مقدسات در اسلام، ماههای حرام
موضوع: مقدسات در اسلام، ماههای حرام
تاریخ پخش: 72/02/02
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
در خدمت برادرانی هستیم گارد امنیت پرواز هستند و حفاظت جان مسافرین را در آسمانها به عهده دارند شب و روز ندارند زحمت میکشند ما بخصوص در این ایام حج بار زحمت آنها بیشتر است.
1- اهمیت امنیت در همه کارها
کسانی که در جاهایی کار میکنند سرو کارشان با امنیت مردم است نگویند ما حقوق ما کم است تا امنیت نباشد هیچ کاری نیست «مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا یَعْبُدُونَنِی» (نور/55) یعنی تا امنیت نباشد عبادت نیست بنابراین امنیت را دست کم نگیرید خدا وقتی میخواهد بگوید که عبادت کنید میگوید «فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَیْتِ الَّذِی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ» (قریش/3-4).
موضوع بحث ما حریم مقدسات است، کسانی که در چهار ماه حرام تصادف بکنند جریمهشان دو برابر است اینکه میگویند فلانی حرام است یعنی دور و بر او نروید حرم یعنی جایی که مقدس است احترام یعنی باید با دید قداست با آن نگاه کرد محترم یعنی حریم دارد این کلمات در فقه و روایات ما هست.
2- باید حریمها حفظ شود
«اللَّهُمَّ رَبَّ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ وَ رَبَّ الْبَلَدِ الْحَرَامِ وَ رَبَّ الْحِلِّ وَ الْحَرَامیا» (کافی/ج2/ص525) مسجد الحرام یعنی مسجدی که حرام است کفار توی آن بیایند مسجدی که احترام ویژهای دارد. حدیث داریم خوب نیست پدر و پسر با هم حمام بروند این خودش یک حریمی است در روایات و اخلاقیات ما این حریمها خیلی حفظ شده است حدیث داریم اگر بابا حرف میزند پسر خواست جواب بدهد یک مقداری صدایش را از صدای آنها پائینتر بیاورد این حریم صداست. فقیری آمد خدمت امام حسن(ع) صد درهم به او داد رفت پیش امام حسین(ع) حضرت فرمود برادرم چند درهم به تو داد گفت صد درهم امام نود و نه درهم به او داد فرمود اگر تنهایی میآمدی من هم صد درهم میدادم اما حالا که او صد درهم داده است من کمتر میدهم.
«وَإِذْ یَرْفَعُ إِبْرَاهِیمُ الْقَوَاعِدَ مِنْ الْبَیْتِ وَإِسْمَاعِیلُ» (بقره/127) حضرت ابراهیم پایههای خانه کعبه را بالا برد بعد میگوید اسماعیل، چرا خدا پدر و پسر را از هم جدا کرده است و دو تا را کنار هم نیاورده است؟ در تفاسیر میگویند بخاطر احترام است چون یکی بنا است و یکی کارگر یکی پدر است و یکی پسر، گاهی وقتها پیش هم نشستن توهین است سلسله مراتب یک ارزش است. حریمها باید حفظ بشود اگر راجع به امام میگوئیم معجزه راجع به امامزاده باید بگوییم کرامت بین این دو تا فرق است.
پیغمبر ما در در معراج تا آسمان چهارم رفت جبرئیل ایستاد فرمود بیش از این حریم من نیست حریمها را باید حفظ کرد، گاهی وقتها یک جوری میشود که با کمال تاسف توی آن گستاخی میآید قداستها و حریمها شکسته میشود میگوید تو یکی و من هم یکی. حدیث داریم برادر بزرگ توی خانه مثل پدر است احترام او لازم است بشرطی که برادر بزرگ هم عاطفه پدر را داشته باشد.
یاران امام حسین(ع) از شب عاشورا مرید امام بودند هر چه امام فرمود که شب است و میتوانید برود گفتند که ما با شما هستیم. حر دیر آمد قبل از ظهر عاشورا آمد دو ساعت دیر آمد چون دو ساعت دیر آمد دو فرسخ قبر او جدا شد یعنی الآن قبر حر دو فرسخی کربلاست یعنی کسی که دو ساعت دیر آمد جایش این نیست که بغل امام حسین باشد باید یک خورده فاصله باشد اینها حسابهایی است که باید باشد.
3- فلسفه ماههای حرام
«إِنَّ عِدَّهَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِی کِتَابِ اللَّهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَهٌ حُرُمٌ ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ فَلَا تَظْلِمُوا فِیهِنَّ أَنْفُسَکُمْ وَقَاتِلُوا الْمُشْرِکِینَ کَافَّهً کَمَا یُقَاتِلُونَکُمْ کَافَّهً وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَعَ الْمُتَّقِینَ» (توبه/36) ماهها نزد خدا دوازده ماه است چهار تا از این ماهها احترام خاصی دارد یکی ماه رجب است که جداست و سه تا هم پشت سر هم است ماه حج وسط آن دو تا است این چهار ماه احترام دارد یعنی چه؟ در زمان صدر اسلام که مسلمین با کفار جنگ داشتند سالی چهار ماه آتش بس اجباری داشتند، مکان آتش بس هم داریم و آن مکه است در منطقه مکه هیچکس حق ندارد متعرض کسی بشود.
فایده آتش بس پنج تا چیز است؟ یکی فکر است، آدمی که صبح تا شام مشغول کار باشد نمیرسد که فکر کند دوم استراحت است سوم مذاکره بالاخره ما این همه جنگ میکنیم برسیم مذاکره هم بکنیم عبادت، بازسازی نیروها، اینها فایدههای دوران صلح است. البته اگر در این چند ماه دشمن به شما حمله کرد شما باید دفاع بکنید دفاع زمان و مکان ندارد اگر در کنار کعبه یکی به شما زد شما هم بزن دفاع بر زن و مرد واجب است زمان و مکان دفاع ندارد اما جنگ غیر دفاعی آتش بس دارد.
4- ویژگی دین خوب
بعد میگوید «ذَلِکَ الدِّینُ الْقَیِّمُ» دین پا برجا این است یعنی دین خوب دینی است که یک سوم برنامههای آن مال استراحت و فکر و برنامه باشد، حزب اللهی خوب حزب اللهی است که یک سوم عمرش را صرف فکر و عبادت و مذاکره و استراحت کند اینهایی که شبانه روز کار میکنند دین آنها قیم نیست میبرند در حوزه علیمه طلبههایی که زیادی درس خواندهاند اینها بریدهاند مثل رانندههایی که بی کله میروند بی کله میروند با کله میافتند غذای بد با درد دل قیمت غذای خوب تمام میشود افرادی که در یک فصل خاص خیلی مطالعه میکنند آنوقت باید دو سه ماهی استراحت کنند. اظهار علاقه، یکوقت میگوید که قربانت بروم یکوقت هم میگوید برو گم شو مرده شور ترکیبت را ببرد ما در هر چیزی باید. . . حدیث داریم با هر کسی که دشمن میشوی هر چه فحش است به او نده چون ممکن است فردا آشتی کنید رویتان نمیشود چون زیاد به هم فحش دادهاید حدیث داریم با هر کس رفیق شدی همه کارهایت را نگو شاید فردا دشمن شدید.
5- باید علوم کاربردی و مفید باشد
حدیث داریم تجار همه پولشان را در یک جا سرمایه گذاری نکنند اگر همه پول را طلا خریدی کافی است یک دزد بیاید و خلاص اگر همه پول را مزرعه درست کردی کافی است یک سیل بیاید خلاص همه پول را کشتی خریدی یک غرق خلاص امام میفرماید تاجر سرمایهاش را در چند جا خرج کند که اگر قنات خشک شد چند مثقال طلا را داشته باشد مزرعه خشک شد مغازه داشته باشد. طلبه هم همینطور هستند اگر تمام عمرش را صرف و نحو خواند میشود ادیب آنوقت ممکن است بیاید توی یک شهری که ادیب نیست این طلبه فلج میشود ما فلج الاسلام هم داریم که خیلی ملاّ است ولی آنچه خوانده است به درد جامعه نمیخورد یعنی علومش کاربردی نیست کلهاش پر است مثل درسهایی که دخترها توی دبیرستان میخوانند میداند که کوه هیمالیا چند متر است ولی نمیداند که چه کند بچهاش ترسو نشود یعنی روانشناسی کودک نخوانده است و علم غیر مفید در دانشگاه و حوزه است و به قدری بد است که پیغمبر هر روز میفرمود «اللَّهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ عِلْمٍ لَا یَنْفَعُ» (بحارالانوار/ج2/ص63) پناه میبرم از علمی که فایدهای ندارد، حالا شما اگر میخواهید بدانید علمی که دارید مفید است یا نه، امام علی(ع) میفرماید: «ثمره العلم العبودیه» ثمره علم تواضع است اگر سال چهارم دانشگاه بیشتر سلام کرد معلوم میشود که علم او مفید است اگر آیت الله عبادتش از حجه الاسلام بیشتر بود معلوم میشود که علمش مفید است.
6- معیارهای اسلام طبیعی است
«یَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ» (توبه/36) یعنی از روزی که خدا زمین و آسمان را آفرید ماهها دوازده تا بودند دوازده ماه بودن سال مساوی با خلقت است یک چیز قراردادی نیست طبیعی است یکی از امتیازات اسلام این است که احکام آن قراردادی نیست حتی معیارها، آقا آب کر چقدر است؟ هر طرف آن سه وجب و نیم، وجب یک چیزی است که همه با خودشان دارند خلق الله است طبیعی است کی نماز بخوانیم؟ طلوع و غروب این یک معیار آفرینشی است اگر آب نبود تیمم کن چقدر بررسی کنیم میگوید به اندازه یک سنگ هر کسی پرتاب یک سنگ را میداند که چقدر است چقدر صورتم را بشورم میگوید با دست تو معیار تو باشد یعنی معیارهایی که اسلام دارد طبیعی است ولذا معیارهای اسلام هیچوقت زمان و مکان عوضاش نمیکند دین قیم این است.
7- اجر و پاداش اذان گفتن
من باید تشکر کنم از سپاه و ارتش بخاطر برنامههای نماز جماعت و اذانی که میگوئید مسئله اذان را بیشتر مطرح کنیم مقام معظم رهبری به من فرمود من خیلی غصه میخورم که چرا مسئله اذان فتیلهاش پائین آمده است. به قدری اذان گفتن ثواب دارد که امام علی(ع) فرمود هر چه از رسول خدا خواستم به من داد یکی را هر چه خواستم به من نداد و آن این بود که امام حسن(ع) اذان بگوید فرمود نه بلال باید اذان بگوید این خیلی مقام است منظور ما از اذان اذان حلقومی است نه اذان رادیو. به یک کسی گفتند: چه کارهای؟ گفت: تلفن چی هستم. گفت: این که مال یک انگشت تو است، پس نه تای دیگر چی؟ آدم کاری که میکند باید با تمام وجود کار بکند ما رادیو روشن میکنیم. بعد صدای آنرا توی بلندگو میگذاریم این اذان است؟ البته حالا نوارها را هم خاموش نکنید مثل کلاه گیس میماند که برای کچل خوب است میترسم هم این را خاموش کنید و هم آنرا نگوئید بدتر بشود ولی اذانی که اسلام گفته آن است حدیث داریم اگر توی خانه اذان گفته بشود خدا بلا را از خانه میبرد و چقدر خانهها مریض دارند و اذان توی آن گفته نمیشود بین اذان و اقامه دعا مستجاب میشود در پایان اذان دعا مستجاب میشود چرا ما خودمان را از این برکات دور میکنیم حالا بازاری ها چرا؟ آنها هم باید اذان بگویند و بازار را ببندند بیائیم فرهنگ اذان را اقامه کنیم.
رفته بودم خانه بنده خدایی شخصیت بود. گفتم: میخواهم اذان بگویم. گفت: آقا ما آبرو داریم. گفتم: چرا؟ گفت: اینجا محله طاغوتیها است. گفتم: پس حتماً باید بگویم. آقایی به یک فقیری پول داد. گفت: به او نده. گفت: چرا؟ گفت: تریاکی است. گفت: پس یک تومان دیگر هم به او بدهم. خرجش سنگین است. اگر محله طاغوتی است، پس شما حتماً باید بگویی، شما آنها را دنبال خودت بکش. نه اینکه آنها تو را بکشند. تو آنها را جذب کن.
به هر حال دین قیم دینی است که به مسائل فکری هم برسد. چرا مارکسیسم فرو ریخت؟ برای اینکه پایدار نبود، مکتبهای مادی پایدار نیست دین پایدار دینی است که به همه ملاکها برسد. مکتبی که روی مسائل اقتصادی ذوم کرد روی مسائل اقتصادی خوب فکر آن پایدار نیست برای اینکه یک بعد زندگی را میداند باقی آنرا نمیداند اگر مادری زائید سر بچه سه کیلو نیم بدن آن نیم کیلو این نامیزان است. الآن در زمان ما اینطوری پیدا میشود که همه فکرش ورزش است درسهایش همهاش تجدید شده است بدن قوی است مخ عقب افتاده است آدمهایی هستند که کلهشان خوب کار میکند اما چند رقم مرض دارند. در این ماههای حرام اگر جنگ کنید به خودتان ظلم کردهاید.
8- باید در انجام کار خوب جسارت داشته باشیم
ما بهترین امت هستیم و شریف ترین مکتب را داریم منتهی یک عیب داریم و آن اینکه بعضی از ما جسور نیستیم مثلاً میخواهیم اذان بگوئیم خجالت میکشیم خوب بت شکنی کن، دفعه اول هر کاری مهم است من آن شبی که میخواستم عمامه بگذارم تا صبح دور مدرسه فیضیه راه رفتم که فردا عمامه بگذارم چی میشود هیچ طوری نشد تازه عمامه گذاشته بودم میخواستم بروم کاشان رویم نمیشد فکر میکردم وارد کاشان بشوم همه بازار میبندند و به من نگاه میکنند! یک مدتی نمیرفتم بعد رفتم دیدم مردم اصلاً کسی به کسی نیست اصلاً نمیفهمند که من بودم یا نبودم میگویند یک گنجشکی روی درخت نشست وقتی میخواست بلند شود به درخت گفت مواظب باش من میخواهم بلند شوم گفت اصلاً من نشستن تو را نفهمیدم! چیزی نیست آنچه بد است علناً بد است و بدی میکند اما آنچه خوب است رویش نمیشود که انجام بدهد ما این عیب را داریم.
ما باید افتخار کنیم امام در وصیت نامهاش مینویسد ما افتخار میکنیم که شیعه هستیم من که میگویم الله اکبر افتخار میکنم بزرگ تو کی است؟ من که میگویم لا اله الا الله افتخار میکنم خدای تو کی است؟ من که میگویم حی علی الصلاه افتخار میکنم شما برای چی عجله داری؟ ما مفتخرم و باید هم افتخار کنیم.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»