به سلام رمضان برشدم باز به بامي ماه نو از ما درودي و سلامي، ماه نو امسال به پيمانه چه داري پيش از اين رمضانم نه مي مانده نه جامي، ماه نو امسال مرا نور بياموز تو که در مهر امامي تو که در سوز تمامي،ماه نو در پي تفسير نويي از رمضانم روزه آن نيست که صبحي برساني به شامي،در سلام رمضان کاش يکي آئينه باشيم آه آئينه در آئينه عجب حسن ختامي.
سوال – در مورد زيبايي هاي ماه رمضان توضيحاتي بفرماييد.
پاسخ – انشاء الله ماه رمضان براي ما مبارک باشد. کيميا ممکن است يک ماده يا يک علم و صنعتي باشد. رمضان کيمياست زيرا نفسي که در ماه رمضان کشيده مي شود ثواب دارد. ماه رمضان وصل به قرآن است. اگر شما يک آيه قرآن را بخوانيد مثل اين است که کل قرآن را خوانده ايد. يعني ثواب ختم قرآن را دارد. در ماه رمضان دعا مستجاب مي شود. و خواب عبادت است.
ما مي توانيم با يک نيت خالص همه چيز را کيميا کنيم. مثلا مي گوييم: خدايا به همه ي جوانان همسر خوب بده يا به همه کساني که فرزند ندارند، فرزند عطا کن. ما با اين ها مي توانيم خودمان را کيميا کنيم. در دعاي ماه رمضان داريم :خدايا همه ي فقرا را ثروتمند کن،خدايا همه ي گرسنگان را سير کن،خدايا کل…
در جمهوري اسلامي عده اي گفتند :نه لبنان نه غزه،جانم فداي ايران. ما گفتيم که ما در ماه رمضان مي گوييم :همه ي… حالا اين شعار را مي دهيد؟ اين اشتباه است. رمضان به هر چيز که برخورد کرده است آنرا کيميا کرده است. ممکن است که در سخنراني کردن در مسجد،دويست نفر مستمع باشند ولي سخنراني کردن در تلويزيون ميليون ها مستمع دارد پس تلويزيون کيمياست، نيت خالص کيمياست. معامله با خدا کيمياست. مردم، چيز کم را قبول نمي کنند ولي خداوند ذره اي خوبي را قبول مي کند فمن يعمل مثقال ذرة. مردم خوبي را با مبلغي( سوت و صلوات ) مي خرند ولي خدا خوبي ها را به مبلغ بهشت مي خرد. مردم جنس معيوب را نمي خرند ولي خدا جنس معيوب را هم مي خرد. در دعاي بعد از نماز داريم که خدايا اين نماز من بود،اگر رکوع و سجود آن عيبي داشت آنرا نديده بگير.
پس ايمان به خدا کيمياست. ما اشتباه مي کنيم که با غير از خدا معامله مي کنيم. مرحوم مطهري به من مي گفت که اين دعاي ماه رجب را هر روز بخوان: باختند آنهايي که با غير از خدا معامله کردند. بسياري از افراد ماه رمضان سال پيش بوده اند ولي امسال نيستند. درسال گذشته عده اي روزه گرفتند و عده اي روزه را خوردند، براي هر دو نفر آنها گذشت. اگر شما از ديدني حرام چشم پوشيدي ثواب آن تا ابد براي شما مي ماند و اگر ديدني حرام را نگاه کردي،فقط خودت را راضي کردي. ما مي توانيم کارهاي لحظه اي را به ابد تبديل کنيم. وقتي ما آب خنک به صورت مان مي زنيم که حال مان خوب بشود، اين يک لحظه است ولي اگر قصد وضو کرديم ثواب آن تا ابد مي ماند. آب همان آب است ولي نيت فرق مي کند.
ما دائما در حال انتخاب هستيم: حق يا باطل، امام حسين(ع) يا يزيد. تمام ماه رمضان برکت است. در قرآن داريم که کتاب قرآن مبارک است، درمکه نازل شده است که مبارک است، از خداي مبارک است و قلب پيامبر مبارک است. ما چقدر از اين قرآن استفاده مي کنيم؟ گاهي فرش را طوري مي بافند که يک اثر هنري مي شود و گاهي آنرا بعنوان جُل مي بافند که به درد هيچ چيزي نمي خورد.
مذهبي ها سعي کنند که افراد غير مذهبي ها را همراهي کنند. در افطاري ها سعي کنيم که افراد جديد را دعوت کنيم. اگر شما من را دعوت کرديد و من هم شما را دعوت کردم، فايده اي ندارد، بايد توليد داشته باشيم. خوب است که شما افطاري را به بچه هاي محل يا دوستان فرزندتان بدهيد حتي اگر روزه نباشند. سعي کنيم که کارهاي خير را در شب بيست و سوم ماه رمضان انجام بدهيم زيرا اين شب از هزار شب بهتر است. پس هر کار خيري که در اين شب انجام بدهيم، ثوابش هزار برابر مي شود. خوب است که خمس، زکات و سهم امام را در اين شب بدهيم يا آنرا کنار بگذاريم. نبايد شب بيست و سوم را از دست بدهيم و بايد از تمام ساعات آن استفاده کنيم. خانم هاي هنرمند از پوست پرتقال هم مربا درست مي کنند و خانم هاي بي هنر بهترين برنج ايراني را هم کوفته مي کنند.
ماه رمضان برکاتي دارد: يکي سحرخيزي است،بيشتر مردم در سحر خواب هستند ولي در ماه رمضان سحرخيز مي شوند. ديگر اينکه در طول سال خوردن ثواب ندارد ولي خوردن سحري ثواب دارد و مستحب است تا بتوانيم فردا روزه بگيريم. آميزش زن و شوهر در اول ماه مکروه است ولي شب اول ماه رمضان مستحب است. زيرا خدا مي خواهد که روز اول ماه رمضان به نامحرم دست دراز نکنيم. پس بايد خودمان را از حلال شارژ کنيم که قدرت کنترل داشته باشيم.
برکت ديگر ماه رمضان نظم است. در ماه رمضان همه در سر افطار غذا مي خورند. اين نظم زيباست. خوردن افطار لذت دارد حتي با نان خالي زيرا اين يک لذت معنوي است که انسان بنده ي خدا بوده است. دعاي دم افطار يک سطر است زيرا فرد گرسنه است :خدايا براي تو روزه گرفتم، براي تو افطار مي کنم و به توکل مي کنم. بعد از افطار دعاي افتتاح خوانده مي شود که چند صفحه است،بعد از کمي خوابيدن دعاي ابوحمزه ي ثمالي خوانده مي شود که حدود يک ساعت است. پس اين دعاها براساس ظرفيت، حوصله و حال ما تنظيم شده است.
آقايي مسخره مي کرد که در مفاتيح دعاي ساعت اول و ساعت دوم و… نوشته شده است. يعني بايد دائم دعا خواند در حاليکه دنيا دارد به فضا مي رود. آيا اين دين است؟ من به ايشان گفتم که شما معناي آنرا نفهميديد.اينکه ما براي هر ساعتي دعايي داريم يعني اينکه شما هر وقت بخواهيد دعا بخوانيد، دعا وجود دارد نه اينکه تمام ساعات روز را دعا بخوانيد. داروخانه ي شبانه روزي معني اش اين نيست که شبانه روز دارو بخريد بلکه معني اش اين است که هر ساعتي که خواستيد دارو بخريد، داروخانه باز است. پس مفاتيح معنايش اين نيست که شبانه روز دعا بخوانيد بلکه معاني اين است که هر ساعتي خواستيد مي توانيد دعا بخوانيد. مثلا فردي خلبان است يا راننده است و هر ساعتي وقت دعا خواندن ندارد ولي هر زماني که وقت داشته باشد مي تواند دعا بخواند.
بعد از انقلاب، پزشکي ايران خيلي رشد کرده است. قبل از انقلاب پولدارها براي مداوا به خارج از کشور مي رفتند. تاجر پيري را در بيمارستان خارج بستري کردند. او در نيمه شب از خواب بلند شد و ديد که براي او نوشته اند که اگر نيمه شب از خواب بيدار شدي، فلان شماره را بگير. پير مرد شماره را گرفت و از او پرسيدند که شما مشکلي داريد که تماس گرفته ايد.او گفت :خير، من مي خواهم پنج صحبت کنم. آنها يک شعر فارسي را براي پيرمرد خواندند و يک جوک هم گفتند و يک دقيقه هم از مسيحيت تبليغ کردند. دنياي کليسا براي پير ايراني غريب مسلمان،برنامه پنج دقيقه اي دارد. خدا هم براي تمام ساعات ما برنامه دعا دارد. اين خيلي زيباست.
يکي ديگر از برکات ماه رمضان که زيباست همگاني بودن آن است. وقتي همه با هم روزه مي گيرند، روزه راحت تر مي شود. مشکلات وقتي عمومي شد، دلنشين مي شود.
اگر کسي بيمار است و احساس ضرر مي کند و نمي تواند روزه بگيرد، جاي حسرت ندارد زيرا خدا فرموده که قضاي آنرا بگيرد و آنرا جبران کند. اگر پزشک متخصص متعهد گفت که نبايد روزه بگيريد،حرف او را گوش کنيد.
وقتي مي خواستند امام خميني را به ترکيه تبعيد کنند امام بين دوسرهنگ نشسته بود. امام نماز صبحش را نخوانده بود. آنها گفتند که ما نمي توانيم شما را بين راه پياده کنيم، بايد در فرودگاه پياده کنيم. امام گفت که بگذاريد من بر خاک تيمم کنم و از ماشين هم پياده نمي شوم. و در ماشين نماز مي خوانم. امام در ماشين نماز خواند. نقل شده است که امام فرموده بود که ممکن است در کل نمازهاي من، خدا اين نماز را قبول کند. البته هر کس که رنگش پريده و گرسنه شده است،نبايد روزه را بخورد. ضرر با بي حال شدن فرق دارد.
سوال – صفحه 383 قرآن کريم را توضيح بفرماييد.
پاسخ – آيه آخر اين صفحه مي گويد که قرآن مسئله ي اختلافي را حل مي کند. پس هر وقت ما مسئله اي داريم بايد پيش عالم قرآني برويم و حکم خدا را بپرسيم.
فردي مي خواهد ازدواج کند بايد ببيند که از نظر قرآن همسر خوب کيست؟ پس اختلافات مان را با قرآن حل کنيم. و بايد قرآن به متن زندگي ما بيايد.
درعيد فطر همه ي مسلمانان فطريه مي دهند. اين يک بسيج در کمک رساني است. در عيد فطر نان مردم تامين مي شود و در عيد قربان گوشت مردم تأمين مي شود. در هر سال حج، يک مانور ميليوني از مسلمانان ديده مي شود زيرا خدا دستور داده که حج را بجا بياوريد. مسلمانان در يک اردوي شبانه، روزانه و کفن پوشيده، اين مراسم را انجام مي دهند. اينها همه زيبايي است و ما به آن توجهي نداريم. شب قدر به اندازه ي هشتاد سال است با آن همه برکات. در هنگام گرسنگي در ماه رمضان،انسان طعم گرسنگي را مي چشد و احساس گرسنگان را درک مي کند. خدا در قرآن به پيامبر مي فرمايد: اي پيامبر تو مزه ي يتيمي و فقر را چشيده اي، من تو را سر و سامان داده ام.
در ضمن عبادت روزه يک عبادت خالص است. تنها عبادتي که مشخص نيست روزه است. پس اين تمرين گرسنگي و اخلاص است. در ماه رمضان پذيرايي ها ساده است. ممکن است که فردي سرمايه دار باشد ولي در زمان افطار آَش رشته مي خورد يا آب جوش و خرما مي خورد.
خوب است که در ماه رمضان در مسجد، يک افطاري ساده به مردم بدهند و بعد نماز جماعت را بخوانند. افطاري مسجد گزينشي نيست. کساني که عذر شرعي دارند و نمي توانند روزه بگيرند، حريم قائل بشوند، بي احترامي نکنند و در خيايان روزه خواري نکنند. گاهي انسان در تشييع جنازه مسئله خنده داري مي بيند ولي جلوي خودش را مي گيرد و نمي خندد. زيرا به ما گفته اند که در تشييع جنازه نخنديد. مثلا اگر رئيس يهوديان پيش ما آمد، بايد به او احترام بگذاريم.اگر شما احترام به خدا و مردم بگذاريد، در آينده فرزندان هم به شما احترام مي گذارند. خداوند در قرآن مي فرمايد که ما انتقام مي گيريم،اگر کسي بي ادبي کند برادر يا فرزندش هم به او بي احترامي خواهد کرد. داريم که بدون وضو دست به قرآن نزنيد. کساني که گردنبند الله به گردن مي اندازند اگر وضو نداشته باشند و اين کلمه الله به بدن شان بخورد، مرتکب گناه شده اند. رمضان و قرآن مقدس است. وقتي چرم جلد قرآن شد، با اينکه پوست گاو است آنرا مي بوسيم زيرا مقدس است.
مذهبي ها هم بايد مراعات توده ي مردم را بکنند. فقط بايد صداي اذان از مسجد بلند بشود و ديگر هيچ صداي دعايي شنيده نشود. حتي ما در نماز جماعت آزاد هستيم که هر وقت بخواهيم نماز را فرادا ادامه بدهيم. به آرامش مردم احترام بگذاريد. از جسارت و بي ادبي کسي خير نمي بيند. تقوا و ادب مهم است. حضرت عيسي با گروهي مي رفتند و يک سگ مرده ديدند. همه از بدي هاي سگ گفتند ولي حضرت عيسي فرمود که اين سگ دندان هاي سفيدي دارد. پس بايد در کنار بدي ها،خوبي ها را هم گفت.
ماه رمضان شروع شده است. همه بگوييم: خدايا هر کس به ما ظلم کرده است ما او را بخشيديم، تو هم ما را ببخش.
