امام علی (ع)، دوران زندگی
موضوع: امام علی(ع)، دوران زندگی
تاریخ پخش: 76/08/22
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
این دعایی که من سالهاست در برنامه میخوانم در دعای مکارم اخلاق است. یعنی خدایا زبان مرا به حق باز کن. حرفهای دری وری و پرت و پلا نگویم، نطق مرا به هدایت باز کن و به من الهام بده که روی مرز راه بروم. سخنرانی مثل موتورسواری است. ممکن است یک وقت انسان گازش را زیاد بگیرد و موتور تند برود. خدایا همه نویسندگان، گویندگان، اساتید و تمام کسانی را که مشغول کارهای فرهنگی هستند، فکر و قلم و بیانشان را از هر نوع خطر حفظ بفرما. بینندگان عزیز بحث را در آستانه تولد آقا امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) نگاه میکنند.
1- ویژگیها و کمالات خاص امام علی(ع)
امیرالمؤمنین لقب خاص حضرت علی(ع) است. کلمه «امیر» به عنوان فعل نیز استعمال میشود. در قرآن هم آمده: «نَمیر» (یوسف/65)، یعنی غذا میدهیم. امیرالمؤمنین معنای واقعیاش یعنی رهبر مؤمنین، از نظر لغوی یعنی کسی که به مؤمنین غذا میدهد غذای فکری و روحی امیرالمؤمنین علی(ع) هفتاد کمال دارد که کسی در کره زمین این کمالها را ندارد. امیرالمؤمنین تنها مردی است که هم خودش معصوم است و هم همسرش معصوم است. این امتیاز را حتی پیغمبر(ص) هم ندارد. پیغمبر(ص) معصوم است اما حضرت خدیجه(س) معصوم نیست. ائمه ما معصومند اما همسرانشان معصوم نیستند.
امیرالمؤمنین تنها کسی است که در کعبه متولد شده است. در جلد شش الغدیر میخوانیم: «تواترت الاخبار ان فاطمه بنت اسد ولدت امیرالمؤمنین علی ابن ابیطالب…»، «تواتر» یعنی آنقدر گفتهاند که دیگر جای شک نیست. فلان حدیث متواتر است یعنی این حدیث خیلی گفته شده است. سنی و شیعه نقل کردهاند که تولد امیرالمؤمنین در کعبه بود.
پنج زن در اسلام جزء اولین زنانی هستند که در اسلام هجرت کردهاند، یکی از آنها که از مکه به مدینه هجرت نمود برای یاری اسلام، مادر امیرالمؤمنین(ع) بود. او وقتی غذا میپخت هم پیغمبر میخورد و هم امیرالمؤمنین.
ببینید یک زن به کجا میرسد! گاهی انسان غبطه میخورد که چه انسانهایی به چه جاهایی میرسند؟! البته زحمت کشیدهاند که به چنین مقاماتی رسیدهاند. این لطف خدا است. بعضیها با پول اتاقشان را روشن میکنند، و بعضی اتاقشان به طرف نور است و همیشه روشن است. مثلا حلیمه سعدیه خانمی بود که در یک قبیلهای زندگی میکرد. شخصی گمنام بود. وقتی پیغمبر(ص) به دنیا آمد هیچ پستانی را به دهان نگرفت اما وقتی بغل این خانم رفت شیر را مکید. این خانم قبلا شیر نداشت، وقتی لب مقدس پیغمبر به سینه او برخورد کرد پر از شیر شد. حالا این خانم چه مقامی داشت که باید شیر او استخوانهای بدن رسول الله(ص) را بسازد؟!
فاطمه بنت اسد مادر امیرالمؤمنین چه مقامی دارد؟! طراحی خدا را ببینید! الله اکبر! مادر میآید در مسجد الحرام، دعا میکند که خدایا من حامله هستم و در آستانه وضع حمل هستم… یک مرتبه دیوار کعبه شکافته میشود. چگونه؟! چگونه ندارد. چون میفرماید: همانطور که عصا اشاره شد به سنگ، در سنگ شکاف ایجاد شد و آب از آن جاری شد، همان خدایی که سنگ را برای موسی(ع) شکافت، سنگ را برای این خانم میشکافد. از این پیداست که دعای مادر چه زود مستجاب میشود. و مقام انسانی زن معلوم میشود.
2- مطالعه تاریخ و توجه به نقش آفرینی زنان
هرکه مقام دارد تاریخش را باید بخوانیم. قرآن میفرماید: «وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ مَرْیَمَ» (مریم/16) یا «وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ مُوسى» (مریم/51)، همانطور که میفرماید: «وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ إِبْراهیمَ» (مریم/41) همانگونه هم میفرماید: «وَ اذْکُرْ فِی الْکِتابِ مَرْیَمَ»، یعنی در رشد مردم، هم تاریخ زنان نمونه در تاریخ باشد و هم تاریخ مردان مؤمن.
یکی از اشکالات کتابهای تاریخ ما در آموزش و پرورش این است که تاریخ مردها هست اما تاریخ زنها نیست. این اشکال تاریخ است. نمیدانم پای برنامه تاریخ نویس هست یا نه؟ ما که چهل کشور اسلامی هستیم، در نه تا از این کشورها، زنها اسلام را به آنجا صادر کردهاند. آغاز اسلام در آن کشورها از طریق زن بود. امام زمان(عج) که 313 نفر افسر دارند 50 نفرشان از بین خانمها هستند. یار خیلی دارد اما 313 نفر دانه درشت هستند.
زن چه مقامی دارد؟! یکوقت دعا میکند و دیوار کعبه شکاف بر میدارد. بر احدی این دیوار شکافته نشده بود. مادر امیرالمؤمنین(ع) وارد آنجا میشود دیوار هم بسته میشود. موج میافتد، ولوله میشود. بعد از مدتی از آن خارج میشود در حالی که امام علی(ع) را در آغوش داشت.
3- توجه به مسجد و محوریت آن
از اینجا میفهمیم که: ما که شیعه علی ابن ابیطالب(ع) هستیم، اگر بچه هایمان در مسجد متولد نمیشوند بیاییم در مسجد مراسمی بگیریم. اولین دفعهای که نوزاد را از خانه بیرون میآورند او را به مسجد ببرند. و روحانی مسجد در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بگوید. و مراسم چشم روشنی نوزادها را در مسجد برگزار کنیم. چه اشکالی دارد؟! مگر مسجد فقط جای جنازه بردن است؟! ما هر کس که میمیرد ختمش را در مسجد میگیریم اما…! مرگ و میر را به مسجد کشیدهایم اما زاد و ولد را به مسجد نکشیدهایم! از تولد علی ابن ابیطالب(ع) در کعبه معلوم میشود که نوزادها هم باید سر و کارشان با مسجد باشد. و در اجلاس نماز یک سرهنگ از نیروی هوایی مقالهای خواندند درباره نماز (از دویست و چند مقاله) نوشته بود: برای رونق مسجد چه کنیم؟ چند تا طرح داده بود. یکی این بود: که بیاییم کاری کنیم که نوزاد را بعد از تولد به مسجد ببریم. اذان و اقامه برای او بخوانیم، بعد عقدش هم داخل مسجد باشد. افطاریها را هم داخل مسجد بدهیم. باید مساجد حداقل امکانات را داشته باشند. ظروف غذا را داشته باشند. در مسجد تابوت هست، باید یک ظرف هم برای زندهها باشد. منتهی خادم مسجد حق دخالت ندارد که بگوید: مسجد کثیف شد و…! هر کاری که باعث شود در مسجد بسته بماند بزرگترین ظلم است. قرآن میفرماید: کسانی که در مسجد را میبندند… برای زن حامله کعبه باز شد، آنوقت آن آقا در مسجد را میبندد، چرا؟ آقا ختم است! وقتی کسی میخواهد نماز بخواند مانعش میشود و میگوید: اینجا جای نماز نیست! ختم نباید مزاحم مسجد باشد. به فرض در انتخابات، صندوقها را داخل مسجد میآورند و نماز برنامهاش تق و لق میشود! آیهاش را میخوانم: «وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَساجِدَ اللَّهِ أَنْ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ وَ سَعى فی خَرابِها» (بقره/114) کیست ظالمتر از کسی که باز میدارد مساجد را از مردم؟! ظالمترین مردم کسی است که کاری کند که مردم به مسجد نیایند.
4- تولد در کعبه و جایگاه کعبه و مسجد
باز میفهمیم که مقام امیرالمؤمنین چه مقامی داشته است. باز میفهمیم که کسی که باید پرچمدار توحید شود، باید آغاز کارش هم از توحید باشد. یکی از علماء برای 13 رجب شعری سرودهاند که مضمونش این است: این کعبه عجب کعبهای است! حضرت آدم(ع) آن را بنایی کرده است. یک پیغمبر دیگر آن را معماری کرده است. یک پیغمبر هم گچ کاری کرده است. دهها قرن از آن نگهداری کردهاند و برای آن کلید دار انتخاب کردهاند و آن را روی دست نگه داشتهاند تا رسیده به این که: چه خبر است! خداوند میهمان دارد. علی بن ابیطالب 13 رجب در کعبه به دنیا میآید. خیلی شعر قشنگی است.
این خانه را باید خدا در اصل معماری کند *** آدم بنایش بر نهد جبریل هم یاری کند
آید اولوا العزمی دگر یک چند حجاری کند *** آن را اولوا الامری دگر منقوش و گچکاری کند
اینسان خدا از خانهاش چندی نگهداری کند *** تا ساعتی از دوستی یک میهمانداری کند
علی(ع) در کعبه متولد شد. کعبه چیست؟ «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذی بِبَکَّهَ مُبارَکاً وَ هُدىً لِلْعالَمینَ» (آلعمران/96) اولین جایی که خداوند بنا کرد. زمین زیر آب بود. اولین نقطهای که از زیر آب بیرون آمد کعبه بود. از این آیه معلوم میشود آقایانی که در وزارت مسکن هستند مهندسین مؤمنی که اطراف شهرها شهرک میسازند باید اول مسجد بسازند. میگویند: مسجد، آخر! ما در اطراف تهران جاهایی زیادی داریم که شهرک دارند که آتش نشانی دارند، آموزش و پرورش دارند، درمانگاه دارند، تلفن دارند، آب دارند، جاده و پارک دارند، فقط مسجد ندارد. این شهرکها ضد قرآن هستند. «أَوَّلَ بَیْتٍ» یعنی اول مسجد را بسازید و سپس بر طبق مسجد خیابان کشی کنید. مثل مشهد امام رضا(ع) بر اساس درهای حرم خیابان کشی کردهاند.
از اینکه علی(ع) در مسجد متولد شد میفهمیم که شیعیان علی(ع) باید اهل مسجد باشند. این هرکدام پیام دارند. اینکه امام علی(ع) در شب 13 رجب متولد شد میفهمیم یعنی مقدس باید در ظرف مقدس باشد. قرآن که مقدس است باید در شب قدر نازل شود. «إِنَّا أَنْزَلْناهُ فی لَیْلَهِ الْقَدْرِ» (قدر/1) شما هیچگاه جلد قرآن را از گونی نمیکنید. بلکه مخمل میکنید. هیچگاه پوست خوک را جلد قرآن نمیکنیم. حضرت امام (ره) باید روزی به دنیا بیاید که روز تولد حضرت زهرا(س) باشد. امام صادق(ع) روز تولد پیغمبر(ص) به دنیا میآید. امیرالمؤمنین روز 13 رجب به دنیا آمدند. 13 رجب یوم البیض است. بهترین ماه است برای اعتکاف، بهترین ماه است برای عمره، تنها ماه است برای عملام داوود.
5- ضرورت خلوت و ارتباط با خدا
یکی از کارهای خوبی که در سایه نظام مقدس جمهوری اسلامی شد مسئله اعتکاف بود. اعتکاف چیه؟ در قرآن آیه داریم: «وَ الْعاکِفینَ وَ الرُّکَّعِ السُّجُودِ» (بقره/125) معتکف یعنی کسی که میرود در مسجد سه روز میماند. آقا بیکار هستید؟! نه خیر، بی کار نیستند بلکه بنزین گیری میکنند. آدم باید انرژی بگیرد. این تلفنهای همراه یک مقدار که صحبت کردی شارژش تمام میشود. قرآن میفرماید: ای پیغمبر! من دو تا منبع انرژی به تو میدهم. کارت سنگین است. «إِنَّا سَنُلْقی عَلَیْکَ قَوْلاً ثَقیلاً» (مزمل/5) من یک بار سنگینی میخواهم روی دوشت بگذارم. یک مسئوولیت مهمی میخواهم به تو بدهم. طاقت داری؟! طاقتم کو. میفرماید: دو تا انرژی به تو میدهم. از این دو انرژی استفاده کن. 1- «وَ رَتِّلِ الْقُرْآنَ تَرْتیلاً» (مزمل/4)، آرام آرام قرآن بخوان و از قرآن مایه بگیر. 2- «إِنَّ ناشِئَهَ اللَّیْلِ هِیَ أَشَدُّ وَطْئاً وَ أَقْوَمُ قیلاً» (مزمل/6)، نماز شب بخوان. اگر سحرها مقداری با خدا گره خوردی. اگر این کار را کردی فشارت سبک میشود. باید از قبل آماده شود. اگر نماز بخوانی روحیهات قوی میشود. پایت هم محکم میشود. تلاوت قرآن و نماز شب، برای اولیای خدا منشأ انرژی است. آخر بعضیها میگویند: یک چایی بخوریم حال کنیم، یک عده میگویند: یک سیخ کباب بخوریم حال کنیم. هر کسی انرژیاش از جایی تأمین میشود. آن کسی که میخواهد بار معنوی را تحمل کند انرژیاش هم وحی است. یا خدا با او حرف بزند یا او با خدا حرف بزند. در قرآن خدا با ما صحبت میکند و در نماز ما با خدا صحبت میکنیم. این رابطه را قوی کن بارت سبک میشود. الحمدلله مسجدها خیلی استقبال میشوند.
خواهران و برادران عزیز! در قرآن سه تا آیه درباره نذر داریم: «یُوفُونَ بِالنَّذْر» (انسان/7) «نَذَرْتُ لَکَ» و یک آیه دیگر که در ذهنم نیست. سه جای قرآن آیه نذر است. فقط در یکی از سه آیه میفرماید: اگر نذر کردی چه نذر کن: نذر کن که مسجد را تمیز کنی: «إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّی نَذَرْتُ لَکَ ما فی بَطْنی مُحَرَّراً فَتَقَبَّلْ مِنِّی إِنَّکَ أَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ» (آلعمران/35) نذر کرد که: خدایا اگر من صاحب اولاد شدم نذر میکنم که فرزندم مسجدالاقصی را تمیز کند. (خادم مسجد باشد.) یکی از کارهای تربیتی همین است که جاروبرقی بیاوریم و مساجد را تمیز کنیم. و بگوییم: نظافت این مسجد به عهده دبیرستان فلان. افتخار کنیم و برای آن نذر کنیم. بعد هم بگوییم: خدایا ما خانه تورا تمیز کردیم تو هم این حرم را تمیز کن (دل ما را) حدیث داریم: قَالَ الصَّادِقُ (ع): «الْقَلْبُ حَرَمُ اللَّهِ فَلَا تُسْکِنْ حَرَمَ اللَّهِ غَیْرَ اللَّهِ» (جامعالأخبار/ص185) دل حرم خداست نگذارید در حرم خدا، غیر خدا وارد شود.
6- امام علی(ع) و کمالات بیشمار غیر قابل بیان
حضرت علی(ع) خیلی مقام دارد. بنده وقتی میخواهم از حضرت علی(ع) صحبت کنم مثل این است که یک استکان دستم بگیرم و از آب دریا به اندازه یک استکان بردارم و بگویم: این آب از دریاست. هرکسی از علی(ع) صحبت میکند علی(ع) را نمیگوید، بلکه علم خودش را میگوید. بنده که از علی(ع) صحبت میکنم، از علی(ع) صحبت نمیکنم بلکه اطلاعات خودم را میگویم. پس ما علی(ع) را معرفی نمیکنیم بلکه خودمان را معرفی میکنیم (علم خودمان را) وگرنه مگر میشود علی(ع) را معرفی کرد!
برویم سراغ آیاتی که درباره علی(ع) است. ایمان، شجاعت، انفاق، کار و… روایت داریم که امیرالمؤمنین هر روز 1000 رکعت نماز میخواندند. سال 365 روز است. یعنی در سال 365000 رکعت نماز!! آن نمازهایی هم که او میخواند ما یک رکعتش را هم نمیخوانیم. چه کسی میتواند بگوید: من در عمرم یک رکعت نماز خواندم که حواسم جمع بود؟! آنوقت ما یک رکعت نماز اگر بخوانیم که حواسمان جمع باشد در یک رکعت نماز 365000/1 یک سال حضرت امیر(ع) هستیم، آن هم فقط در یکی از کارهایش. مگر میشود بگوییم شیعه حضرت علی(ع) هستیم؟! و لذا افرادی میآمدند در خانه ائمه(ع) را میزدند، حضرت میفرمودند: کیست؟ میگفت: یکی از شیعیان شما هستم! امام میفرمود: نگو شیعه، بگو من از علاقه مندان شما هستم؟! ما در کل عمرمان حتی یک شب هم نمیتوانیم مثل او باشیم. آنها حسابشان جای دیگری است. اصلا شهدای ما با شهدای کربلا زمین تا آسمان فرق میکنند. میگفتیم کربلای ایران ولی فرق دارند با شهدای کربلا. برای شهدای کربلا، ابالفضل(ع) با مشک نتوانست آب ببرد، اینجا با تانکر برایشان آب میبردند. شهدای کربلا را خیمهشان را آتش زدند، اینجا بنیاد شهید به خانواده شهدا سرکشی میکند. خانواده شهید را که اسیر نمیکنند. نمیشود ادعا کرد که ما مثل آنها هستیم.
7- افتخارات امام علی در قرآن
یکی از آیات راجع به ایمان امام علی(ع) است: «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ» (بقره/207) بعضی از مردم کسی است که خودش را میفروشد برای رضای خدا. این آیه را شیعه و سنی گفتهاند مربوط به حضرت علی(ع) است. شبی که از هر قبیلهای یک تروریست جمع شدند تا از در و دیوار بریزند و موقع سحر پیغمبر(ص) را بکشند، پیغمبر ما(ص) حضرت علی(ع) را جای خودش خواباند و رفت به مدینه. آمدند و پارچه را کنار زدند دیدند حضرت علی(ع) است!! گفتند: پیغمبر کجاست؟ فرمود: مگر او را به من سپردهاید؟! کیست که این کار را انجام دهد؟! جانش را قربان پیغمبر کرد. از افتخارات امیرالمؤمنین(ع) است.
از افتخارات دیگر امیرالمؤمنین شجاعت است، انفاقش است: «إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاهَ وَ هُمْ راکِعُونَ» (مائده/55)، «إِنَّما» یعنی فقط، فقط رهبر شما کسی است که، سرپرست شما خداست و رسول خداست و کسانی هستند که اهل ایمانند و اقامه نماز میکنند و زکات میدهند در حالی که در رکوع هستند. این هم داستانی دارد که از این قرار است:
فقیری وارد مسجد شد. مردم مشغول عبادت بودند و کسی به او کمک نکرد! امیرالمؤمنین در رکوع بود دست را بلند کرد و انگشترش را داد! البته نگین نگین پادشاهی نبود. چون حضرت علی(ع) نگین پادشاهی در دستش نبود. بعد از آن خیلیها سر نماز انگشتر دادند ولی دیگر آیه نازل نشد. گفتند: همان اولی درست بود. کسی که اول این کار را انجام دهد کارش مهم است. در جبهه کار خط شکنها خیلی مهم است.
علی ابن ابیطالب(ع) از افتخاراتش این است که اولین مردی بود که به پیغمبر(ص) ایمان آورد. همانطور که خدیجه(س) اولین زنی بود که به پیغمبر(ص) ایمان آورد. علامه امینی صدتا حدیث آورده که اولین مردی که به پیغمبر(ص) ایمان آورد علی(ع) بود.
علی ابن ابیطالب(ع) حرکت میکرد، دید دو نفر در مکه پز میدهند! او میگوید: من کلید دار کعبه هستم. او میگوید: من مسئوول آبرسانی به حاجیها هستم. امیرالمؤمنین(ع) یک نگاه به آنها کرد و گفت: والله ما نه کلید داریم نه مسئول آبرسانی. ولی خدا توفیق داده که اولین کسی باشم که به پیغمبر ایمان بیاورم. آن زمانی که شما بت پرست بودید من اول مؤمن بودم. رفتند پیش پیغمبر(ص) و گفتند: کدام امتیاز بالاتری دارند. آیه نازل شد: «أَ جَعَلْتُمْ سِقایَهَ الْحاجِّ وَ عِمارَهَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ» (توبه/19) آیا سقایی حاجیها و تعمیر مسجد الحرام مثل ایمان است؟! جایگاه ایمان جداست. شما خودتان را با علی(ع) مقایسه نکنید. علی ابن ابیطالب(ع) رحمت خداست.
در سوره یونس آیه 58 داریم: «قُلْ بِفَضْلِ اللَّهِ وَ بِرَحْمَتِهِ فَبِذلِکَ فَلْیَفْرَحُوا هُوَ خَیْرٌ مِمَّا یَجْمَعُونَ» (یونس/58) به فضل و رحمت خدا دل خوش کنید. امام باقر(ع) فرمودند: فضل خدا رسول خداست، رحمت خدا علی(ع) است. یعنی مصداقش است. به فضل و رحمت خدا دل خوش کنید یعنی به نبوت و امامت دل خوش کنید.
8- خداوند مردم را دوست دارد
در مورد حضرت یونس(ع) داریم: حضرت یونس(ع) با مردم قهر کرد! هرکه با مردم قهر کند خوراک نهنگ میشود ولو پیغمبر(ص) باشد. با مردم قهر کرد و فرمود: اصلا شما آدم نیستید. رفت کنار دریا و سوار یک کشتی شد تا برود… و از مردم فاصله گرفت. سوار کشتی شد. کشتی سنگین شد. گفتند: خیلی خب، بارها سنگین است. یکی دو تا از شما را باید داخل دریا بیندازیم! قرعه کشیدند و قرعه به نام حضرت یونس افتاد.
یونس پیغمبر را گرفتند و در دریا انداختند. تا انداختند دریا یک نهنگ او را درسته بلعید! رفت در معده نهنگ. قرآن میفرماید: «وَ ذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیْهِ فَنادى فِی الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظَّالِمینَ» (انبیاء/87) در آن تاریکیهای شکم نهنگ گفت: خدا من اشتباه کردهام. من را ببخش. آنوقت نهنگ آمد کنار دریا و او را پرتاب کرد. بدنش همه زخمی، بدنش هم تحت مداوا بود، خداوند فرمود: گوشمالی شدی؟ دیگر از مردم قهر نکنی. «وَ أَرْسَلْناهُ إِلى مِائَهِ أَلْفٍ أَوْ یَزیدُونَ» (صافات/147) دومرتبه فرمود: باز هم پیغمبری. از این معلوم میشود که اگر کسی یک دستگلی آب داد برای همیشه پستش را از او نگیرید.
علی ابن ابیطالب(ع) اهل کار بود. وقتی یک شتر صد هزار دانه خرما حمل میکرد میفرمود: این شتر صدهزار درخت خرما حمل میکند. یعنی آینده را میدید. یعنی از یک هسته خرما یک درخت خرما را میدید.
حدیث داریم: به بچهها به چشم بچه نگاه نکنید چون این بچهها مردان فردا هستند. بچهها را سبک نشمارید. بگذارید بچهها اذان بگویند. علی ابن ابیطالب در ده سالگی ایمان آورد و خداوند به او افتخار میکند.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»