به سلام رمضان برشدم باز به بامی ماه نو از ما درودی و سلامی، ماه نو امسال به پیمانه چه داری پیش از این رمضانم نه می مانده نه جامی، ماه نو امسال مرا نور بیاموز تو که در مهر امامی تو که در سوز تمامی،ماه نو در پی تفسیر نویی از رمضانم روزه آن نیست که صبحی برسانی به شامی،در سلام رمضان کاش یکی آئینه باشیم آه آئینه در آئینه عجب حسن ختامی.
سوال – در مورد زیبایی های ماه رمضان توضیحاتی بفرمایید.
پاسخ – انشاء الله ماه رمضان برای ما مبارک باشد. کیمیا ممکن است یک ماده یا یک علم و صنعتی باشد. رمضان کیمیاست زیرا نفسی که در ماه رمضان کشیده می شود ثواب دارد. ماه رمضان وصل به قرآن است. اگر شما یک آیه قرآن را بخوانید مثل این است که کل قرآن را خوانده اید. یعنی ثواب ختم قرآن را دارد. در ماه رمضان دعا مستجاب می شود. و خواب عبادت است.
ما می توانیم با یک نیت خالص همه چیز را کیمیا کنیم. مثلا می گوییم: خدایا به همه ی جوانان همسر خوب بده یا به همه کسانی که فرزند ندارند، فرزند عطا کن. ما با این ها می توانیم خودمان را کیمیا کنیم. در دعای ماه رمضان داریم :خدایا همه ی فقرا را ثروتمند کن،خدایا همه ی گرسنگان را سیر کن،خدایا کل…
در جمهوری اسلامی عده ای گفتند :نه لبنان نه غزه،جانم فدای ایران. ما گفتیم که ما در ماه رمضان می گوییم :همه ی… حالا این شعار را می دهید؟ این اشتباه است. رمضان به هر چیز که برخورد کرده است آنرا کیمیا کرده است. ممکن است که در سخنرانی کردن در مسجد،دویست نفر مستمع باشند ولی سخنرانی کردن در تلویزیون میلیون ها مستمع دارد پس تلویزیون کیمیاست، نیت خالص کیمیاست. معامله با خدا کیمیاست. مردم، چیز کم را قبول نمی کنند ولی خداوند ذره ای خوبی را قبول می کند فمن یعمل مثقال ذره. مردم خوبی را با مبلغی( سوت و صلوات ) می خرند ولی خدا خوبی ها را به مبلغ بهشت می خرد. مردم جنس معیوب را نمی خرند ولی خدا جنس معیوب را هم می خرد. در دعای بعد از نماز داریم که خدایا این نماز من بود،اگر رکوع و سجود آن عیبی داشت آنرا ندیده بگیر.
پس ایمان به خدا کیمیاست. ما اشتباه می کنیم که با غیر از خدا معامله می کنیم. مرحوم مطهری به من می گفت که این دعای ماه رجب را هر روز بخوان: باختند آنهایی که با غیر از خدا معامله کردند. بسیاری از افراد ماه رمضان سال پیش بوده اند ولی امسال نیستند. درسال گذشته عده ای روزه گرفتند و عده ای روزه را خوردند، برای هر دو نفر آنها گذشت. اگر شما از دیدنی حرام چشم پوشیدی ثواب آن تا ابد برای شما می ماند و اگر دیدنی حرام را نگاه کردی،فقط خودت را راضی کردی. ما می توانیم کارهای لحظه ای را به ابد تبدیل کنیم. وقتی ما آب خنک به صورت مان می زنیم که حال مان خوب بشود، این یک لحظه است ولی اگر قصد وضو کردیم ثواب آن تا ابد می ماند. آب همان آب است ولی نیت فرق می کند.
ما دائما در حال انتخاب هستیم: حق یا باطل، امام حسین(ع) یا یزید. تمام ماه رمضان برکت است. در قرآن داریم که کتاب قرآن مبارک است، درمکه نازل شده است که مبارک است، از خدای مبارک است و قلب پیامبر مبارک است. ما چقدر از این قرآن استفاده می کنیم؟ گاهی فرش را طوری می بافند که یک اثر هنری می شود و گاهی آنرا بعنوان جُل می بافند که به درد هیچ چیزی نمی خورد.
مذهبی ها سعی کنند که افراد غیر مذهبی ها را همراهی کنند. در افطاری ها سعی کنیم که افراد جدید را دعوت کنیم. اگر شما من را دعوت کردید و من هم شما را دعوت کردم، فایده ای ندارد، باید تولید داشته باشیم. خوب است که شما افطاری را به بچه های محل یا دوستان فرزندتان بدهید حتی اگر روزه نباشند. سعی کنیم که کارهای خیر را در شب بیست و سوم ماه رمضان انجام بدهیم زیرا این شب از هزار شب بهتر است. پس هر کار خیری که در این شب انجام بدهیم، ثوابش هزار برابر می شود. خوب است که خمس، زکات و سهم امام را در این شب بدهیم یا آنرا کنار بگذاریم. نباید شب بیست و سوم را از دست بدهیم و باید از تمام ساعات آن استفاده کنیم. خانم های هنرمند از پوست پرتقال هم مربا درست می کنند و خانم های بی هنر بهترین برنج ایرانی را هم کوفته می کنند.
ماه رمضان برکاتی دارد: یکی سحرخیزی است،بیشتر مردم در سحر خواب هستند ولی در ماه رمضان سحرخیز می شوند. دیگر اینکه در طول سال خوردن ثواب ندارد ولی خوردن سحری ثواب دارد و مستحب است تا بتوانیم فردا روزه بگیریم. آمیزش زن و شوهر در اول ماه مکروه است ولی شب اول ماه رمضان مستحب است. زیرا خدا می خواهد که روز اول ماه رمضان به نامحرم دست دراز نکنیم. پس باید خودمان را از حلال شارژ کنیم که قدرت کنترل داشته باشیم.
برکت دیگر ماه رمضان نظم است. در ماه رمضان همه در سر افطار غذا می خورند. این نظم زیباست. خوردن افطار لذت دارد حتی با نان خالی زیرا این یک لذت معنوی است که انسان بنده ی خدا بوده است. دعای دم افطار یک سطر است زیرا فرد گرسنه است :خدایا برای تو روزه گرفتم، برای تو افطار می کنم و به توکل می کنم. بعد از افطار دعای افتتاح خوانده می شود که چند صفحه است،بعد از کمی خوابیدن دعای ابوحمزه ی ثمالی خوانده می شود که حدود یک ساعت است. پس این دعاها براساس ظرفیت، حوصله و حال ما تنظیم شده است.
آقایی مسخره می کرد که در مفاتیح دعای ساعت اول و ساعت دوم و… نوشته شده است. یعنی باید دائم دعا خواند در حالیکه دنیا دارد به فضا می رود. آیا این دین است؟ من به ایشان گفتم که شما معنای آنرا نفهمیدید.اینکه ما برای هر ساعتی دعایی داریم یعنی اینکه شما هر وقت بخواهید دعا بخوانید، دعا وجود دارد نه اینکه تمام ساعات روز را دعا بخوانید. داروخانه ی شبانه روزی معنی اش این نیست که شبانه روز دارو بخرید بلکه معنی اش این است که هر ساعتی که خواستید دارو بخرید، داروخانه باز است. پس مفاتیح معنایش این نیست که شبانه روز دعا بخوانید بلکه معانی این است که هر ساعتی خواستید می توانید دعا بخوانید. مثلا فردی خلبان است یا راننده است و هر ساعتی وقت دعا خواندن ندارد ولی هر زمانی که وقت داشته باشد می تواند دعا بخواند.
بعد از انقلاب، پزشکی ایران خیلی رشد کرده است. قبل از انقلاب پولدارها برای مداوا به خارج از کشور می رفتند. تاجر پیری را در بیمارستان خارج بستری کردند. او در نیمه شب از خواب بلند شد و دید که برای او نوشته اند که اگر نیمه شب از خواب بیدار شدی، فلان شماره را بگیر. پیر مرد شماره را گرفت و از او پرسیدند که شما مشکلی دارید که تماس گرفته اید.او گفت :خیر، من می خواهم پنج صحبت کنم. آنها یک شعر فارسی را برای پیرمرد خواندند و یک جوک هم گفتند و یک دقیقه هم از مسیحیت تبلیغ کردند. دنیای کلیسا برای پیر ایرانی غریب مسلمان،برنامه پنج دقیقه ای دارد. خدا هم برای تمام ساعات ما برنامه دعا دارد. این خیلی زیباست.
یکی دیگر از برکات ماه رمضان که زیباست همگانی بودن آن است. وقتی همه با هم روزه می گیرند، روزه راحت تر می شود. مشکلات وقتی عمومی شد، دلنشین می شود.
اگر کسی بیمار است و احساس ضرر می کند و نمی تواند روزه بگیرد، جای حسرت ندارد زیرا خدا فرموده که قضای آنرا بگیرد و آنرا جبران کند. اگر پزشک متخصص متعهد گفت که نباید روزه بگیرید،حرف او را گوش کنید.
وقتی می خواستند امام خمینی را به ترکیه تبعید کنند امام بین دوسرهنگ نشسته بود. امام نماز صبحش را نخوانده بود. آنها گفتند که ما نمی توانیم شما را بین راه پیاده کنیم، باید در فرودگاه پیاده کنیم. امام گفت که بگذارید من بر خاک تیمم کنم و از ماشین هم پیاده نمی شوم. و در ماشین نماز می خوانم. امام در ماشین نماز خواند. نقل شده است که امام فرموده بود که ممکن است در کل نمازهای من، خدا این نماز را قبول کند. البته هر کس که رنگش پریده و گرسنه شده است،نباید روزه را بخورد. ضرر با بی حال شدن فرق دارد.
سوال – صفحه 383 قرآن کریم را توضیح بفرمایید.
پاسخ – آیه آخر این صفحه می گوید که قرآن مسئله ی اختلافی را حل می کند. پس هر وقت ما مسئله ای داریم باید پیش عالم قرآنی برویم و حکم خدا را بپرسیم.
فردی می خواهد ازدواج کند باید ببیند که از نظر قرآن همسر خوب کیست؟ پس اختلافات مان را با قرآن حل کنیم. و باید قرآن به متن زندگی ما بیاید.
درعید فطر همه ی مسلمانان فطریه می دهند. این یک بسیج در کمک رسانی است. در عید فطر نان مردم تامین می شود و در عید قربان گوشت مردم تأمین می شود. در هر سال حج، یک مانور میلیونی از مسلمانان دیده می شود زیرا خدا دستور داده که حج را بجا بیاورید. مسلمانان در یک اردوی شبانه، روزانه و کفن پوشیده، این مراسم را انجام می دهند. اینها همه زیبایی است و ما به آن توجهی نداریم. شب قدر به اندازه ی هشتاد سال است با آن همه برکات. در هنگام گرسنگی در ماه رمضان،انسان طعم گرسنگی را می چشد و احساس گرسنگان را درک می کند. خدا در قرآن به پیامبر می فرماید: ای پیامبر تو مزه ی یتیمی و فقر را چشیده ای، من تو را سر و سامان داده ام.
در ضمن عبادت روزه یک عبادت خالص است. تنها عبادتی که مشخص نیست روزه است. پس این تمرین گرسنگی و اخلاص است. در ماه رمضان پذیرایی ها ساده است. ممکن است که فردی سرمایه دار باشد ولی در زمان افطار آَش رشته می خورد یا آب جوش و خرما می خورد.
خوب است که در ماه رمضان در مسجد، یک افطاری ساده به مردم بدهند و بعد نماز جماعت را بخوانند. افطاری مسجد گزینشی نیست. کسانی که عذر شرعی دارند و نمی توانند روزه بگیرند، حریم قائل بشوند، بی احترامی نکنند و در خیایان روزه خواری نکنند. گاهی انسان در تشییع جنازه مسئله خنده داری می بیند ولی جلوی خودش را می گیرد و نمی خندد. زیرا به ما گفته اند که در تشییع جنازه نخندید. مثلا اگر رئیس یهودیان پیش ما آمد، باید به او احترام بگذاریم.اگر شما احترام به خدا و مردم بگذارید، در آینده فرزندان هم به شما احترام می گذارند. خداوند در قرآن می فرماید که ما انتقام می گیریم،اگر کسی بی ادبی کند برادر یا فرزندش هم به او بی احترامی خواهد کرد. داریم که بدون وضو دست به قرآن نزنید. کسانی که گردنبند الله به گردن می اندازند اگر وضو نداشته باشند و این کلمه الله به بدن شان بخورد، مرتکب گناه شده اند. رمضان و قرآن مقدس است. وقتی چرم جلد قرآن شد، با اینکه پوست گاو است آنرا می بوسیم زیرا مقدس است.
مذهبی ها هم باید مراعات توده ی مردم را بکنند. فقط باید صدای اذان از مسجد بلند بشود و دیگر هیچ صدای دعایی شنیده نشود. حتی ما در نماز جماعت آزاد هستیم که هر وقت بخواهیم نماز را فرادا ادامه بدهیم. به آرامش مردم احترام بگذارید. از جسارت و بی ادبی کسی خیر نمی بیند. تقوا و ادب مهم است. حضرت عیسی با گروهی می رفتند و یک سگ مرده دیدند. همه از بدی های سگ گفتند ولی حضرت عیسی فرمود که این سگ دندان های سفیدی دارد. پس باید در کنار بدی ها،خوبی ها را هم گفت.
ماه رمضان شروع شده است. همه بگوییم: خدایا هر کس به ما ظلم کرده است ما او را بخشیدیم، تو هم ما را ببخش.
