امر به معروف و نهی از منکر، معروفها در قرآن – 1

موضوع: امر به معروف و نهی از منکر، معروف‌ها در قرآن – 1
تاریخ پخش: 75/08/10

بسم الله الرحمن الرحیم

معروفهای قرآنی بعضی سیاسی اجتماعی است بعضی معروف مرتبط به مسائل اخلاقی و تربیتی است و بعضی معروفها مربوط به مسائل مادی است.
1- دوری از طاغوت مقدم بر ایمان
معروف‌های سیاسی و اجتماعی قرآن می‌فرماید دوری از ستمگران «وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ» (نحل/36) (طاغوت طغیان یاغی گردن کلفت) و این مقدم بر ایمان است. در آیه الکرسی اول طاغوت و بعد ایمان میآید می‌فرماید «فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ» (بقره/256) در جمله توحید اول می‌گوییم «لا إِلهَ» بعد می‌گوییم «إِلاَّ اللَّهُ» یعنی گوش به حرف هیچکس نمی‌دهم جز او قانون هیچکس برای من ارزش ندارد جز قانون او. ستمگر کیست؟ در کشوری مثل افغانستان وقتی گروهی غالب می‌شوند و می‌گویند ما می‌خواهیم حکومت اسلامی پیاده کنیم بعد نگاه می‌کنیم این حکومت اسلامی بر اساس چی؟ حکومت اسلامی بر پا می‌شود ولی اساسش کمک از آمریکاست یعنی «وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ» نیست. اینکه امام(ره) فرمود اسلام آمریکایی همین است یعنی اسلامی که ظاهرش اسلام است اما اسلحه و بودجه‌اش از آمریکا.
روز 13 آبان بخش عظیمی از بچه‌های ما به دست طاغوت(شاه) شهید شدند. تسخیر لانه جاسوسی یکی از تو دهنی زدنهای به آمریکاست که امام(ره) فرمود این انقلاب انقلابیست از انقلاب اول بزرگتر. هر کس که زور می‌گوید نباید گوش به حرفش بدهیم کسی می‌خواهد کس دیگری را بزند اگر شما چوب به او بدهید که بزند در زدن او شریکید، شما هم که کف زدی وتشویق کردی در گناهش شریکی با تماشای خودت گناه او را تائید کردی باز هم در گناه او شریکی کسی می‌خواهد امضای ناحق بزند خودکار به او بدهی در گناهش شریکی برای ظالم دعا بکنی شریکی اگر این مقدار دوست داشته باشی که ظالم زنده باشد و دستش را توی کیسه‌اش بکند پول به شما بدهد بعد بمیرد همین یک دقیقه که راضی باشی ظالم زنده باشد… ولذا در زیارت امام حسین(ع) داریم «فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَکَ وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ ظَلَمَکَ وَ لَعَنَ اللَّهُ أُمَّهً سَمِعَتْ بِذَلِکَ فَرَضِیَتْ بِهِ» (تهذیب‌الأحکام/ج‌6/ص‌113) خدا لعنت کند کسی را که شنید امام حسین(ع) کشته شده «فَرَضِیَتْ بِهِ» ولی راضی شد.
2- طرد نکردن نیروهای خودی از معروف‌هاست
یکی از معروفها نیروهای خودی است گاهی وقتها مثلاً ما به خاطر اینکه 4 زن بد حجاب یا 4 آدم کذایی راضی شوند ما نیروی خودمان را لت و پار می‌کنیم. مکرر در قرآن داریم که به پیغمبر(ص) و پیغمبرهای دیگر می‌گفتند آقا این گداها را دور بیانداز ما یک مشت آدم پولدار حسابی هستیم می‌خواهیم بیاییم در دین تو اما نگاه می‌کنیم دور تو یک مشت آدم گدا هست بخاطر این فقرای گمنام بدبخت ما با این تیپ و پزی که داریم عارمان می‌شود بیاییم. آیه آمده «وَ لا تَطْرُدِ» (انعام/52)، «وَ ما أَنَا بِطارِدِ الْمُؤْمِنینَ» (شعراء/114) آقایان را طرد نکن و من هرگز اینها را طرد نمی‌کنم. بچه‌هایی که توی جبهه بودند، خانواده‌های شهدا، بچه‌های بسیجی، انجمن‌های اسلامی به هر حال ممکن است اینها هم اشتباه بکنند معصوم که نیستند من نمی‌خواهم بگویم بچه حزب الهی‌ها همه کارهایشان درست است اما بالاخره اگر به مملکت هجوم بیاورند آنکه فرار می‌کند این آقاست و آنکه دفاع می‌کند همین بچه‌های حزب الهی هستند اینها نان خالی هم بخورند می‌جنگند آنها جوجه کباب هم بخورند آروغ می‌زنند می‌گویند پپسی‌اش کو؟
3- یکی از معروف‌ها این است که آدم کارهایش رنگ‌الهی داشته باشد
از معروف‌ها اینست که آدم به همه کارهایش رنگ الهی بدهد ما می‌توانیم همه کارهایمان عبادت باشد «صِبْغَهَ اللَّهِ» (بقره/138) یعنی رنگ خدایی. ممکن است به یک سرباز در پادگان بگویند آقا چرا آمدی سربازی؟ والله می‌خواستیم داماد شویم دیدیم کسی زنمان نمی‌شود گفتند معافی داری ما آمدیم سربازی که برویم ازدواج کنیم. به یکی دیگر می‌گویند چرا آمدی سربازی؟ والله ما می‌خواستیم استخدام شویم گفتند معافی داری آمدیم معافی را بگیریم که استخدام بشویم اما هیچکدام از اینها نمی‌تواند رنگ خدایی داشته باشد البته می‌شود از یک طریقی رنگ الهی داشته باشد بگوئیم بله ایشان ازدواج می‌کند که گناه نکند. ایشان می‌رود دنبال کار که گدایی نکند. اما سربازی کارش الهی است که بگوید آقا من می‌خواهم 70 سال در مملکت بخوابم در امنیت زندگی کنم از این 70 سال 2 سال سهم من هست من آمدم تیراندازی یاد بگیرم که مال و جان و مرز و پمپ بنزین و… مملکتم را حفظ کنم. حضرت وقتی می‌خواست جایی بنشیند می‌فرمود قبله کدام طرف است؟ می‌فرمود حالا که بناست من بنشینم به نشستنم رنگ الهی می‌دهم. قرآن می‌فرماید وقتی می‌خواهید خانه بسازید «وَ اجْعَلُوا بُیُوتَکُمْ قِبْلَهً» (یونس/87) رو به قبله بسازید. اگر می‌خواهی برای خانم لباس بخری عید نوروز بخری رنگ الهی ندارد شب غدیر بخری رنگ الهی دارد من که می‌خواهم برای دخترم گوشواره بخرم می‌گویم دختر جان اگر نمازت درست شد برایت گوشواره می‌خرم آنوقت این گوشواره خریدن رنگ الهی دارد و عبادت است. اگر می‌خواهیم گوسفند را بکشیم بگو بسم الله که ذبح، ذبح اسلامی بشود مگر آب به صورتت نمی‌ریزی خوب قصد وضو کن با وضو می‌شوی و وضو هم نور است شب با وضو بخواب که تا صبح ثواب عبادت برای تو بنویسند. بگو درس می‌خوانم برای اینکه خدا تحصیل را دوست دارد نه اینکه برای پز و مدرک درس بخوانی.
4- ضربه زدن به منافع ابرقدرت‌ها از معروف‌‌هاست
ضربه زدن به منافع ابرقدرتها. اینها از معروفهایی است که در جایی پیاده نشد جز در ایران. اول انقلاب رفته بودیم خوزستان دادستان خوزستان پرونده‌ای داشت که وقتی مردم ایران مرگ بر آمریکا گفتند مهره‌های آمریکایی یکی پس از دیگری در می‌رفت یک مهره آمریکایی خوزستان بود چون منطقه نفت خیز بود و نظارت بر تولید و فروش و در جاهای حساس اینها مهره داشتند خبر دادند که ایشان(مهره آمریکایی در خوزستان) از شخصیت‌های مهم آمریکایی است که می‌خواهد برود از طرف شاه دستور دادند چون ایشان مهره آمریکایی است وقتی می‌خواهد برود خیلی تجلیل کنید و این را با مراسم و تشریفات بدرقه کنید استاندار زمان شاه هم تشکیلاتی راه انداخت ضمناً پای هواپیما یک کادو به این آمریکایی دادند کادو چی بود؟ قالی ابریشمی دستباف گران قیمت. آمریکایی هم که می‌خواست برود یک کادو داد و گفت این را به شاه بدهید(اگر پرونده‌اش نبود من قبول نمی‌کردم چون قبول کردنش زور دارد) آمریکایی وقتی می‌خواست برود دستشویی مقداری دستمال کاغذی عوض آب به خودش کشید و بعد مقداری از آن دستمال کاغذی‌ها را گذاشته بود داخل قوطی دورش را کادو پیچیده بود و گفته بود این را به اعلیحضرت بدهید. ایران ذلیل که بعد از 50 سال جنایت وقتی می‌خواهند بروند قالی ابریشمی از شاه می‌گیرند و دستمال کاغذی نجس به شاه می‌دهند این بود سیمای ایران در زمان شاه. 13 آبان دانشجویان پیرو خط امام(ره) لانه جاسوسی را گرفتند مهره‌های درشت آمریکایی مثل گربه و موش شدند این ضربه زدن به منافع ابرقدرتها یک ارزش است.
پیغمبر(ص) در جنگ بدر مال التجاره ابوسفیان را مصادره کرد. من در مشهد رفتم مسجد یک آیت الله نماز بخوانم دیدم همه مقدس و نماز شب خوان اما نماز که تمام شد همینطور می‌نشینند ذکر می‌گویند اصلاً مرگ بر آمریکا توی مسجدشان گفته نمی‌شود گفتم آقا شما که دین دارید قرآن هم می‌فرماید امر به معروف کنید یکی از معروفها تحقیر آمریکاست. ذکر حضرت زهرا(علیها السلام) را باید گفت امام صادق(ع) فرمود ذکر حضرت زهرا(علیها السلام) ثواب هزار رکعت نماز مستحبی دارد. تعقیب می‌خوانیم اما این مرگ بر آمریکا را باید گفت اگر نگوئید این آیه زمین می‌ماند «لِیَغیظَ بِهِمُ الْکُفَّارَ» (فتح/29) کاری کنید کفار از شما غیظ کنند. شما اگر دو لیتر در نماز شب گریه کنید آمریکا غیظ‌اش نمی‌گیرد اما اگر دو رکعت نماز بی گریه بخوانی و بگویی مرگ بر آمریکا، آمریکا ناراحت می‌شود. مسجد‌هایی که مرگ بر آمریکا نمی‌گویند لنگند چون به این آیه عمل نمی‌کنند. یک وقت خیال نکنند مقدسینند آخر متأسفانه آدم‌هایی که کله‌شان کذا، می‌گویند نه اینها آدمهای مقدسی هستند آدم مقدس امام(ره) بود که 80 سال نماز شب خواند بعد فرمود آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند، رئیس جمهور آمریکا پست ترین افراد نزد من است. این مقدس است. این آیه روز قیامت یقه بعضی را خواهد گرفت می‌گوید خوب بودی، سهم امام دادی، خمس دادی، انگشتر عقیق داشتی، غسل جمعه، کربلا و مکه رفتی، دعا، مفاتیح همه عبادات را کردی اما تو لنگی چون به این آیه عمل نکردی مرگ بر آمریکا باید در مساجد باشد محکم هم باشد «وَ اذْکُرُوا اللَّهَ کَثیراً» (انفال/45) قرآن بارها گفته زیاد یاد خدا کنید در تفسیر «وَ اذْکُرُوا اللَّهَ کَثیراً» می‌گوید زیاد یاد خدا کردن همین تسبیحات حضرت زهرا(س) است.
ضربه زدن به منافع ابرقدرتها. آقا وقتی گفتند در آمد این نوشابه به جیب وهابیی‌ها است تحریم. میرزای شیرازی فرمود امروز استعمال و استفاده تنباکو حرام است با این فتوا انگلیس چنان سیلی خورد چون درآمد تنباکو در آن زمان مال انگلیسی‌ها بود. اگر خون امام(ره) را می‌ریختند اقیانوس اطلس از آب اقیانوس اطلس آمپول درست می‌کردند به همه رهبران بی غیرت یک آمپول غیرت می‌زدند همه غیرت دار می‌شدند می‌گفتم «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم» امسال حجاج ایرانی اجناس خارجی را نخرند چنان آمریکا سیلی می‌خورد الآن چهل متری مسجد الحرام فیلم اوشین است به زبان عربی دوبله کرده‌اند. جایی که حضرت زهرا(س) متولد شد خبر ندارند اما از اوشین خبر دارند این سقوط یک نظام است که از خودش اطلاع نداشته باشد. خالی شدن از هویتش است.
گاهی وقتها انسان از خودش هم خالی می‌شود به آرایشگاهی می‌رود و می‌گوید آقا زلف هایم را این رقمی درست کن حالیش هم نیست که این رقمی چطور است به آینه هم نگاه نمی‌کند که ببیند زشت است یا مقبول فقط میخواهد یک کار نو بکند. یکی از راه‌های ضربه زدن اینست که ما کلمات اینها را به کار نبریم مرسی یعنی چه؟ متشکرم. کمبود داری عقده داری؟ به خودت اطمینان نداری؟ دین نداری؟ الفاظ نداریم؟ ادبیات نداریم؟
5- تعصب نابجا بد است
ما هم دین داریم هم غیرت داریم هم تعصب داریم و تعصب هم باید داشته باشیم آدم بی تعصب سیب زمینی است گفته‌اند که تعصب نابجا نداشته باش وگرنه آدم باید راجع به هر چیزی تعصب داشته باشد تعصب نابجا مثل اینکه بگویم چون قرائتی مال کاشان است حتماً هر شب جمعه یک کلمه کاشان بگویم. امام(ره) در هر پیامش یک کلمه خمین بگوید این تعصب است روی نژادش، محله‌اش، زبانش، مدرسه‌اش. روی حرفش اینها تعصبات منفی است اما بنده یک حرف منطقی دارم روی حرف منطقی خودم ایستاده‌ام روی حرف منطقی‌ام جان می‌دهم، پول می‌دهم، فدا می‌شوم این تعصب خوب است امام حسین(ع) فرمود من زیر بار زور نمی‌روم. خوب تعصب نداشته باش یک بله بگو نه من نمی‌گویم و روی حرفم هم تعصب دارم. یکی از امام جمعه‌های محترم زمان شاه زندان بود این را با یک چپی مارکسیسم توی یک اتاقش کردند(ما کمونیست‌ها را نجس می‌دانیم یعنی اگر زنی شوهرش کمونیست شد حرام است زنش بشود فوری باید از خانه بیرون بیاید) به این کمونیست گفتم یک سوال بپرسم قبل از اینکه چای و نهار بیاورند آدم روی عقیده‌اش بایستد بهتر است یا سازش کند؟ گفت نه مرد آنست که روی عقیده‌اش بایستد گفتم قبول داری گفت بله گفتم پس عقیده‌ی من اینست که تو چپی هستی نجسی دست‌تر نمی‌شود روی تو گذاشت و نمی‌شود با تو هم غذا شد بنابراین وقتی غذا آوردند کاسه من از تو جدا. حالا تعصب نداشته باش این حرفها چیه؟ من تعصب دارم. اول انقلاب یک مشت از این لیبرال‌ها گفتند برنامه‌های قضائی که می‌گویند چهار انگشت دزد را ببرید البته با 26 شرط گفتند این گونه قوانین نه می‌شود اجرا کرد و نه به صلاح است که اجرا شود در مقابل شهید بهشتی فرمود ما باید مو به مو به قوانین اسلامی عمل کنیم هر چه می‌خواهند بگویند، بگویند. هر چه رادیو‌های دنیا به امام(ره) جسارت کردند امام(ره) عزیزتر می‌شد الان مرده امام خمینی(ره) از زنده کارتر و ریگان شرفش بیشتر است.
6- عزت دست خداست
سلامی که به قبر امام(ره) می‌کنند چند صد برابر سلام‌هایی است که به شکل ریگان و کارتر می‌کنند. خاک او از کله او شرفش بیشتر است چون روی کله او گل نمی‌گذارند اما روی خاک او گل می‌گذارند عزت دست خداست «فَإِنَّ الْعِزَّهَ لِلَّهِ جَمیعاً» (نساء/139) اینطور نیست که اگر مهریه‌ات زیاد شد خانم عزیزی هستی، اگر دامادت چنین بود عزیز می‌شوی. تنها کشوری که از اسرائیل حمایت می‌کند آمریکاست به دست عمال آمریکا صد جوان مسلمان در فلسطین کشته شد آنوقت شما در نماز شب گریه می‌کنی مرگ بر آمریکا نمی‌گویی؟ بعضی‌ها می‌گویند توی دلمان می‌گوییم پس نماز را هم زیر لحاف بخوان! من رفتم خانه یک شخصیتی صبح بلند شدم اذان بگویم بلند شد و گفت خدا اجرت بدهد خوب کردی اذان گفتی من هم می‌خواهم بگویم رویم نمی‌شود گفتم زیر لحاف بگو رویم نمی‌شود یعنی چه؟ اگر مردم زیر لحاف می‌گفتند مرگ بر شاه، شاه که نمی‌رفت.
7- یکی از موارد مصرف زکات آباد کردن مساجد است
یکی از معروفها جذب دلهای دیگران است در قرآن آیه‌ای داریم که می‌گوید از مردم زکات بگیر زکات بر 9 چیز است گندم و جو، گاو، گوسفند، شتر، خرما، کشمش، طلا، نقره. مقام محترم ریاست جمهوری رفتند توی ابهر سخنرانی کنند چون ابهر محل انگور بود 24 رقم انگور جلوی دستش گذاشته بودند آقایانی که انگور دارند کشمش‌اش خمس ندارد؟ زکات ندارد؟ ما حدود 200 هزار مسجد داریم مقام معظم رهبری ارومیه که رفته بودند حدود بالای 1000 مسجد بی روحانی داشتیم حالا آدم می‌فهمد چرا این دو تا با هم جمع شد. قرآن همه‌اش گفته «یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاهَ» (مائده/55) نماز و زکات با هم است چون نماز خرج دارد یکی از موارد مصارف زکات اینست که مردم زکاتشان را جمع کنند و مسجد محله‌شان را آباد کنند کما اینکه با پول زکات درمانگاه بسازند راه بسازند، لوله کشی کنند، دختر جهازیه بدهند و امثال اینها.
8- یکی از مصارف زکات جذب دلهای دیگران است
یکی از مصارف زکات اینست که آنرا به آدمهای ضعیف بدهیم آدمهای ضعیفی هستند «وَ الْمُؤَلَّفَهِ قُلُوبُهُمْ» (توبه/60) آدمهای ضعیفی که اگر شکمشان سیر شد طرفداری می‌کنند. چون ما یک مشت آدم حزب اللهی داریم که اگر تکه تکه‌اش بکنی مثل آینه می‌ماند آینه را اگر شکستی خورده هایش را برداشتی باز هم می‌گوید اینجایت سیاه است یعنی تکه تکه‌اش کنی باز هم دست از حرفش بر نمی‌دارد بعضی مومنین مثل آینه‌اند «الْمُؤْمِنُ مِرْآه الْمُؤْمِن» (مستدرک الوسائل/ ج9/ ص 49) بعضی آدمها هم هستند هر کاری بکنی مسلمان نمی‌شوند هر چه می‌گویی جمهوری اسلامی در این 10 الی 15 سالی که جنگ داشت چند برابر دودمان پهلوی برای نظام کار کرد می‌گوید همه را قبول دارم اتوبان، پل، مدرسه و آب و… اما باز هم نظام را قبول ندارد خوب اینها آدمهای لجبازی هستند درست مثل آدمهایی که از همه الطاف خداوند استفاده می‌کند گردنش پهلوی هر کس و ناکسی خم می‌شود ولی در برابر خدا رکوع نمی‌کند یک مشت آدمها هم بینابین هستند که اگر به وضع مادیشان رسیدی کار می‌کنند قرآن هم می‌گوید یک مشت آدم شکمو داریم «فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هذَا الْبَیْتِ» (قریش/3) عبادت کنید چرا «الَّذی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ» (قریش/4) به تو نان دادم آب دادم امنیت دادم پس عبادت کن مثل اینکه آدم به بچه بگوید بابا خوب است شکلات خرید، جوراب خرید، دوچرخه خرید یعنی چه که فهمش کم است نمی‌شود به او گفت بابا خوب است برای اینکه باباست مادر خوبست برای اینکه مادر است باید گفت بابا خوب است برای اینکه کفش و کلاه خرید. خداوند به بعضی‌ها که می‌گوید عبادت کن آخرش به کفش و کلاه می‌چسبد یعنی شما معرفتتان در حدی نیست که که «فَاذْکُرُونی‌ أَذْکُرْکُمْ» (بقره/152) یاد خدا لذت دارد عشق به خدا لذت دارد مردم درجه بندی‌اند.
9- یکی از معروف‌ها آزاد کردن زندانیان بدهکار
یکی از معروف‌ها آزاد کردن زندانیان بدهکار است در اینجا چند سوال است 1- اگر کسی بدهکار می‌شود او را باید زندانی کرد؟ قرآن می‌فرماید «فَنَظِرَهٌ إِلى‌ مَیْسَرَهٍ» (بقره/280) یعنی اگر کسی پول ندارد حق نداری او را زندانی کنی باید صبر کنی تا پولدار شود 2- می‌شود آدم پول داشته باشد و به مردم ندهد؟ اگر جدی مطالبه کنید اسلام اجازه نمی‌دهد که من نماز را بشکنم پول مردم را بدهم بعد بگویم الله اگر کسی پول مردم را دارد و مخصوصاً نمی‌دهد حدیث داریم که خداوند هر شب که می‌خوابد گناه دزد برای او می‌نویسد. حالا یک عده به خاطر بدهی زندان هستند قرآن می‌فرماید «وَ فِی الرِّقابِ وَ الْغارِمینَ وَ فی‌ سَبیلِ اللَّهِ وَ ابْنِ السَّبیلِ» (توبه/60) استاندار فارس می‌گفت اگر مردم زکات بدهند حدود 5 میلیارد تومان پول زکات استان فارس است و با این پول صدها زندانی را می‌شود از زندان آزاد کرد هزاران دختر را می‌شود جهازیه داد. ما باید زکات را احیاء کنیم احیاء معروف یعنی احیاء زکات. از زکات چه کنیم «وَ فِی الرِّقابِ» برده‌ها را بخرید و آزاد کنید «وَ الْغارِمینَ» بدهکارهای گرفتار را آزاد کنید «وَ ابْنِ السَّبیلِ» آنکه در جاده مانده و گرفتار است پول بده و نجاتش بده.
10- ارج نهادن به بزرگترها از معروف‌هاست
7- یکی دیگر از معروفها ارج نهادن به قدیمی‌ها. در جامعه ما متأسفانه پیرها دارند تحقیر می‌شوند توی اتوبوس جوانها همینطور سیخ نشسته‌اند و پیرها سر پا هستند. خوب پیر وارد شده احترام کن و بلند شو ریشش در راه اسلام سفید شده «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ أُولئِکَ الْمُقَرَّبُونَ» (واقعه/11-10). یک مقام والایی برادر بزرگی داشت ایشان هر جا می‌رفت خیلی از او تجلیل می‌شد از او سوال کردند در این سفرها برادرت را هم با خودت ببر گفت داداش من سنش از من بیشتر است احترامش بر من واجب است منتهی مردم چون داداش مرا کم می‌شناسند وقتی من وارد شدم دست من را می‌بوسند به من احترام می‌کنند و من هم می‌ترسم داداشم تحقیر بشود و لذا او را با خودم نمی‌برم.
امام(ره) وقتی می‌خواست از هواپیما بیرون بیاید اخوی بزرگشان که آمد ببینید امام(ره) چگونه با ایشان برخورد کرد برادر بزرگ مثل پدر می‌ماند آنکه سابقه‌اش بیشتر است خیلی مهم است در زورخانه این هست. شوفرها چند خوبی دارند که مثلاً در تاجرها نیست. ما خوب است یک کتاب بنویسیم خوبیهای صنفی. توی دهاتی‌ها یک خوبی‌هایی هست که توی شهری‌ها نیست در هر صنفی یک خوبی خاصی هست. در شرح حال یکی از علما نوشته‌اند که رسید به یک قبرستان غیر مسلمانها و پیاده شد گفتند چرا پیاده شدی؟ فرمود این قبرستان مال یهودی هاست اما در این قبرستان یهودی‌ها یک یهودی بود که استاد من بوده من به احترام استاد یهودی پیاده شدم.
سه چیز بوسیدنی است 1- دست معلم 2- در کلاس 3- کتاب. در پیش نماز گفته‌اند که اگر دو نفر تقوا و علمشان یک جوری است هر کدام ریش سفیدند او پیش نماز بشود گاهی بچه‌ها تحصیلات دارند پدر و مادر تحصیلاتشان پائین است اولاً دیپلم که سواد نیست دیپلم الان مثل پیراهن است که نداشتنش آبروریزی است و داشتنش هم پز ندارد تازه پدر و مادر نان مفت به تو داد تا دیپلم گرفتی.
زمان شاه یک مسجد رفتم دیدم پر از جوان است فهمیدم پیش نمازش یک هنری دارد چند خودنویس می‌خرد می‌رود توی دبیرستان به شاگرد اولها در ریاضی، دینی، شیمی، بهترین صدا در اذان و… یک خودنویس می‌دهد و تا آخر سال مسجدش پر از جوان است یک آقای دیگری سال به سال سر به دبیرستان نمی‌زند در عوض منار را کاشی کاری می‌کند یعنی عوض اینکه پول خرج مخ کند خرج آجر می‌کند و لذا مسجدش خلوت است. ما در بعضی جاها خیلی رشد کرده‌ایم و حتی جهش داشته‌ایم اما یک جاهایی هم یادمان رفته. بالاخره بعد از 17 سال اولین اجلاس زکات در اهواز شروع شده شهرهایی که گندم و جو و کشمش و اینها دارند بنا شده که برای آنها یک برنامه ریزی اساسی بشود و دولت کریمه هم برای احیاء زکات حرکت خوبی کرده که ما باید هم از مردم و هم از دولت تشکر کنیم.

«و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته»