موضوع: سلامت دین، خواسته اولیای خدا
تاريخ پخش: 31/01/1401
عناوين:
1- خبر شهادت حضرت علی علیه السلام در زمان رسول خدا
2- دین سالم، جامع همه دستورات الهی
3- دین سالم، مبتنی بر شناخت و معرفت
4- دین سالم، دور از هرگونه ظلم و ریا
5- سلامت دین، در طول عمر و هنگام مرگ
6- کار نیک، شرط ایمان و سلامت دین
7- دین سالم، جامع دنیا و آخرت
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین بعدد ما أحاط به علمه، الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی
در آستانه و در ایّام سوگواری حضرت امیر هستیم. شب قدر داریم، شب نوزدهم و بیست و یکم و بیست و سوّم داریم و بد نیست که هدیه‌ای به امیرالمؤمنین بفرستیم، هدیه‌ی مان هم سوره‌ی قدر باشد.
بسم الله الرّحمن الرّحیم
«إِنَّا أَنْزَلْناهُ في لَيْلَةِ الْقَدْرِ (1) وَ ما أَدْراكَ ما لَيْلَةُ الْقَدْرِ (2) لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ (3) تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ كُلِّ أَمْرٍ (4) سَلامٌ هِيَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْر (5)»
از مسائلی که امیرالمؤمنین پیگیری می‌کرد و نگرانش بود، بحث امشب ما این است که نگرانی حضرت امیر، یک دغدغه‌ای حضرت امیر داشت، چند بار از پیغمبر دغدغه‌اش را پرسید. من این نگرانی را مطرح کنم و توضیح بدهم.
1- خبر شهادت حضرت علی علیه السلام در زمان رسول خدا
نگرانی حضرت امیر علیه السلام از چه چیزی بود؟ این را بلند شوم بنویسم. قبلاً فکر می‌کردم یک بار حضرت امیر از پیغمبر پرسیده، بعداً فهمیدم چند جا پرسیده. سؤال این است: «أَ فِي سَلَامَةٍ مِنْ دِينِي؟» (بحار الأنوار، ج 34، ص 339) تاریخ نمی‌خواهم بگویم هان، می‌خواهم مقایسه کنم دین خودم را که اینجا نشستیم، با هم صحبت می‌کنیم، دین ما دین مریضی است یا سالم؟ مسلمان‌ها خب مریض دارند، سالم دارند، آدم خوب و بد و متوسّط دارند، دین را می‌خواهیم بگوییم، این دینی که ما الآن داریم، این دین سالم است یا نه؟
ماجرایش را خیلی‌ها شنیدند. آخر شعبان بود، جمعه‌ای بود. حضرت رسول خطبه می‌خواند. گفت: «مردم حواستان جمع باشد، ماه رمضان دارد می‌آید، ماه رحمت است، ماه برکت است.» شروع کرد تجلیل کردن، افطاری دادن چه‌قدر ثواب دارد، یک آیه قرآن خواندن چه‌قدر ثواب دارد، پیرمردها را احترام کنید، به بچّه‌ها رحم کنید، یک خطبه‌ی مفصّلی، این را معمولاً مردم شنیدند. حضرت امیر بلند شد در سخنرانی و پرسید که: «این ماه رمضانی که این‌قدر خوب است، بهترین کار چی هست؟» فرمودند: «ورع»، تقوا (عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج 1، ص 297). بعد حضرت رسول گریه‌اش کرد. امیرالمؤمنین فرمود: «آقا من یک سؤالی کردم، شما از ماه رمضان ستایش و تعریف کردی، من گفتم بهترین کار تو ماه رمضان چی هست، فرمودی ورع، این گریه نداشت!» گفت: «تو همین ماه رمضانی که این همه تعریفش را کردم، تو همین ماه رمضان تو را شهید می‌کنند.» امیرالمؤمنین سؤال نکرد چه کسی من را شهید می‌کند، چرا؟ کجا؟ فقط فرمود مهم نیست شهید بشوم یا نشوم، «أَ فِي سَلَامَةٍ مِنْ دِينِي؟» بحث امروز ما در این ده، بیست دقیقه این است: دینم سالم است، اینجا یک مورد بود. (عيون أخبار الرضا عليه السلام، ج 1، ص 297)
چند مورد دیگر هم هست که آقایانی که کامپیوتر دارند می‌توانند بگیرند، کلمه‌ی «أَ فِي سَلَامَةٍ مِنْ دِينِي؟» را چند بار حضرت امیر پرسید. چه چیزی بود که حضرت امیر ناراحت دینش بود؟! چون آدم گاهی بی‌دین می‌شود، گاهی هم فکر می‌کند که متدیّن است. دین چیزی نیست که آدم یک گوشه‌اش را قبول کند، یک گوشه‌اش را قبول نکند. آن انسانی که می‌گوید من اینجای دین را قبول ندارم، من مثلاً خمسش را قبول ندارم، من حجابش را قبول ندارم، من سیاستش را قبول ندارم، من جماعتش را قبول ندارم! دین سالم چه دینی است؟ من دین سالم را، از قرآن نشانه‌هایش را می‌گویم، همه‌اش هم از قرآن است، که دیگر کسی شک هم نکند. بعد عزیزانی که مخاطب ما هستند، ببینند که اگر هستند، خوشا به حالشان به ما هم دعا کنند، اگر نیستند شب قدر از خدا اوّلین دعایمان، اوّلین حاجتمان این باشد: خدایا دین ما سالم باشد.
2- دین سالم، جامع همه دستورات الهی
دین سالم چه دینی است؟
1- دین سالم دینی است که به همه عمل کنند، دین جامع باشد، چون قرآن گله می‌کند، بعضی‌ها به بعضی احکام ایمان دارند، بعضی‌ها را قبول ندارند، «إِنْ يَكُنْ لَهُمُ الْحَقُّ يَأْتُوا إِلَيْهِ مُذْعِنين» (نور/ 49)، اگر ببینند به نفعشان است، اذعان می‌کنند، اعتراف می‌کنند، می‌گویند اسلام دین خوبی است، چون اینجا به نفع ماست، اما اگر علیه‌شان باشد، قبول نمی‌کنند، «نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَ نَكْفُرُ بِبَعْضٍ» (نساء/ 150)
سعی کنیم هر چیزی را که اسلام گفته، «ما آتاكُمُ الرَّسُول» (حشر/ 7)، یعنی هر چیزی که پیغمبر گفته گوش کنیم. پیغمبر فرمود: «بعد از من علی بن أبی طالب»، گوش نکردند. هر دستوری از دستورات اسلام را یک عدّه گوش کردند، یک عدّه گوش نکردند. دین ما دین سوراخ سوراخ است، دربست نیست. قرآن می‌فرماید که: «فَلا وَ رَبِّكَ لا يُؤْمِنُونَ» (نساء/ 65)، عربی‌هایی که می‌خوانم قرآن است. دو نفر سر آبیاری اختلاف داشتند، رفتند پهلوی حضرت. حضرت حرف‌های هر دو را گوش داد، فرمود: «حق با این است.» تا گفت حق با این است، او که ناراحت شده بود، بالأخره وقتی حق با این است، یعنی با تو حق نیست، گفت: «بله، ایشان خویش و قوم شما است، خویش و قوم بازی کردی! پارتی‌بازی کردی!» آیه نازل شد: «فَلا وَ رَبِّكَ لا يُؤْمِنُونَ» (نساء/ 65)، به خدا قسم دین ندارند آن‌هایی که وقتی پیغمبر حکم می‌کند، تسلیم نیستند. دین سالم، دینی است که انسان تسلیم باشد، گزینشی نباشد.
اداره‌ی سالم هم همین‌طور است، با همه‌ی کارمندانش یک جور باشد، کارخانه‌ی سالم هم همین‌طور است، بانک سالم هم همین‌طور است، به یکی وام می‌دهند، به یکی نمی‌دهند، به یکی شرایط، به یکی بی شرایط. بین بچّه‌هایشان، بین فامیل‌هایشان فرق می‌گذارند، خلاصه این مسئلهی مهمی است. یک.
2- آینده‌ی روشن داشته باشد.
سه مرتبه فرموده آینده‌ی حکومت حق دست مسلمان‌هاست. «وَعَدَ اللَّهُ» (نور/ 55) خدا وعده داده، «لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ … وَ لَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ» (نور/ 55) خدا وعده داده آخر تاریخ حکومت با مسلمان‌های مؤمن است، حکومت با افرادی هست که اهل ایمان و عمل صالح باشند، «آمَنُوا … وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» (نور/ 55). «وَعَدَ اللَّهُ»، به چه کسی وعده داده؟ «آمَنُوا … وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» به آن‌هایی که اهل ایمان و عمل صالحند وعده داده که حکومت دست شماست، آینده‌ی ما هم روشن است. خیلی وقت‌ها آدم نمی‌داند آینده‌اش چه می‌شود. این‌ها را من نوشتم قابل هست که تابلو بشود، بنر بشود، در مراکز فرهنگی.
گاهی خودمان بنشینیم این‌طور هست یا نیست. اصلاً شب قدر می‌گویند چه دعایی بخوانیم؟ یکی از دعاها فکر است، یک ساعت فکر بهتر از ساعت‌ها عبادت است، بنشین فکر کن. من خودم بنشینم فکر کنم آقای قرائتی «قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُون»، (مؤمنون/ 1) مؤمن رستگار است و مؤمن چه کسی است؟ «في صَلاتِهِمْ خاشِعُون» (مؤمنون/ 2)، تو در نماز خشوع داری؟ «لِلزَّكاةِ فاعِلُون» (مؤمنون/ 4)، زکات مالت را می‌دهی؟ «لِفُرُوجِهِمْ حافِظُون»، عفّت خودت را حفظ می‌کنی؟ «لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُون» (مؤمنون/ 8)، قول دادی، عمل می‌کنی، یا چکت برمی‌گردد؟ «يُجاهِدُونَ في سَبيلِ اللَّهِ» (مائده/ 54)، جبهه رفتی هشت سال جنگ بود؟ گفتیم غیبت حرام است، غیبت نکردی، یا غیبت کردی؟ آیات قرآن که خوانده می‌شود، ایمانت زیاد می‌شود؟ «تُلِيَتْ عَلَيْهِمْ آياتُهُ زادَتْهُمْ إيماناً» (انفال/ 2)، عربی‌هایی که می‌خوانم قرآن است، مؤمن واقعی کسی است که آیات قرآن را که می‌شنود، ایمانش زیاد بشود، تو هر چی قرآن می‌خوانی، ایمانت زیاد می‌شود؟
بنشینیم ببینیم به کدام آیه عمل کردیم. دین سالم این است، به همه‌ی اعضا قبول کنیم. 2- آینده‌ی روشن باشد.
3- دین سالم، مبتنی بر شناخت و معرفت
3- مستند باشد، تابلو نوشتم مستند را، مستند باشد، یعنی با فکر باشد، قرآن یک آیه دارد، آیه که زیاد دارد، یک آیه‌اش این است، می‌گوید: «يَتَفَكَّرُونَ في خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» (آل عمران/ 191). بعد می‌گوید: «رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً» (آل عمران/ 191)، فکر می‌کنند، براساس فکر اقرار می‌کنند به توحید، یعنی دینشان آبکی نیست، مستند است، براساس فکر است. قرآن اوّل می‌گوید: «يَتَفَكَّرُونَ» یعنی فکر می‌کنند، بعد می‌گویند: «قالوا رَبَّنا». (آل عمران/ 147)
4- زن و مرد هم ندارد، قرآن یک آیه دارد، می‌فرماید که: ما ضایع نمی‌کنیم عمل شما را، «مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى» (آل عمران/ 195)، «مِنْ ذَكَرٍ» یعنی از مرد یا زن. زن و مرد ندارد. یعنی راه رشد برای زن و مرد یک جور است. در سوره‌ی احزاب یک آیه‌ی بزرگی است، می‌گوید: زن و مرد دوش به دوش هم راه می‌روند. روزه‌دارهای مرد و زن، صداقت از زن و مرد، نمی‌دانم همه‌اش، «إِنَّ الْمُسْلِمينَ وَ الْمُسْلِماتِ وَ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ»، (احزاب/ 35)، همه‌اش زن و مرد مثل هم هستند. «مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى» (حجرات/ 13) چند جای قرآن است، یعنی ما در لطفی که به مردم می‌کنیم، زن و مرد برایمان فرقی نمی‌کند، کوچک و بزرگ برایمان فرق نمی‌کند، رنگین پوست برای ما فرق نمی‌کند، شرقی و غربی برایمان فرقی نمی‌کند.
5- دین سالم دینی است که قابل عمل باشد، عسر و حرج داخلش نباشد. عمود دین ما نماز است. (المحاسن، ج 1، ص 44) چی هست؟ پرچم دین ما نماز است. این نماز را می‌گوید آقا می‌توانی بایست، نمی‌توانی بنشین، نمی‌توانی بخواب، «قِياماً» عربی‌هایی که می‌خوانم قرآن است، «قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلى جُنُوبِهِمْ» (آل عمران/ 191)، ایستاده، نشسته، خوابیده. هان نمی‌توانم وضو بگیرم، تیمّم کن. نمی‌توانم روزه بگیرم. اگر نمی‌توانی روزه بگیری، مسئلهی شرعی‌اش را پرسیدی، از پزشک‌های متدیّن پرسیدی، گفتند: «نه، روزه برای تو خوب نیست، بخور.» قضایش را بگیر. دین عسر و حرج.
قرآن می‌فرماید: «ما يُريدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَج» (مائده/ 6)، خدا در دین حرج نگذاشته، یعنی دین داخلش بن‌بست نیست.
4- دین سالم، دور از هرگونه ظلم و ریا
6- دینی است که در آن شرک نباشد. قرآن می‌فرماید: «آمَنُوا»، «الَّذينَ آمَنُوا» ایمان دارند، «وَ لَمْ يَلْبِسُوا إيمانَهُمْ بِظُلْم» (انعام/ 82)، ولی ایمانشان مخلوط ظلم نیست، این‌طور نیست که ایمان دارد، ولی هر کاری هم که بخواهد، بکند. آخر بعضی‌ها می‌گویند ما مؤمن هستیم، اما همه غلطی می‌خواهند، انجام می‌دهند. کسی به بچّه‌اش می‌گفت: «ببین دروغ می‌گویی، بگو، غیبت می‌کنی، بکن، فحش می‌دهی، بده، دزدی می‌کنی، بکن.» هی می‌گفت هر کاری، آخرش می‌گفت: «اما مسلمان باش!» گفت: «خب دیگه چه چی؟!» مسلمان است، مؤمن است ولی ایمانش قاطی است با انواع چیزهاست.
7- دین سالم چه دینی است؟ دینی است یک بار مصرف نیست، دین دائمی است. قرآن راجع به دین دائمی می‌گوید: «وَ السَّلامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ وَ يَوْمَ أَمُوتُ وَ يَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا» (مریم/ 33)
یک خاطره یادم آمد، برایتان بگویم. یک ماه رمضانی چون ما در طول سال تا اینجایی که خدا لطف کرده، اگر قبول کند ان‌شاءالله، خب هر شب جمعه تو تلویزیون هستیم، چهل سال تعطیل نشده الحمدلله ولی ماه رمضان‌ها هر روز هستیم، قبل از افطار، یا بعد از افطار، هر وقت. گفتیم ما که هر روز هستیم، مشتری‌هایی که هر روز پای تلویزیون می‌نشینند، یک بحث مستمر بکنیم. فکر کردیم چی صحبت کنیم. گفتیم انسان کامل چه کسی است از نظر قرآن؟ انسان کامل چه کسی است؟ گفتند: «مرحوم مطهّری راجع به انسان کامل یک کتاب دارد، علامّه جعفری یک کتاب دارد، مرحوم، آن زمان آقای مصباح زنده بود، آیت الله مصباح هم انسان کامل دارد.» ما کتاب‌هایی که راجع به انسان کامل نوشته شده گرفتیم و مطالعه کردیم و بحث‌های تلویزیون را پر کردیم، نیم ساعت، نیم ساعت. آخرش رسیدم به این آیه، گفتم اگر من این آیه را اوّل می‌دیدم، راحت می‌شدم، چه آیه‌ی قشنگی، چه قدر شفّاف! می‌گوید دین سالم این است: «السَّلامُ» (مریم/ 33)، دین سالم این است که:
– «یَوْمَ وُلِدْتُ» (مریم/ 33)، متولّد شدم، سالم متولّد شدم،
– «وَ يَوْمَ أَمُوتُ» (مریم/ 33) روزی هم که می‌خواهم بمیرم، مرگ را مثل گل بو می‌کنم، حدیث داریم، حدیث داریم مؤمن وقتی می‌خواهد بمیرد، انگار گل بو می‌کند. «يَوْمَ أَمُوتُ»
– «وَ يَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا» (مریم/ 33)، روز قیامت هم هر چی سؤال می‌کنند، من جواب دارم بدهم. از کجا آوردی؟ راهم این است. کجا خرج کردی؟ چه کردی، چه گفتی؟ چه موضع‌گیری سیاسی داشتی؟ حرف‌هایم روی حجّت است. بیخودی دنبال موج نمی‌روم، والله اِس اِم اِس آمد برای من، خیلی وقت‌ها با یک موج دینشان را از دست می‌دهند. برای شکم خودشان مواظب است غذا مسموم نباشد، تاریخ مصرفش نگذشته باشد، اما دینش را نه، یک حرف‌هایی می‌زند، می‌گوید: «آقا شنیدم!» مگر با شنیدن می‌شود دینش را آدم خراب کند یعنی خودش را خراب کند، مردم را خراب کند. تو سایت‌ها آمده! اگر یک چیزی تو سایت‌ها آمد، برای شما مجوّز شرعی است؟! چون تو سایت‌ها نوشتند، پس حرف درست است؟! آقا چاپ شده! مگر هر چی چاپ شد، درست است؟! آقا فلان واعظ گفته! فلان واعظ بگوید، ممکن است قابل بررسی باشد. این است که باید دقّت کنیم که دینمان را از چه کسی می‌گیریم.
قرآن یک آیه دارد، می‌گوید: اگر یک فاسقی خبر آورد، تحقیق کنید، آیه‌اش را هم بخوانم: «إِنْ جاءَكُمْ فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَيَّنُوا» (حجرات/ 6)، اگر فاسق خبری آورد، این‌ها که در سایت‌ها هست، در ماهواره‌ها هست، این‌ها همه آدم‌های عادلند، حرف می‌زنند؟! این‌ها نمی‌خواهند سر به تن ما باشد، نمی‌خواهند سر به سر جمهوری اسلامی باشد. بین‌الملل، این بین‌الملل خیلی آدم خوبیه؟! هشت سال شما بمباران شدید، این بین‌اللملل یک آروغ زد؟! یک کلمه‌ای که به نفع مظلومیت ایرانی‌ها و جنایت صدّام باشد؟! یک غلطی کردند؟!
5- سلامت دین، در طول عمر و هنگام مرگَ
دین سالم دینی است که هم تولّد یعنی از نظر جسمی سالم باشد، هم عمرش شفّاف باشد، روز مرگ هم نترسد از مرگ. من کسی را سراغ دارم، از علمایی که مرحوم شده، از او یک سؤال کردند، گفتند: «آقا شما آیت الله هستی، پیرمردی، اگر یک گوینده‌ی راستگویی به شما بگوید هفته‌ی دیگر می‌میری، شما این هفته‌ای که بدانی هفته‌ی آخرت است، چه می‌کنی؟» گفت: «کارهایی که می‌کنم همان کارهایی بوده که از اوّل عمرم تا حالا کرده‌ام، من از اوّل عمرم اگر کاری می‌خواستم بکنم، می‌گفتم اگر هفته‌ی آخر عمرت باشد، انجام می‌دهی؟ اگر هفته‌ی آخر عمرت باشد، این کار را انجام می‌دهی؟ اگر انجام می‌دادم، انجام دادم، و گر نه، انجام ندادم.» این‌ها سالمند که تولدّشان سالم، تمام عمرشان سالم، روز قیامت هم جواب دارند بدهند.
جواب نداشتن قیامت مهم است. یک جمله دارد حضرت برای آن‌هایی که روز قیامت جواب ندارند، بخوانم دیگر، در آستانه‌ی شب قدر هستیم. می‌گوید خدایا، «اللَّهُمَّ ارحَمْنِي»، خدایا رحمم کن، «إذا کَلَّ لِسانی عَن جَوابِک»، آن وقتی که سؤال می‌کنی، من نمی‌توانم جواب بدهم. می‌گویی: «خوشگلی من را گول زد.» می‌گوید: «چه‌قدر از تو خوشگل‌تر بودند، گول نخوردند.» ثروت من را گول زد. می‌گوید: «فلانی و فلانی و فلانی هم ثروت داشتند ولی گول نخوردند.» شهرت من را گول زد. فلانی و فلانی هم مشهور بودند، گول نخوردند. هر چی سؤال می‌کند. می‌گویند: «چرا عمل نکردی؟» این‌ها که گفتم مضمون حدیث هست هان، این که می‌خواهم بگویم مضمون حدیث است، «چرا عمل نکردی؟» می‌گوید: «بلد نبودم.» «بلد نبودی، چرا نرفتی یاد بگیری؟» این حمد و سوره هفده تا کلمه بیشتر نیست، باقی‌هایش یا مستحب است، یا تکراری. از اوّل «الله اکبر» تا آخر «السّلام علیکم» هفده تا کلمه هست، باقی‌هایش یا تکراری است، یا مستحب. تو هفده تا کلمه را نتوانستی یاد بگیری؟! هی گفتی نماز بلد نیستم! خب انگلیسی چرا یاد گرفتی؟! چرا انگلیسی یاد گرفتی؟! نمی‌گویم انگلیسی یاد نگیرید، می‌گویم این بهانه نیست که من نتوانستم عربی یاد بگیرم، هفده تا کلمه را یاد نگرفتی، برای کلّ عمرت؟ نگفتند هر نمازی هم یک سوره‌ی خاصّی بخوان، یک سوره‌ی حمد را گفتند که تو همه‌ی نمازها هست. یک سوره‌ی حمد هفت تا آیه دارد. آقا پول نداشتم بدهم به فقرا. پول نداشتی، آبرو هم نداشتی، فامیل هم نداشتی؟! پول جمع کنید، رفقا را بگویید آقا تو این مسجد ما، تو محلّه‌ی ما، تو همسایه‌های ما یک مشکلاتی هست، بیایید مثلاً یکی از این‌ها را حل کنیم، گرچه با یکی حل نمی‌شود. ولی حالا هر کسی، وقتی آدم طناب دستش رسید، نمی‌تواند پاره کند، اگر نخ نخ است، نخش می‌کند، هر نخی را بعد می‌شود پاره کرد. خدایا رحمم کن، وقتی سؤال می‌کنی، من جواب ندارم بدهم، «إذا کَلَّ لِسانی عَن جَوابِک»، دین سالم چی هست؟
6- کار نیک، شرط ایمان و سلامت دین
8- دین سالم این است که همراه با عمل باشد. قرآن معمولاً وقتی می‌گوید: «آمَنوا»، پشت سرش می‌گوید: «عَمِلِوا الصّالِحات». نمی‌گوید: «عَمِلُوا الصّالح»، «صالح» یعنی یک کار خوب، «صالِحات» یعنی چند تا کار خوب. «الصّالِحات» یعنی همه‌ی کارهای خوب. قرآن نگفته: «وَ الْعَصْرِ * إِنَّ الْإِنْسانَ لَفي خُسْرٍ * إِلاَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِح»، اگر می‌گفت: «وَ عَمِلُوا الصَّالِح» یعنی یک کارت خوب باشد، بس است. نگفته: «إِلاَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا صالِحات» آن را هم می‌گوید چند تا کارت خوب باشد، نه. قرآن نه «صالح» را قبول دارد، نه «صالحات» ی را، می‌گوید: «إِلاَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحات» (عصر/ 3)، «الصّالِحات» یعنی همه‌ی کاهایت باید خوب باشد. زن‌داری‌ات خوب است، شوهرداری‌ات خوب است، چادرت خوب است، حجابت خوب است اما زبانت نیش می‌زند، غیبت می‌کند. اشک می‌ریزی اما وجوهات نمی‌دهی، بعد هم می‌گویی: «چرا دعای ما مستجاب نمی‌شود؟!» حدیث داریم هر کس می‌خواهد دعایش مستجاب بشود، تغذیه‌اش را حلال کند، با لقمه‌ی حرام که دعا مستجاب نمی‌شود، حدیث هست هان، از خودم نیست. دین سالم این است که همراه عمل باشد.
9- دین سالم این است که تحریف و بدعت داخلش نباشد، «نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ» (حجر/ 9)، قرآن می‌گوید: قرآن را ما فرستادیم، حفظش هم می‌کنیم. حرفی از خودمان چیزی قاطی‌اش نکنیم. «خَلَطُوا عَمَلاً صالِحاً وَ آخَرَ سَيِّئاً» (توبه/ 102)، قرآن می‌گوید بعضی‌ها کار خوب انجام می‌دهند، لایش هم کار بد انجام می‌دهند. جنس می‌فروشد، جنس خوب و بد را قاطی نکند. حرف می‌زند، دروغ و راست را قاطی نکند.
دین سالم دینی است که عزّت داخلش باشد، «إِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَميعاً» (یونس/ 65). عزّت یعنی نفوذناپذیر. زمینی که سفت است، کلنگ و بیل نمی‌رود داخلش، عرب‌ها می‌گویند «أرض»، «أرض» یعنی زمین، «عِزاز»، یعنی این زمین عزیز است، هر چی بیل می‌زنی، فرو نمی‌رود. وقتی می‌گویند مؤمن عزیز است، دین اسلام عزیز است، یعنی ببینید هر وقت به ایران حمله کردند، یک تکّه از ایران را گرفتند، جز زمان ولایت فقیه. هشت سال به ایران حمله کردند ولی یک وجب خاک ایران را ندادیم. چرا؟ برای این‌که ایران عزیز بود. چه‌طور ایران عزیز شد؟ دستش را گذاشت تو دست ولایت فقیه. تنها وقتی که عزیز بود، یعنی هر چی بیل و کلنگ زدند، فرو نرفت، یک وجب خاک را نتوانستند بگیرند. دین سالم دینی است که عزیز باشد، یعنی عقب‌نشینی نداشته باشد، ضعف نداشته باشد. دین عزیز، چی چی دارم می‌گویم، این‌هایی که حالا دیر پیچ تلویزیون را باز کردند، دیر سراغ تلویزیون آمدند. بحثمان این است حضرت علی علیه السلام یک دغدغه داشت، چند باز از پیغمبر پرسید: «من نگران مرگم هستم، آیا علی وقتی می‌میرد، دین دارد یا دین ندارد؟ «أَ فِي سَلَامَةٍ مِنْ دِينِي؟» (بحار الأنوار، ج 34، ص 339). دین سالم را می‌گوییم.
10- دین سالم دینی است که همراه با شجاعت باشد، می‌گوید: «الَّذينَ يُبَلِّغُونَ رِسالاتِ اللَّهِ وَ يَخْشَوْنَهُ وَ لا يَخْشَوْنَ أَحَداً» (احزاب/ 39)، «لا يَخْشَوْنَ أَحَداً» در قرآن هست، یعنی از هیچ کس نترس. امام خمینی فرمود: در عمرم از هیچ کس نترسیدم. دین سالم این است.
دیگر چی؟ وقتمان دارد تمام می‌شود، تند تند بگویم.
7- دین سالم، جامع دنیا و آخرت
11- دین سالم این است که همراه با سیاست باشد، دین از سیاست جداست، اگر کسی بگوید دین از سیاست جداست، باید حدود پانصد تا آیه‌های قرآن را حذف کند. من خودم کتابی نوشتم: «سیمای سیاست در قرآن»، حدود پانصد تا آیه‌ی سیاسی داریم. هر کس می‌گوید دین از سیاست جداست یعنی قرآن را قبول دارم، پانصد تا آیه‌اش را قبول ندارم. «يا داوُدُ إِنَّا جَعَلْناكَ خَليفَةً فِي الْأَرْضِ» (ص/ 26). اصلاً می‌گویند حضرت علی هم غدیر خم معیّن نشد که این رهبر شما باشد، گفت: ««مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلَاه» (الكافي، چاپ إسلامية، ج 4، ص 149)، یعنی علی را دوست داشته باشید!» خب دوست داشتن، بیعت که نمی‌خواهد! بیعت کردند غدیر خم، بیعت یعنی کار سیاسی. بعد هم تبریک گفتند، آدم کسی را دوست داشته باشد، آقا سلام، تبریک عرض می‌کنم. چه خبره؟ من شما را دوست دارم. دوست داشتن تبریک نمی‌خواهد، همه، همدیگر را دوست دارند، تبریک نمی‌خواهد. در غدیر خم بیعت کردند، یعنی سیاسی بود، تبریک گفتند، یعنی سیاسی بود. دین از سیاست جداست، یعنی قرآن را قبول دارم، غیر از پانصد تا آیه‌اش با کم و زیادش.
12- دین سالم این است که همراه با امنیت باشد. الآن دنیا راجع به تهمت دارد، اگر یک کسی به کسی تهمت زد، آمدم می‌تواند برد شکایت کند که ایشان آبروی من را ریخته، به من تهمت زده اما اگر کسی غیبت کرد، برای غیبت قانون نداریم. امنیت فکری، امنیت مالی، جامعه باید امن باشد، امنیت جامع.
13- همراه با تقوا باشد. گوش به حرف چه کسی بدهیم؟ در قرآن یک حدود بیست تا آیه هست، می‌گوید: «لا»، «لا» یعنی گوش به حرف این نده، این به درد رهبری نمی‌خورد. «لا تُطِعْ … آثِماً» (انسان/ 24)، گنهکار نه، به درد رهبری نمی‌خورد. «كَفُور» (انسان/ 24) نه، «حَلاَّفٍ مَهين» (قلم/ 10) نه، مفسدین، مسرفین، مفسدین، قشنگ می‌گوید این‌ها به درد رهبری نمی‌خورند، این دین سالم است و گرنه یک خم شدن و راست شدن و نماز بدون زکات، اصلاً نماز بدون زکات حدیث داریم قبول نمی‌شود، (مکارم الأخلاق، ص 436) نماز با ترس، نماز بدون زکات، نماز بدون سیاست این چه نمازی است؟! خب حالا شب قدر است، یک دعا می‌کنم. به آبروی امیرالمؤمنین که از دینش می‌ترسید و حال او دین داشت، می‌گفت: «أَ فِي سَلَامَةٍ مِنْ دِينِي؟» ما بعضی‌هایمان ممکن است اصلاً دین نداشته باشیم! یک کسی به کسی گفت: «به عدد موهای سرم کمکت می‌کنم.» کلاهش را برداشتند، اصلش کچل است، اصلاً مو ندارد، حضرت علی که دین داشت، برای سلامتی‌اش دغدغه داشت. به آبروی امیرالمؤمنین دین کامل سالم به همه‌ی ما مرحمت بفرما.
«و السلام علیکم و رحمة الله برکاته»
