (ع) کم کاري هاي ما را ببخش .
