امام حسین (ع)، تفسیر زیارت عاشورا
موضوع: امام حسین(ع)، تفسیر زیارت عاشورا
تاریخ پخش: 76/02/25
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
بحث در شب تاسوعا پخش میشود. بحثمان را با سلام به امام حسین(ع) شروع میکنیم. سلام به شهید میدهیم. شهید به فرموده قرآن زنده است. «السَّلَامُ عَلَى الْحُسَیْنِ وَ عَلَى عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ وَ عَلَى أَوْلادِ الحُسَین وَ عَلَی أَصْحَابِ الْحُسَیْنِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْالسَّلَام» بحث ما نگاهی به زیارت عاشورا است.
اصلاً چرا ما زیارت میکنیم؟ چه از نزدیک امام رضا (ع) و چه از دور امام حسین (ع).
1- آثار و برکات زیارت
1- قرب به خدا: «وَ بِزِیَارَتِکُمْ إِلَى اللَّهِ مُتَقَرِّباً» (بحارالأنوار/ج97/ص221). زیارات ما باید برای نزدیک شدن به خدا باشد. احترام ولی خدا احترام به خدا است. اطاعت رسول خدا(ص) اطاعت از خداست: «مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ» (نساء/80) «وَ ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ» (حشر/7) هر چه پیغمبر(ص) فرموده گوش بده.
2- الگوگیری: انسان دوست دارد مثل کسی باشد. بچه ادای پدر را در میآورد. انسان غریزهای به نام قهرمان پرستی در وجودش وجود دارد. ما وقتی کمالات ائمه معصومین (علیهم السلام) را ذکر میکنیم یعنی دوست داریم مثل آنها باشیم. پس باید مثل امام باشیم. «أَشْهَدُ أَنَّکَ قَدْ أَقَمْتَ الصَّلَاهَ» (کافی/ج4/ص574) حسین جان سی تا تیر رها شد اما نمازت را اول وقت خواندی! یعنی ما هم باید مثل او باشیم. (مغازه را رها کنم). ابا الفضل وقتی دید دیگران تشنهاند خودش هم آب نخورد. (یعنی از خود گذشتگی). علی اصغر جلوی پدرش شهید شد. یعنی برای دین حتی اگر فرزندت را از دست بدهی مهم نیست. زینب کبری(س) شب یازدهم نماز شب را رها نکرد. (یعنی هر حادثه تلخ و شیرینی برای تو اتفاق افتاد دست از نماز بر ندار.)
3- شفاعت و توسل: از برکات زیارت، شفاعت است. حدیث داریم که پیغمبر(ص)، فرمودند: هر کس در مدینه مرا زیارت کند قطعا از او شفاعت میکنم.
حدیث داریم: هر کس زیارت امام رضا(ع) برود، حضرت در لحظه جان دادن در بالین او حاضر میشود. این خاطره را گوش کنید: یکی از علمای بزرگوار اصفهان زمانی که راه کربلا باز بود با گروهی به کربلا میروند. لب مرز برای تفتیش میخواهند خانم این عالم را ببینند! برای اینکه بفهمند که او واقعا خانم او باشد. رئیس گمرک میگوید: میخواهم خانم شما را ببینم. ایشان میگویند: یک زن این کار را انجام دهد، من غیرت دارم. باقی زوار خانمشان را نشان رئیس گمرک میدهند و به کربلا میروند.
ایشان تا سه روز در آنجا میمانند. وقتی میبینند که باید گناه کنند، از خیر کربلا میگذرند بعد به کرمانشاه منزل آیت الله اشرفی رفته و بعد به اصفهان رجعت میکند.
زائران دیگر از زیارت برمیگردند پیش این عالم. میگویند: «ما همگی ثواب کربلای رفتهمان را به تو میدهیم و تو ثواب کربلای نرفتهات را به ما بده» زائری ارزش دارد که در راه زیارت گناه نکند. این آقا به مشهد برای زیارت حضرت امام رضا(ع) میرود. و پس از زیارت به اصفهان برمی گردد. دو تا از پسرهای ایشان شهید شدهاند. یکی امام جمعه موقت اصفهان بود. روز 21 ماه رمضان با دهان روزه با یک بچه 2 سالهاش ترور میشود. من از آن شهید این داستان را شنیدهام (قبل از شهادت ایشان)؛ میگفت: ساعات آخر عمر پدرم من بالای سر ایشان بودم. وقتی مرحوم شدند من در یک کاغذ آن ساعت را نوشتم و آن را در جیبم گذاشتم. پارچه را روی او کشیدم و شروع به خواندن قرآن و گریه کردم. صبح هم فامیل و همسایهها او را تشییع کردند. و کسی جز من و خدا از ساعت مرگ او با خبر نبود.
بعد از مدتی یک جوانی مرا دید و گفت: پدر شما فلان ساعت و فلان ساعت و فلان روز مرحوم نشد؟! مچ او را گرفتم و گفتم: شما کی باشی!؟ کسی جز من و خدا از این خبر اطلاع ندارد، شما از کجا میدانید؟! بعد از اصرار گفت: من خوابیده بودم. خواب دیدم وارد حرم امام رضا شدهام. دیدم امام رضا(ع) از حرم آمد بیرون. گفتم: آقا کجا میروی؟! من به زیارت شما آمدهام. فرمود: هر کس با اخلاص مرا زیارت کند لحظه مرگ من پیش او میروم. یکی از علمای مشهد به نام حاج مصطفی بهشتی الآن دقیقه آخر عمر اوست. من برای ایشان میروم. منتظر باش تا برگردم. (آن جوان حاج آقا بهشتی را نمیشناخت.) میگفت: از خواب بیدار شدم و چراغ را روشن کردم، اسمش را نوشتم و ساعت را هم یادداشت کردم. آن شهید میگفت: همین که آن جوان نوشتهاش را نشان من داد من هم نشان او دادم (نوشتهام را). همان ساعت و دقیقه بود.
4- اعلام موضع: آدم باید بداند جزء کدام دسته است. باید اعلام موضوع کرد. «إِنِّی سِلْمٌ لِمَنْ سَالَمَکُمْ وَ حَرْبٌ لِمَنْ حَارَبَکُمْ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَهِ» (البلدالأمین/ص269) من هرچه را شما قبول دارید همان را قبول دارم. با هر که شما با او خوبید من هم خوب هستم. با هر که شما با او بدید من هم بد هستم.
5- اعلام برائت: «بَرِئْتُ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَیْکُمْ مِنْهُمْ وَ أَتَقَرَّبُ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ إِلَیْکُمْ بِمُوَالَاتِکُمْ وَ مُوَالَاهِ وَلِیِّکُمْ وَ بِالْبَرَاءَهِ مِنْ أَعْدَائِکُمْ وَ النَّاصِبِینَ لَکُمُ الْحَرْبَ» (البلدالأمین/ص269) مرگ بر آنها که علیه شما جنگ بپا کردند و شما را به شهادت رسانیدند. من از آنها بیزار و متنفرم.
2- اهتمام به نماز ظهر عاشورا
نکاتی در مورد نماز ظهر عاشورا:
مقام معظم رهبری از کسانی که نماز ظهر عاشورا را برقرار کردند، در پیامی که به اجلاس نماز داشتند تشکر نمودند.
1- نماز موجب ترافیک و آزار مردم نشود و با نیروی انتظامی هماهنگی شود.
2- به علت اینکه خیابانها گل آلود و خونی میباشد موکت، گونی و.. برای نماز همراه خود داشته باشند.
3- روحانیون هم در عزاداریها شرکت کنند. هم مطالعه داشته باشند و سخنرانی کنند. هم سینه بزنند و… من افتخار میکنم که در تاسوعا و عاشورا در دستههای سینه زنی شرکت میکنم و برای امام حسین(ع) عزاداری میکنم.
4- جایی که مسجد است در خیابان نماز نخوانید. جای نماز در مسجد است. اگر در نزدیکی مسجد نبود آن وقت در خیابان یا پارک نماز بخوانید.
5- اگر امکان خواندن نماز نبود به یاد اذان ظهر عاشورا اذان سر دهید.
6- با وضو در عزا داریها شرکت کنید.
سلام به امام حسین(ع) و…
3- جایگاه سلام
«السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا ابْنَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ ابْنَ سَیِّدِ الْوَصِیِّینَ». میدانید اولین کسی که سلام میکند، کیست؟! خود خدا اول سلام میکند. زیارت نامه خدا: «سَلامٌ عَلى نُوحٍ فِی الْعالَمینَ» (صافات/79 )، «سَلامٌ عَلى مُوسى وَ هارُونَ» (صافات/120)، «سَلامٌ عَلى إِبْراهیمَ» (صافات/109)، «وَ السَّلامُ عَلَیَّ یَوْمَ وُلِدْتُ وَ یَوْمَ أَمُوتُ وَ یَوْمَ أُبْعَثُ حَیًّا» (مریم/33) . اولین کسی که به اولیای خدا سلام میکند خود خداست. در نمازمان باید سلام کنیم: «السَّلَامُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَهُ اللَّهِ وَ بَرَکَاتُهُ» این سلام یک سنت الهی است. یک فرقه بد اندیش کج اندیش منحرف بی سواد به نام « وهابی»ها هستند. انصافا بی سواد هستند. یک پیشنماز احمقی بود که میگفت: من افتخار میکنم که چهل سال است که در مدینه هستم و به پیغمبر سلام نکردهام!!! اینها مثل همان نسلی هستند که روی سینه پسر پیغمبر با اسب راه رفتند. بابا قرآن سلام میکند.
از جمهوری اسلامی ایران امسال یک بچه 5 ساله (آقای سید محمد حسین طباطبایی) برای تشویق به مکه رفت. خداوند به ایشان نظر فرموده و هرچه از او سؤال میشود از قرآن جواب میدهند. میگوییم: بفرمایید بنشینید، آیه قرآن میآورد… (البته ما حافظ قرآن داریم ولی نه این رقمی. میگویند دختر فضه تا 20 سال هرچه از او میپرسیدند از قرآن جواب میداد.) خبر رسید به کشور صعودی. خاندان سلطنتی، وزیر کشور، رجال کشوری، علمای صعودی، حافظان و استادان قرآن، اساتید دانشگاه و… جلسهای تشکیل دادند. این بچه 5 ساله ایرانی یک شیرین کاری کرد که وزیر کشور صعودی بلند شد و گفت: من ته استکان ایشان را میخواهم برای تبرک بخورم!! (کسی که تبرک به امام صادق(ع) را شرک میداند) این بچه 5 ساله یک کاری کرد که طرف ماند که چه بگوید! برای ایشان اسباب بازی خریده بود. گفت: از این اسباب بازی خوشت آمد؟ (یک آیه در قرآن داریم که حضرت سلیمان(ع) فرمود: «بَلْ أَنْتُمْ بِهَدِیَّتِکُمْ تَفْرَحُونَ» )نمل/36) شما با این اسباب بازیها دلتان خوش است. «فَما آتانِیَ اللَّهُ خَیْرٌ مِمَّا آتاکُمْ» (نمل/36) آنچه خدا به ما داده ارزشش بیشتر از چیزی است که به شما داده) آن بچه به وزیر کشور صعودی این آیه را خواند. چنان حالگیری کرد!
سلام نشانه ادب و احترام است. اصلا داریم: اگر کسی وارد شد و سلام نکرد به او سلام نکنید. ولی چه خوب است که مردم را به سلام وادار کنیم. سلام نشانه هم خطی و هم فکری است. سلام نشانه صلح و مسالمت است. سلام نشانه تواضع و فروتنی است. سلام یک شعار سیاسی است. شعارها را باید تکریم و تعظیم کرد: «وَ مَنْ یُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ» )حج/32 (. هرچه گوشت و روغن گران میشود، یک دیگ از دیگهای عاشورا کم نمیشود. مردم از همه چیزشان میگذرند ولی از دینشان نمیگذرند. و این عشق الهی است.
4- لعن و نفرین در قرآن
در زیارت عاشورا 310 مرتبه سلام داریم. لعن هم داریم.
کمی هم راجع به لعنت صحبت میکنم: لعنت یعنی دور شدن از لطف خدا. وقتی میگوییم: لعنت خدا بر تو باد یعنی خداوند لطفش را از سر تو بردارد. اصلا در قرآن لعنت داریم یا نه؟! بله داریم. قرآن به گروهی لعنت کرده. من فقط آیات را میخوانم و ترجمه نمیکنم: «فَلَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى الْکافِرینَ» (بقره/89)، «أَلا لَعْنَهُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمینَ» (هود/18)، «وَ یُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ أُولئِکَ لَهُمُ اللَّعْنَهُ» (رعد/25)، کسانی که حق را کتمان میکنند، قرآن میفرماید: «أُولئِکَ یَلْعَنُهُمُ اللَّهُ» (بقره/159). افرادی که عقاید باطل دارند و میگویند: «وَ قالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللَّهِ مَغْلُولَهٌ غُلَّتْ أَیْدیهِمْ وَ لُعِنُوا بِما قالُوا» (مائده/64) قرآن میفرماید: «لُعِنُوا». کسانی که فریب میدهند، به یهودیها خداوند فرمود که: شنبه ماهی نگیرید. شنبه حوض درست کردند و روز شنبه ماهیها را از راه دریا به داخل حوض ریختند و یکشنبه آنها را جمع کردند. و گفتند: ما شنبه ماهی نگرفتیم. قرآن میفرماید: «لَعَنَّا أَصْحابَ السَّبْتِ» (نساء/47). پیمان شکنها مورد لعنت خدا هستند. کسانی که پیغمبر(ص) را اذیت میکردند مورد لعنت خدا هستند: «إِنَّ الَّذینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَهِ وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً مُهیناً» (احزاب/57) پس لعنت در قرآن هست. مثلاً داریم: «وَ تُقَطِّعُوا أَرْحامَکُمْ» (محمد/22)، «أُولئِکَ الَّذینَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ» (نساء/52) کسانی که قطع رحم کنند مورد لعنت خدا هستند. انسانهای لجباز را خدا لعنت میکند. شایعه پراکنان، پیروی کنندگان از طاغوت مورد لعنت خدا هستند.
پس لعنت ریشه قرآنی دارد. لعنت نشانه برائت، نهی از منکر، بغض، اعلام موضع… است.
در زیارت عاشورا میخوانیم: «فلَعَنَ اللَّهُ أُمَّهً أَسَّسَتْ أَسَاسَ الظُّلْمِ وَ الْجَوْرِ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ» لعنت بر آن پیشتازان. دو پیشتاز در قرآن داریم. یکی پیشتازان در حق: «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ أُولئِکَ الْمُقَرَّبُونَ» (واقعه/11-10). اما پیشتازان در باطل: «فلَعَنَ اللَّهُ أُمَّهً أَسَّسَتْ أَسَاسَ الظُّلْمِ وَ الْجَوْرِ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ» لعنت خدا بر کسی که ریشه ظلم را به وجود آورد. در غدیر خم پیغمبر(ص) دست علی(ع) را بالا برد و فرمود: بعد از من رهبرتان علی(ع) است. حرف پیغمبر(ص) را گوش ندادند و فرزند آنها هرمله (حرمله) شد که حضرت علی اصغر 6 ماهه را به شهادت رسانید.
5- تذکراتی پیرامون عزاداری
مواظب باشیم که از خط رهبری جدا نشویم. رهبر میگوید: قمه نزنید. درست است که شما عشق امام حسین(ع) را دارید. ولی اروپاییها فیلم قمه زدن شما را نگاه میکنند و میگویند: مسلمانها خود آزاری دارند. اینها وحشی هستند. برای جمهوری اسلامی بد است. آنها از عشق شما اطلاع ندارند.
در مورد عزاداری نکاتی به عرضتان میرسانم: 1- بهداشت رعایت شود. 2- اشعار و روضههای صحیح بخوانند. 3- ساعت عزاداری دیر نشود. 4- بلندگوها مزاحم نباشند. 5- صدای عزاداری مردم را ناراحت نکند. 6- هیأتهای عزاداری به هم راه بدهند. 7- عزاداری برای رقابت نباشد. ما از کجا میدانیم که خداوند کدام را قبول میکند! یک وقت میبینی هیأت بچهها را خداوند قبول میکند.
مقدار زیادی پول برای امام کاظم(ع) آوردند، پیرزنی هم یکی دو ریال داد. امام فرمود: همین پول قبول است. من پولهای دیگر را قبول ندارم.
جایی که خانمها نگاه میکنند لخت نشوید. بچهها را حتما در عزاداریها شرکت دهیم. دیگها بر اساس رقابت نباشد. خدا نصیب شما هم کند زیارت امام حسین(ع) را. در حرم حضرت بودم که بلندگو گفت: همه ائمه (علیهم السلام) کشتی نجات هستند اما کشتی امام حسین(ع) سریعتر است)، همه امامان باب عظمت خداوند هستند اما حساب امام حسین(ع) جداست. حسین مال خودمان است. نماز در حرم امام حسین(ع) شکسته نیست. خوردن کمی از تربت امام حسین(ع) حرام نیست (لب زدن). در راه مکه اگر خطر وجود دارد واجب الحج نیستی اما برای کربلا حتی اگر خطر دارد میشود مشقت کشید و رفت (استقبال از خطر). تا کربلا را داشته باشیم انقلابی هستیم. امام حسین(ع) محاصره اقتصادی و نظامی و… شد ولی تن به ذلت نداد.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»