نگاهی به سوره نصر (2)
موضوع: نگاهی به سوره نصر(2)
تاریخ پخش: 01/07/86
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
سرسفرهی قرآن هستیم رمضان 86در استان یزد بحثها ضبط میشود با هم این سورهای که مینویسم سورهی اذا جا ء نصرالله این برادر عزیزمان با صوت قشنگ میخواند وشما هم زمزمه کنید آنهایی هم که پا تلویزیون هستند همه با هم دهانمان را با قرآن متبرک کنیم.
پیغمبر ما چهل سالگی به پیغمبری رسید سه سال مخفیانه تبلیغ کرد شد چهل و سه سال بعد از سه سال آیه آمد «فَاصْدَعْ بِمَا تُؤْمَرُ» (حجر/94) دیگر مخفیانه نه علنی دعوتت را اظهار کن ده سال دیگر هم در مکه ماند علنی تبلیغ کرد شد پنجاه و سه سال فشار کفار بر مومنین باعث شد که اینها هجرت کردند به مدینه وقتی وارد مدینه شدند بعد از هشت سال که گذشت درمدینه یک حکومت اسلامی تشکیل داد
1- نصرت به دست خداست
رفتند ومکه را فتح کردند این آیه برای فتح مکه است آیه چه میگوید «إِذَا جَاءَ…» وقتی آمد «نَصْرُ اللَّهِ» (نصر/1) «نصر» نصرت یعنی وقتی قدرت خدا آمد میگوید «نَصْرُ اللَّهِ» نمیگوید: «اذا نصرتم» نمیگوید وقتی شما پیروز شدید پیروزی از طرف خدا آمد این پیامش این است که هر کس هر چیز دارد از خدا بداند در جلسهی قبل هم مقداری در این زمینه صحبت کردم حالا در اینجا میخواهیم نصرت خدا را برای شما یک نمونهای را بگوییم خدا چه کسانی را نصرت میکند در سورهی روم آیهی 5 داریم «بِنَصْرِ اللَّهِ یَنصُرُ مَنْ یَشَاءُ» (روم/5) «بِنَصْرِ اللَّهِ یَنصُرُ مَنْ یَشَاءُ» یعنی خداوند با قدرتش قدرت میدهد پیروزی میدهد هر کس را که بخواهد من یک مسأ لهی اعتقادی اینجا مطرح کنم خیلی هم مهم است در قرآن کلمهی من یشاء خیلی داریم من یشاء یعنی کسی را که خدا میخواهد «من یشاء» مثلا میگوییم: «وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ» به هر کس تو بخواهی عزت میدهی «تُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ» هرکسی را بخواهی ذلیل میکنی «تُؤْتِی الْمُلْکَ مَنْ تَشَاءُ» (آلعمران/26) ملک را به هرکس که بخواهی میدهی درقرآن کلمهی «مَنْ تَشَاءُ» «مَنْ یشاء» زیاد است یعنی هر کسی را که خدا بخواهد اینجا کسی ممکن است بگویید حالا چطور خدا برای او خواست برای ما نخواست میگویم خدا خواسته او را خوشگل کرده او را پولدار کرده اورا تیز هوشش کرده است همهی اینها زیر دست خدا است خودش هم د ر قرآن میگویدهمهی اینها زیر دست خودم است.
2- مشیت و خواست الهی بر اساس علم و حکمت
اینکه قرآن میگوید «مَنْ یَشَاءُ یَشَاءُ» را مثلا میگوید: «یَهْدِی بِهِ مَنْ یَشَاءُ» (انعام/88) هر کسی را بخواهد هدایت میکند «یُضِلُّ مَنْ یَشَاءُ» (رعد/27) هر کسی را بخواهد گمراهش میکند اینها یک سری آیات داریم که هدایت دست خودش است ذلت دست خودش است عزت دست خودش است حکومت دست خودش است این «مَنْ یَشَاءُ» یعنی دست خودش است این «مَنْ یَشَاءُ» یعنی دست خودش است دست خودش است تمام شد ولذا بعضی از آنهایی که ریگی در کفش هایشان است گفتندپس ما کارهای نیستیم همه کاره اوست به قول چیز میگویند جبری اما جواب ما میگوییم خدا گفته هر کس را که بخواهد منتهی میدانی چه کسانی را میخواهد، «بِنَصْرِ اللَّهِ یَنصُرُ مَنْ یَشَاءُ» (روم/5) منتهی گفته یشاء میدانی کیست من یشاء به تو بگویم کیست «وَکَانَ حَقًّا عَلَیْنَا» (روم/47) برما واجب است «نَصْرُ الْمُؤْمِنِینَ» (روم/47) درست است ما هر کس را که بخواهیم ولی ما هر کسی را نمیخواهیم فقط مومنین را میخواهد اگر کسی ایمان آورد آن کسی که ایمان آورد آن وقت میشود جز من یشاء ما مثلا داریم خدا هر کسی را بخواهد عزیز میکند هر کسی را بخواهد ذلیل میکند منتهی میگوید: «منْ تَوَاضَعَ لِلَّهِ رَفَعَهُ اللَّهُ» (الکافی/ج2/ص122) اگر کسی تواضع کند گردنش را پیش مردم خم کند دست مادر و پدرش را ببوسد، احترام به کوچکترها و بزرگترها بگذارد آنوقت این عزیز میشود. عزت دست خداست ولی از راه تواضع، نصرت دست خداست دست خودش است. منتهی نصرالمومنین…
بگذارید یک مثال بزنم دزد میآید خانهی شما طبقهی پایین حالا سرداب زیر زمین طبقهی پایین شما نگاه میکنید میگویید دزد رفت در خانه تا رفت در خانه در را قفل میکنی در را با قفل میبندی زنگ میزنی به پلیس پلیس میآید و دزد میگوید که این دست خودش است این در را روی من قفل کرد میگویم بله من در را روی تو قفل کردم منتهی چون با پای خودت آمدی من هم در را رویت قفل کردم خدا در را قفل میکند ولذا در قرآن آیاتی داریم طبع یعنی خدا مهر زدکه این بدبخت بشود «خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ» (بقره/7) ختم یعنی ختم مهر زد خدا در را قفل میکند منتهی خدا الکی در را روی کسی قفل نمیکند کسی که با پای خودش آمد دزدی کرد مثل اینکه مثلا میگوییم بازاریها به هر کس بخواهند نسیه میدهند به هر کس بخواهند نسیه نمیدهند. میگوییم بله ولی بازاریها خل که نیستند عاقل هستند به آدمهای خوش حساب نسیه میدهند، به آدمهای بد حساب نسیه نمیدهند بازاری به هر کس بخواهد نسیه میدهد به هر کس بخواهد نسیه نمیدهد منتهی دل بازاری که به میل خودش نسیه میدهد نسیه نمیدهد این دادن نسیه و ندادنش مربوط است به عملکرد مشتری است خوش حساب باشی یک مثلی است میگویند آدم خوش حساب شریک مال مردم است یعنی تو خوش حساب باش همهی مردم به تو نسیه میدهند پس ببینید من یشاء خدا مثل من یشاء بازاری هاست بلا تشبیه بازاریها به هر کسی که بخواهند نسیه میدهند به هر کس که بخواهند نسیه نمیدهند منتهی بازاریها الکی نمیدهند
خدا هم الکی نمیدهد «من یشاء» حق من است دیگر چه کسی؟ خدا میفرماید: میخواهی یاریت کنم بسم الله «إِنْ تَنصُرُوا اللَّهَ یَنصُرْکُمْ» (محمد/7) اگر میخواهی «یَنصُرْکُمْ» تو هم «تَنصُرُوا» نزن تو سرت که چرا مالم سوخت خمس ندادی شوخی هم با کسی نداریم پنجاه میلیون به تو دادهاند ده میلیونش خمس میشود مال فقرا بود ندادی مال دین بود ندادی ده میلیونت را ندادی بیست میلیونت را کسی خورد بزن تو سر خودت.
3- رابطه متقابل میان انسان و خداوند
یک طرفی که نمیشود… دو طرفه است. «تَنصُرُوا اللَّهَ یَنصُرْکُمْ» خدا را کمک کنید خدا کمکتان کند چقدر ما آدم داریم درخانه اش اتاق خالی دارد و چقدر جوان داریم خودش رابه آب و آتش میزند برای یک اتاق خالی حدیث داریم کسانی که یک اتاق خالی دارند میتوانند گرهی را باز کنند نمیدهند به کسی خدا روز قیامت میگوید فرشتهها ببنید این دردنیا دو،سه متر زمین داشت به کسی نداد این همه زمین داشت حالا دو تا پنجاه متر میدادی به دو تا جوان تو که داشتی ندادی خدا روز قیامت تو را از آنجا محرومت میکند بده و بستان است پس ببنید کلمات من یشاء بر گردیم به بحثمان در قرآن داریم هر کسی را بخواهد و لی خداوند حکیم است الکی نمیخواهد کسانی که در اینجا مسکن میدهند درآنجا مسکن میگیرند کسانی که اینجا بخل میکنند در آنجا محروم میشوند اصلا تعبیرات مثل هم است مثلا اینجا در قرآن داریم مجرمان به پیغمبران میگفتند بگویی یا نگویی فرق نمیکند ما گوش به حرف شما نمیدهیم آیه این است «سَوَاءٌ عَلَیْنَا أَوَعَظْتَام لَمْ تَکُنْ مِنْ الْوَاعِظِینَ» (شعراء/136) موعظه بکنید یا نکنید ما گو ش بده نیستیم آن وقت روز قیامت آنها در جهنم هی جیغ میزنند آخرش میگویند فایدهای ندارد جپغ بزنیم یا نزنیم فرقی نمیکند کسانی که اینجا به پیغمبران میگفتند بگویید یا نگویید یک جور است آنجا هم میگویند جیغ بزنید یا نزنید یک جور است ذاغوا، اذاغ تنصر ینصر، استجیبوا استجب، خوش حساب بهت میدهند پس این جهت را باید داشته باشیم که خدا الکی چیزی به کسی نمیدهد ممکن است خودت هم آدم خوبی نباشی یا بنده هر چه نگاه کند به چه دلیلی خدا این همه به من داده ولی باید ببینیم پدرو مادرمان چه آب خنکی به دست چه تشنهای دادهاند چون یک آیه داریم در قرآن «و کان ابوهما صالحا» گاهی خود طرف هم کاری نکرده اما پدر و مادرش یک کارخیری کردند و فرصت نشده از دنیا رفتهاند خدا مزد آن کارخیر پدر را داده به بچه اش امرو ز شما میآیید بروید میبینی یک بچه وسط خیابان دارد میرود دلت میریزد پیاده میشوی بچه را میبری کنار پیاده رو به شما میگویند آقا به شما چه مگر نوکر مردمی میگوید آقا بگذارید رحم کنیم به مردم امروز بچه مردم را از این که به ماشین و موتو ر بخورد نجات دادی بعد از ده سال بیست سال همین خدمتی که تو امروز کردی یک کسی همین خدمت را به نسل خودت خواهد کرد. هیچ خیری محو نمیشود «فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقَالَ» (زلزله/7)
4- جلوههای نصرت و امداد الهی در قرآن
برویم سراغ بحثمان اذا جاء… اینجا که میگوید اذا جاء نصرالله نصرت خدا میآید بیان کرده نصرت خدا چیست میگوید میدانی نصرت خدا چیست نصرت خدا این است که یدخلون فی دین الله افواجا یعنی فوج فوج مردم میآیند مسلمان میشوند نصرت خدا این است در آیات دیگر جلوههایی از نصرت خدا است مثلا نصرتهای خدا جلوهها یی از نصرت خدا 1- در سوره انفال یکی از جلوههای نصرت خدا این است که خدا وقتی میخواهد به کسی کمک کند دلها را به هم مهربان میکند ببین امام را خدا یاری کرد در ایران ما خیلی طایفه داریم کرد و لرو ترک و عرب و بلوچ و فارس و… سلیقههای مختلف داریم شیعه داریم سنی داریم زن و مرد و سلیقههای سیاسی اصلا خدا یکی از امدادهایی که جاء نصرالله و الفتح نصرت خدانسبت به امام خمینی این بود که همه دلها را به هم مهربان کرد یعنی هیچ کس نگفت امام خمینی مال آن است همه میگفتند مال خودمان است دانشجو و طلبه و حوزه و دانشگاه و.. همه میگفتند مال ماست این وحدت یک نصرت الهی است با پو ل هم نمیشود یک آیه داریم که پیغمبراگر همه بودجههای کره زمین را خرج کنی تو نمیتوانی با پول دلها را به هم مهربان کنی «لَوْ أَنْفَقْتَ … ما أَلَّفْتَ بَیْنَ قُلُوبِهِمْ» (انفال/63) یعنی الفت داد میگوید «لَوْ أَنْفَقْتَ» یعنی اگر انفاق میکردی خرج میکردی «ما فِی الْأَرْضِ جَمیعاً» اگر تمام بودجه کره زمین را خرج نزدیک کردن دلها میکردی نمیشود خدا دلها را به هم مهربان کرد ما داریم عروس و دامادهایی که عروس پولدار و جهیزیه دار و داماد پولدار اما خدا دلهایشان را به هم جوش نداده و آدم داریم که هم عروس وضع مالی اش خوب نیست هم داماد وضع مالی اش خو ب نیست اما قربان هم میروند پس «ما أَلَّفْتَ بَیْنَ قُلُوبِهِمْ» دلها دست خداست یک مثلی است من این را برای طلبهها گفتهام مثلی که معروف است درایران میگوید کدخدا را ببین ده را بچاپ قرآن میگوید که خدا را ببین دل را بچاپ این اتحاد ملی انسجام اسلامی ما باید به سمت این برویم که از خدابخواهیم دلها را جوش بدهد دلها را اگر خدا جو ش داد خداهم اگر یک چیزی را جو ش داد دیگر وا نمیآید مثل دم طاووس بارها گفتهام دم طاووس را چو ن خدا رنگ کرده هر کاری هم کنید دیگر پاک نمیشود بگیری اما این تخم مرغها یی که ما رنگ میکنیم با یک ذره آب پاک میشود یعنی اگر خدا دل را جو ش بدهد چنان جو ش میدهد که بتون آرمهای است یک دعا میکنم خدایا در مقابل این همه کینه و دشمنی که کفار نسبت به ما دارندهمه مسلمانان را دلهایشان را به هم متحد بفرما دلها دست توست یکی از جلوهها الفت است.
یکی از جلوهها استجابت دعاست درقرآن صدو چهارده سوره داریم یکی از سورهها سوره انبیاست در سوره انبیا تار یخ چند پیغمبر را نقل کرده که دعا کرده همه اش میگوید فاستجبنا له در هیچ سو رهای در قرآن مانند سو ره انبیا فاستجاب در آن نیست بیشترین فاستجاب در سو ره انبیاست فلان پیغمبر دعا کرد فاستجاب یکی از جلوههای نصرت خدا استجابت دعاست
یکی از جلوههای خداوند معجزه و استدلال است ارسلنا رسلنا بالبینات یعنی ما پیغمبران را با معجزه منطق به آنها دادیم گاهی یک کسی منطق دارد واین هم خودش یک قدرت است نصرت خدایی است یک کسی بتواند منطق قوی داشته باشد.
مثلا درباره فرشته داریم «وَأَیَّدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا» (توبه/40) جنود جند است جند یعنی لشگر «بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا» لشگرهایی که با چشم دیده نمیشود خدا شما را در جبهه با لشگریان ندیدنی کمک کرد بجنود لم تروها یعنی امدا د با فرشته این یکی ا ز نصرت هاست «إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ» یدخلون فی دین الله افواجا ست و لی نصرتهای خدا یکی از جلوه هایش امدادهایست از طریق فرشته ها
یکی ایجاد رعب در میان دشمن است گاهی دشمن میترسد امام در زندان بود شاه بیرون زندان بود شاه با همه قوای مسلحی که داشت و همه قدرتها یی که داشت از امام که تنها در یک اتاق بود میترسید «وَقَذَفَ فِی قُلُوبِهِمْ الرُّعْبَ» (احزاب/26) رعب یعنی ترس همین که خداوند تر س در دل طرف میاندازد یکی از امدادهای غیبی است طرف میترسد پس ببینید ترس در دل دشمن امداد غیبی است دلها به هم مهربان میشود امداد غیبی است فرشتهها امداد غیبی است یدخلون فی دین الله افواجا یک نصرت است خنثی کردن توطئهها هر چه نقشه میکشند یک چیزی دیگر درمیاید «وَأَنَّ اللَّهَ مُوهِنُ کَیْدِ الْکَافِرِینَ» (انفال/18) کید یعنی توطئه و خدعه و حیله موهن یعنی آب میکند خنثی میکند خداوند حیله دشمنان را نقشه شان را نقش بر آب میکند خدا قول داده «مُوهِنُ کَیْدِ الْکَافِرِینَ» هر چه نقشه میکشید بر عکس میشود شاه گفت احدی عکس امام را چاپ نکند و هیچ مرجع تقلیدی در تاریخ به اندازه امام عکسش چاپ نشد برادران یوسف گفتند یوسف نباشد ولی خدا گفت یوسف باشد زلیخا درها را بست که عشقی که به یوسف دارد هیچ کس نفهمد هیچ قصهای چون عشق زلیخا به یوسف لو نرفت یعنی آن که همه درها را بست تا هیچ کس نفهمد همه فهمیدند هیچ کس عکسش را چا پ نکند همه چاپ کردند «وَأَنَّ اللَّهَ مُوهِنُ کَیْدِ الْکَافِرِینَ…» اینها نصرتهای الهی است.
5- خنثی شدن توطئههای دشمنان به دست خداوند
یکی توسعه فکر و فرهنگ و پیروان این هم یکی از نصرت هاست جلوههای نصرت را میخواهم بگویم جلوههای نصر ت 1- جوش دادن دلها با پو ل نمیشود 2- امدادهای غیبی فرشته 3- ترس در دل دشمن 4- خنثی کردن تو طئه دشمن اینها همه بودهاند اینها که جوان هستند ممکن است نوجوا نها اینها را کم دیده باشند ولی آدمهای بزرگسا ل و میانسال نمونههای این را دیدهاند از او ل انقلاب تا حالا آمریکا سال به سال در دنیا ضایع تر میشود و جمهو ری اسلامی رو ز به رو ز در دنیا عزیزتر میشود آمریکا همه چیز داشت و حتی تهدید میکرد ما را رئیس جمهورش آمد گفت ما روابط اقتصادی را با ایران قطع میکنیم به هر کشوری گفته بود رنگش پریده بود منتهی این امام بود که گفت کارتر اگر در عمرش یک حرف حسابی زده همین بوده ما ا ز خدا میخواهیم تو رابطه ات را با ما قطع کنی تو اصلا رابطهای با ما نداری رابطه تو با ما را بطه گرگ با گوسفند است تو چه خیری به ما دادی ایران نفت و گاز نداشته باشد بگوییم از قحطی مردیم شما هیچی به ما نمیفرستید ما که شما را میشناسیم بنابراین ایجاد رعب خودش یک نعمتی است
6- نا امید نشدن از نصرت الهی
نصرتهای الهی گاهی ممکن است طول بکشد داریم که آیه آخر سو ره یوسف «حَتَّى إِذَا اسْتَیْئَسَ الرُّسُلُ» (یوسف/110) گاهی کاربه جایی میرسید که پیغمبران هم دیگر به بن بست میرسیدند پیغمبر هم میگفت خدایا «متی نصرک» کی کی در جنگ احد بود پیغمبر گفت خدایا چند تا مسلمان بیشتر نیستند اگر اینها شکست بخورند دیگر تو در زمین عبادت نمیشوی همین چهار نفر هستند که عبادت تو را میکنند یعنی گاهی نصرت دیر میشود یعنی فردا نگوئید که آقای قرائتی گفت خدا کمک میکند خوب ما گاهی وقتها زود از خدا چیزی میخواهیم مثلا پا میشویم دو رکعت نماز شب میخوانیم یک دعایی ذکری میکنیم بعد این آستینها را تکان میدهیم میگوئیم چرا فرشتهها از آستین نمیریزند مثلا یک سوره قرآن میخواند میخوابد میگوید خدایا من امشب یک سوره قرآن خواندم صدوبیست و چها ر هزا ر پیغمبر امشب میآیند خواب من حالا یک امام زاده هم نمیگوئیم همه انبیاء امشب بیایند خواب ما
7- تحمل سختیها تا رسیدن نصرت الهی
معنای نصرت این نیست که انسان درد نبرد اگر به یک مادری گفتند بچه دار میشوی معنی اش این نیست که بچه دار میشوی بدون درد زائیدن هم بچه دار میشوی هم درد زائیدن سرجایش هست اگر گفتند امام زمان ظهو رمی کند دنیا پر از عدل و داد میشود معنی اش این نیست که امام زمان ظهو رمی کند و هیچ کسی هیچ غصه ای نمیخورد آنقدر امام زمان ممکن بیاید تحولاتی در افراد پیدا شود اموالی مصادره شود اموال حرام خیلی جابه جا شود ولی اگر گفتهاند «یَمْلَأُ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا» (مستدرک/ج12/ص283) خلاصه آمدن امام زمان معنایش بی غصگی نیست «وَالْعَاقِبَهُ لِلْمُتَّقِینَ» (اعراف/128) «وَ الْعاقِبَهُ لِلتَّقْوى» (طه/132) عاقبت با خوبان است معنایش این است که بی غصه نیست زن بچه دا ر میشود یعنی درد زایمان سرجایش است «إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ» نصرت خدا میآید معنایش این نیست که وقتی نصرت خدا میآید زندگی در رفاه میشود پس نصرت خدا یک حرف است ببینید ما امروز چه گفتیم چند تا اصل گفتم امروز بسم الله الرحمن الرحیم فهرست سخنرانیام:
1- گفتیم تمام کلماتی که قرآن میگوید «من یشاء» به هر که بخواهیم گمراه، هرکه بخواهیم هدایت میشود هرکه بخواهیم ذلیل هر که بخواهیم عزیز هرکه بخواهیم حکومت میدهیم هر که بخواهیم حکومت ازاو میگیریم هرکسی بخواهیم یاری میکنیم هرکسی بخواهیم یاری نمیکنیم این هرکس را بخواهد «من یشاء»ها درست است خدا هر که را بخواهد ولی چون خدا حکیم است بیخودی چیزی نمیخواهد یک مثل زدم بازاری به هر که بخواهد نسیه میدهد منتهی بازاری عاقل است به آن کسی نسیه میدهد که خوش حساب باشد خداوند کسی را کمک میکند که «وَکَانَ حَقًّا عَلَیْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِینَ» (روم/47) «إِنْ تَنصُرُوا اللَّهَ یَنصُرْکُمْ» (محمد/7) خدا نصرتش مال افراد خاص است نصرت ممکن است فردی باشد ممکن گروهی باشد.
2- نصرت ممکن طول هم بکشد.
3- معنای نصرت خدا زجر نکشیدن نیست، ممکن است هم خدا نصرت کند هم ما باید زجرهایی را بکشیم.
خدایا تو را به آبروی همه آبرومندان درگاهت ایمانی به ما بده که آنی و کمتر از آنی از نصرت تو و لطف و مدد تو مایوس نشویم. روز به روز ایمان ما و نسل ما را به خودت و اولیایت و نصرتهای الهی و جلوههای نصرت ایمانمان را روز به روز بیشتر بفرما. هر چه در ماه رمضان 86 برای خوبان تاریخ مقدر میکنی همه را برای همه ما مقدر بفرما.