نماز، تکبیره الاحرام
موضــوع: نماز، تکبیره الاحرام
تاریخ پخش: 73/11/25
بسم الله الرّحمن الرّحیم
الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی
1- احرام، حرام، محرم
امسال ماه رمضان بحثمان بحث عبادات بود از مقدمات نماز شروع کردیم اذان، قبله، رکوع، سجود، حالا احرام یعنی چه؟ احرام یعنی حرام کردن تکبیر الاحرام یعنی با گفتن الله اکبر یکسری چیزها را بر خودم حرام میکنم مثل اینکه مرد و زن با خواندن صیغه عقد یکسری کارها را بر خودشان واجب میکنند.
در مکه میگویند لباس احرام، وقتی این لباس را پوشیدی پنج تا کار حرام میشود. توی آینه نگاه کردن حرام است، حرام است ازدواج کنی، حرام است زینت دست کنی، حرام است خون از بدنت بیرون بکشی آن هم لباس احرام است یعنی یکسری کارها بر خودش حرام میکند، مسجد الحرام یعنی اینکه احترام خاصی دارد. مشرکین نباید داخل آن بیایند.
حاجیها که میروند مکه قبل از رفتن میگویند لبیک لبیک یعنی خدایا آمدم، آهنگی است که در هر عملی از حج گفته میشود. سوار ماشین شدی بگو لبیک. نماز هم همینطور است خم میشوی بگو الله اکبر. بلند میشوی الله اکبر یعنی همینطور که در حج تمام فراز و نشیبها لبیک مستحب است در نماز هم تمام فراز و نشیبها الله اکبر مستحب است این یکی واجب داریم بقیهاش مستحب است لبیک هم یکی واجب داریم باقیاش مستحب است.
اولین کاری که هست در گوش نوزاد الله اکبر بگویند وقتی هم وارد قبر میشود پنج تا تکبیر نماز میت دارد آخرین کلمهاش الله اکبر است. اولین فرمان توحید الله اکبر است الله اکبر معنای الحمدلله هم دارد چون قرآن میفرماید «وَلِتُکَبِّرُوا اللَّهَ عَلَى مَا هَدَاکُمْ» (بقره/185) یعنی چون خدا شما را هدایت کرده است حق هدایت اینست که بگویید الله اکبر.
الله اکبر یعنی خدا بزرگتر است، امام پرسید الله اکبر یعنی چه؟ شخصی گفت یعنی خدا بزرگتر است. امام فرمود: مگر چیزی بزرگ است تا بگوییم بزرگتر است مثل اینکه من بگویم بوعلی سینا از این گچ باسوادتر است این توهین است اصلاً مگر گچ سوادی دارد تا بگوییم باسوادتر است، ولی میتوانیم بگوییم بوعلی سینا از فلان دانشمند باسوادتر است. اگر موجودات دیگر بزرگ بودند میتوانستیم بگوییم بزرگتر است. امام فرمود: موجودات دیگر بزرگ نیستند اصلاً پیش خدا چیزی بززگ نیست. خداوند گاهی که قسم میخورد. میگوید «وَالتِّینِ وَالزَّیْتُونِ» (تین/1) قسم به انجیر که کیلویی ده تومان است گاهی میگوید «وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا» (شمس/1) قسم به خورشید، چرا خدا گاهی به خورشید قسم خورده است گاهی به انجیر جواب اینست که برای خدا انجیر و خورشید یکی است بنابراین چیزی پیش خدا بزرگ نیست خدا بزرگتر است از اینکه به ذهن آدم بیاید، آدم بتواند وصف کند، ما خدا را که نمیتوانم وصف کنیم بنده خدا را هم نمیتوانیم وصف کنیم. اینکه بنده در مورد علی(ع) وصف میکنیم این وصف علی نیست این علم من است از علی، هر کسی از امام صادق(ع) حرف میزند امام صادق را معرفی نمیکند مقدار علم خودش را معرفی میکند.
وقتی میخواهی بگویی الله اکبر یعنی اینکه باید همه چیزی را از خودت دور کنی تازه نمازت را هم که خواندی باز بگو الله اکبر تو بزرگترین هستی این نماز من که نماز نبود یکوقت خیال نکنی که با این نماز قدر خدا. . . یعنی تو کجا و نماز من کجا، کسی با نماز خواندنش خیال نکند که حق خدا را ادا کرده است. روایت داریم اگر کسی بگوید الله اکبر اما پیش او پست و مقام و دلار بزرگتر باشد خدا میگویدای دروغگو، به عزت و جلالم قسم. مزه عبادت را از تو میگیرم چون تو دروغ میگویی. الله اکبر یعنی اینکه تو بزرگ هستی. آنوقت میگوید آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند.
به امام علی(ع) گفتند یک دروغ بگو دوازده سال حکومت بدستت میآید. فرمود: نمیگویم. فرمود: اگر هستی را به علی بدهند که یک گناه بکند والله قسم گناه نمیکنم. کسی که خدا پیش او بزرگ است غیر خدا پیش او کوچک است.
وقتی میخواهید الله اکبر بگویید دستها تا گوش بالا برود اینها از آداب الله اکبر است. از امام رضا(ع) پرسیدند این حرکتها در نماز چیست؟ فرمود برای اینست که شاید دلت توی راه بیاید میفرماید که حرکت دست برای اینست که مقدمهای باشد که از گیجی بیرون بیایی.
2- الله اکبر در غم و شادی
بیشترین ذکر نماز الله اکبر است، فاطمه زهرا(علیها السلام) را که میبردند خانه بخت پیغمبر او را سوار ناقهای کرد فرمود امروز هفتاد هزار فرشته برای عروسی حضرت زهرا آمدند و همه الله اکبر میگفتند از این معلوم میشود که در عروسیها الله اکبر بوده است عروسی لازم نیست با لهو و لعب باشد ذکر خدا در عروسی و شادی هم ارزش است.
در جنگ خندق مسلمانهایی که دور مدینه را خندق میکندند رسیدند به یک سنگی که هر چه به آن زدند نشکست خود حضرت آمد یک گلنگ زد جرقهای زد فرمود کاخ ایران فرو ریخت بعد یک گلنگ دیگر زد جرقهای زد فرمود کاخ روم فرو ریخت بعد که سنگ شکست. پیغمبر و همه مسلمانها تکبیر گفتند. سوار کشتی میشوید الله اکبر بگویید در هر زیارتی الله اکبر بگویید.
موارد الله اکبر زیاد است، در جنگ صفین امام علی(ع) هر قهرمانی که میرسید او را میکشت و یک تکبیر میگفت. حاجیها هم که میروند مکه جای شیطان را باید سنگ بیاندازند البته سنگ رمز تنفر است مثل وقتی که شاه میرفت خارج از کشور. دانشجوها با گوجه به ماشیناش میزدند خوب ماشین ضد گلوله که با گوجه چیزی نمیشود ولی این رمز تنفر بود. کسانی که از دنیا میرفتند به مقداری که مهم بودند پیغمبر الله اکبر نمازشان را بیشتر میگفت مثلاً حمزه شهید شد پیغمبر هفتاد تا الله اکبر گفت مادر امام علی از دنیا رفت چهل تا الله اکبر گفت یعنی الله اکبر یک چیزی استانداردی نیست که پس و پیش نشود.
نماز میت کلمات آن قابل تغییر است، مثلاً مرده عادی را وقتی نماز میخوانیم میگوییم «اللَّهُمَّ إِنْ کَانَ مُحْسِناً فَزِدْ فِی إِحْسَانِهِ وَ تَقَبَّلْ مِنْهُ» اگر این فردی که مرده است خوب بوده خدایا اجرش را زیاد کن «وَ إِنْ کَانَ مُسِیئاً فَاغْفِرْ لَهُ ذَنْبَهُ وَ ارْحَمْهُ» اگر آدم بدی بود از سر تقصیراتش بگذر، آیت الله العظمی گلپایگانی وقتی آمد نماز حضرت امام را بخواند نصف این دعا را خواند نصف دیگر آنرا نخواند گفت: «اللَّهُمَّ إِنْ کَانَ مُحْسِناً فَزِدْ فِی إِحْسَانِهِ وَ تَقَبَّلْ مِنْهُ» اگر این امام خوب بوده احسان او را زیاد کن دیگر «وَ إِنْ کَانَ مُسِیئاً فَاغْفِرْ لَهُ ذَنْبَهُ وَ ارْحَمْهُ» را نگفت یعنی اگر بد بود. . . یعنی زبان آیت الله گلپایگانی نچرخید که بگوید امام بد بوده است.
در فتح مکه پیغمبر لباس نظامی پوشیده بود وارد مسجد شد به حجر الاسود رسید و الله اکبر گفت، در صلح حدیبیه الله اکبر گفتند، مامون به امام رضا(ع) گفت بیا نماز عید را شما بخوان. حضرت فرمود: همان طوری نماز میخوانم که پیغمبر خواند گفتند باشد امام پا برهنه شد مردم هم سواره با زرق و برق آمدند دیدند امام به اینها اعتنا نکرد. فرمود: همان نماز پیغمبر، آن نماز ساده و باشکوه. آنوقت توی الله اکبرها موج اندخت بین مردم آنوقت به مأمون گفتند اگر این نماز را بخواند دیگر تو حکومت نخواهی کرد امام رضا(ع) را از وسط نماز عید برگرداندند.
پیغمبر در شعب ابوطالب محاصره بود یعنی کفار مکه پیغمبر و اهل بیت او را در محاصره قرار دادند گفتند کسی با اینها آمد و شُد نکند معامله نکند همه رابطهها قطع بعد پیغمبر خیلی در مضیقه بود .پیغامی داد فرمود همه لوازمی که در مکه آویختهاید همه را موریانه خورده است جز کلمه الله گفتند برویم وارسی کنیم. رفتند دیدند درست است همه کلمات را خورده است جز کلمه الله و بعد هم آنجا یک تکبیر گفته شد که این زمینه آزادی فراهم شد. پیغمبر فرمود یا علی ماه را دیدی الله اکبر بگو، به آئینه نگاه میکنی الله اکبر بگو، اگر وارد منطقهای شدی که خطرناک است الله اکبر بگو، ماشینهای آتش نشانی الله اکبر بگویند، در شب معراج جبرئیل اذان گفت و الله اکبر گفت همه فرشته هم الله اکبر گفتند یعنی سرود آسمانی هم هست.
3- پیام الله اکبر
گاهی حضرت امیر با یک حرکت زیبایی از طرف اقرار میگرفت بعد وقتی مجرم اقرار میکرد امام الله اکبر میگفت جمعیت هم الله اکبر میگفتند امام علی آمد خواستگاری، پیغمبر فرمود باید زهرا اجازه بدهد رفت گفت زهرا جان علی آمده خواستگاری شما، اجازه میدهی که شما را به عقد حضرت علی دربیاوریم؟ حضرت ساکت شد تا ساکت شد پیغمبر بلند شد و فرمود الله اکبر سکوت نشانه رضایت است.
در خیبر یهویها در قلعه بودند مسلمانها میخواستند قلعه را فتح کنند یک شب که امام علی فرمانده بود فرمود امشب که من فرمانده هستم امشب تا صبح باید دور این قلعه الله اکبر بگویید طوری بگویید که دل یهودیها توی قلعه آب شود این مسلمانها دور قلعه یک الله اکبرهایی گفتند که خود یهودیها قلعه را تحویل دادند.
مردم ایران با الله اکبر شاه را از مملکت بیرون کردند، حالا من میخواهم بگویم این کارها سابقه هم دارد. امام زین العابدین(ع) پسری داشت بنام زید رهبر انقلاب بود پسر زید هم یحیی بود که آن هم رهبر انقلاب بود عدهای هم داریم بنام شیعیان زیدیه یعنی کسانی که بعد از امام سجاد رفتند دنبال زید پسر امام زین العابدین اینها هم که فرمانده بودند علیه بنی امیه و بنی عباس اینها هم کد و رمزشان الله اکبر بود.
در سعی بین صفا و مروه بهترین ذکر است، در حجرالاسود بهترین ذکر است، در عید قربان بیشترین ذکر است، به عرفات رسیدید الله اکبر است خلاصه تاریخ الله اکبر زیاد است. الله اکبر یعنی معبود من یکی است معشوق من یکی است من از یک نفر خط میگیرم الله اکبر یعنی از احدی نمیترسم. کسی که میگوید بدون دروغ نمیتوانم زندگی کنم این معنای الله اکبر را نفهمیده است کسی که گفت الله اکبر هیچ ذکری پیش او ذکر نیست.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»