موضوع بحث: جهاد مالی
تاریخ: 19/09/66
بسم الله الرحمن الرحیم
بحث ما در گذشته بعد از بحث جنگ خندق و احد درباره‌ی جهاد اکبر بود و این بحث ما درباره‌ی جهاد مالی است که امری اختیاری و داوطلبانه است. در ممکلت ما همیشه 20 درصد ترسو هستند که به محض اینکه گفته می‌شود: «آنهایی که نمی‌توانند بجنگند به جبهه رزمنده بفرستند، کمک مالی کنند» سریع می‌رود و پولش را از بانک بر می‌دارد ولی هنوز ما به جایی نرسیده‌ایم که اجباری بشود و کسانی که دارند و ندارند باید به این بحث گوش بدهند و من می‌خواهم 20 نکته را در خصوص جهاد مالی برای شما بگویم و این جلسه‌ای است که کشاورزان نمونه در آن حضور دارند که هم در کشاورزی و دامداری نمونه هستند و هم پدر و مادر شهید هستند و از مخلصین هستند و از الآن به شما بشارت بدهم که در میان بحث پیامی از کشاورز نمونه‌ای داریم که پدر 4 شهید است و برایتان صحبت خوهد کرد.
1- اهمیت جهاد مالی
نکات جهاد مالی:
1- خود پیامبر غیر از اینکه در جبهه بود، پول هم می‌داد و سور هم می‌داد و آیه داریم که وقتی برای سور به منزل پیامبر می‌روید، زود بلند شوید و معلوم است پیامبر زیاد سور می‌داد و آیه «وَ أَنْذِرْ عَشیرَتَکَ الْأَقْرَبینَ»(شعراء/214) که نازل شد پیامبر به علی(ع) گفت: بلند شو و آبگوشت را راه بینداز.
می‌فرماید: «لکِنِ الرَّسُولُ وَ الَّذینَ آمَنُوا مَعَهُ جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ»(توبه/88) یعنی جهاد مالی برای پیامبر هم هست و خود رهبر انقلاب هم در جهاد مالی کمک کردند و روحانیون هم پول دادند و باید بدهند. مثلاً خود خدا وقتی می‌خواهد بگوید: صلوات بفرستید می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیماً»(احزاب/56) پس «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ» و خدا نمی‌گوید: که فقط شما مسلمانها صلوات بفرستید. اول خدا خودش صلوات می‌فرستد و این یک عامل تربیتی است که ابتدا خدا خودش کار را انجام می‌دهد، و با اینکار زمانی که به بندگان می‌گوید حرفش قدرت خواهد داشت.
2- قرآن به کسانی که در این راه(جبهه) انفاق می‌کنند می‌فرماید: «تِجارَهً لَنْ تَبُورَ»(فاطر/29) یعنی پول دادن در راه خدا تجارتی است که ضرر ندارد.
3- اگر کم هست بدهید و کمی آن مهم نیست. من چند روز پیش خارج بودم و دانشجوهای ترکیه، رومانی و یوگسلاوی جمع شده بودند این دانشجوهای ایرانی اگرچه پول نداشتند ولی گفتند: صندوق بگذارید تا ما هرچه داریم کمک کنیم و در اسلام کمک کم باشد یا زیاد باشد مهم نیست، یعنی مقدار اهمیتی ندارد.
زمان پیامبر(ص) کارگری مقداری خرما آورد تا کمک کند و گفت: من همین مقدار را دارم، همه خندیدند. آیه نازل شد: «الَّذینَ یَلْمِزُونَ الْمُطَّوِّعینَ مِنَ الْمُؤْمِنینَ فِی الصَّدَقاتِ»(توبه/79) چرا این فرد را که خرما آورده است مسخره می‌کنید و باید خرمای او را قبول کنید. چون قرآن می‌فرماید: من کم را هم قبول می‌کنم، حتی اگر به اندازه خردل باشد. «وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّهٍ»(زلزال/8) یعنی اگر مثقال هم باشد، قبول می‌کند. در نفقه می‌گوید: «صَغیرَهً وَ لا کَبیرَهً»(توبه/121) قبول می‌کند و حتی اگر یک ریال هم هست کمک کنید، نه برای اینکه جبهه به اینها نیاز دارد بلکه شما به آفتاب نیاز دارید، وقتی می‌گویند: چشمت را باز کن تا آفتاب را ببینی نه برای اینکه آفتاب به تو نیاز دارد بلکه تو به آفتاب نیاز داری و خدا به روحیه کار دارد.
گاهی بچه‌ای یک نصفه حبه قند در دهان انسان می‌گذارد ولی از یک قاب پلو شیرین‌تر است. این روحیه مهم است و مبلغ مهم نیست.
4- بخیل قاعد است. ما یک آیه داریم که: «فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدینَ عَلَى الْقاعِدینَ أَجْراً عَظیماً»(نساء/95) منافقین این آیه قرآن را آرم کرده بودند. آیه دیگری هم داریم که «فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجاهِدینَ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ عَلَى الْقاعِدینَ دَرَجَهً»(نساء/95) اگر کسی پول بدهد مجاهد است و اگر ندهد قاعد است، پس آن آیه فضیلت مجاهد بر قاعد شامل مجاهدت مالی هم می‌شود.
2- آداب و شرایط جهاد مالی
5- کار خیر زمانی خوب است که چند ویژگی داشته باشد: سرعت داشته باشد و مخفی باشد. اینکه می‌گویند: عجله کار شیطان است، در کار خیر عجله از خداست و تأخیر جایز نیست. قرآن می‌فرماید: کسانی که «لا یَسْتَوی مِنْکُمْ مَنْ أَنْفَقَ مِنْ قَبْلِ الْفَتْحِ وَ قاتَلَ أُولئِکَ أَعْظَمُ دَرَجَهً مِنَ الَّذینَ أَنْفَقُوا مِنْ بَعْدُ»(حدید/10) و کسانی که «أَنْفَقُوا مِنْ بَعْدُ» یکسان نیستند یعنی «لا یَسْتَوی» ارزش کسانی که قبل از فتح مکه پول می‌دادند، بیشتر از کسانی است که بعد از فتح مکه پول می‌دادند. مثل نماز اول وقت است. امام حسن(ع) تشنه شد و پیامبر(ص) رفت که برای او آب بیاورد و امام حسین(ع) خواست آب را بگیرد، پیامبر نداد و فاطمه(س) پرسید: مگر حسن را بیشتر دوست دارید؟ ولی پیامبر فرمود: حسن زودتر خواست.
6- از بهترین بدهید «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ»(آل عمران/92) چون دو مسأله است. یک زمان می‌خواهیم شکم را پر کنیم، مثل مارکسیست‌ها که می‌گویند: اصل اقتصاد است و از بین رفتن فقر در حالی است که فقط شعار می‌دهند و وضع کشورهای مارکسیستی خراب است. اما اسلام می‌گوید: فقط سیر کردن شکم مهم نیست و دل کندن تو مهم است. قرآن می‌فرماید: حاج آقا به مکه که می‌روی، گوسفند ذبح کن. من کاری به گوشتش ندارم می‌خواهم دل بکنی «لَنْ یَنالَ اللَّهَ لُحُومُها وَ لا دِماؤُها وَ لکِنْ یَنالُهُ التَّقْوى»(حج/37) من کاری به گوشت و خون این ندارم. «وَ لکِنْ یَنالُهُ التَّقْوى» می‌خواهم دل بکنی. چون دادن غذای فاسد و لباس کهنه و پاره رشد نیست بلکه رشد به دل کندن است و انسان بیش از همه بچهاش را دوست دارد و باید دل بکند.
البته از نظر جهاد مالی و دانشجوها استقبال خوبی شد و باید از آنها تشکر کرد اما عده‌ای هستند می‌ترسند برای اسلام خیری بدهند، کسانی که نه بچه خود را به جبهه فرستاده‌اند و نه در جهاد مالی کمک کرده‌اند اما در مورد ماشین و مبل همه کار می‌کنند، ولی به جبهه کمکی نمی‌کند. همین برادری که کشاورز نمونه ماست و 4 پسر خود را به جبهه فرستاده است، برای شما صحبت خواهد کرد که از زمین شوره زار محصول به عمل آورده است.
(صحبتهای کشاروز نمونه را بشنویم.)
بله از میان شنزار و نمکزار چغندر قند بیرون می‌کشد و جوانانش را یکی پس از دیگری به جبهه می‌فرستد و این انسان است. انسانی هم هست که همه‌اش می‌خورد و نق می‌زند و اینجا هم انسان سیمای بهشتی و جهنمی را می‌بینید و ایشان یکی از اینها هستند و در میان ما باز هم مثل ایشان هستند. مثل همین پیرمردی که اینجا نشسته است و 54 رقم خرما از زمین سوران در بخش سیستان و بلوچستان خرما به عمل آورده است که نمونه هایش را برای هیأت دولت آورده است و خواهری دارم که همینطور است. اگر جوانها از زمین 54 رقم خرما بیرون می‌کشند و به جبهه می‌روند، شما باید خوب درس بخوانید و فرهنگیان هم خوب درس بدهند و کاسب‌ها به حلال و حرام دقت نمایند و به پشت جبهه‌ها کمک کنند.
و اینطور نباشد که اگر 10 هزار تومان به جبهه کمک کردید، اینقدر جنس را گران کنید که 20 هزار تومان جایش پر شود، یعنی 100 هزار تومان برای جبهه چک می‌کشد ولی در طول یک هفته 200 هزار تومان روی جنسها می‌کشد. اسلام می‌گوید: بده تا کم شود اما شما می‌دهی که زیاد شود. البته به جبهه کمک کنید و تا به حال هم خوب بوده است.
بحث ما بحث خوبی شد، چون نفس پدر شهید در آن بود ولی بقیه‌اش را تند تند می‌گویم. از بهترین چیزها بدهیم. امام حسن مجتبی(ع) سوار اسب بود کسی به او خیره شد، امام پرسید چه شده است؟ او گفت: اسب بسیار زیبایی است. امام هم گفت: حال که این اسب چشم تو را گرفته برای تو باشد.
اگر دختر و پسری همدیگر را می‌خواهند ولی پسر فقیر است، خوب پدر دختر یک داماد فقیر بگیر، مگر لازم است که همه دامادهایت چیزی داشته باشند؟ اگر پسر خوب و مسلمانی است و اخلاقش هم خوب است و دختر و پسر همدیگر را می‌خواهند، مثل امیرالمؤمنین که انگشترش را بر سر نماز داد شما هم تسلیم ازدواج بشوید.
3- انفاق و جهاد مالی بدون منت و برای خدا
7- بی منت: برادری که دیدید می‌توانست بنشیند تا بنیاد شهید خانه او را اداره کند، چون پیر است و پدر چهار شهید است ولی این کار را نمی‌کند و زحمت می‌کشد و بر جمهوری اسلامی منت نمی‌گذارد. اما آدمهایی هستند که مرتب می‌گویند: ما راهپیمایی کردیم. من آنقدر عصبانی شدم کسی می‌گفت: ما شاه را بیرون کردیم. گفتم: شما چه کردی؟ گفت: راهپیمایی کردیم. گفتم: شما فوقش 10 بار راهپیمایی کردی هر کدام هم 4 ساعت طول کشیده است. ساعتی 100 تومان بگیر و برو و ما را رها کن. مردم 4 شهید می‌دهند حرفی نمی‌زنند، آن وقت برخی مثل موتورهای گازی خراب می‌مانند که وقتی از خیابان رد می‌شوند همه جا را پر از دود می‌کنند و انسان نباید اینطور باشد.
شما تا به حال چند بار کار خیری کرده‌ای که به کسی نگفته‌ای؟ هر کدامتان بنویسید و ببینید که چه قدر است؟ تا زنده هستیم این کار را بکنیم. چون برای برخی کارها می‌شود نایب گرفت اما برای برخی کارها نمی‌توان نیابت گرفت. یک وقت جایی دعای کمیل بود و کسی را دعوت کرده بودند. گفت: من نماینده فرستاده‌ام.
برای روشن کردن برق یا طلاق و نکاح می‌توان نایب گرفت ولی برای گریه کردن نمی‌شود نایب گرفت. شما که می‌خواهی یک سوم مالت را بعد از خودت وصیت کنی، چه کسی بهتر از امام می‌تواند ناظر باشد؟ پس چه خوب است که اگر می‌خوهی بدهی همین الان بدهی.
عرض کردم خیال نکنی که احتیاج داریم، شما بدهی یا ندهی جنگ پیروز می‌شود و خجل کسی است که کاری نکرده باشد و انقلاب هم پیروز شد و روسیاه کسی بود که مرگ بر آمریکا نگفت. اگر هم نه پول و نه جان داری و نه جوان هستی ولی بازنشسته خطاط هستی خوب، بیا بگو من هیچ چیز ندارم ولی به بچه‌های سپاه خط خوب یاد می‌دهم. حالا اگرچه پیرزنی بود که خطاط هم نبود، می‌تواند بچه‌های زنان بی سواد کوچه را نگه دارد تا به کلاسهای نهضت بروند و یا حتی اگر خانم لیسانسی است که بچه دارد برای همین نمی‌رود درس بدهد و می‌تواند این پیرزن بچه‌های او را نگه دارد تا او به دبیرستان برود و به400 نفر درس بدهد، هنوز ما همه توان خود را استخراج نکردیم. مثلاً من عقلم هم نرسید که چه طور ممکن است که بشود 54 نوع خرما در بیاید، ولی حالا شاید 100 نوع دیگر هم بشود.
8- تا زنده هستیم کمک کنیم.
9- به خدا وام بده: یک وقت من از شما وام می‌خواهم، یک زمان آیت الله منتظری یا امام از شما وام می‌خواهند یا حتی یک وقت حضرت مهدی از شما وام می‌خواهد، خانه خود را گرو می‌گذارید و عاشقان او حاضر هستند هر کاری بکنند. حال به خدای مهدی(عج) می‌خواهید وام بدهید. «مَنْ ذَا الَّذی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضاعِفَهُ لَهُ»(حدید/11) یا می‌گویند: وام در بانکها با سود. . . تا 10 روز دیگر داده می‌شود، خوب قرار است چه بشود. اما وام به خدا 700 برابر و «یُضاعِفَ» یعنی 1400 برابر بکنید. «وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلیمٌ»(بقره/261) یعنی خود خدا وام می‌گیرد و فعلا 1400 برابر آن را می‌دهد و بقیه‌اش برای بعد می‌ماند. بعد نترس که اگر به جبهه کمک کنی بچه هایت چه طور می‌شود چون «الشَّیْطانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْرَ»(بقره/268)
4- داستان ثعلبه و فراموش کردن گذشته
ثعلبه نباشی! او چه کسی بود؟ داستانی دارد.
کسی نزد پیامبر آمد و گفت: دعا کن وضع ما خوب شود و 5 وقت برای نماز می‌آمد. پیامبر فرمود: تو وضعت اینطوری باشد بهتر است. ولی او گفت: زندگی ما خیلی روی شمعک است. پیامبر فرمود: صلاح نیست ولی او اصرار کرد و پیامبر هم دعا کرد و وضع او خوب شد و گوسفندانش زیاد شد، مثل خواهری که امروز در جلسه است و 25 گوسفند را به 100 گوسفند رسانده است. البته این حزب اللهی است ولی او از حزب اللهی خارج شد و منحرف شد و گوسفندانش که زیاد شد دید جایش در مدینه نیست و در بیابان رفت و تشکیلاتی درست کرد و چون گوسفندانش به حد زکات رسید مأمور زکات از جانب پیامبر برای گرفتن زکات رفت. ثعلبه گفت: مگر ما یهود و نصاری هستیم که جزیه بدهیم و اگر باج است ما باج نمی‌دهیم. آیه نازل شد: «وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَکُونَنَّ مِنَ الصَّالِحینَ»(توبه/75) یعنی کسانی که عهد بستند، اگر به آنها ببخشیم در راه خدا خرج کنند ولی وقتی به آنها دادیم بخل ورزیدند. کسی می‌گوید: اگر ماشیندار بشوم، به خدا هرکس زیر باران بماند سوار می‌کنم ولی وقتی خدا به او ماشین داد بوق می‌زند و می‌رود. این ثعلبه هم زکات نداد ولی در ماجرای مسجد ضرار پول داد و خدا می‌فرماید: که اگر کسی در راه حق پول خرج نکند چیزی برای او پیش خواهد آمد که در راه باطل پول خرج کند و آن دنیا هم عذاب خواهد شد. بعد می‌گوید: یادت باشد که خودت نداشتی و فراموش نکنی که نداشتی.
چون اینجا نارمک است، قصه‌ای از این محل بگویم که زمان شاه منزل یکی از شهدای نارمک مهمان بودم و پشت بام خوابیده بودم و جمعیت را می‌دیدم. پرسیدم می‌شود با بچه‌های اینجا صحبت کنیم؟ گفت: نمی‌دانم اینها می‌آیند یا خیر؟ خلاصه او رفت و زود برای مهمان‌ها پرتقال و گز آورد و چند نفر از جوانها را صدا کرد و آورد و ما هم صحبت کردیم و ما که می‌خواستیم صحبت کنیم باید با ترس و لرز و گز چیزی می‌گفتیم. اما اگر الآن به یکی از دبیرستانهای نارمک زنگ بزنیم، ممکن است 50 هزار نفر جمع بشوند. خدا به پیامبر می‌فرماید: «أَ لَمْ یَجِدْکَ یَتیماً فَآوى»(ضحى/6) یعنی یادت هست که فقیر بودی، پس «فَأَمَّا الْیَتیمَ فَلا تَقْهَرْ»(ضحى/9)، «وَ وَجَدَکَ عائِلاً فَأَغْنى»(ضحى/8) پیامبر نداشتی و حالا وضعت خوب است. «وَ أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ»(ضحى/10) پس یادت نرود که نداشتی و مال تو هم نیست.
5- آنچه داری را رزق خدا بدانی
12- «مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّه» یعنی از خداست. دیدید که پدر شهید چه گفت؟ یعنی اگر روز قیامت بگویی من پدر شهید هستم می‌گوید: 4 شهید برای خودم بود تو چه کردی؟ یعنی فرض می‌کنیم که پدر تو فاضل بود. «مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّه»(یس/47) تو بزرگی و خلیفه خدا هستی و دنیا کوچک است و زشت است که بزرگ با کوچک طرف بشود. «أَ رَضیتُمْ بِالْحَیاهِ الدُّنْیا»(توبه/38) ولی اگر هیچ چیز نداری ولی آدم محترمی هستی از آبرویت خرج کن. «فَإِنْ لَمْ تَجِدْ فَبِجَاهِکَ»(أعلام الدین، ص127) یعنی بین کسانی که حرف تو را می‌خرند سعی کن، شاید با آبرویت گره‌ای را باز کنی و اگر می‌خواستی کار دیگری انجام دهی حدیث داریم: «بأفضل من درجه الصیام و الصدقه و الصلاه قالوا بلى یا رسول الله قال صلاح ذات البین»(مجموعهورام، ج1، ص39) اگر دو شریک، دو رفیق، یا همسایه و خویشاوند با هم قهر هستند برنامه‌ای بگذار و اینها را با هم آشتی بده.
پس از همه ما کاری بر می‌آید. اجمالاً هرکس می‌تواند به جبهه برود. چند سال جوانها خوابیدند و بسیجی و سپاهی مرزها را نگه داشتند، حالا شماها بروید و نگویید ما متخصص علم هستیم. چون اگر علم باشد و سوز نباشد فایده ندارد. تازه وقتی کاملاً متخصص شد وقتی ببیند در شرق و غرب دلار بیشتر است به آنجا می‌رود. باید جبهه را لمس کرد، چون حتی اگر جنگ هم نباشد تنفس در جبهه ارزش است و باید دید اینها چه کسانی هستند که نمی‌ترسند و باید نترسید و دل کند چون اگر نتوانی و بترسی مرض است که انسان نمی‌تواند دل بکند. قرآن می‌فرماید: «اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الْأَرْضِ»(توبه/38) مریض شدید؟ سنگین هستی؟ چرا با تحصیل پرواز نمی‌کنی؟ و یا به پشت جبهه‌ها کمک مالی نمی‌کنی و در نماز جمعه و جماعت شرکت کن. بسیار زن لیسانسه داریم که به خاطر داشتن بچه درس نمی‌دهد و شما می‌توانید بچه او را نگه دارید و نگویید: اگر نگه دارم او می‌رود پولش را می‌گیرد، چون اگر او دید تو ایثارگر هستی او مقداری از پولش را برای جبهه می‌فرستد. البته اگر ببیند که من از تو هستم و تو هم از من هستی. قرآن می‌فرماید: «بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْضٍ»(آل عمران/195) اگر همه با هم باشیم همه مشکلات حل می‌شود.
خدایا همه مشکلات جمهوری اسلامی را طوری حل کن که دنیای خیره شده، خیره‌تر شود. دلها را با هم باصفا و مهربان کن، رزمندگان ما را پیروزمندانه برگردان. آنهایی را که تا به حال به دنیا چسبیده‌اند، با ایمان بخلشان را آب کن و اینهایی را که کدورت دارند و آنهایی که گره در دلشان است مهربانشان کن و کدورتها را برطرف کن. خدایا به حق محمد و آل محمد امام عزیز ما را در پناه رهبرش حضرت مهدی(عج) به سلامت، و دل امام زمان را برای همیشه از ما خشنود و راضی بگردان.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»
