موضوع: معنویات
تاریخ پخش: 75/09/29
بسم الله الرحمن الرحیم
1- هر چیز مادی باطن و معنویت نیز دارد
ما هر مادی داریم معنوی آنرا هم داریم مثلاً سلامتی، سلامتی ظاهری سلامتی باطنی حیات، حیات ظاهری حیات باطنی زینت، زینت ظاهری زینت معنوی طعام، غذای ظاهری غذای معنوی و باطنی لباس لباس ظاهری لباس باطنی جمال. زیبایی ظاهری زیبایی معنوی جهاد، جهاد ظاهری جهاد معنوی ثروت، ثروت ظاهری ثروت معنوی زکات، زکات ظاهری و زکات معنوی وسیله ظاهری و وسیله معنوی عطر ظاهری عطر معنوی خواب ظاهری خواب معنوی بیداری ظاهری بیداری معنوی مرگ ظاهری مرگ معنوی گردش ظاهری گردش معنوی پاکی ظاهری پاکی معنوی نعمت ظاهری نعمت معنوی رزق ظاهری رزق معنوی طرحش را یکی از طلاب فاضل قم آقای دهقان به من داد.
2- سلامتی ظاهری و سلامتی معنوی
سلامتی ظاهری توضیح نمیخواهد ما چند هزار حدیث راجع به جسم داریم مو، رنگ مو، شانه کردن مو، آرایش مو، مقدار مو، اصلاح صورت، نظافت صورت مسواک خوردنیها آشامیدنیها چقدر بخورم؟ چطور بخورم؟ چه بخورم؟ چیزهایی که باید تنهایی خورد چیزهایی که باید شریکی خورد چیزهایی که باید با هم خورد مثلاً داریم که تخم مرغ را حتماً با پیاز بخورید برنج را با پیاز بخورید حالا این را علم غذا شناسی باید کار بکند. برای پوست بدن گل ختمی، سدر، صابون. کرم صابون در روایتها هم هست امراض و داروها بحث شستن نحوه شستن دوری از آلودگیها. پیش مانده حیوانها دوری از تار عنکبوت دوری از اینکه خاکروب توی خانه باشد دوری از این که غذا بخورید ظرف را نگذارید فردا بشورید همان شب شسته شود و آنرا دمر کنید و پارچه سفید روی آن بیاندازید. صدها حدیث راجع به لباس جنس لباس پشم بهتر است یا پنبه دوخت و طهارت لباس وصله کردن لباس اصلاً آدم گیج میشود.
آقایی بالای منبری هی از بهشت میگفت یک نفر گفت آقا از جهنم هم بگو گفت جهنم میروید میبینید سلامتی ظاهری را میدانید گفتن ندارد اما آنکه مهم است سلامتی معنوی میباشد قرآن میفرماید «إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلیمٍ» (شعراء/89) قلب یعنی روح، روح سالم یک سلامتی معنوی است سلامتی از شرک. سراغ غیر خدا نرود و بداند کارها دست خداست.
3- روح سالم تکبر، عقده و کینه ندارد
روح سالم روحی است که تکبر و کینه و عقده ندارد با کسی قهر است بعد از سه روز آشتی میکند کینه دل نیست دنیا گرا نیست حسد ندارد اینها سلامتی معنوی است گاهی انسان قیافه سالم وقتی میرود آزمایش بدهد در برگه آزمایش هیچ مشکلی ندارد اما این سلامتی جسم است اگر روحش را به آزمایش بدهند میگویند ببخشید حسدت خیلی بالاست تکبرت فوق استاندارد است بخلت در قله است ریاکاری و کلکلت 20. قرآن میفرماید «فی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ» بقره/10 یعنی روحشان مریض است و مرض باطنی خیلی بدتر از مرض ظاهری است چون مرض ظاهری آدم میفهمد و به دکتر میرود افرادی هستند که مریض باطنی هستند و نمیدانند که مریضند و لذا دکتر هم نمیروند میبینی شخصی متکبر به دنیا میآید و متکبر از دنیا میرود و نمیداند که متکبر است. شخصی میآمد پیش امام و گفت آقا من گاهی خیلی شیک میپوشم و سوپر دولوکس هم راه میروم متکبرم حضرت فرمود لباس شیک و ماشین شیک علامت تکبر نیست علامت تکبر اینست که حرف حق به تو بزنند و ناراحت بشوی گاهی وقتها میبینی شخصی سیگار 100 تومانی میکشد به او میگویی ببخشید داداش دود سیگارت مرا اذیت میکند و میگوید چشم معذرت میخواهم فوری سیگارش را خاموش میکند گاهی وقتها یک کسی اشنو که مثل گازوئیل میماند میکشد میگویی آقا دودش ما را اذیت میکند میگوید اذیت میکند برو جای دیگری بنشین این گدا متکبر است ولی آن پولدار متکبر نیست خرسوار متکبر داریم ماشین سوار بی تکبر هم داریم استاد دانشگاه داریم که وقتی منطق شنید میگوید درست است حق با شماست تکبر ندارد آدم هم داریم که دو تا کلمه درس خوانده متکبر است.
4- روح سالم حسد ندارد و اگر نداند میگوید بلد نیستم
حسد: علامت حسود اینست که وقتی کمالی را شنید کمال مردم را خراب میکند تا میگوئیم فلانی درسش خوب است خوب توی خانه کار نمیکند عوضش درس میخواند معلوم است توی کنکور قبول میشود تا میگوئیم رانندگیاش خوب است چه خوبی بی کله میرود. یک کسی به من رسید و گفت میدانی آقای قرائتی چرا بحثهای تلویزیونت موفق است؟ گفتم لطف خدا گفت لطف خدا که بله ولی چون شما کاشانی حرف میزنید مردم مینشینند کاشانی یاد بگیرند گاهی هم جوک میگویی مردم از جوک و کاشانی خوششان میآید این حاضر است میلیونها آدم را تحقیر کند بخاطر روح حسادت حاضر نیست بگوید برای بحث هایت مطالعه میکنی تا میگوئیم پختش خوب است نه خیر برنجاش خوب است والا پخت من بهتر است علامت حسود نیش زدن است خوشا آدمهایی که راحتند سالم.
اگر معلم سرکلاس بگوید من این سوال را بلد نیستم روحانی در مسجد بگوید من این مسأله را بلد نیستم همچین بگوید بلد نیستم که طرف حال بیاد این خیلی آخوند سالمی است چون راحت میگوید بلد نیستم. بنشین حرف نزن، وقت ندارم چرا میگویی وقت ندارم؟ بگو باسمه تعالی نمیدانم روح سالم رک میگوید صاف میگوید، صاف میگوید، گیر خودش نیست پردهها و حجابها نیست راحت میفهمد راحت عمل میکند و راحت میگوید. «فی قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ» (آلعمران/7) سلامت روح سالم اینست که تقصیر را قبول میکند. شخصی حافظ کل قرآن بود و خداوند به او الهاماتی داده بود به او گفتند چطور تو به این درجه رسیدی؟ گفت راستش را میخواهید من یک جایی میهمان بودم نشسته بودم زمستان پسر صاحبخانه هم آمد نشست بعد توی آن اتاقی که من و پسر صاحبخانه بودیم چیزی شد حالا چیزی ریخت، چیزی شکست، هوا مساعد نشد صاحبخانه آمد گوش بچهاش را گرفت و گفت تو بودی برو بیرون میهمان تا دید پدر میخواهد بزند توی گوش بچهاش گفت آقا بچه نبود این غلط از من بود گفت وقتی خودم را شکستم که یک بچه بی گناه از پدرش سیلی نخورد بعد از آن من یک مرتبه قرآن را حفظ کردم.
من پشت سر یکی از علمای تهران نماز میخواندم گفت «مالِکِ یَوْمِ الدِّینِ» (فاتحه/4) یادش آمد وضو نگرفته گفت آقایان من وضو نداشتم «إِیَّاکَ نَعْبُدُ» (فاتحه/5) را خودتان بگوئید خود این پاکی روح است گیر خودش نیست. جوان هم داریم نشسته میخواهد برود ادرار کند میگوید بگذار فیلم تمام بشود بابا نگه داشتن ادرار خیلی ضرر دارد به بوعلی سینا گفتند پسر تو بی ادب است همینکه ادرارش میگیرد فوری از شتر پیاده میشود و کنار جاده ادرار میکند گفت پسر من نیست گفتند چرا؟ گفت اگر پسر من باشد روی شتر ادرار میکند چون نگه داشتن ادرار تا پیاده شود یک دقیقه نگه داشتن ادرار اینقدر ضرر دارد میخواهد نماز بخواند شهامت ندارد نماز بخواند. یکی از شخصیتها میگفت پای درس امام(ره) بودیم(قصه مال 50 سال پیش است) یک مرتبه یک غروب یادم آمد که من نماز نخواندم اگر هم بعد از درس بخوانم درس غروب تمام میشود و نماز من قضا میشود میگفت دستمالم را جلوی دماغم گرفتم دولا دولا همچین کردم که مثلاً دماغ من خونی شده میگفت تا بلند شدم امام(ره) فرمود باز هم این سید نماز نخوانده آمد پای درس من.
چند وقت پیش یک هیئتی رفتند یک از کشورهای خارج تا از هواپیما خارج شدند دیدند هوا غروب میشود خوب چون هیئت رسمی آمدند و دسته گل و دوربین البته شخصیتهای 1و2و3و4 نبودند دور و بر مدیر کل و معاون وزیر و مشاور خلاصه بعضیها گفتند نماز قضا میشود همان پای پلهها در کشور اروپایی(الله اکبر) بعضی هم گفتند بابا زشت است حالا دوربینها… خوب گور پدرشان من که نمیتوانم فرمان خدا را بخاطر دوربین… یعنی گیر خودش است. پیش روح سالم خدا مطرح است نه زرق و برق.
حسین فهمیده گیر نبود گفت صدام حمله کرده باید او را منهدم کنیم راهش هم اینست که من فدا بشوم نارنجک بدست گرفت و رفت زیر تانک کاری کرد که امام(ره) ماند. فرمود رهبر من همین بچه سیزده ساله است یعنی کسی که راحت میفهمد این است. حیات مادی هم اینست که نفس میکشیم اصول دین چند تاست؟ سه تا خوراک، پوشاک، مسکن.
5- حیات معنوی در قرآن
اما حیات معنوی قرآن میفرماید «إِذا دَعاکُمْ لِما یُحْییکُمْ» (انفال/24) یعنی پیغمبر شما را دعوت میکند به چیزی که شما را زنده میکند. حیات معنوی قرآن میفرماید «إِذا دَعاکُمْ لِما یُحْییکُمْ» یعنی پیغمبر شما را دعوت میکند به چیزی که شما را زنده میکند. حیات معنوی اینست که آدم روحش زنده باشد «فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاهً طَیِّبَهً» (نحل/97) بعضیها حیات طیبه دارند یعنی قناعت «لِیُنْذِرَ مَنْ کانَ حَیًّا» (یس/70) یعنی پیغمبر تو میدانی حرفهایت به چه دلی مینشیند؟ به دل زنده مینشیند دل بعضیها مرده «إِنَّکَ لا تُسْمِعُ الْمَوْتى» (نمل/80) پیغمبر خودت را خسته نکن بعضیها نفس میکشند اما مردهاند «لَهُمْ قُلُوبٌ لا یَفْقَهُونَ بِها» (اعراف/179) دل دارند نمیفهمند «وَ لَهُمْ آذانٌ لا یَسْمَعُونَ بِها» (اعراف/179) گوش دارند ولی حق را نمیشوند «وَ لَهُمْ أَعْیُنٌ لا یُبْصِرُونَ بِها» (اعراف/179) چشم دارند حق را نمیبینند هر چه به او بگویی کَرَم. میگوید کرم(ناشنوا، کر).
تو که خانهات گاز کشی شده بخاری نفتیها را انبار کردهای که چکار کنی؟ بده جایی که از آن استفاده کنند «ثُمَّ قَسَتْ قُلُوبُکُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِکَ فَهِیَ کَالْحِجارَهِ أَوْ أَشَدُّ قَسْوَهً وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَهِ لَما یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهارُ وَ إِنَّ مِنْها لَما یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ الْماءُ وَ إِنَّ مِنْها لَما یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَهِ اللَّهِ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ» (بقره/74) بعضی دلها مثل سنگ است «أَوْ أَشَدُّ قَسْوَهً» از سنگ هم بدتر است برای اینکه «وَ إِنَّ مِنَ الْحِجارَهِ» کنار بعضی از سنگها چشمه آبی بیرون میآید این چنان سنگدل است که هیچ چشمه آبی از کنارش بیرون نمیآید.
6- زینتهای ظاهری
زینت: اخیراً بعضی جوانها زنجیر طلا گردنشان میکنند به یک جوان گفتم چرا زنجیر گردن کردی میخواهی دختر بشوی پس گوشواره هایت کو؟ مثلاً میخواهی چه بگویی؟ کمبود داری؟ هدفت از زنجیر طلا چیه؟ دختر هم یک کمالاتی دارد تو که کمالات دختر را نداری او زاد و ولد دارد بچه شیر میدهد مادر نسلی میشود که بچهشان دانشمند میشود. اسلام خیلی به زینت عنایت دارد حدیث داریم حضرت هر وقت میخواست بیرون برود به آینه نگاه میکرد یک روز آینه نداشت از توی ظرف آب عمامهاش را درست میکرد عایشه گفت تو هم دیگه آره! فرمود بله من دیگه آره! ما در کتابهایمان کتابی بنام «بَابُ التَّجَمُّلِ» یعنی روایات زیادی راجع به اینکه به خودتان برسید. حدیث داریم اگر مردی به خودش نرسد زنش فاسد بشود گناهش گردن مرد است و اگر زنی به خودش نرسد و مردش فاسد بشود گناهش گردن زن است و اگر پدر و مادر به فکر دختر و پسرشان نباشند فاسد بشوند شریکند. مثلاً گفتهاند کسی حق ندارد لب کسی را ببوسد برای اینکه گاهی وقتها پیاز خورده سیر خورده سیگار کشیده بابا بهداشتی نیست و لذا در اسلام گفتهاند معانقه یعنی گردن به گردن.
از چیزهایی که اختصاصی است مثل شانه، مسواک. حدیث داریم از امام رضا(ع) که فرمودند: اگر مقداری آب در جایی مثل وان و خزینه بود و کسی رفته در آن و استفاده کرده دیگری هم برود در همان حوض هر مرضی گرفت «فَلَا یَلُومَنَّ إِلَّا نَفْسَهُ» (کافی/ج6/ص503) یعنی خودش را ملامت کند بزند توی سر خودش باید آب یکبار مصرف باشد چون اگر سر حوض وضو بگیری که 10 سیر مصرف نمیشود.
سفارش شده رنگ لباس روشن باشد که اگر چرک شد بفهمیم. ما میگوئیم رنگ لباس سرمهای، قهوهای، مشکی این خوب است که اگر هر چه چرکی شد پیدا نباشد. یک سری چیزها در اسلام هست که من نمیفهمم. جبرئیل به حضرت گفتند امسال در این عملیات پیروز نمیشوی فرمود چرا؟ گفت بخاطر اینکه رزمندگان تو مسواک نمیزنند حضرت فرمود مسواک بزنید تند، تند همه رزمندگان شروع کردند به مسواک زدن دشمن که دید گفتند مثل اینکه اینها دندانهایشان را تیز میکنند که ما را بخورند. مثلاً داریم که اگر کسی ادرار ایستاده بکند و به لباسش ترشح کند فشار قبر است حالا من هر چه فکر کردم ربط بین ادرار ایستاده و فشار قبر چیه نفهمیدم اما لابد یک ربطی دارد و ما نمیدانیم.
برگ انار باریک است برگ انگور پهن است رابطه بین این برگ و مزه هم هست منتهی علم برگ شناسی و طبیعی این رابطه را کشف نکردهاند.
7- زینتهای معنوی
و اما زینتهای معنوی: قَالَ الْجَوَادُ(ع): «الْعَدْلُ زِینَهُ الْإِیمَان» (کشفالغمه/ج2/ص347) زینت ایمان اینست که آدم عادل باشد عادل باشد یعنی همه را به یک چشم ببیند من یک شب بحثی در تلویزیون کردم و به دو گروه انتقاد کردم گفتمای کاش این گروه این کار را میکردند وای کاش آن گروه آن کار را میکردند خود آن دو گروه با هم بد بودند گفت آنچه به آن گروه گفتی دستت درد نکند ولی آقای قرائتی چرا پایت را توی کفش ما کردی چطور شد به رفیق تو که انتقاد میکنم خوب هستم اما به تو که انتقاد میکنم بد هستم این که نشد قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع): «زین الدین الصبر و الرضا» (غررالحکم/ص281)، قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ(ع): «زین العباده الخشوع» (غررالحکم/ص199) سر نماز قشنگ بایستیم و نماز بخوانیم ذکر خدا را آرام بگوئیم قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ(ع): «التَّوَاضُعُ زِینَهُ الْحَسَبِ» (کنزالفوائد/ج1/ص299) کسی که فامیلش فلانی است تواضع کند اصلاً خوب حرف زدن قشنگ است. به یک نفر گفتند خدا به تو پسر داده؟ گفت خداوند به من افتخار تربیت یکی از بندگانش را داده چقدر قشنگ بود. یک خانواده شهید میگوید چون پدرم شهید شد من باید از انقلاب حمایت کنم من وارث انقلابم یک دیگ شیر را وقتی میخواهند ماست کنند یک قاشق ماست به او میزنند یک دیگ ماست میشود یک بچه حزب اللهی در محلهای باید همه را حزب اللهی کند.
زینت عقل ادب است. زینت معروف اینست که منت نگذارید. من تو را عروس کردم من تو را مادر کردم من به تو پول دادم زینت خدمت به مردم اینست که منت نگذارید. زینت فامیل خوب اینست که تواضع کنی.
8- طعام ظاهری
طعام: تنها آیهای که ما به آن عمل میکنیم «کُلُوا مِنْ طَیِّباتِ ما رَزَقْناکُمْ» (بقره/57) بخورید. من یک بار قرآن را بررسی کردم آیههایی که 100% به آن عمل میکنند آیههایی که 99% به آن عمل میکنند تا رسیدم به آیههایی که هیچکس به آن عمل نمیکند چند آیه هست احدی به آن عمل نمیکند امام(ره) را که دیدیم، دیدیم یک نفر به آن عمل کرد «وَ لا یَخْشَوْنَ أَحَداً» (احزاب/39) یعنی از احدی نمیترسد هی میگفتیم کیه؟ بعضیها از سوسک میترسند و بعد دیدیم ایرانیها میگویند تانک، توپ، مسلسل دیگر اثر ندارد بعد دیدیم خود امام(ره) فرمود والله در عمرم نترسیدم. دو سه آیه دیگر در ذهنم هست که هنوز کسی را پیدا نکردم ممکن است باشند اما من که 50 سالم است نمیدانم که به این آیه عمل میکند «وَ الَّذینَ یَبیتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِیاماً» (فرقان/64) خداوند یک مشت آدم دارد که شب تا صبح سجده میکنند ما که سجده هایمان را توی راه میگوییم. فتوای یکی از آقایان این بود که تسبیحات اربعه رکعت سوم و چهارم را یکبار بگوئید ولی در رسالهاش نوشته بود 3 بار گفتند آقا شما در درس ثابت کردی که یکبار پس چرا در رساله نوشتی 3 بار گفت من که میگویم سه بار لااقل یکیاش بماند چون یکی را موقع بحول الله میگویند یکی هم وقتی دولا میشوند میگویند لااقل یکی بماند یعنی مردم خیلی ذکرها را توی راه میگویند موقع ذکر بدن باید آرام باشد شما وقتی میگوئید(بسم الله) باید بایستی بعد بگویی و خم بشوی. ما یک سجده میکنیم وحشتمان میگیرد آنوقت این «یَبیتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِیاماً» تا صبح سجده. طعام ظاهری: در قرآن 7-8 نوع «کُلُوا» هست اما «کُلُوا»ی بیخود نداریم همهاش پیش یک کاری است «فَکُلُوا مِنْها وَ أَطْعِمُوا» (حج/36) خوردی به دیگران هم بده 5 تا مرغ خریدی 2 تا را هم به فلانی بده «کُلُوا مِنَ الطَّیِّباتِ وَ اعْمَلُوا صالِحاً» (مومنون/51)، «کُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا» (اعراف/31) یعنی اسلام دامداری که نیست بخور چی بخور؟
9- طعام معنوی
قرآن آیهای داریم که میفرماید حتی عروس و داماد هم که عروسی میکنند «نِساؤُکُمْ حَرْثٌ لَکُمْ» (بقره/223) بعد میفرماید «وَ قَدِّمُوا لِأَنْفُسِکُمْ» (بقره/223) برای قیامت چه ذخیره کردی؟ تو که مرغ و خروس نیستی آدم باید خوردنش خوابیدنش شهوتش هدف خوب داشته باشد هیچوقت آب خالی روی صورتتان نریزید تا آب میریزی قصد وضو کن تو که آب میریزی چرا هدفدار نیستی با وضو بودن ارزش است. پیغمبر(صلی الله علیه و آله) فرمود تشنه از آب سیراب نمیشود گرسنه از غذا سیراب میشود اما من هیچوقت از نماز… اصلاً وقتی که با خدا حرف میزنم کیف میکنم. آیت الله مشکینی میگفت یک کسی موقع مرگ وصیت کرده بود که همه نمازهایش را از سر بخوانند گفتند مگر نمازهایت غلط بوده؟ مگر حمد و سورهات غلط بوده؟ گفت من سر نماز کیف میکردم حالا که میخواهم بمیرم میترسم بگویند برای خدا نماز نخواندی برای کیف نماز خواندی. قرآن میفرماید «فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى طَعامِهِ» (عبس/24) به غذایتان نگاه کنید حدیث میگوید نگاه کنید به علمتان چه علمی؟ پس طعام ظاهری همین است که وارد معده میشود و لذا حدیث داریم امام مجتبی(ع) فرمود قَالَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ(ع): «عَجَبٌ لِمَنْ یَتَفَکَّرُ فِی مَأْکُولِهِ کَیْفَ لَا یَتَفَکَّرُ فِی مَعْقُولِهِ فَیُجَنِّبُ بَطْنَهُ مَا یُؤْذِیهِ وَ یُودِعُ صَدْرَهُ مَا یُرْدِیهِ» (الدعوات رواندى/ص144) تعجب میکنم در غذا شناسی در اینکه چه غذایی سالم است دقت میکنند (آقا حلیم خوب کجاست؟ یک بار نمیگوید آقا مسجد خوبی که آخوندش حرفهای پر بار میزند کجاست؟) اما سر معنویت غافل غافلند.
10- لباس ظاهری و لباس معنوی
لباس: لباس ظاهری همین لباسهایی که میپوشیم 1- لباس پنبهای از پشم بهتر است 2- رنگ سفید از باقی رنگها بهتر است انواع لباس: لباس جنگ، لباس کار، لباس احرام. میگفت آمدم دیدم لباسهای امام به بدنش چسبیده گفتم چرا اینقدر تنگ است فرمود لباس کار است و لباس کار باید تنگ باشد مثل لباس خلبانها. لباس عروس، لباس کفن، لباس نوزاد اما لباس معنوی: امام سجاد(ع) میفرماید: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ حَلِّنِی بِحِلْیَهِ الصَّالِحِینَ، وَ أَلْبِسْنِی زِینَهَ الْمُتَّقِینَ» (صحیفه سجادیه/دعاى20)، «وَ لِباسُ التَّقْوى ذلِکَ خَیْرٌ» (اعراف/26)، «هُنَّ لِباسٌ لَکُمْ» (بقره/187) اصلاً ازدواج برای انسان لباس است همانطوری که لباس آدم را میپوشاند همسر هم آدم را حفظ میکند. شما وقتی لباس میپوشی سرما نمیخوری آدمی که همسر دارد کمتر گناه میکند یا اصلاً گناه نمیکند «وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَّ» (بقره/187)، «لِباسَ الْجُوعِ وَ الْخَوْفِ» (نحل/112).
11- جمال ظاهری و جمال معنوی
جمال: خوشگلی ظاهری توضیح نمیخواهد من راجع به خوشگلی سه حدیث پیدا کردم یکی راجع به ازدواج که بهترین دختران کسی است که شکلش خوب باشد و مهرش کم قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): «أَفْضَلُ نِسَاءِ أُمَّتِی أَصْبَحُهُنَّ وَجْهاً وَ أَقَلُّهُنَّ مَهْراً» (کافی/ج5/ص324) یا داریم اگر دو پیش نماز تقوا و علمشان مثل هم است یا در همه چیز مثل هم هستند آنکه خوشگلتر است پیش نماز بشود. یکی هم اینکه اگر میخواهی چیزی قرض کنی یک نفر زشت و دیگر زیبا از آنکه خوشگل است بگیر قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): «اطْلُبُوا الْخَیْرَ عِنْدَ حِسَانِ الْوُجُوهِ فَإِنَّ فِعَالَهُمْ أَحْرَى أَنْ یَکُونَ حَسَناً» (عیونأخبارالرضا/ج2/ص74) آنکه خوشگلتر است امید اینکه مشکلت را حل کند و امید خیر رسانیاش و این که بر تو منت نگذارد بیشتر است البته قانون کلی نیست.
جمال معنوی: داریم که قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع): «جمال العلم نشره» (غررالحکم/ص44) علم زیبا اینست که آدم به دیگران هم بگوید و متأسفانه این هست که شهر کاشان که یکی از شهرهای تولید قالی است تجاری داریم که نقاش را میبرند توی خانه بهترین غذا و پذیرایی میکنند که نقشهای که میکشد فتوکپیاش را به کسی ندهد که این قالی در بافت کاشان منحصر به فرد باشد. قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع): «جمال العالم عمله بعلمه» (غررالحکم/ص45)، قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع): «جمال المعروف إتمامه» (غررالحکم/ص383) میگویند کار را که کرد آن که تمام کرد. خوب کار را تمام کنید. قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع): «جمال الرجل حلمه» (غررالحکم/ص285) ، قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع): «جمیل المقصد یدل على طهاره المولد» (غررالحکم/ص409) باز روایاتی داریم که قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع): «جمال العبد الطاعه» (غررالحکم/ص181) جمال عبد بندگی است قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع): « جمال المؤمن ورعه» (غررالحکم/ص269) جمال مومن تقواست «فَاصْبِرْ صَبْراً جَمیلاً» (معارج/5)
12- جهاد ظاهری و جهاد معنوی
جهاد: جهاد مادی همینکه آدم با دشمن میجنگد جهاد معنوی این است که در وقت شهوت خودش را نگه دارد جهاد اکبر چون جهاد با صدام آدم میفهمد مثلاً بی سوادی دشمنان است جهاد با بی سوادی جنگ با بی سوادی. صدام دشمن 8 ساله ما بود ولی جهل دشمن 80 سالگی ما است صداهای بمباران صدام را میشنویم ولی صدای بمباران جهل را نمیشنویم آدمی که سواد ندارد دائماً بمباران میشود قَالَ أَمِیرُالْمُؤْمِنِینَ(ع): «الْجَهْلُ أَصْلُ کُلِّ شَرٍّ» (غررالحکم/ص73) حدیث داریم جهل سایه همه بدیهاست. قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ(ع): «جِهَادُ النَّفْسِ مَهْرُ الْجَنَّهِ» (غررالحکم/ص242)، قَالَ الصَّادِقُ(ع): «جِهَادُ الْمَرْأَهِ حُسْنُ التَّبَعُّلِ» (منلایحضرهالفقیه/ج4/ص416) جهاد زن این است که خوب شوهرداری کند. آمد پیش امام و گفت یک خانم دارم وقتی به خانه میآیم به استقبالم میآید با لبخند احوالپرسی میکند حضرت فرمود این فرشته در صورت است(یا این فرشته است).
حدیثی را مرحوم مطهری نقل میکند که مادری بچهای داشت از دنیا رفت ولی دید شوهرش بیاید خلقش تنگ خواهد شد فوری این بچه را لای پارچهای پیچید و کنار گذاشت لباس تمیز پوشید و غذای خوب درست کرد وقتی با شوهرش داشت غذا میخورد گفت یک سوال اگر کسی چیزی به شما بدهد و بیاید آنرا بگیرد نارحت میشوی؟ گفت نه گفت حتماً گفت بله خداوند بچهای به ما امانت داده بود امروز بچه را از ما گرفت خوب یک زن اینطوری است یعنی مشکل را حل میکند. یک زن هم مشکل را میسازد مثلاً زنبور بچهاش را نیش زده مرد که بر میگردد میگوید تو که مرد نیستی تو که زندگی را رها کردی خوب مشکل را حل کن مرد هم بیرون… مشکل دارد و بالعکس زن هم همینطور. مبارزه با نفس جهاد است.
13- شجاعت و علم ظاهری و معنوی
شجاعت ظاهری اینست که آدم نترسد شجاعت معنوی قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): «أَشْجَعُ النَّاسِ مَنْ غَلَبَ هَوَاهُ» (منلایحضرهالفقیه/ج4/ص394) ثروت و زکات هم همینطور است تمام چیزهایی که ما داریم یک ظاهری دارد و یک باطنی.
علم ظاهری همین درسهایی است که شما میخوانید دیپلم، لیسانس، فوق لیسانس، دکتر، ما طلبهها اول ثقه الاسلام میشویم بعد حجه الاسلام بعد حجه الاسلام و المسلمین بعد آیت الله العظمی اینها علم ظاهری است علم واقعی اینست که آدم هر چه با سوادتر میشود خشوعش زیادتر میشود. امیرالمومنین(ع) فرموده ثمره العلم العبودیه یعنی دبیرستانیها باید ادبشان به دبیر بیش از دوران راهنمایی باشد دانشجوها ادبشان به استاد در سر کلاس بیش از دبیرستانیها باشد. تحصیلکردهها باید بیشتر از بی سوادها دست ما را ببوسند تحصیلکردهها باید حضورشان در مسجد بیشتر باشد اشک و نماز شبشان بیشتر باشد. رفتم نزد علامه طباطبایی گفتم قرآن آیهای دارد که میفرماید «إِنَّما یَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ» (فاطر/28) علما از خدا میترسند گفت بله گفتم من اول طلبگی سر نماز گریه میکردم اما حالا که باسواد شدم حواسم پرت است نمازم آبکی شده فرمود علم ظاهری تو زیاد شده علم باطنی تو زیاد نشده اگر علم باطنی زیاد شد معنا ندارد که آدم یک لیسانس بگیرد و دیگر مسجد نرود همینکه فوق لیسانس شد به مادرش سلام نکند همین که رئیس شد محرومین را فراموش کند.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»