جایگاه نماز در حکومت صالحان

موضوع: جایگاه نماز در حکومت صالحان

تاریخ پخش:  14/06/92

بسم الله الرحمن الرحیم

«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»

بینندگان عزیز شب جمعه‌ای بحث را گوش می‌دهند که چهاردهم شهریور 92 است و جمعی را اجلاس نماز در خرم‌آباد برای نماز دعوت کرده است. می‌گویند نماز اجلاس می‌خواهد چه کند؟ سمینار می‌خواهد چه کند؟ این مثل آن است که می‌گوییم آقا هرکس می‌خواهد کشاورزی می‌کند، اگر مدیریت نباشد، زمین‌های کشت را برمی‌دارند قطعه قطعه ویلا می‌سازند، سالی سه بار هم بیشتر در آن نمی‌‌روند، ولی کشاورزی لطمه می‌خورد. درست است مردم کشاورزی می‌کنند، ولی باید یک نظارتی بر این امر باشد. مردم نماز می‌خوانند اما چون نظارت نیست، خیلی جاها کمبود است، بخشی هم مسؤولش مدیران کشور هستند. بعد از 34 سال باید مقام معظم رهبری در پیامشان بگویند: ما صدها شهرک بی‌مسجد داریم. خوب مردم که خودشان بنایی می‌کنند. شهرک بی‌مسجد یعنی چه؟ بگذارید یک چیزی برایتان بگویم، براساس این حرف‌هایم را تا آخر بگویم. این قرآن است و ما هم مسلمان هستیم.

1- رعایت اعتدال میان دنیا و آخرت

در قرآن 115 کلمه‌ی دنیا است و 115 کلمه‌ی آخرت است. این چه پیامی دارد؟ تصادف که نیست، «مِنْ لَدُنْ حَکیمٍ خَبیرٍ» (هود/1) می‌خواهد بگوید که دنیا و آخرت را باید با هم دید. اگر ما مسکن مهر را ببینیم، یا غیر مهر، دیگران هم همینطور. مسکن را ببینیم، مسجد را نبینیم، هرشب در تلویزیون برج نشان می‌دهیم، برج بی‌مسجد! این نتیجه‌اش این می‌شود که… حتی شهرهای مذهبی هم همینطور است. قم ما منطقه‌ای را پیدا کردیم حدود سی هزار نفر هستند، یک مسجد دارند. تهران، واوان 120 هزار جمعیت است، به نظرم سه تا مسجد دارد. یعنی هر چهل هزار نفر یک مسجد، این نماز است؟!

بگذارید من یک خرده بی‌رودروایسی حرف بزنم. حدیث داریم نماز به افرادی می‌گوید: ضایعم کردی، خدا ضایعت کند! عربی‌اش را بخوانم. «ضَیَّعْتَنِی ضَیَّعَکَ اللَّه‏» (کافی/ج3/ص268) الآن در اداره‌های ما اتاق وزیر و مدیر کل و رئیس سازمان و معاون وزیر و سفیر و وکیل و اتاق مسؤولین شیک‌تر است یا نمازخانه؟ چطور هرکس می‌خواهد با مسؤول صحبت کند اتاقش سوپردولوکس است؟ هرکس می‌خواهد با خدا صحبت کند در یک دخمه… ما نماز را ضایع کردیم باید توبه کنیم، تمام شد و رفت.

ما یک چیزهایی کنار نماز صرف کردیم و پول خرج آن کردیم. تواشیح را با بودجه زنده کردیم، اذان را زنده نکردیم. وقتی اذان آمد جایگزین شد، مثل بچه‌ای که غذای مصنوعی می‌خورد از غذای طبیعی. وقتی بچه سر شیشه‌ای مکید، دیگر سینه‌ی مادرش را نمی‌مکد. یعنی اشباع کاذب!

2- وظیفه مسئولان در تبلیغ و ترویج نماز

من دیروز مجلس رفتم، یک حرف‌هایی را برای همه‌ی نماینده‌ها زدم. قرآن می‌گوید: کسی که رئیس شد، رئیس جمهور شد، وکیل شد، وزیر شد، مدیر کل شد، هرچه هست. در هر دوره، کاری به دوره‌های خاص هم ندارم. همه رئیس جمهورها، و همه کسانی که مسؤولیت دارند. قرآن می‌گوید: وقتی قدرت به دست گرفتی، «الَّذینَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاه» (حج/41) اولین وظیفه‌ی مؤمنی که قدرت دست گرفتند، اولین وظیفه‌شان اقامه‌ی نماز بود. پیغمبر وقتی وارد مدینه شد… (صلوات حضار) اولین کارش مسجد بود. خود خدا هم می‌گوید: «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاس‏» (آ‌ل عمران/96) روی کره‌ی زمین اولین قسمتی که از زیر آب درآمد مکه بود. خوب پس ما از قرآن جدا شدیم. خدا می‌گوید: اول مسجد، بعد مردم ساکن. ما الآن دهها سال می‌گذرد، دهها هزار سکنه داریم بدون مسجد. مقصر چه کسی است؟ من اینجا قاضی نیستم که بگویم مقصر چه کسی است؟ هرکسی خودش حساب کند، چقدر مقصر است؟

یک کسی بیاید در تلویزیون، کار من نیست، کار کس دیگر است. توسعه‌ی زمین ورزش را بنویسد. توسعه‌ی دانشگاه را بنویسد. توسعه‌ی مدارس را بنویسد. توسعه‌ی مساجد را هم بنویسد. چند میلیون آدم بعد از انقلاب از خیابان انقلاب بالا رفته است. بدنه‌ی جمعیت خیابان انقلاب به پایین بود، بعد از انقلاب به غرب و شمال و این حرف‌ها کشیده شدند. چند میلیون آدم شمال رفتند، این چند میلیون چند مسجد دارند؟ حساب کنید ببینید هر چند ده هزار نفر یک مسجد؟ نماز را ضایع کردیم. البته یک کارهای خوبی شده است. به هر حال مقام معظم رهبری هر سال پیام می‌دهد، هر سال رئیس جمهور هرکس بوده می‌آمده. یکی دو سال، نیامدند بعضی‌هایشان که خوب ایران معاون اول فرستادند، یا معاون فرستادند ولی بدنه تقریباً هفت و چهار و یازده و سه، یعنی در این اجلاس تا حالا 16 بار رئیس جمهور آمده. 21، 22 پیام مقام معظم رهبری داده است. یک کارهایی شده است ولی خیلی باید روی نماز کار شود تا نماز ما نماز شود. بنده هم نمی‌خواهم بگویم: ورزشگاه نمی‌خواهیم. می‌خواهم بگویم: من نصفش را می‌گویم، نصفش را شما بگویید. 115 تا کلمه‌ی دنیا، 115 تا کلمه‌ی آخرت داریم. یعنی چطور هرکجای تهران، هرجای هر شهرستانی، سیگار، پفک نمکی، بستنی، نان، آب، قند، شکر، چطور هرجای کشور هر چه خواستی دسترسی هست، آیا نماز هم اینطور هست که شما هرجا خواستی نماز بخوانی. نماز در دسترس باشد؟ نماز در دسترس نیست.

3- نقش حوزه‌های علمیه در تربیت امام جماعت

گاهی وقت‌ها مثلاً یک خیابان چند کیلومتری باید رفت تا به مسجد رسید. تهران 45 تا حوزه‌‌ی علمیه دارد. بعد از قم شاید بیشترین حوزه‌ی علمیه را تهران داشته باشد. چند هزار طلبه دارد. 45 حوزه‌ی علمیه همه‌اش، زمین‌هایش به اندازه‌ی یکی از دانشگاه‌های تهران نیست. این عدالت است؟! کجای این عدالت است؟ چه کسی گفت عدالت؟ این حرف‌های را من دیروز در مجلس شورا گفتم. چقدر تربیت معلم داریم، و چقدر تربیت مدرس داریم. تربیت کارشناس، برای رشته‌های مختلف. چند تا تربیت پیش‌نماز داریم. پیش نمازی هم مدیریت است. پیش‌نمازهای ما مجری‌اش حوزه است، باشد… مراجع هستند، باشند. مجری‌اش هرکس می‌خواهد باشد. اما باید امکانات تربیت پیش‌نماز، پیش‌نمازی خیلی مهم است. تبلیغ مهم است. پنج تا از کشورهای دنیا دکترای تبلیغ دارند. روابط عمومی خودش یک رشته‌ی تخصصی است. کجا حرف بزنیم؟ چطور حرف بزنیم؟ چه کسی حرف بزند؟ در چه زمانی؟ در چه مکانی؟ با چه شرایطی؟ اینطور نیست که انسان لبش را بجنباند و حدیث از آن بیرون بیاید. گاهی وقت‌ها یک کلمه در یک زمانی خوب است و در یک زمان دیگر بد است. از یک حلقومی خوب است و از یک حلقوم دیگر بد است. اینها مهم است.

ایران 75 میلیون جمعیت دارد. چند تا پزشک می‌خواهیم، چند تا عالم؟ حوزه باید مستقل باشد. حوزه نباید دولتی باشد. باید مردم کشاورزی کنند، ولی دولت حمایت می‌کند. سم‌پاشی‌اش، خرید گندمش، تضمینش، بهداشتش، سیلویش، مردم کشاورزی می‌کنند. کشاورز گندم می‌کارد، ولی دولت حمایت می‌کند. حوزه باید مستقل باشد. ولی آخر فرق دو تا برادر که یکی حوزه می‌آید، یکی دانشگاه می‌آید. دولت جمهوری اسلامی برای دانشجو چقدر خرج می‌کند، برای طلبه چقدر خرج می‌کند. لااقل مسکن طلبه را باید درست کند. شهریه‌اش را نباید از دولت بگیرد. باید مستقل باشد. یعنی برای من که خواسته باشم بخوابم، باید دولت بدهد، برادر این که می‌خواهد بخوابد بگوییم: خود مردم بدهند. ما کوتاه آمدیم. چه کسی باید اینها را جبران کند.

4- کوتاهی برخی مسئولان در انجام وظایف دینی

ما در سال دور هم جمع می‌شویم، این حرف‌ها را در اجلاس نماز می‌زنیم. رئیس جمهور هم می‌آید می‌نشیند. آقا هم دستور و پیام می‌دهد. مسؤولین فرهنگی را دعوت می‌کنم، که بگوییم: آقا باید چه کرد؟ البته خیلی هم کار شده است. الآن در همه دانشگاه‌ها نماز جماعت است. همه پادگان‌ها هست. آموزش و پرورش چهل، پنجاه هزار تا پیش‌نماز دارد، منتهی باز هم تحقیر می‌شود. یعنی الآن فقط گفتیم پول تاکسی بدهید که طلبه یک تومان برود، یک تومان بیاید. صد تومان برود، صد تومان بیاید. همین پول تاکسی‌اش را به او بدهید، مثلاً شش ماه این طلبه با پول خودش رفته، هنوز مثلاً ده هزار تومان پول تاکسی به ایشان ندادند. یعنی هنوز هم توجه داریم که برای شأن نظام باید فلان سفیر بنز خودش مشکی باشد، بنز خانمش سُرمه‌ای! برای اینکه شأن نظام است. نماز بچه‌ها شأن نظام نیست؟ دیپلم تارک‌الصلاه بیرون بدهیم، این شأن نظام نیست؟ چرا به نماز بی‌اعتنایی شده است؟

بعضی مسؤولین ما خوب هستند. اما بعضی هنوز این در دلشان نرفته است. ریش هم دارد، اما دو تا دخول در قرآن داریم. یکی مردم داخل دین می‌شوند. این «الْحَمْدُ لِلَّه‏» شده است. جمهوری اسلامی مردم را وارد دین کرده است. «یَدْخُلُونَ فی‏ دینِ اللَّهِ أَفْواجاً» (نصر/2) اما یک آیه‌ی دیگر هم داریم. می‌گوید: دین هم وارد مردم شد یا نه؟ ببین من وارد استخر می‌شوم، اما آب استخر هم در من فرو رفت یا نه؟ می‌گوید: نه هنوز آب استخر در تو فرو نرفته است؟ «وَ لَمَّا یَدْخُلِ الْإیمانُ فی‏ قُلُوبِکُم‏» (حجرات/14) تو در دین رفتی، دین در تو نرفته است. اینها در مکه رفتند، این حج رفته، اما حج در این نیامده است. برمی‌گرده همان حاجی دروغگویی که بوده هست. قبل از حج‌اش دروغ می‌گفت، حالا هم دروغ می‌گوید. یعنی این داخل شده و او داخل نشده. «یَدْخُلُونَ فی‏ دینِ اللَّهِ» شده، «وَ لَمَّا یَدْخُلِ الْإیمانُ فی‏ قُلُوبِکُم‏». ما هنوز باورمان نیامده است.

مثلاً این گروه‌هایی که اسم فوتبالشان را نمی‌دانم. قرمز، آبی، نمی‌دانم چه و چه… اگر یکی از طرفداران اینها در ماشین نشسته باشد. یک مرتبه بگویند: گروهش باخت! اَه… بر سرش می‌زند که آن گروهی که طرفدار من بود باختند. اما همین آقا اگر نمازش قضا شود، آفتاب زد… آخ… غصه‌ای که برای گل زدن می‌خورد برای نمازش نمی‌خورد. مشکل ما این است.

شهید رجایی مسؤولی بود که دین در درونش رفته بود. ما گاهی وقت‌ها حتی یک جایی بودیم که می‌گفتند آقای قرائتی شما یک خرده به مسائل اساسی فکر کن. حالا نماز جزئی است. آدم وقتی از مسؤول… البته یکی بود و رفت «الْحَمْدُ لِلَّه‏»! ولی او که می‌گفت: نماز مسأله‌ی جدی نیست، می‌گوید: «الصلاه عمود الدین» نماز پایه‌ی دین است. این آقا می‌گفت: نماز مسأله‌ی سطحی است. به مسائل عمیق فکر کن. خوب این آقای مسؤول مشکل ایمانی دارد. نماز را جزئی می‌داند. می‌گوید: به مسائل اساسی فکر کنید.

یکی از مشکلات مملکت ما این است که پیغمبر سفارش کرد قرآن و اهل بیت «لَنْ یَفْتَرِقَا» نباید از هم جدا شوند، ما الآن می‌بینیم از هم جدا شدند. جلسه‌ی یا حسین و عزاداری چند تا داریم؟ شش هزار تا. جلسه‌ی تفسیر قرآن چند تا؟ شش تا، شصت تا، پنجاه تا، سی تا. هر کجا یا حسین هست، باید یا الله هم باشد. تفسیر قرآن، قرآن و اهل بیت… سر امام حسین روی نی قرآن خواند یعنی چه؟ یعنی سر من از تن من جدا شد، باشد. ولی سرم از قرآن جدا نیست. این پیام دارد.

5- ارزیابی مسئولان آموزشی و خدماتی در امر نماز

در ارزیابی‌ها، خدمت حضرت می‌آمدند می‌گفتند: فلانی بسیار خوب است. مدیر موفقی است. خوب که حرف می‌زدند، امام می‌فرمود: «و کیف صلاته» نمازش چطور است؟ ما در ارزیابی‌ها نماز مسجدی را هم در نظر می‌گیریم؟ می‌گوییم: این دبیرستان خوب است چون دیپلمه‌هایش در دانشگاه می‌روند. تضمینی است. خوب دیپلم شما تضمینی است که دانشگاه می‌روید. تضمین هم هست که دیپلم شما نمازخوان است؟ ما کار به نمازش نداریم. ما می‌خواهیم دیپلم برود دانشگاه.

در مسکن، خانه می‌خریم. می‌گوییم: خانه یک جایی بخریم که در آینده قیمتش این شود. چون از آنجا راه به فلان تونل یا راه به فلان تونل دارد، راه به فلان کمربندی دارد، پل دارد. اتوبان دارد، بلوار دارد، آینده گران می‌شود. پشتش یک پاساژ است. این طرفش یک پارک است. آیا یک نفر هست که وقتی می‌خواهد خانه بخرد، بگوید: اینجا خانه. چرا؟ برای اینکه دسترسی به کتابخانه دارد. دسترسی به مسجد دارد. دسترسی به حوزه علمیه دارد. دسترسی به دانشگاه دارد. دسترسی به حوزه و دانشگاه و مسجد ملاک نیست. دسترسی به پاساژ و بلوار مهم است. ما مشکل داریم. سیلی هم می‌خوریم، متوجه نیستیم.نه ما سیلی می‌خوریم، دنیا سیلی می‌خورد. هر کشوری دانشمندش بیشتر است، و دانشگاهش بیشتر است عامل فسادی‌اش هم بیشتر است. شک دارید امتحان کنید. کشورهای پیشرفته جرمشان هم بیشتر از کشورهای عقب‌مانده است. این به خاطر این است که دانشگاه قصه را حل نکرد. علم قصه را حل نکرد. ما اگر خواسته باشیم وضع اقتصادی ما خوب شود باید نسبت به نماز… باران ندارید، می‌گویند: نماز باران بخوان. قرآن بخوانم… «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى‏ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکات‏» (اعراف/96) اگر ایمان و تقوا را فتیله‌اش را بالا بکشید، برکات باز می‌شود.

در مجلس رفتم گفتم. چه گفتم؟ گفتم: نمایندگان عزیز! ده درصد پول قوه‌ی قضاییه و نیروی انتظامی را به نماز بدهید. بنده هم امضا می‌کنم سی درصد آمار جرم کم شود. ده درصد پول به من بده، سی درصد آمار جرم کم شود. دادستان بندرعباس و شیراز، دادستان قبلش، بندرعباس و شیراز و مشهد و تهران، چهار شهر بزرگ، گفتند: بالای نود درصد از مجرمین تارک الصلاه هستند. قرآن می‌گوید: اول نماز ضایع می‌شود، «أَضاعُوا الصَّلاهَ» بعد می‌گوید: «وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ» (مریم/59) اول «أَضاعُوا» نماز ضایع می‌شود. یکی گفت: هواپیما به این بزرگی را چطور می‌دزدند؟ گفت: تا پایین است بزرگ است، نمی‌شود دزدید. می‌گذارند در هوا برود، کوچک شود، آنجا می‌دزدند. چطور بچه‌ها عیاش می‌شوند؟ اول از مسجد جدا می‌شود. بعد که از مسجد جدا شد، آنوقت «أَضاعُوا الصَّلاهَ» نماز که ضایع شد، «وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ». در ارزیابی‌ها باید مسأله‌‌ی نماز مطرح شود.

بارها مقام معظم رهبری فرمود: پروازها نباید طوری باشد که نماز مردم فدا شود. الآن هواپیمایی این کار را می‌کند؟ وزیر راه مسؤولیت دارد یا ندارد؟ اصلاً سخنان مقام معظم رهبری حکم قانون دارد یا نه؟ دستورات ایشان قانون است. و مجلس همین که تفحص و تحقیق دارد، بیاید بگوید: آقاجان شما پروازهایی که از تهران به فلان استان می‌رود، قبل از اذان سوار می‌شوند و بعد از آفتاب هم می‌رسند. نماز قضا می‌شود. آقا گفته، باید یک ربع عقب بیاندازید. می‌گوید: آخر روی کامپیوتر ثبت شده. بابا این خانم یا این آقایی که شکلات می‌دهد در هواپیما اگر نیاید چطور می‌گویید: آقا بایستیم تا بیاید. یعنی نماز چهارصد نفر به اندازه‌ی شکلات این خانم نمی‌ارزد؟ دین نیست. چرا شوخی می‌کنیم؟ هنوز دین به ما فرو نرفته است. وگرنه رجایی کتک می‌خورد، نماز هم می‌خواند. به خاطر نماز چقدر کتک خورد.

6- خاطره‌ای از نماز در دوران اسارت

انقلابی‌های ما خیلی‌ها به خاطر نماز شکنجه می‌شدند. یادی کنم از آقای ابوترابی که ده سال اسیر بود. ایشان هر سال در اجلاس نماز می‌آمد. خدا رحمتش کند. یک روز گفت: من می‌خواهم یک چند دقیقه‌ای صحبت کنم. بلند شد گفت: آقای وزیر، وکیل، مسؤولین ارشاد، صدا و سیما، سازمان تبلیغات، دفتر تبلیغات، حوزه، دانشگاه، آخر ما فرهنگی‌ها را دعوت می‌کنیم. که برای نماز چه کنیم؟ تقریباً جلسه‌ی مشورتی است. گپ زدن است که چه کنیم وضع نماز بهتر شود؟ گفت: بگذارید من بگویم. این اجلاس نماز شما، مغز اجلاس نماز را ما داشتیم. می‌گفت: یک زمانی دستور از صدام آمد که دانه درشت‌های اسرا را با شکنجه امشب همه را نابود کن. آمدند چند نفر را انتخاب کردند که اینها دانه درشت‌ها هستند. هرکدام را با یک شکنجه به قصد مرگ! خود ابوترابی را بر سرش میخ زدند و کوبیدند. گفتند: یک کاری کنیم… می‌گفت: دو نفر از ما… از اینجا به بعدش برای ابوترابی است. می‌گفت: دو نفر را آنجا بردند. چنان این طرف و آن طرف چشمش زدند، که چشمش روی موزاییک‌ها افتاد. یعنی مثل کله پاچه که چنین می‌کنید مغزش می‌ریزد، چشمشان از کاسه درآمد. افتاد، همه اینها افتادند. چون دستور این بود: آنگونه شکنجه کنید که امشب همه بمیرند. شکنجه کردند و رفتند. خوب ما دیگر حال آخ گفتن و آه گفتن نداریم. در خون خودمان افتادیم. یک سپیده‌ای زد، فکر کردیم سپیده‌ی صبح است. حال وضو که نداریم، حال ایستادن هم نداریم. همینطور در خون خودمان گفتیم: «اللَّهُ أَکْبَر»! «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم‏»… در خون خودمان نماز خواندیم. بعد فهمیدیم این سپیده‌ی صبح صادق نبوده است. این سپیده‌ی صبح نبوده، اشتباه شده است. دوباره که هوا روشن شد، فهمیدیم حالا صبح شده است. می‌گفت: آن روزی که در خون خودمان غلتیدیم دو بار نماز صبح خواندیم. انقلاب ما بر این اساس تأمین شده است.

حالا وقتی می‌خواهیم در وزارتخانه‌ی اداره‌ای برویم دخمه‌ترین جایش نمازخانه است. می‌خواهیم بودجه بدهیم. وقتی می‌گوییم: ستاد نماز یک مسؤول را تعیین کن، یک آدم بی‌حالی را نصب می‌کند که هُلش بدهی در جوی می‌افتد. یک آدم زبل را مسؤول نماز نمی‌کنیم. یک آدم زبل! قرآن می‌گوید: باید آدم زبل مسؤول نماز باشد. داد بزند، «حَیَّ عَلَى الصَّلَاه» حضرت امیر نعره می‌کشید. الآن در یک وزارتخانه یک کارمند خجالت می‌کشد اذان بگوید. می‌گوید: رادیو روشن کن بگذار پشت بلندگو. رادیو را روشن می‌کنیم، نوار رادیو می‌رود پشت نوار… اذان پلاستیکی است. هروقت سرشیشه‌ی پلاستیکی شیر داد، اذان پلاستیکی هم مؤمن درست می‌کند. با پلاستیک که نمی‌شود مؤمن درست کرد. این سوز «اللَّهُ أَکْبَر» است که وقتی اذان می‌گفت … من یک مؤذن سراغ دارم وقتی اذان می‌گفت اصلاً بعضی‌ها زمین می‌افتادند، گریه می‌کردند، منقلب می‌شدند. این آه است. نه اذان اینطور است. تمام علوم اینطور است. تحقیقی را پزشک‌ها کردند، که اگر یک کسی وقتی غذا می‌خورد با اشتها غذا بخورد، شما نگاهش کنی گرسنه‌ات می‌شود. اما اگر اشتها ندارد، سیر است، سر سیری فیلم بازی می‌کند، نگاهش کنی، گرسنه‌ات نمی‌شود. ما می‌گوییم: دل به دل راه دارد. آن سوز است. مادر هم اگر شیر سینه‌اش را در سر شیشه کند، مادر نه، دایه! اگر دایه شیرش را در سر شیشه کند، و به بچه بدهد بخورد، این بچه با این مادر محرم نمی‌شود. به شرطی محرم می‌شود که از سینه‌ی دایه بمکد. واسطه بخورد، محرم نمی‌شود. ما اذانمان پلاستیکی است. یک کاری باید برای نماز کرد. یک پُزی، یک همتی، یک غیرتی، یک خرده باید همت کنیم.

تهران 45 حوزه‌ی علمیه دارد. مساحت 45 حوزه‌ی علمیه‌ی تهران به اندازه‌ی یکی از دانشگاه‌ها نیست. طبیب خانواده در تلویزیون آمده است. کار خوبی است. روحانی خانواده نمی‌خواهیم؟ هرشب یک روحانی دانشمندی بیاید، یکی از مشکلات روحی و روانی را سؤال و جواب بدهد. طبیب خانواده خوب است، روحانی خانواده…

سرانه‌ی ورزشی چقدر است؟ بودجه‌ی ورزش را به جوان‌ها تقسیم کنیم، ببینید هر جوانی چقدر خرجش است؟ خوب ورزش خوب است، ورزش لازم است. مقام معظم رهبری فرموده: برای پیرمردها واجب است. ولی سرانه‌ی… هر جوانی خرج ورزش چقدر، خرج دینش چقدر می‌شود؟ فضای سبز، الآن یکی از مشکلات جهاد کشاورزی این است که مردم زمین‌های کشاورزی را در جای مرغوب که حاصلخیز است برمی‌دارند… البته این جرم است. حدیث داریم کسی حق ندارد، درختی را اره کند، جای آن ساختمان کند. جز اینکه یک درختی را جای دیگری بکارد. یعنی فضای سبز نباید کم شود. اینکه گفتم حدیث است. خوب سرانه‌ی‌ فضای سبز چقدر است؟ سرانه‌ی نماز چقدر است؟ یعنی باید ما چهل هزار نفر یک مسجد داشته باشند، این عدالت است.

آقایانی که می‌خواستند رأی اعتماد بگیرند، 99 درصد حرفشان این بود که ما بیاییم ارزانی می‌شود، جلوی تورم را می‌گیریم. البته اینها هم مهم است. نمی‌خواهم بگویم آنها نباشد. می‌خواهم بگویم چرا نمی‌گویند اگر ما بیاییم وضع دین شما بهتر می‌شود؟ کدام یک از وزرا… می‌پرسم چون من همه حرف‌ها را گوش ندادم. کدام یک از وزرا قول دادند که ما بیاییم وضع دین شما بهتر می‌شود؟ وضع عفت زن‌ها، حجاب زن‌ها، مقدار تحصیلات، همه می‌گویند: بیاییم لپه ارزان می‌شود. نخود ارزان می‌شود. البته مسأله‌ی مهم آن هم هست و مهم است. «فَلَوْ لَا الْخُبْزُ مَا صَلَّیْنَا وَ لَا صُمْنَا» (کافی/ج5/ص73) حدیث داریم اگر نان نباشد، نه حال نماز داریم، نه حال روزه.

می‌گویند: یک کسی گرسنه بود، شیطان گفت: نصف دینت را به من بده، نانت می‌دهم. گفت: نصفش برای تو! نان را گرفت و خورد و تشنه شد. گفت: آن نصفه‌اش را هم بده آبت می‌دهم. گفت: آن نصفه هم برای تو. آب را خورد. نان و آب را که خورد و سیر شد گفت: «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمین‏»! (خنده حضار) شیطان گفت: مگر دینت را به من ندادی؟ گفت: آدم گرسنه که دین ندارد. (خنده حضار)

یک کسی گفت: به عدد موهای سرم کمکت می‌کنم. بعد کلاهش را برداشت دیدند کچل است. (خنده حضار) اصلاً مو ندارد. من به مسائل مادی توجه دارم. خود خدا می‌گوید: «فَلْیَعْبُدُواْ» (قریش/3) می‌گوییم: چرا؟ می‌گوید: «الَّذِى أَطْعَمَهُم مِّن جُوعٍ وَ ءَامَنَهُم مِّنْ خَوْفِ» (قریش/4) نان و آب و امنیت مهم است. ولی می‌خواهم بگویم یک کلمه هم از دین گفته شود. هست ولی نمی‌گویند.

حالا ما یک ناله‌ای زدیم رئیس مجلس هم آقای لاریجانی قول داد که از کمیسیون بودجه، از کمیسیون عمران، از کمیسیون فرهنگی سه نیرو جمع شوند و ببینند مشکلات نماز چطور است، اینها هرچه قانونی است، هرکس هر کاری می‌تواند بکند، بکند. نماز که برای من نیست. وضع نماز را باید تقویت کنیم. باید اول مسجد بسازیم، براساس مسجد خیابان کشی کنیم. نه اول خانه سازی کنیم، بعد از ده سال بگوییم: مسجد را می‌خواهیم چه کنیم؟

7- سیمای نماز در آیات و روایات

حالا نماز چیه که ما اینقدر داریم روضه‌اش را می‌خوانیم؟ چون اجلاس نماز خرم‌آباد است، ما گفیتم مردم ایران پای بحث نماز بنشینند. سیمای نماز، اگر کسی قلم و کاغذ دستش است، دیشب این کلمات را طوری نوشتم که تابلو باشد. چون آیه و حدیث طولانی است و ترجمه‌اش مشکل است. کلمات قصار، دو کلمه‌ای، تابلو شود و در همه وزارتخانه‌ها، در شهرداری‌ها، آنهایی که زیباسازی شهر انجام می‌دهند، هرکس می‌خواهد تابلویش کند، از من هم نیست. قرائتی نمی‌گوید حرف‌های مرا تابلو کنید. حرف‌های خدا و پیغمبر است. سیمای نماز:

1- اولین دستور خدا است. خدا به موسی همان لحظه‌ای که پیغمبر شد، گفت: یا موسی! «إِنَّنی‏ أَنَا اللَّهُ» (طه/14) بعد گفت: «وَ أَقِمِ الصَّلاهَ لِذِکْری» (طه/14) اولین دستور.

2- اولین ساختمان و بنا برای نماز است. «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاس‏» (آل‌عمران/96) آیه‌ی قرآن است. اول جایی که روی کره‌ی زمین ثبت شد نماز است.

آخرین سفارش اولیاء خدا نماز بوده است. آخرین سفارش نماز است.

نماز کاری بدون تعطیل.

نماز بدون تبعیض، همه باید نماز بخوانند.

نماز، معدن اسرار است. رو به قبله سر دارد. چرا رو به قبله می‌ایستیم؟ مگر خدا این طرف است؟ نه! یهودی‌ها این طرف می‌ایستند و مسیحی‌ها این طرف. این طرف بایستیم جزء یهودی‌ها هستیم. این طرف بایستیم، جزء حزب مسیحی‌ها هستیم. و لذا اول که رو به بیت المقدس بودیم، یهودی‌ها متلک می‌گفتند: آیه نازل شد که قبله این طرف باشد، «لِئَلاَّ یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَیْکُمْ حُجَّه» (بقره/150) تا ناس بر شما حجت نیابند. یعنی یهودی‌ها ندانند شما دنباله رو ما هستید.

در هر کلمه‌ی نماز یک رازی است. توحید در آن است. «أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَریکَ لَه» نبوت در آن است. «صِراطَ الَّذینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ» پیغمبر و اهل بیت در آن هست. «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ» (صلوات حضار) در تشهد. رابطه با یاران امام زمان در آن است. «السَّلَامُ عَلَیْنَا وَ عَلَى عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِین‏» عبادی الصالحین چه کسانی هستند؟ «أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ» (انبیاء/105)

کمک به فقرا در آن است. 27 آیه نماز کنارش زکات است. «یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاه» (مائده/55)

نماز هم کمیت دارد، هم کیفیت. اما کمیت‌اش می‌گوید: «وَ اذْکُرُوا اللَّهَ کَثیراً» (انفال/45) هرچه می‌توانید نماز بخوانید. اما کیفیت می‌گوید: «فی‏ صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ» (مؤمنون/2) هم کمیت دارد، هم کیفیت. نماز از سر تا پا در آن شریک است. از مسح سر، تا مسح پا. نماز از  زایشگاه تا قبرستان، زندگی بین دو شعار نماز است. اول که به دنیا می‌آید، در گوش راستش اذان بگو: «حَیَّ عَلَى الصَّلَاه» وقتی هم در قبر می‌گذاری بگو: «الصلاه» نماز بخوان. زندگی بین دو تا کلمه‌ی صلاه است. یک سر نماز…

نماز پنجره‌ای به غیب است.

نماز قالبی است که ابهام ندارد. همه‌ی اینهایی که نماز می‌خوانند می‌دانند اول می‌گویند: «اللَّهُ أَکْبَر»، آخرش هم باید بگویند: السلام علیکم! غیر از مقاله و سخنرانی که آدم نمی‌داند سرش کجاست و ته آن کجاست؟ من که روی منبر می‌روم، اینهایی که پای منبر هستند، نمی‌دانند منبر من چقدر طول می‌کشد و من چه می‌گویم؟ هیچ ابهامی ندارد. همه مردم دنیا می‌دانند اولش چیه و آخرش چیه؟ و لذا گفتند: همه هم عربی بخوانید تا در هفده کلمه مشترک باشید. نماز  هفده کلمه بیشتر نیست. باقی‌اش یا مستحب است یا تکراری.

8- جایگاه نماز در همه ادیان الهی

نماز در همه‌ی ادیان بوده، از آدم تا خاتم. نماز برای اولیای خدا ابزار راحتی است. برای غیر اولیای خدا ابزار سنگینی است. «وَ إِنَّها لَکَبیرَهٌ إِلاَّ عَلَى الْخاشِعینَ» (بقره/45) نماز برای بعضی سنگین است. ولی برای نماز…

نماز محکم‌ترین، دائم ترین، راحت ترین، گرم‌ترین، ارزان‌ترین، مفید ترین، جامع ترین عبادت است. چند تا ترین دارد. یکبار دیگر، محکم‌ترین وسیله‌ی ارتباط، دائمی‌ترین وسیله‌ی ارتباط، راحت‌ترین وسیله‌ی ارتباط، گرم‌ترین، ارزان‌ترین، مفید‌ترین، جامع‌ترین. هرچه فساد بیشتر می‌شود نیاز انسان به نماز بیشتر می‌شود. هرچه هوا داغ می‌شود ارزش آب سرد بیشتر معلوم می‌شود.

در نماز آزادی است. آزادی در چند چیز، 1- آزادی از هوس‌ها، آزادی از معصیت‌ها، اشرافی‌گری، ضعف، آزادی از کارهای روزمره و عادت، آزادی از پوچی و ضعف و گناه و پستی، آزاد شدن از غفلت‌ها، چون نماز آدم را از غفلت بیرون می‌آورد. ظلمت‌ها، خودخواهی‌ها، بلندترین نقطه‌‌ی بدنت که پیشانی است، در هفده رکعت هر رکعتی هم دو بار، دو تا هفده تا، سی و چهار بار. سی و چهار مرتبه بلندترین نقطه‌ی بدنت به خاک گذاشته می‌شود.

در نماز شهدا مطرح هستند. مهر کربلا، در نماز مسواک مطرح است. در نماز شانه مطرح است. در نماز عطر مطرح است. در نماز آیین همسرداری مطرح است. زن و شوهری که به هم نیش می‌زنند نمازشان قبول نیست. معدن اسرار است.

بهترین وسیله‌ی تربیت نماز است. من تقاضا می‌کنم کسانی که پای حرف‌های من نشستند، پای تلویزیون هرکدام روان‌شناس هستند، یک نامه بفرستند به میدان فلسطین، ستاد اقامه نماز. چه مسأله‌ای روان‌شناسان و روانکاوان و امور تربیتی‌ها، مسؤولین تربیت و تعلم روی چه نکته‌ای دست می‌گذارند که آن در نماز نیست؟ سیاسیون چه مسأله‌ی سیاسی دارند که در نماز نیست؟ آزادی، در نماز آزادی هست. شما در نماز رکعت اول می‌توانی اقتدا کنی، رکعت دوم آزاد هستی، قصد فرادی کن. انتخابات، در نماز هست. این آقا را قبول داری، اقتدا کن. قبولش نداری یک مسجدی برو که قبولش داری. انتخاب کن. ادب، تا آقا حرف می‌زند، تو حرف نزن. اطاعت در نماز هست. قبل از آقا خم نشو، قبل از آقا سر برندار. چه کمالی است که در نماز نیست؟

حق حیوان در نماز جاسازی شده است. اگر سگی تشنه‌اش است شما حق نداری وضو بگیری، باید آب را به سگ بدهی و تیمم کنی. معدن اسرار است. بهترین وسیله‌ی تربیت، بهترین وسیله برای کاهش مفاسد است. اصلاً کسی که لباس سفید بپوشد، خودش روی زمین سیاه نمی‌نشیند. کسی که اهل نماز و مسجد باشد…

بهترین وسیله برای امنیت کشور، بیش از 95 درصد از جوان‌های جبهه بچه‌های مسجد بودند. بیش از 95 درصد… اگر مملکت گرفتار خطر شود، بچه‌های مسجد حمایت می‌کنند.

برای مقاوم سازی، بهترین وسیله‌ی مقاوم سازی است. وقتی انسان مشکلات پیش آمد، می‌گوید: «وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاه» (بقره/45) مقاوم‌سازی از طریق نماز. حدیث داریم پیغمبر و امیرالمؤمنین (صلوات الله علیهما) هروقت گیر می کردند نماز می‌خواندند.

نماز وسیله‌ی وقت شناسی، وظیفه‌شناسی، جهت شناسی، حلال و حرام شناسی، انسان شناسی، عدالت شناسی است نماز. باید به نماز برسیم و برای نماز حساب باز شود. اگر هم بچه و همسرت به نماز گوش نمی‌دهد، ببین چه؟ ممکن است گوش به حرف مادرش ندهد، گوش به حرف خاله‌اش بدهد. گوش به حرف استاد دانشگاه بدهد. نگو آقا من به او گفتم گوش نداد، دیگر ولش کردم. نه شما حق نداری رها کنی. می‌گوید: «وَ أْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلاهِ وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها» (طه/132) «وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها» یعنی گاهی وقت‌ها می‌گویی و گوش نمی‌دهد ولی تو حق نداری بگویی گوش نداد او را رها کنی. «وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها» یعنی پیگیری کن. شما اگر یک شیشه‌ای دیدی درش باز نمی‌شود، شیشه را دور می‌اندازی؟ آنقدر دور سفره دست به دست می‌چرخانی تا یکی این را باز کند. نباید بگویی: آقا من زور زدم باز نشد. پس به درک! اگر تبر زدی و چوب نشکست چوب را دور می‌اندازی؟ نه! تبر را دور می‌اندازی؟ نه. آنقدر تبر می‌زنی تا بشکند. «وَ اصْطَبِرْ عَلَیْها» روی نسل نو خیلی زشت است که پدر در پدر ما را نمازخوان کردند، به ما که رسید، ما بی‌عرضه بودیم. مثل بازی والیبال هست توپ را هی دست به دست کردند، آن آخر که کسی آبشار بزند، کم می‌آید… اَه… چقدر توپ تاب خورد، تاب خورد به تو بی‌عرضه رسید… تاریخ به ما می‌گوید: اَه… پدر در پدر نماز خوان بودند، تو پدر بی‌عرضه‌ای بودی. ما عشق خدا را باید در بچه‌ها زیاد کنیم با نعمت‌هایی که داریم. و باید این را اول عاشق کنیم، بعد بگوییم: نماز. نماز را هم آسان کنیم. نماز را آسان کنیم. از مستحبات بکاهیم، وقتی بزرگ شد کم کم با مستحبات آشنایش کنیم.

ما نسبت به نماز مقصر هستیم. کوتاه آمدیم، نه قانون درست برای نماز وضع کردیم، البته در جمهوری اسلامی قوانین و هیأت دولت مصوبه‌ای دارد. منتهی بخشی عمل نشده، مقام معظم رهبری بیست توصیه کرده است. یعنی بیست پیام داده و در هر پیامش چند توصیه هست. منتهی خوب به حساب، هنوز احساس نکردیم که قصه جدی است. نماز جدی است. می‌گوید: «حیَّ»، «حیَّ» یعنی بشتاب. «حیَّ» نماز فریاد می‌خواهد. نماز را باید در مسجد خواند، به جماعت خواند. نماز بودجه می‌خواهد، تلاش می‌خواهد. دعا می‌خواهد، حضرت ابراهیم می‌گوید: «رَبِّ اجْعَلْنی‏ مُقیمَ الصَّلاهِ وَ مِنْ ذُرِّیَّتی‏» (ابراهیم/40) خدایا کمک من کن من مقیم نماز باشم. مطالعه می‌خواهد. در هر خانه‌ای باید یک کتاب اسرار نماز باشد. استاد می‌خواهد. شما چطور برای فیزیک و شیمی و زبان و رانندگی پول می‌دهی که بچه‌ات برود بگیرد. یک پول هم بده که یک مربی به بچه‌ات نماز یاد بدهد.

خدایا هرچه نسبت به نماز کوتاهی کردیم توفیق جبران و توه مرحمت بفرما. ما را مقیم نماز قرار بده. کسانی که در طول تاریخ برای نماز و دین و قرآن و اهلبیت و تعلیم و تربیت و فرهنگ و ارشاد مردم تلاش کردند و از دنیا رفتند، همه را با محمد و آل محمد محشور بفرما. ما را از آنهایی که می‌گوید: «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضاعُوا الصَّلاهَ» (مریم/59) قرآن می‌گوید: یک عده خوب بودند، اما نسل بعدی آنها شل شدند. خدایا ما را از «أَضاعُوا الصَّلاهَ»‌ها که نماز را       ضایع کردند قرار نده. قلب امام زمان را از ما راضی بفرما.

«سؤالات مسابقه»

1- آیه 41 سوره حج بر چه امری تأکید می‌کند؟

1) وظیفه مؤمنان در برابر نماز

2) وظیفه حاکمان در برابر نماز

3) وظیفه والدین در برابر نماز

2- بر اساس قرآن، اولین خانه‌ای که برای مردم برپا گردید، کدام بود؟

1) مسجد الحرام

2) مسجد الاقصی

3) مسجد کوفه

3- آیه 14 سوره حجرات از چه امری انتقاد می‌کند؟

1) اسلام نیاوردن اکثریت مردم

2) وارد نشدن ایمان به دل‌های مردم

3) نفوذ نفاق و دوری در میان مردم

4- از نظر قرآن ریشه گسترش شهوات در جامعه چیست؟

1) ترک خانواده

2) ترک تحصیل

3) ترک نماز

5- آیه 132 سوره طه به چه امری سفارش می‌کند؟

1) استقامت والدین در دعوت به نماز

2) قهر والدین با تارک نماز

3) رها کردن فرزندان در امر نماز