رزق و روزی

موضوع: رزق و روزی
تاریخ پخش: 77/12/20

بسم الله الرحمن الرحیم

«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»

خوشحالم که در میان شما هستم و با یک سلام خدمت شما بحث را شروع می‌کنم بخشی است درباره رزق.
1- خداوند روزی دهنده و اندازه‌گیر
اول: روزی دهنده خداست.
قرآن می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّهِ الْمَتینُ» (ذاریات/58) رازق خداست، رزاق مثل خباز، حداد، بنا، بقال، کسی که صبح تا به شب کارش این است که نان می‌پزد و با آهن سر و کار دارد و… رزّاق یعنی دائما روزی می‌دهد. به قول ما طلبه‌ها نمی‌فرماید: «یَرْزُقُ» جمله فعلیه بلکه جمله اسمیه است «هُوَ الرَّزَّاقُ». یعنی دائمی است و قدرت هم دارد، و قدرت او هم مثل بقیه قدرتها نیست که تبدیل به ضعف شود. ما اگر عقیده داشته باشیم که روزی دهنده (دائمی و با قدرت) خداوند است، برای هیچ چیز دروغ نمی‌گوییم. گاهی ممکن است با دروغ و کلک پول هم بدست‌اید، ولی چون رزق او نیست از دست می‌رود. همه زرنگی‌ها که با دروغ و کلک به چیزی می‌رسد خداوند او را دود میکند (و از بین) می‌برد، مثل آب دزدی در استخر که خداوند استخر را سوراخ کرده و آب از آن طرف بیرون می‌رود.
دوم: اندازه گیری هم با خداست.
آیات زیادی داریم: «یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ» (رعد/26) گاهی چیزی را کم و چیزی را زیاد می‌دهد، خطش خوب شکلش بد، خوشکل و یا خوش صدا خطش بد، قدش بلند همتش کوتاه، بیان نرم دل سنگ، تمام گوشت‌ها یا استخوان. گل بی خوار نداریم و دل بی غم، جاوید شاه، مرگ بر شاه هم دارد.
نگویید ما نان و سیب زمینی می‌خوریم در عوض بچه‌ها قبول و خانه‌ای که جوجه کباب خوردند بچه‌ها 16 تا تجدیدی آوردند. مشکلات را با فراخیها کنار هم بگذارید قضاوت کنید.
2- ضمانت رزق و روزی
سوم: خداوند ضامن رزق است.
«وَ ما مِنْ دَابَّهٍ فِی الْأَرْضِ إِلاَّ عَلَى اللَّهِ رِزْقُها» (هود/6) خداوند فرموده است. رزق تو با من، فکر نکنید با گناه چیزی بدست آوردی، قحطی می‌شود، باران نمی‌آید، تمام از بین می‌رود، یک انشاءالله بگویید. مثل صدا و سیما می‌آید خبر بدهد فردا برف می‌آید بگو انشاء‌الله، می‌گوید نمی‌خواهد، کامپیوتر نشان داده این فکر می‌کند دیگر نیاز به انشاءالله نیست خداوند می‌فرماید: حتی موجوداتی که دست و پا هم ندارند من روزی می‌دهم. «وَ کَأَیِّنْ مِنْ دَابَّهٍ لا تَحْمِلُ رِزْقَهَا اللَّهُ یَرْزُقُها» (عنکبوت/60).
چقدر جانبنده است که نمی‌تواند رزقش را حمل کند خداوند روزیش را می‌دهد نوزاد در شکم مادر چطور روزی می‌خورد، خداوند روزی می‌دهد، سوسک‌ها و سگ‌های ولگرد روزی دارند بی غصه، و چقدر زشت است انسان در پی روزی باشد با کلک، دروغ برای چی؟ دانشجوی رشته پزشکی بعد از ماموریت آمده بود وزارت علوم و دقیق برنامه بودجه مسافرتش را گفته بود، مسئول گفته بود چون با صداقت مطالب را راست گفتی. ما همه خرج را هم می‌دهیم. حدیث داریم رزق ما از حلال مقدر شده آنهایی که می‌خواهند زرنگی کنند خداوند از جای دیگر کمش می‌گذارد، از یک مشتری با یک دروغ 200 تومان اضافه می‌گیریم در عوض یک مشتری نگاه می‌کند خرید نکرده رد می‌شود. این کار خداوند است. جوانی می‌آید برای خواستگاری می‌گوید خوب است ولی فقیر، دل او را سوزاندی یک پولدار می‌آید موافقت می‌کند حدیث داریم اگر پسر آمد از نظر اخلاق و سلامت و… عیبی در او نیست مخالفت نکنید، باباش فقیر است در محله‌های فقیر نشین، لهجه دارند، دهاتی و شهری، اصفهانی و کاشانی و یزدی و فارس و لر و عرب و عجم است. حدیث داریم اگر بهانه گرفتی و آنچه دوست داشتی دنبالش رفتی به او نمی‌رسی، همه‌اش به برنامه ریزی نیست.
امیرالمؤمنین(ع): خدا را از آنجا شناختم که هر چه برنامه ریزی کردم طور دیگری شد، معلوم می‌شود یک برنامه ریز دیگری هم هست.
3- کم و زیاد شدن رزق و روزی
در انتخاب شغل، این شغل مقدس است تغییر در رزق گاهی به خاطر گناه و یا برای آزمایش است و رشد. تحلیل در کمی و زیادی رزق این است که گناه می‌کنید رزق شما کم می‌شود. و یا برای آزمایش و یا برای اینکه دیگر طلبی نداشته باشید به او می‌دهند.
سوال: چرا رزق کم و زیاد می‌شود؟
یکی پسته و یکی پیاز و یکی سیب زمینی خوب و یا خانه‌اش بلوار می‌خورد گران می‌شود و بچه هایش قبول می‌شوند، بعضی خوش و دیگری ناخوش چرا؟ سه جواب:
الف: یا به خاطر عبادت و یا گناه. قرآن می‌فرماید: موسی و خضر وارد یک روستا شده یک دیوار خرابه بود موسی گفت بیا دیوار را بسازیم. خضر گفت: برای چی کار مفت است، گفت: پدر اینها مرد صالحی بوده، مقداری گنج برای بچه یتیم‌ها گذاشته، خداوند اراده کرده به خوبی پدر این پول و گنج به بچه‌ها برسد و اگر دیوار ساخته نشود دزدها می‌برند، تا بچه‌ها بزرگ بشوند و از این استفاده کنند، پس اگر پدر خوب بود خداوند دو پیامبر را به بناییمی‌گمارد که خیر پدر به فرزند برسد.
اگر کسی دست به خاکستر می‌زند طلا می‌شود، معلوم است پدرش تشنه‌ای را آب داده اگر کار خیر می‌کنیم بچه‌های ما هم خیر می‌بینند، گاهی خیری که به من میرسد از خوبی دائمی پدرم می‌باشد، خودم امتیاز ندارم پدرم دعا کرده است.
ب: گاهی هم به خاطر اینکه بناست ظرفیت پر شود.
مثل مریضی دکتر جواب کرده که می‌گویند هر چه می‌خواهد مصرف کند، (خداوند با آنها قهر است) و جنایتکار هستند خداوند می‌گوید هر چه می‌خواهند مصرف کنند تا پیمانه پر شود می‌فرماید: «إِنَّما نُمْلی‌ لَهُمْ لِیَزْدادُوا إِثْماً» (آل‌عمران/178).
ج: برای آزمایش
حال که امکانات هست شاگرد اول می‌شود، متلک می‌گوید، صفر گرفته مثل درب قوری زلف وا داده است تا یک بی زلف دیدی. قد بلند داده تا یک کوتاه را می‌بینی چطور بر خورد می‌کنی؟ زیبایی داده زشتها را مسخره می‌کنی؟ نمره گرفتی تجدیدها را مسخره می‌کنی، صدا خوب است بد صدا را مسخره می‌کنی؟ ببینید ظرفیت دارید، آدمهای بی ظرفیت لق، لق می‌کنند.
پس خلاصه اینکه: (چرا روزی کم و زیاد می‌شود)
1- بعضی به خاطر قهر الهی تا پیمانه پر شود
2- به خاطر نیاکان
3- به خاطر آزمایش
4- به خاطر تلاش و لیاقت
مثل اینکه چرا خانه روشن است می‌گوید یا موتور برق دارد یا کنتور دارد یا برق دزدی، داریم اگر دیدید کسی وضعش خوب است حسد نورزید.
(حسد چیست؟)
انسان چهار حالت دارد. الف: او دارد من هم داشته باشم خوب است (غبطه) او چادر خوبی دارد من هم داشته باشم این که حسادت نیست حسادت آن است که چادر او بسوزد حال که من ندارم، ما هر کس خوبی دارد یاد بگیریم این که عیب نیست، دید من این چادر و شکستنی و… دارم او هم خرید او حسود است؟ نه این حسادت نیست، حسود آن است که بخواهد شما نداشته باشی اما اگر گفت تو داری خوب من هم داشته باشم، چقدر دروغ و تهمت در این راه زده شد.
ب: من ندارم او هم نداشته باشد، این حسادت است و بد.
ج: من ندارم طوری نیست او داشته باشد ایثار است.
د: او نداشته باشد من داشته باشم بخل است. من دارم بخورم مردم نداشته باشند، پس حسد نه منفی و غبطه بله مثبت است، بدون دلیل نگویید حسود. می‌فرماید: «وَ لا تَتَمَنَّوْا ما فَضَّلَ اللَّهُ بِهِ بَعْضَکُمْ عَلى‌ بَعْضٍ» (نساء/32). اگر دیدید یکی امکانات دارد آه نکشید، شما هم چیزهایی که او ندارد داری.
4- رزق و ظرفیت مختلف بندگان
چهارم: برای بعضی گشایش سبب طغیان است. قرآن می‌فرماید: «وَ لَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِی الْأَرْضِ» (شورى/27).
اگر بعضی شکمشان سیر شود چاقو کشی می‌کنند، بعضی صلاحشان نیست، مثل پدری که به فرزندش سوئیچ نمی‌دهد می‌گوید چون تو شر هستی با ماشین تصادف می‌کنی، و به دیگری اجازه می‌دهد چون آرام و با وقار است.
می فرماید: ما اگر به بعضی رزق بدهیم طغیان می‌کنند، پس اگر کسی توسعه در رزق نداشت و تلاش هم داشت فکر کند ممکن است باعث طغیان او شود. داستانی از قران: فردی به خدمت رسول الله(ص) آمد که دعا کند برای توسعه رزق حضرت فرمود صلاح تو نیست اصرار کرد.
حدیث دیدم که پیامبر(ص) فرمود: به هر کس می‌خواهی نفرین کنی دعا کن خداوند مالش را زیاد کند. نسبت به دشمنان اسلام اگر خواستی نفرین کنی بگو خداوند مالش را زیاد کند. گاهی یک نفر را بسیار نعمت می‌دهند که بسوزد، شما الآن شبها راحت می‌خوابی ولی اگر خبر دهند امشب شما صاحب دو میلیون هستی مرتب از خواب می‌پری. می‌فرماید: «إِنَّما یُریدُ اللَّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ بِها فِی الْحَیاهِ الدُّنْیا» (توبه/55). بعضی را اموال می‌دهیم تا آنها را بسوزانیم.
حدیث داریم: حضرت رسول(ص) در حال سفر نیاز به غذا داشت از فردی تقاضای شیر کرد (بخل ورزید) و اجابت نکرد فرمود خداوند زیاد بدهد، از فرد دیگری تقاضا کردند مختصر گوسفند و بزی داشت شیر دوشید و داد فرمود خداوند به مقداری بدهد که دستت در مقابل دیگران دراز نشود، محتاج خلق پست نشوی، گفتند یا رسول الله اولی که نداد گفتی بیشتر خداوند بدهد دومی را… فرمود: من به اولی نفرین کردم.
پس زیاد اصرار کرد برای توسعه تا حضرت دعا کرد اموالش زیاد شد تا برای کنترل انها رفت بیرون از مدینه، تا بالاخره مامور زکات از طرف حضرت رفت گفت من زکات نمی‌دهم. آیه آمد: «وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَکُونَنَّ مِنَ الصَّالِحینَ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ» (توبه/76-75).
بعضی از مردم با خداوند عهد می‌بندند که اگر خداوند از فضلش بدهند صدقه می‌دهند، وقتی به او دادیم بخل می‌کند. وقتی ندارد یک ماشین بده همه را سوار می‌کنم وقتی ماشین دار شد یک آشنا را هم که می‌بیند سرش را می‌خاراند که مثلا او را ندیده است.
5- تقوا و سخاوت عامل گشایش رزق و روزی
پنجم: تقوا باعث گشایش است
از رزقهای حساب نشده و بی گمان می‌آید برای انسان با تقوا. (چند سال قبل بنا بود جناب حجه الاسلام و المسلمین هاشمی رفسنجانی مکه بروند تصمیم عوض شد ایشان با هیئت همراه نرفتند بنا شد هواپیما پرواز کند توی خیابان می‌گشتند افراد را مجانی ببرند که هواپیما خالی نرود یک آدم هم 12 سال است توی صف است. یک درخت را هر چه آب می‌دهی برگ زرد و یک درخت توی جنگل بدون آبیاری سبز است (یکی مراعات همه مسائل بهداشتی را می‌کند 32 مریضی دارد و یکی… ) بعضی از رزقها دست ماست، با فرمول و کار و تلاش و بعضی هم دست ما نیست.
تور ماهی انداخته‌ایم یکی 80 ماهی دارد و یکی 3 عدد اینجا دیگر هیچ پارتی و رشوه و وزیر و وکیل، استشار و استعمار و هیچ لقبی دخالت ندارد، پس گاهی با تیزی و برنامه ریزی است و گاهی هم دست بشر به هیچ بند نیست.
رزق سیاسی هم: یوسف در دل چاه، آمدند رد شدند انداختند آب بکشند دیدند انسانی بالا آمد به عنوان برده فروختند، دست به دست تا خانه شاه، برای او خواب دید گفت بیا حکومت را بگیر، از توی چاه بدون برنامه ریزی می‌شود شاه و همه برادرها هم برای نابودی و محو او برنامه ریزی می‌کردند همه خواستند یوسف نباشد خدا خواست باشد، و همه خواستند جمهوری اسلامی نباشد خدا خواست باشد و همه خواستند امام نباشد و شاه باشد خدا اراده کرد شاه نباشد و امام باشد، برق کشی داخل خانه دست ماست، ولی کارخانه با ما نیست ممکن است ما آماده باشیم ولی کارخانه برق را وصل نکند. من می‌خواهم دیپلم گرفته در کنکور شرکت کرده بعد بشوم خانم دکتر، خانم دکترها همه خوشبخت هستند؟ (چند تا خانم دکتر بدبخت برای شما بشمارم درس می‌خوانم دکتر می‌شود مهندس، آیه الله بعد الالی، این را می‌بینم تاجر می‌شویم و پولدار، چند تا تاجر بگویم بدبخت است. اینطور نیست که با برنامه ریزیهای شما باشد، شما باید تلاش کنی و تکیه هم به خدا داشته باشی، برنامه‌های ما درصدی است.
ششم: پول خرج کردن (سخاوت) رزق را زیاد می‌کند. روایت داریم «اسْتَنْزِلُوا الرِّزْقَ بِالصَّدَقَهِ» (کافی/ج‌4/ص‌10)، «مِفْتَاحُ الرِّزْقِ الصَّدَقَهُ» (کافی/ج‌4/ص‌10). اگر توسعه می‌خواهی باید بریز و بپاش داشته باشی، فکر نکنی اگر ندادی داری و اگر دادی نداری.
سال اولی که رفتیم توی تلویزیون یک نفر به ما گفت شما تند تند حرف می‌زنید حرفها تموم می‌شود یک چیزی بگو و درباره او صحبت کن، همه را نگو، گفتم اگر من مردم گفت اگر بودی؟ گفتم فعلا من هر چه دارم می‌گویم سال دیگر می‌گوییم خدایا برسان بیست سال است رسانده سی سال دیگر هم که باشیم اگر خدا بخواهد می‌رساند، امروز از این آیه یک چیزی می‌فهمی فردا چیز دیگر. مثل اینکه امروز با این آجر یک نوع خانه می‌سازیم و فردا شکل دیگر و خانم با این پشم و نخ یک جور می‌بافد و فردا شکل دیگر.
چقدر من آدمهایی را دیده‌ام زرنگ که سرشان به سنگ خورده، تاجری را سراغ دارم که نقاش را می‌برد منزل به او غذا و تریاک و پول می‌داد نقشه بکشد و نقشه از خانه بیرون نرود و دیگران متوجه نشوند و در نتیجه نقشه‌های او نمونه باشد، همین تاجر را دیدم قالیهایش روی دستش مانده و بال بال می‌زد و آدمی را هم دیدم دمپایی می‌فروخت 5 بار مکه رفت و او با قالی ابریشمی یک دفعه بیشتر نرفت. اینطور نیست که ما فکر می‌کنیم برای خوشبختی، تیزبازی نکنید، عاقلانه راه بروید و کوتاهی هم نکنید.
تلاش و کوشش باعث روزی است
قرآن می‌گوید: نمی‌شود نشست و گفت خدایا برسان، حدیث داریم دعای چند نفر مستجاب نمی‌شود یکی آدم بیکار، می‌گوید: خدایا تو بده، پاشو راه بیافت می‌فرماید: «فَامْشُوا فی‌ مَناکِبِها» (ملک/15) حرکت و مشورت و فکر بکن ولی فکر نکن تیز بازی کاری می‌کند یا خانم با همسرش دعوا و مشاجره می‌کنند درباره پیراهن برای جلسه جشن و عروسی که وقتی به جلسه رفت همه او را نگاه کنند.
اتفاقی پیش می‌آید همه به او ناسزا گفته و فحش می‌دهند او می‌خواست با سوزاندن همسر همه او را نگاه کنند، حالا همه او را فحش می‌دهند
(چهل و سه رادیو به امام فحش و از صدام تعریف می‌کرد، الآن مرده امام از زنده صدام عزتش بیشتر است) با طلا و مهریه سنگین بخواهی عزیز شوی مگر معیوب و فقیرم، می‌خواهید تالار نگیرید خواهند گفت دختر کر و کور و کچل بود، عیبی بود که مخفیانه عقد کردند، آقا ندارند ما توی فامیل آبرو داریم، آدم یک دفعه عروس و داماد می‌شود، و زحمت عروسی می‌گیرند در تالار صحنه‌ای پیش می‌آید آبروی همه می‌رود، یک میلیون خرج و یک میلیون غیبت و یک میلیون غصه.
6- اسباب زیاد شدن رزق و روزی
هفتم: صله رحم روزی را زیاد می‌کند.
هشتم: مراعات بهداشت، شستن دست قبل از غذا روزی را زیاد می‌کند.
نهم: نماز شب روزی را زیاد می‌کند.
دهم: حسن خلق روزی را زیاد می‌کند.
یازدهم: امین بودن روزی را زیاد میکند. مردم می‌گویند این دست و چشمش پاک است.
دوازدهم: شکر نعمت روزی را زیاد می‌کند.
سیزدهم: بین الطلوعین سراغ کار رفتن روزی را زیاد می‌کند.
چهاردهم: خورده نانهای سر سفره را خوردن روزی را زیاد می‌کند.
شکر نعمت است نگویید چیزی نیست، تحقیر نکنید حتی به دانه برنج، گفتند نخست وزیر چین، دو دانه برنج افتاده را برداشت و خورد، گفت ما یک میلیارد و صد میلیون جمعیت هستیم نفری دو عدد برنج دور بریزیم 20 کامیون می‌شود. با هم حساب کنید اگر نفر دو تا قاشق برنج اسراف کنید 60 میلیون جمعیت 120 میلیون قاشق می‌شود. اگر بچه‌ها کتابها را سالم نگه دارند بچه‌ها سال بعد هم از آن استفاده کنند با پول آن چند شهرک برای معلمین ساخته می‌شود. اگر هر عروسی پیراهنش را دیگران هم استفاده کنند چقدر صرفه جویی در خرید می‌شود، ما می‌توانیم فقر را ریشه کن کنیم. امیرالمؤمنین(ع) می‌فرماید: هر جا فقیری هست برای پرخوری بغل دستی است. خداوند رحمت کند شهید صدر را کتابی دارد به نام «اقتصاد ما» آورده «سَخَّرَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ» (ابراهیم/33) و… ترجمه‌اش این است. ابر و باد و مه و خورشید و فلک،
بعد می‌فرماید: «إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ کَفَّارٌ» (ابراهیم/34) اگر ندارید بخورید (مشکل) و گیر در شماست، توزیع شما خراب است و الا مواد اصلی در طبیعت برای همه هست.
پانزدهم: استغفار روزی را زیاد می‌کند.
شانزدهم: نیت بد روزی را قطع می‌کند. (در سوره ن و القلم) حتی کشاورزها هم توجه کنند و آنها هم نیت کنند بسم الله الرحمن الرحیم ان شاء الله. اگر امسال درو کنم زکات می‌دهم خداوند جبران و اگر ندهیم خداوند چه می‌کند. پدر خوبی از میوه‌های باغی به فقرا می‌داد باغ به ارث به بچه هایش رسید، گفتند ما نمی‌دهیم یکی از آنها (کوچکتر) گفت پدر سهم فقرا را می‌داده ما هم بدهیم گفتند ما نمی‌دهیم، و ما وقتی میوه‌ها را می‌چینیم و به انبار می‌بریم که فقرا خواب بوده و میوه‌ها را نبینند خوابیدند که سحر بروند صاعقه آمد باغ سوخت. صبح زود که رفتند دیدند باغ سوخت
«فَأَصْبَحَتْ کَالصَّریمِ فَتَنادَوْا مُصْبِحینَ» (قلم/21-20) شما نیت کردید ندهید خداوند هم نداد، فلانی را نگو می‌خواهیم برویم پارک ما را الاف خواهد کرد بگو می‌رویم روضه، می‌رویم دکتر، بگوییم پارک می‌آید ما باید 50 تومان پول بستنی او را بدهیم.
و یا او را سیزده بدر نبریم، می‌روی دست بچه لای درب ماشین می‌رود گریه کنان برمی گردیم، این برای این است که مادر بزرگ را نبردیم. نیت کنیم که خیر نرسانیم خداوند خیر را از ما می‌گیرد. حدیث داریم: نیت گناه روزی را کم می‌کند. قصد بد برای هیچ کس نکنید، اگر شنی در دیگی انداختی بالاخره شنی لای دندانت خواهد آمد این عوض آن. «فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّهٍ خَیْراً یَرَهُ» (زلزال/7) سر سوزنی خیر و شر کنید خوب می‌بینید. آقایان و خانمها جوان هستند سعی کنید سالم و بدون کلک حرکت کنید خداوند هم میتواند یک زندگی شیرین به شما بدهد. اگر دیگری هم خلاف کرد ما بگوییم دروغ نمی‌گوییم و خلاف نمی‌کنم پاک زندگی کنید.
شانزدهم: اگر رزقها یکسان باشد به هم کمک نمی‌کنند.
اگر همه یکسان باشد، پول و هوش داشته باشند کسی حاضر به بناییو نجاری و… نمی‌شود سلول استخوان با مغز باید فرق بکند و این انگشت باید طوری باشد که داخل گوش شود و دیگری هم برای پول شمردن اگر با انگشت دیگری بشماری می‌ریزد. باید تفاوت که هر کس طبق بافت و خلقت و طبیعت دنبال کار می‌رود، جامعه‌ای که همه مثل کبریت و قالب صابون یک جور و یکسان هستند هیچ کس زیر بار دیگری نمی‌رود. همه باید از هم یاد بگیریم او از من مسأله و من از او رانندگی، و هر دو به نجار و هر بقال و هر چهار تا به قصاب و هر پنج تا به نانوا و شش تا دکتر و هفت تا به… همه باید به هم نیاز داشته باشیم اگر همه فکر و هوش و ذوق یک جور باشد، همه مثل قالب صابون که این زندگی اجتماعی نخواهد بود، باید نیاز باشد تا به هم گره بخوریم تا بشود جامعه.
خیلی حرفها ماند شاید 7 درصد گفتم باید توفیقی باشد این را کتابی کنیم بنام رزق و روزی که کتاب خوشمزه‌ای هم می‌شود. فکر می‌کنم اگر ما به مسأله رزق دقت کنیم نه حرص می‌زنیم نه کلک نه دروغ، راحت زندگی می‌کنیم.
بدانیم «وَ فِی السَّماءِ رِزْقُکُمْ» (ذاریات/22) رزق ما در آسمانهاست برنامه ریزی شده آنها که خواستند با کشتن امام حسین(ع) حکومتشان را نگه دارند سرنگون شدند. با وابستگی به آمریکا نیست، شاه می‌خواست بند به آمریکا خود را نگه دارد سرنگون شد به هیچ کس تکیه نکرده و گناه نکنیم.
خدایا روز به روز ایمان و عقل و دین و علم و توفیق و فهم و عمل، تحصیل و عبادت و خدمت ما را بیشتر بفرما.
خدایا دین و رهبر و دولت و امت و نسل و ناموس و عقائد و افکار، مرز و بوم ما را حفظ بفرما.

«و السلام و علیکم و رحمه الله و برکاته»