موضوع: زکات
تاریخ پخش: 77/04/11
بسم الله الرّحمن الرّحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التّقوی»
1- زکات در قرآن و روایات
با خودم فکر کردم سفر حج که رفتم. برای نهضت سواد آموزی چند بار همه ایران را تقریباً رفتم برای نماز که خدا لطف کرد چند بار مسافرت کردم ولی من نسبت به زکات دیدم مقصرم، تصمیم گرفتم دور ایران را هم به قصد زکات بروم چون حدیث داریم «الصَّلَاهُ عَمُودُ الدِّین» (المحاسن/ج1/ص44) نماز پایه دین است این را خیلی از مردم بلدند ولی «الزکاه عَمُودُ الدِّین» اصلاً مسئله اقتصادی عمود عمود است، چون حدیث داریم نماز عمود دین است. حدیث داریم اگر گندم نباشد، نان نباشد «فَلَوْ لَا الْخُبْزُ مَا صُمْنَا وَ لَا صَلَّیْنَا وَ لَا أَدَّیْنَا فَرَائِضَ رَبِّنَا عَزَّ وَ جَلَّ» (کافی/ج6/ص287) اگر نان نباشد نه میتوانیم روزه بگیریم و نه میتوانیم نماز بخوانیم. یعنی مسائل نان مردم و اقتدار مردم و نیازها مهم است. آخوند هم نباید پایش را کنار بگذارد و بگوید فقط مسئله میگویم. قرآن میگوید «وَ إِذِ اسْتَسْقى مُوسى لِقَوْمِهِ» (بقره/60) یعنی مردم آب خواستند رفتند پهلوی حضرت موسی نگفت بروید کنار من مسئله میگویم به من چه که آب؟ «وَ أَوْحَیْنا إِلى مُوسى وَ أَخیهِ أَنْ تَبَوَّءا لِقَوْمِکُما بِمِصْرَ بُیُوتاً» (یونس/87) موسی و هارون باید مسکن را درست کنید یعنی انبیاء فکر مسکن هم بودند فکر آب هم بودند فکر نان هم بودند. «أَنْ یُنَزِّلَ عَلَیْنا مائِدَهً مِنَ السَّماء» (مائده/112) به عیسی گفتند مائده آسمانی میخواهیم پس ببینید شغل روحانیت فقط مسجد و محراب نیست باید مسائل اقتصادی، مسکن را هم تا آنجایی که توانسته و توان دارد تا آنجایی که او میتوانسته و توان دارد انجام بدهد.
ما دو تا آیه داریم در قرآن مردم یکیش را بلدند دو تا آیه مثل هم است یکیش را بلدند یکیش را کم بلدند من دو تا را مینویسم. قرآن میفرماید «لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها» (بقره/286) یک آیه هم داریم «لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ ما آتاها» (طلاق/7) فرقش چیست؟ «وُسْعَها» یعنی هر چه توان داری یعنی هر چی پول داری چقدر زور داری؟ چقدر پول داری؟
من دیروز دست یکی از این کشاورزان شیراز را بوسیدم و امام فرمود که من دست رزمندگان را میبوسم. بر این بوسه افتخار میکنم واقعاً من هم افتخار میکنم، کشاورز یک شکم دارد. اما برای صد تا شکم نان درست میکند. استانی که آب و خاکش تقریباً 7%، یعنی 10% بیش از شکم خودش به شکم استانهای دیگر هم میرسد، به هر حال یکی از دیدنیهایی نمیدانم تلویزیون نشان داده یا نشان نداده یکی از دیدنیها مراکز خرید گندم است که توسط تعاونی روستا هست، دیروز مسئول محترم تعاونی روستایی استان ما را به استاندار فارس برد مراکز را دیدیم اصلاً لذت بردم یکجا دیدم واقعاً به اندازه چند تا قطاری که ما در قطار میبینیم کامیونها همه منتظرند گندم خالی کنند یکی میکشد، بانک کشاورزی نمیدانم چه برنامهای ارجاع میدهد یکی نمیدانم تخلیه میکند یکی حساب میکند.
حالا من میخواهم یک مقدار در مورد نان صحبت کنم امروز. به هر حال حرفهایم را جمع کنم. در محضر مبارک کسانی هستیم که تولید گندم میکنند. در مرودشت در فلکه یک چیزی دیروز دیدم مرودشت شیراز نوشته بود گندم بکارید استقلال برداشت کنید. یعنی نمیشود آدم نان آمریکا را بخورد بعد بگوید مرگ بر آمریکا باید گفت: زنده باد آمریکا اگر میخواهی بگویی مرگ بر آمریکا باید نان خودت را بخوری. یک چیزی برایتان بگویم. برادرانی که گندم میکارند یا هر محصولی دیگر، حدیث داریم حتی اگر مور و ملخ محصول را بخورد ثواب صدقه برایش مینویسند یعنی مهم نیست که چه مقدارش … میگوید آقا ما کاشتیم امسال چنین شد حتی اگر مور و ملخ از بین برد آن مقداری که مورچه هم دانه را ببرد و در لانه همان هم برای شما ثواب است.
امام باقر بیل دستش بود کشاورزی میکرد یک نفر رفت گفت: آقا اگر الآن عزرائیل بیاید در چه حالی؟ گفت: در بهترین حالات که بیل دستم است داریم کشت میکنم. در قرآن آیه داریم «وَ عَلَى اللَّهِ فَلْیَتَوَکَّلِ الْمُتَوَکِّلُونَ» (ابراهیم/12) میگوید: اهل توکل کشاورزان هستند ما برای کشاورزی باید بیش از این حریم قائل بشویم و خدا بگذرد از سر تقصیرات کسانی که کارهای غیر لازم کردند و کارهای لازم نکردند. البته اکثرشان آدمهای خوبی هستند ولی غفلت شده مثلاً یک کاری واجب بوده انجام ندادهاند رفتند یک کار غیر واجب انجام دادند. هر چه خدمت میتوانیم باید بکنیم. کشاورزان، دو سه سال است ما بحث زکات را مطرح کردیم. الان هم بخشی از استانها گندمشان را درو کردهاند بخشی دارند برداشت میکنند بخشی از مناطق سرد سیر هم هنوز برداشت نکردند. من عنایت دارم برادران عزیز بخصوص صدا و سیما در مناطق که گندم خیز است یک مصاحبهای بکند و در مورد برکات زکات…
2- زکات واجب فراموش شده
حالا من یک مقدار در مورد برکات زکات میگویم یکی دو تا از شما هم بیاید صحبت کنید. من دو سال پیش یک جزوه نوشتم اسمش را گذاشتم واجب فراموش شده. منتها پول نداشتم این را چاپ کنم. این را بعنوان یک بروشور چاپ کردم با عنوان واجب فراموش شده زکات است. بعضی واجبها تو بورس است یا اینکه یک آیه هم بیشتر ندارد مثلاً در تمام قرآن یک آیه داریم که روزه واجب است. امام همه مردم میدانند روزه واجب است، در تمام قرآن یک آیه داریم خمس واجب است. اما همه مردم مسئله خمس را آشنا هستند. خیلی مردم یعنی اکثرشان. اما دهها آیه داریم راجع به زکات، من رفتم منزل یک کسی ایشان گفت زکات(ره) از این کلمه پیداست زکات مرد. اول مقصرش هم نمیدانم بگویم کیست. من الان نمیگویم مقصر کیست. البته میدانم کیست منتها فعلا نمیگویم کیست.
من به عنوان یک طلبه در محضر خداوند باید استغفار کنم که چرا هجده سال است بیست سال است از انقلاب میرود چرا پانشدم در روستاها روضه زکات بخوانم چطور در انتخابات ما میرویم رأیشان را میگیریم چطور برای جبهه بسیجیانشان را میگیریم گوشواره زنانشان را میگیریم، شیرشان را میگیریم از دام و گاو و پوست گاو و چرم آنها کفشمان درست میشود. از پنبهشان لباس و عمامه و قبا و کت و شلوار و پیراهن من درست میشود. آنوقت وقت زکات ما نرفتیم زکات بگیریم. حالا گناهاش گردن کیست؟ ممکن است گناهاش گردن بنده باشد، شاید، ممکن است گردن آن دانشجو باشد که از روستا آمده تحصیل کرده برنگشته به روستایش شاید. ممکن است گناهش گردن آن تاجری باشد که از روستا آمده پولدار شده روستا را فراموش کرده شاید. ممکن است انجمن اسلامی باید تلاش بکند شاید، روحانیون مقیم و روستا شاید. ممکن است مقصر صدا و سیما باشد شاید، من الان قاضی نیستم تا بگویم مقصر کیست ولی ما باید حکم خدا را ابلاغ کنیم البته هم ممکن است وقتی حکم خدا را ابلاغ کردیم یک عده گوش ندهند. در قرآن یک آیه داریم میگوید: «فَإِنْ حَاجُّوکَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِیَ لِلَّهِ وَ مَنِ اتَّبَعَنِ وَ قُلْ لِلَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ وَ الْأُمِّیِّینَ أَ أَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَیْکَ الْبَلاغُ وَ اللَّهُ بَصیرٌ بِالْعِبادِ» (آلعمران/20) بگو «فَقُلْ» بعد میگوید «وَ إِنْ تَوَلَّوْا» پشت سر «قُلْ» میگوید «وَ إِنْ تَوَلَّوْا» یعنی تو بگو ممکن هم هست یک عده گوش نکنند مگر پلیس که ایستاده کنار چراغ قرمز، مگر این همه چراغ قرمز هشدار میدهد همه میایستند؟ ممکن است بعضیها مجرم هم باشند تخلف کنند، ولی ما ابلاغ بکنیم. «ما عَلَى الرَّسُولِ إِلاَّ الْبَلاغُ» (مائده/99) برادران، عزیزان کشاورز یک سخنی با شما دارم، یک سخنی با مردم دارم. کارهای هم نیستم بعنوان یک طلبه و یک معلم. خدا کند که این حرف برای خدا باشد. حدود سی آیه در قرآن داریم در مورد زکات یک، در بیست و چند تا آیههای قرآن نماز و زکات باهم است، «أَقیمُوا الصَّلاهَ وَ آتُوا الزَّکاهَ» (بقره/43)، «یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاهَ» (مائده/55)، «أَقامَ الصَّلاهَ وَ آتَى الزَّکاهَ» (بقره/177)، هر دو را داریم. زکات مال دین اسلام نیست. دینهای دیگر هم زکات داشتند حضرت عیسی که قبل از پیغمبر ما بوده میگوید «وَ أَوْصانی بِالصَّلاهِ وَ الزَّکاهِ ما دُمْتُ حَیًّا» (مریم/31) مسئله زکات سی و چهار تا حدیث داریم در کتاب وسایل الشیعه، اول وسایل الشیعه که پایههای اسلام پنج تا است «بُنِیَ الْإِسْلَامُ عَلَى خَمْسٍ عَلَى الصَّلَاهِ وَ الزَّکَاهِ وَ الْحَجِّ وَ الصَّوْمِ وَ الْوَلَایَهِ» (وسائلالشیعه/ج1/ص13) یعنی دین اسلام روی پنج پایه است نماز، زکات، حج، روزه ولایت، یعنی در ردیف نماز است از همه گذشته مگر ما نمیخواهیم بچههایمان لقمه حلال بخورند. چطور یک روحانی میرود در آلمان و چین و اتریش در فلان کشور شرقی و غربی روحانی میشود. که گوساله و شتر که کشته میشود ذبحش اسلامی باشد آن وقت شتر کشورهای دیگر اسلامی باشد. گندم زیر گوشمان اسلامی نشود؟ چه دینی است؟ صاحبان روزنامه چه جوابی دارند که یک سطر اگر برای زکات ننویسند؟ منبریها چی؟ حوزه چی؟ دانشگاه چی؟ رادیو تلویزیون چی؟ جواب ما چیست؟
3- زکات حق خداوند است
ما باید راجع به زکات صحبت کنیم از همه گذشته آقا گندمی که بر میدارم مگر خورشید مال خدا نیست؟ زمینش هم مال خداست آبش هم مال خداست سهمش هم مال خدا، خودم هم مال خدا بنابراین بیست کیلو گندم که برداشتم خدا گفته آقا پانزده کیلو برداشتی یک کیلو سهم من بده مزد آب و خاک و خورشید و مزد اینکه خودت را خلق کردهام. «سَخَّرَ لَکُمُ الْبَحْرَ» (جاثیه/12)، «سَخَّرَ لَکُمْ ما فِی الْأَرْضِ» (حج/65)، «سَخَّرَ لَکُمُ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ» (ابراهیم/33)، حالا که ابر و باد و مه و خورشید و فلک را برایت درست کردم تو کشت میکنی حالا پانزده کیلو یک کیلوش را بده، ده کیلو یک کیلوش را بده خدا سهم میخواهد. کلی روایت داریم که اگر مردم زکات بدهند روی کره زمین فقیر باقی نمیماند. من با بعضی از استانداران پریروز نشستیم با ماشین حساب حساب کردیم مقدار خرید گندم، بعد زکاتش را حساب کردیم حدود پنجاه میلیارد تومان هر میلیارد تومان هزار میلیون است پنجاه میلیارد میشودپنجاه هزار میلیون تومان فقط زکات گندم است غیر از این جو و خرما و کشمش و نمیدانم گاو و گوسفند و طلا و نقره و… آنوقت پنجاه میلیارد تومان ضمناً به ما هم فشار نمیآید پانزده کیلو یک کیلو میدهیم، ده کیلو یک کیلو میدهیم، بیست کیلو یک کیلو میدهیم. البته این که با اختلاف عرض میکنم تا کشاورز دیمی باشد یا آبی باشد اینها حکمش را علما میگویند در رساله است اسمش را نمیبرم. امام جمعه یک شهری به من گفت آقای قرائتی ما چند سال امام جمعه بودیم فلج بودیم کسی هیچ پول به ما نمیداد ستاد زکات درست کردم ستاد زکات هم باید ترکیبش اینها باشند.
1- جهاد سازندگی باید عضو باشد، چون در چهل هزار هکتار جهاد سازندگی دارد خدمات انجام میدهد نزدیکترین افراد به روستایی جهاد سازندگی است.
2- تعاونی روستا که باز مستقیماً با روستائیان هستند.
3- پایگاه مقاومت است در ده هزار روستا دهدار و بخشدار و فرماندار یکی از اینها نماینده مقام معظم رهبری یا کسی را که ایشان حکم بدهند. یک ترکیبی درست بشود ضمناً این ترکیب باشند دو نفر هم خود روستائیان تعیین کنند. بگویند آقا ما فلانی را بهش رأی میدهیم. یعنی هر روستائی را دو نفر بهش رأی بدهند این آقایان بگویند آقا امسال تولید شما چقدر بوده؟ در آمد شما اینقدر بود، اینقدر زکات میشود. البته اجباری نیست. خواستند بدهند نخواستند ندهند اجباری نیست، مثل نماز، نماز یک عده نمیخوانند خوب نخوانند روز قیامت جواب خواهند داد. خواهندپرسید تو با هر کس و نا کسی حرف زدی چرا پنج دقیقه سر نماز با خدا حرف نزدی تو هر کس را دوستش داشتی با او حرف میزدی تو خدا را دوست نداشتی پنج دقیقه با او حرف بزنی؟ او روز قیامت جواب خواهد داد. هر کس نمیخواهد بدهد. فقط بگویم نماز و زکات با هم است عمود دین است. مخصوص اسلام هم نیست.
کسی اگر نماز بخواند، زکات ندهد لقمهاش گیر دارد. لقمهاش گیر داشته باشد من نمیدانم وضع تریبت بچههایش چه میشود. امام حسین روز عاشورا فرمود: هر چه میگویم گوش نمیدهید لقمه حرام در شکمتان است گوساله آلمان زبحش اسلامی میشود آن وقت گندم خودمان اسلامی نشود بد است. بیست سال از انقلاب گذشته باید راجع به زکات حرف بزنیم و من آن مقداری که راجع به زکات غافل شدم، استغفار میکنم آقایان دیگر هم خودشان میدانند آن مقداری که برای مسائل سیاسی و برای مسائل اقتصادی و برای مسائل اجتماعی و امنیتی که آنها همه واجب است در جای خودش آنها را نباید کم گذاشت اما چرا زکات اسمش نیست. حالا ما که مسلمانیم، خیلی از روستاها زکات میدهند، زکات میدادند.
4- برکات پرداخت زکات
من در اطراف اراک با کسی آشنا شدم که تمام قرآن را یک شبه حفظ شد. از خواب بلند شد دید قرآن را حفظ است. سواد هم نداشت. همه مردم روستا هم میدانستند اصلاً مکتب نرفته بود. آوردنش قم پهلوی آیت الله العظمی بروجردی و مراجع گفتند بله ایشان همه قرآن را حفظ است امتحانش کردند دیدند واقعاً حفظ است. به پسرش گفتند چطور شد پدر شما این رقمی؟ گفت: پدر من در عمرش لقمه حرام از گلویش پایین نرفت وقتی گندمش را درو میکرد، اول زکات را میداد.
قرآن میگوید: «آتُوا حَقَّهُ یَوْمَ حَصادِه» (انعام/141) یعنی آنروزی که درو میکنی چون آنوقتی که آدم از بانک کشاورزی پول میگیرد آن وقتی که دو میلیون گرفت راحت است پنجاه تومانش را بدهد امّا وقتی برد در خانه و خرج کرد دیگر مشکل است. بعد هم مگر نمیگوید خدا جبار است شما همه نماز که خواندید در نماز عید این است «وَ أَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ» (تهذیبالأحکام/ج3/ص139) جود یعنی خدا میدهد جبروت یعنی هر کس کم دارد جبران میکند هر کس کم دارد جبران میکند. مردم ما مردم خوبی هستند ما برایشان حدیث خواندیم جوان به جبهه فرستادند. حدیث بخوانیم زکات هم میدهند، آن کسی که با دو تا حدیث جوان به جبهه فرستاد.
من یک وقت جامع الاحادیث آیت الله العظمی بروجردی را دست گرفتم حدیثهایش را شمردم دیدم سه هزار و چهارصد تا حدیث راجع به زکات است من به یک نفر گفتم بابا این همه حدیث زکات دارد. فرمود: این همه حدیث نمیخواهد شما سه تا از آن را بخوانی ما زکات میدهیم. ما میدانیم که اگر زکات بدهیم یک باران به وقت میآید خدا جبران میکند. «وَ أَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ» جبران میکند و اگر زکات ندهیم خدا حال میگیرد عجب حالگیری «فَأَمَّا الْإِنْسانُ إِذا مَا ابْتَلاهُ رَبُّهُ فَأَکْرَمَهُ وَ نَعَّمَهُ فَیَقُولُ رَبِّی أَکْرَمَنِ وَ أَمَّا إِذا مَا ابْتَلاهُ فَقَدَرَ عَلَیْهِ رِزْقَهُ فَیَقُولُ رَبِّی أَهانَنِ» (فجر/15- 16) پارسال خوب بود امسال بد است امسال خوب بود پارسال بد بود. «کَلاَّ بَلْ لا تُکْرِمُونَ الْیَتیمَ» (فجر/17) بهت دادم ندادی از تو گرفتم. نگذارید در مملکت ما فقیر باشد کمیته امداد باید عضو باشد یادم رفت اسمش را ببرم.
جالب این است که زکات هم مرکز نمیرود خمس ممکن است برود پهلوی مراجع اما تا در روستا فقیر هست کسی حق ندارد زکات را ببرد یک روستایی دیگر یعنی زکاتتان را روستا جمع کنید پهلوی یک ریش سفید آبرومند یاریش سیاه یک کسی را که دین دارد و حزب اللهی است. زکاتتان را پهلویش جمع کنید. بعد یک تلفن بزنید الو از نماینده مقام معظم رهبری آقا ما مثلا این مقدار از زکات جمع کردیم یا از دولت همان مقدار رویش میگذاریم که الآن دولت هم چند میلیارد گذاشته که هر منطقهای زکات دادند من رئیس سازمان برنامه و بودجه صحبت کردم قانونش را آوردندخواندند امسال هم هست که چند میلیارد تومان گذاشتند که اگر منطقهای زکات جمع کردند همان مقدار که جمع کردند دولت هم همان مقدار رویش بگذارد و خرج روستای خودشان بکنند. البته بهتان بگویم ما خیلی نباید نماز را به دولت بندش کنیم حالا بلکه دولت نفتش خشک شد و در آمد نداشت. ما هم باید دینمان خشک بشود؟ مگر قبل از آنکه نفت داشته باشیم دین نداشتیم. ما دین داریم. زکات میدهیم، دولت کمک کن الحمدالله، اگر یک زمانی هم کمک نکرد ما نباید زکات را بگوییم آقا اگر دولت میکند در مسجد ما میآییم مسجد و گرنه نماز نمیخوانیم. این حرفها نیست که. دولت خوب است مسجد را لوله کشی کند پول آب و برق و گاز نگیرد یا کم بگیرددولت یک همچنین قانونی هم تصویب کرد که آب و برق و گاز مساجد در حداقل باشد.
امام عزیز درباره سواد آموزی فرمود شما منتظر اقدامات دولت نباشید در امر به معروف و نهی از منکر فرمود منتظر اقدامات دولت نباشید آقا این خلاف است بهش تذکر میدهم دولت هم حمایت کن که الحمد الله ممکن است شرایط دولت جوری باشد که مثل الان قیمت نفت کم شده دولت الان دستش باز نیست ولی فعلا ده میلیارد تومان بودجه سازمان برنامه و بودجه گذاشته برای زکات و غیر زکات.
5- زکات به چه چیزهایی تعلق میگیرد
حالا، برادران عزیز که صدای من را میشنوید، یکبار دیگر میگویم من بحث امروزم پیام است. درسهایی از قرآن نیست البته برنامهی درسهایی از قرآن است ولی واقعا یک سوز دلی دارم سوز دلم را دارم مطرح میکنم زکات واجب فراموش شده است البته مقام معظم رهبری از حوزه یک توقعی دارند چند بار هم این را فرمودند که علمای حوزه باید بنشینند و ببیند واقعا زکات به همین 9چیز است آن کسی که پرتقال تولید میکند گاهی اوقات درآمدش بیشتر از گندم فروش است گاهی کیوی گاهی برنج، باید حساب کنیم. زمان پیغمبر بر 9 چیز بوده الان همین 9 تا است یا اضافه کنیم یا برای آنها یک مالیات دیگر بسته بود. به هرحال در کشور اسلامی شکم گرسنه نباید باشد.
ببینید یک چیزی را به شما بگویم اسلام دو تا قانون دارد. قانون ثابت، قانون متغیر. شناور بعضی قانونها ثابت است نماز صبح دو رکعت است حالا هر رژیمی هر برنامهای باشد نماز صبح دو رکعت است، ثابت است بعضی چیزها شناور است ممکن است یک مرتبه زکات را زیادش کنند حضرت علی(ع) به اسبها زکات بست. اسبداران جمع شدند گفتند: آقا اسب که زکات ندارد. فرمود من حکومت اسلامی هستم امسال فقراء زیادند در آمد کم هر کس اسب دارد یکی ده تومان بدهد ببینید یک بار میبینید حضرت علی پیدا میشود به اسبها هم زکات میبندد یکبار هم میبینی امام کاظم پیدا میشود خمس را هم میبخشد امام کاظم خمس را بخشید فرمود خمس را هم بخشیدم. اصلاً کسی خمس ندهد، چرا؟ چند نفر رفتند خمس بدهند، امام در زندان بود گیر ساواکیهای هارون الرشید افتادند هر کس میرفت خمس بدهد گیر میکرد امام فرمود خمس به من ندهید تا گیر نکنید.
مثل اینکه من میدانم یکی میخواهد بیاید در مسجد وسط راه میخواهند ترورش کنند تلفن کنند آقا شما امشب مسجد نیا. بعد از زمان امام کاظم مردم نامه نوشتندای امام رضا شما هم خمس را ببخش فرمود خمس بخشیدنی نیست، گفتند موسی بن جعفر بخشید فرمود: بخشید که شما گیر نکنید خمس که بخشیدنی نیست. خلاصه اینکه مقام معظم رهبری از حوزه علمیه و علما میخواهند این را من هم فرمودند دو سه بار علمای شهرستانها آنها که درسهای عمیق خارج دارند آیا واقعا زکات مال همین نه چیز است یا چیز دیگر… حالا آنها را بحثهای علمیاش را باید حوزه حل کند ما بلندگو هستیم فعلا آن که هست، آن که قطعی است و میشود گفت به حضرت عباس شک در آن نیست همین گندم و جو و خرما و همین چیزها که هست اینهایی که شک درش نیست مسئلهاش را بگوییم تا ببینیم دنیای علم و فقه چی برای ما فتوا میدهد ما عمل کنیم حالا پس من خواهشم این است در تمام روستاهای گندم خیز و یا چیزهایی دیگر که زکات دارد پیرمردهای محترم قیام کنند مقاومت بسیج سازمان تعاونی روستا جهاد سازندگی کمیته جهادسازندگی، کمیته امداد همه زیر نظر نماینده مقام معظم رهبری کمک کنند. مقدار گندم بررسی بشود حق خدا که مال خورشید و آب و نان و اصلا هر چی که داریم از خداست. حق خدا داده بشود. فقرا شیر بشوند. پول زکات را هم در همان روستا باید خرج بشود. دولت هم چند میلیارد تومان، چند هزارمیلیون تومان گذاشته برای کمک. حالا ما چون شما همه کشاورزانی هستید که به سیلو گندم فروختید دستتان درد نکند در زکات هم حرکتهایی شده در جند تا استان از جمله استان فارس دستتان درد نکند من از شما تشکر میکنم به همین خاطر این هفته را ما با شما صحبت کردیم. یکی از دو نمونه هم که نمونه زکات است حالا برای اینکه ببینید چکار میشود دو نفر بلند شوند بیایند بگویند شما کاری که کردید بیایید بگویید.
خوب من یک جمله برای برادرانی بگویم که ممکن است بگوید آقای قرائتی اصلش بحث امروز تو به درد ما نخورد، چون ما نه کشاورزیم. چون بچه مدرسهایها دانشجوها، سربازها، بازاریها، کارگران، آنها خواند گفت بحث تو امروز همهاش برای زکات بود و گندم و کشاورزان ولی من یک بحثی هم برای آقایان داشته باشم.
یک روز من خدمت عدهای بودم گفتم کسانی که راجع به نان کار میکنند اسمهایشان را نوشتم آنوقت ببینید چقدر نانوایان ما که بد میپزند و ما که بد مصرف میکنیم چه ضررهایی به کجاها دارد. البته اینهایی که گفتم آمار دقیقش دویست و شصت و هفت گروهند منتها من دقیقش را نمینویسم من همینطور سر انگشتی میگویم. اول روی تراکتور، خود تراکتور چندین گروه باید کار بکنند تا تراکتور درست بشود کشف معدن، استخراج معدن آهن، قطعه معدن، قطعه سازی، مونتاژ. بعد از تراکتور راننده. سوخت بعد میآید آب خودش حفاری دارد، چاه کنی دارد. خود حفاری چند فرقه کار میکنند تا آب در بیاید بخصوص بعضی مناطق که ما در بعضی از مناطق چند صد متر باید کنده بشود تا آب بیرون بیاید، لوله، خودتان لوله چند گروه درش کار میکنند. کانال چند گروه در کانال کار میکنند، اگر سیمانی باشد، کارخانه سیمان، به مدیر، به کارگر، به وسایل یدکیش یعنی خود جوی سیمانی که میسازیم کانال سیمانی، خود سیمانش صد گروه کار میکنند تا این سیمان میشود یعنی مسطح کردن زمین، شخم زمین، کود پاشی بعد مسئله وزارت کشاورزی، وزارت کشاورزی یک دنیایی است برای تحقیقات و پژوهش، انتخاب بذر، بذر مناسب، آب، خاک، هوا، اقلیم، چه دانهای در چه زمینی، در چه هوایی چه اثری میدهد، اینها همه باید کارشناسی بشود. وزارت کشاورزی آستین بالا میکند. آموزش ترویج میآید اداره کشاورزی، مبارزه با آفات، سمپاشی از طریق هواپیما، خود هواپیما، هواپیمایی، آوردن سم، آموزش سمپاشی، خلبان، خود دنیای هواپیما یک دنیایی است آنوقت مبارزه با آفات آبیاری، کود دهی در دو مرحله، حالا، صنعت هواپیمایی را گفتم صنعت سم سازی را گفتم، صنعت سمپاشی، سمپاشی دستی، سمپاشی ماشینی، سمپاشی تراکتوری بعد حالا گندم درست شد. یعنی میخواهم بگویم یک نان که حرام میکنید به چند فرقه ما ظلم میکنیم. آخر یک کسی میگوید بابا این که چیزی نیست حالا یک سیلی در گوش زدیم. بله یک سیلی زدی، حضرت علی هم رفت خانه نشست. اما هزار و چهارصد سال مردم از نظام عدالت خیر ندیدند، اینها همه بند به این سیلی است. شما نگو بابا حالا ما یک چراغ خاموش کردیم مگر چی شده؟ بله یک چراغ خاموش کردی اما در تاریکی چند نفر افتادند، چند نفر سرشان به دیوار خورد. چند تا جیب زدند. چند تا آتش قلیان قالیها را سوزاند، اینها همه گناهش پای آن کسی است که لامپ را خاموش میکند.
«وَ نَکْتُبُ ما قَدَّمُوا وَ آثارَهُم» (یس/12) اینها آثارش است، شما حساب نکن یک تکه نان را دور میاندازی، حالا چه فرقی میکند آدم بخورد یا بدهی به گاوداری این حرفهاست. حالا من میگویم که دولت چقدر باید دلار بدهد کشتیها هر شبی که میایستند برای بارگیری چند دلار میگیرند حالا، برداشت، درو کردن دستی، اگر دستی، اگر دستی باشد نیروی انسانی میخواهد و درس میخواهد اگر با ماشین باشد تعمیر کارش، قطعه سازیش، لاستیکش، خدمات خودرو حمل و نقلش، بردن کوه، سوخت، سهم، خرید، در خرید چند گروه کمک میکنند سازمان تعاونی روستا هست، من دیروز در یک صحنه یک صفی در اطراف شیراز دیدم که نمیدانم بگویم چه صفی شاید یکی دو کیلومتر این رانندههای کامیون در صف بودند تا تخلیه بشود این گندمش. خوب ما حساب نمیکنیم این نانی که دور میاندازیم این راننده در آفتاب داغ ایستاده، ده ساعت، بیست ساعت باید بایستد تا این تخلیه بشود. کمتر، بیشتر، انبارهای خرید، تازه سوله سازی، انبار سازی، انتقال به سیلو و کارخانجات آرد، آنوقت نگهداری، خود سازمان غله یک دنیایی است. مخلوط کردن گندم نو و کهنه، چون گندم همیشه کهنهاش بهتر از نو است، سیلو یکی از کارهایش این است، گندم نو و کهنه را باید قاطی کند، سمپاشی کند، ضد عفونی کند، نگهداری کند، بعد آنوقت به کارخانههای آرد که میدهد، کارخانه آرد باید اول تمیز کند، بعد از 24 ساعت وارد سیلو بشود الک کند، آردش را جدا کند. آنوقت غلتک آرد سازی، آنوقت خود غلتکی که این دانه را آرد میکند، دنیای کارخانه غلتک سازی خودش یک دنیایی دارد، بعد وقتی وارد سیلو میشود دستگاه کیسه گیری به نانوا داده میشود. آنوقت بانک کشاورزی اینجا وام بدهد، تسهیلات، خرید گندم، گروه توزیع و تأمین، تأمینهای نهادهای کشاورزی آنوقت آن گندمی که میخواهی بیاوری وزارت راه، جاده را که باید درست کند که شما بتوانی گندمت را و میوهات را به انبار برسانی، سهم کشاورز عمر کشاورز، گندم را الان دولت کیلویی شصت و سه تومان میخرد غیر از پولی که به وزارت کشاورزی میدهد، غیر از پولی که به کارمندان بانک کشاورزی میدهد، غیر از پولی که دولت به وزارت جهاد میدهد غیر از غیر از… یعنی گندم تقریباً کیلویی صد تومان تمام میشود و کیلویی چند تومان به نانوا فروخته میشود؟ پول گونیاش. آنوقت گندمی که کیلویی صد تومان دهها و صدها گروه کار میکنند راحت نانوا بد میپزد و ما هم راحت کنار میگذاریم. این اسراف است شما مقلد امام هستید.
امام فرمود: دور ریختن نصف لیوان آب اسراف است. یکبار دیگر میگویم. امام فرمود اسراف گناه کبیره است. یکبار دیگر میگویم فرمود: گناه کبیره هرکس بکند فاسق میشود یکبار دیگر دور ریختن نصف لیوان آب اسراف گناه کبیره و گناه کبیره انسان را از عدالت میاندازد و فاسق میکند آنوقت نان، تازه آب خیلی کم خرج است، نان را خیلی افراد رویش کار میکنند. یکمقداری صرفه جویی کنیم و خود باختگیهامان را کنار بگذاریم. متأسفانه خود باختگیها در نهادهای انقلابی هم رفته. بعضی جاها من میبینم سپاه یک نهاد انقلابی است، جهاد انقلابی است، نهضت سوادآموزی نهاد انقلابی است، ما میبینیم در نهادهای انقلابی هم دیگر یک خود باختگی است که مثلا فکر میکنند زشت است سبزی بکارند یا کاهو، آنوقت چمن میکارند، حساب نمیکنند که چمن بذرش کیلویی سی هزار تومان است سبزی کیلویی ده هزار تومان، بذر سبزی ایرانی است، بذر چمن خارجی است چمن هر روز آب میخواهد، سبزی هفتهای دو روزی پنج روزی یکبار آب میخواهد چمن بو ندارد و نعنا بو دارد. چمن خشکش به درد نمیخورد نعنا خشکش هم بدرد میخورد چمن بی خاصیت است. نعنا و سبزی خاصیت دارد، یعنی خاصیت را رها کردیم، بو را رها کردیم صرفه جویی در آب را رها کردیم، بذرش در ایران تولید میشود رها کردیم دلار نمیخواهد رها کردیم. در نهادهای انقلابی هم چمن کاری است.
یک رقم خود باختگی همهمان را گرفته، امیدوارم خدا ما را به هوش بیاورد. یک سری چیزها خیلی اصل است به بازی گرفته شده نماز جدی است، زکات جدی است در هر شهری یک تفسیر قرآن نیست. در هر شهری یک درس نهج البلاغه نیست. واقعاً ما هنوز در خود استان فارس حدود چهار صد تا روستا داریم لامپ بالای سرشان نیست. این کشاورزی که گندمش را میخوریم بعد از بیست سال یک لامپ بالای سرش روشن نکردیم. جدیها را به بازی گرفتیم آنوقت بازیها را جدی گرفتیم. مقصر کیست؟ شاید مقصر من طلبه باشم، که در قم ماندم. لااقل تابستان که میتوانم بروم در روستا مسئله زکات را بگویم. کدامیک از طلبهها نمیتوانند پسر عمهها و پسر خالههایشان را جمع کنند برای پنجاه شصت تا از جوانان حرف بزنند؟ کدامیک از دانشجویان، ما الان یک میلیون دانشجو داریم. نیم میلیونش تقریباً روستایی است این که آمد لیسانس گرفت خوب تابستان ده روز بر گردد در روستا بچههای روستا فیزیک، شیمی، خط، ریاضی ضعیفند جمعشان کند تجدید کمکشان کند. هر کس از روستا آمد شهر پولدار شد نمیرود هر کس از روستا آمد شهر دانشجو شد بر نمیگردد. هر کس از روستا آمد حوزه برگشتنش جز محرم و صفر مشکل شده، یک مقدار هجرت، یک مقدار دقت، چه اشکال دارد در هر روستا یک شبکه بزنیم مثلاً طلبهای که از روستا رفته، دانشجویی که از روستا رفته، بازاریی که رفته. اینها یک مثلثی در شهر شریک بشوند. گره بخورند با مثلثی که در روستا است، در روستا هم یک مثلث است، پایگاه مقاومت: 1- انجمن اسلامی
2- رؤسای هیئتی که عزاداری روز عاشورا بر پا میکنند. رئیس هیئت روستا، با انجمن اسلامی با پایگاه مقاومت، جهاد سازندگی، هر سه نفر در روستا، هر سه نفر در شهر اینها با هم گره بخورند مشکلات همه را حل کنند ما تصمیم اگر بگیریم میکنیم همینطور که ایران تصمیم گرفت شاه را بیرون کرد تصمیم گرفت صدام را ذلیل کرد، ما باید تصمیم بگیریم یک کیلو گندم از خارج نخریم، تصمیم بگیریم، نخست وزیر کشور چین در یک میهمانی دو تا دانه برنج از بشقابش افتاد بیرون دو تا دانه برنج را برداشت، دید مهمانان نگاهش میکنند، گفت: به من نگاه نکنید ما یک میلیارد و صد میلیون جمعیتیم اگر هر نفری چهار تا دانه برنج دور بریزد میدانی چند تن میشود. شصت میلیون جمعیت هستیم شصت میلیون قاشق غذا اضافهمان است، شصت میلیون قاشق خیلی میشود. تصمیم بگیریم بهترین استفاده را بکنیم. قلم کوچک شد دور نیندازیم. یک کاغذ را لوله کنیم مثل سیگار این قلم را بگذاریم در آن بنویسیم. دور نیندازیم صرفه جویی کنیم خوشم آمد از یک تاجری، میرفت جوراب بخرد میرفت چند جفت یکرنگ میخرید اول فکر کردیم ایشان چند تا بچه دو قلو دارد گفت: نه گفتیم پس چرا همه را یکرنگ میخری گفت: میخواهم اگر یکی از جورابها سوراخ شد یک تایش را عوض کنم اما یک جفت سفید باشد یک جفت سیاه همینکه پاره شد باید یک جفتش را دور بیاندازم اما اگر همه سیاه شد اگر یکیش پاره شد یکیش را جایگزین میکنم نه یک جفتش را. هنوز ما کشورهایی داریم در قحطی هستند صرفه جویی جدی است. من فکر میکنم یکی از الطاف خدا این بود که قیمت نفت کم شد برای اینکه همه حواسمان را جمع کنیم ولخرجیهایمان را کم کنیم. خدا حفظ کند آقای خاتمی را. فرموده: حتی اگر نرخ نفت بالا برود ما همین مقدار نگه میداریم یعنی اگر پول نقدمان هم زیاد بشود و لخرجی نخواهیم کردیک کارهای اساسیتر باید بکنیم.
به هر حال خدایا آنچه نسبت به نماز و زکات و قرآن و نهج البلاغه غفلت شده توفیق جبران مرحمت بفرما. من از شما تک تک کشاورزانی که با گندم خودشان کمک دلاری کردند کمک سیاسی کردند کمک اقتصادی کردند و بخصوص در این چند ساله ستادهای زکاتی که شما راه انداختید و دارید راه میاندازید حالا آغاز کار است از تنهایی قرآن یک آیه دارد میگوید که من گاهی وقتها خسته میشوم میگوئیم قرائتی تو چه کاره مملکتی، به تو چه؟ بعد میبینیم قرآن گفته «مثنی و فردی» یعنی دو تا دو تا نبود یکی به خواست خداوند صدای نماز را سر دادیم همه کمک کردند الان مسئله نماز در بورس است، زکات هم الان غریب است ولی انشاءالله شما کمک کنید.
ائمه جمعه محترم طلاب عزیز سازمان تبلیغات، دفتر تبلیغات، جهاد، سازمان تعاونی روستا همه کمک هم کنیم، خود کشاورزان آیات و روایات را میدانند کشاورزی که برایش حدیث خواندید جوان داد یک کیلو گندم برایش چیزی نیست و میداند که خدا جبران میکند سی و دو بار کلمه زکات در قرآن است، سی و دو بار هم کلمه برکت در قرآن است.
زکات یعنی برکت. برکتش با خداست. خدایا کشور ما را برسان به جایی که به هیچ کشوری نیار نداشته باشیم. لقمههای ما را با دادن زکات و خمس حلال بفرما. سخاوت را در ما زنده کن، خیلی زشت است ما یک باغ انگور یکی بدهد به شما بعد بگوید آقا دو تا جعبهاش را هم به ما بده شما باغ را بگیری، سندش را هم بگیری، کلید باغ را هم بگیری دو تا جعبه انگور را ندهی خیلی آدم باید نامرد باشد. که بگوید من باغ مفت به تو دادم یک جعبه انگور به ما نمیدهی، آب مفت، زمین مفت خودت را من خلق کردم حالا یک کیلویش را بده به فقیر همسایهات، نخیر نمیدهم. این خیلی نامردی میخواهد و ما نامرد نداریم اما ناآگاه داریم که اگر به او تذکر بدهی انجام میدهد. امیدوارم جلسه ما تذکری باشد برای بعضیها که غافلند.
و انشاءالله خودمان هم از غفلت بیاییم بیرون. از همه شما عزیزان، علمای جلسه، برادران، از تک تکتان تشکر میکنیم.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»