تفسیر سوره قدر -1
الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی.
بینندگان عزیز بحث را شب بیست و یکم ماه رمضان میبینند. که شب قدر یا شب بیست و یکم یا شب بیست سوم است و شب شهادت آقا امیرالمومنین. چه خوب است. من بلند میخوانم شما هم با من این سوره قدر را بخوانید. ثواب سوره قدر را هدیه کنید به امیرالمومنین.
«بِاِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَانِ الرَّحِیمِ»، «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ وَمَا أَدْرَاکَ مَا لَیْلَهُ الْقَدْرِ لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَهُ وَالرُّوحُ فِیهَا بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ سَلَامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ» القدر/1-5
در تفسیر این آیه مطالبی را بگویم و بعد هم چند جملهای راجع به امیرالمومنین. پنج دقیقه آخر هم ذکر مصیبتی داشته باشیم.
1- جایگاه سوره قدر در قرآن
اول اینکه تلاوتش در نماز و در شب قدر به منزله جهاد در جبهه و آمرزش گناهان است. کسی اگر در نمازش بعد از سوره حمد سوره قدر را بخواند یا شب قدر سوره قدر را بخواند از نظر ثواب شبیه این است که در جبهه باشد.
دو، صد و چهارده تا سوره داریم، چهارتای آن با « إِنَّا» شروع میشود. آیا این رمزی هم دارد یا نه؟ یک جا میگوید: «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ». یک جا میگوید: «إِنَّا فَتَحْنَا لَکَ فَتْحًا مُبِینًا» الفتح/1. یک جا میگوید: «إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ» الکوثر/1. یک جا میگوید: «إِنَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا» نوح/1. چهار تای این سورهها با انا شروع شد. نوح اولین پیغمبر اولوالعزم است. نوح مقامی دارد که خدا به هر پیغمبری سلام خالی میکند به نوح یک سلام پررنگتر میکند. مثلا میگوید: «سَلَامٌ عَلَى إِبْرَاهِیمَ» الصافات/109، «سَلَامٌ عَلَى مُوسَى وَهَارُونَ» الصافات/120، «سَلَامٌ عَلَى إِلْ یَاسِینَ» الصافات/130. اما به نوح که میرسد نمیگوید سلام علی نوح. میگوید: «سَلَامٌ عَلَى نُوحٍ فِی الْعَالَمِینَ» الصافات/79. یک « فِی الْعَالَمِینَ» اضافه میکند. نوح کسی است که ابراهیم از پیروان نوح است قرآن میفرماید: «وَإِنَّ مِنْ شِیعَتِهِ لَإِبْرَاهِیمَ» الصافات/83. یعنی یکی از شیعیان حضرت نوح حضرت ابراهیم است. پدر دودمان است. وقتی آب آمد کفار غرق شدند، نسل ما از حضرت نوح است. پس پدرمان اولین پیغمبر اولوالعزم است.
2- جایگاه سوره کوثر در قرآن
دوم، کوثر، کوثر چیست؟ من نمیدانم. ولی خداوند خیلی چیز به پیغمبر داد. هیچ جا نگفت تو هم کاری انجام بده. خداوند به پیغمبر میگوید: «وَلَقَدْ آتَیْنَاکَ سَبْعًا مِنْ الْمَثَانِی وَالْقُرْآنَ الْعَظِیمَ» الحجر/87. این آیه قرآن است. پیغمبر من قرآن عظیم به تو دادم. «إِنَّکَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِیمٍ» القلم/4. خلق عظیم به تو دادم. قرآن عظیم به تو دادم. «أَلَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَکَ» الشرح/1. سعه صدر به تو دادم. «إِنَّا فَتَحْنَا لَکَ» الفتح/1. من به تو فتح و پیروزی قسمت کردم. مقام محمود به تو دادم، مقام شفاعت به تو دادم. خدا به پیغمبر خیلی چیز داده. هیچ کدام اینها را نگفته تو هم یک چیزی انجام بده. دو جا خدا به پیغمبر میگوید: من یک چیزی به تو دادم، تو هم یک چیزی در مقابل عکس العمل نشان بده. یک جا میگوید: «یَدْخُلُونَ فِی دِینِ اللَّهِ أَفْوَاجًا» النصر/2، وقتی مردم دسته دسته، ، افواج یعنی فوج فوج، گروه گروه مردم مسلمان میشوند. اینجا گفته یک چیزی میخواهم. یک جا میگوید: وقتی من به تو کوثر دادم، یک چیزی میخواهم. در آنجا که مردم مسلمان میشوند، فقط میگوید: (فسبح). «إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَالْفَتْحُ وَرَأَیْتَ النَّاسَ یَدْخُلُونَ فِی دِینِ اللَّهِ أَفْوَاجًا فَسَبِّحْ» النصر/1-3 یک سبحان الله بگو. اما وقتی به کوثر میدهد، میگوید من کوثر دادم، «فَصَلِّ لِرَبِّکَ»، سبح کافی نیست. «فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ» الکوثر/2. هم نماز بخوان، هم شتر بکش. این معلوم میشود کوثر خیلی مهم است. یکبار دیگر تکرار میکنم. خداوند در قرآن بارها الطافش را به پیغمبر یادآور شده. پیغمبر من اینجا این کار را کردم، این کار را کردم، این کار را کردم. اما هر نعمتی که خدا به پیغمبر داده، نگفته تو هم یک کاری بکن. فقط دو جا میگوید تو هم یک کاری بکن. یکی وقتی گروه گروه مسلمان میشوند میگوید: سبحان الله بگو. یکی هم کوثر که به تو دادم میگوید: نماز بخوان.
وزن کوثر معلوم میشود از وزن یدخلون بیشتر است. چون مردم که مسلمان میشوند سبحان الله بس است، اما کوثر که دارم سبحان الله را نه نیست باید یک نماز کامل بخوانی.
حالا. نوح اولین پیغمبر اولوالعزم است. کوثر هم تنها نعمتی است که خدا از پیغمبر خواسته در مقابل کوثر نماز بخواند و نحر کند. این چهار تا سوره که با انا شروع شده چه رابطهای بین اینهاست. نمیدانم. ولی بی چیزش نیست. تو ذهن من هست. من رابطهاش را کشف نکردم. مثل خیلی چیزها. در علوم طبیعی، مثلا برگ انار باریک است، برگ انگور پهن است. یک رابطهای هم بین برگ و مزه هست. منتها علوم طبیعی هنوز این رابطهها را کشف نکرده، نمیدانم.
3- کارهای خداوند با واسطه و بی واسطه
خداوند در بعضی آیهها میگوید(انی) بعضی جاها میگوید(انا) هر جا یک کاری را خودش انجام میدهد میگوید انی. «أَنِّی أَنَا الْغَفُورُ الرَّحِیمُ» الحجر/49. خودم میبخشم. چون بخشش فقط کار خود خودش است. اما بعضی کارها را خدا با واسطه انجام میدهد. میگوید: «أَنزَلْنَا مِنْ السَّمَاءِ مَاءً» المؤمنون/18. ما باران دادیم. باران کار خداست اما با واسطه. خورشید باید بتابد، بخار برود بالا، بخارها متراکم بشود، ابر شود، باد بیاید ابرها را جابجا کند، ابرها به هم فشرده بشود، که خدا باران میدهد. اما از طریق خورشید و بخار و ابر. هرکجا خدا یک کاری را با واسطه میکند میگوید انا. هر کجا یک کاری را بی واسطه میکند میگوید انی. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ» القدر/1. ما قرآن را فرستادیم پیداست اینجا خداوند قرآن را با واسطه فرستاده.
4- نزول دفعی و تدریجی قرآن
خب. انزلنا داریم، نزّلنا هم داریم. انزل و نزّل فرق میکنند. انزلنا یعنی یک دفعه، نزّل یعنی تدریجی. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ» یعنی قرآن را یکجا فرستادیم. سوال؟ پس ما شنیدیم که در مدت بیست و سه سال تکه تکه آمد. در هر حادثهای یک آیه میآمد. امام رضا میفرماید که: قرآن شب قدر یک جا به بیت المعمور آمد حالا بد نیست اینجا یک نکتهای را در تفسیر اطیب البیان هست. تفسیرهای دیگر ندیدم. این از ابتکارات اطیب البیان است بیان کنم. ایشان میفرمایند که قرآن یک بار میفرماید: «بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِیدٌ فِی لَوْحٍ مَحْفُوظٍ» البروج/21-22. یعنی قرآن مجید در لوح محفوظ ثبت شده. این مرحله اول. بعد از تمام پیغمبران و پیغمبر ما بیعت گرفت که به این قرآن باید عمل کنند. «وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَ النَّبِیِّینَ» آل عمران/81. خداوند میثاق، پیمان گرفت از همه انبیاء که «لَمَا آتَیْتُکُمْ مِنْ کِتَابٍ وَحِکْمَهٍ ثُمَّ جَاءَکُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَکُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَلَتَنْصُرُنَّهُ». اول قرآن ثبت شد. بعد از انبیاء پیمان گرفتند که به پیغمبر اسلام و به این قرآن پایبند باشند، ایمان بیاورند. بعد در مرحله سوم شب قدر از لوح محفوظ بر ملائکه و پیامبر نازل شد، تدریجا نازل شد. خلاصه قرآن 2 تا نزول دارد. مثل بقچهای که یک مرتبه بقچه بسته را میدهند به شما. از مکه کسی میآید میگوید این چمدان سوغاتی مال تو. یکبار چمدان را در بسته میدهند یک بار هم باز میکنند قطعه قطعه تحویل میدهند. یک مرتبه همه قرآن بر قلب پیغمبر نازل شد. یک مرتبه هم در مدت بیست و سه سال. ولذا وقتی جبرئیل میآمد پیغمبر میدانست، تند تند میخواند. تا میگفت انا انزلناه پیغمبر گفت: فی لیله القدر و ما ادرئک، پیغمبر گفت ما لیله القدر. یعنی پیغمبر پیش پیش میخواند. آیه نازل شد «لَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ» طه/114. صبر کن جبرئیل بخواند. تو چرا پیش پیش میخوانی. این که پیش پیش میخواند پیداست قبلا بر قلبش نازل شده بود. وقتی من گفتم سعدیا مرد نکو نام نمیرد هرگز. تا میگویم سعدیا مرد نکو نام، شما میگویید نمیرد هرگز. این پیداست این شعر را قبلا یاد گرفته اید. . . . قرآن میفرماید: «لَا تَعْجَلْ بِالْقُرْآنِ»، عجله نکن. پس قرآن دوبار نازل شد. یک مرتبه از لوح محفوظ به بیت المعمور به قلب پیغمبر. یک مرتبه هم در مدت بیست و سه سال. یک مرتبه بقچه را بسته دادند. یک مرتبه هم باز کردند قطعه قطعه پارچه هایش را تحویل دادند. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ»(ه) به کجا برمی گردد؟ قرآن. چرا نگفته(انا انزلنا القرآن) برای اینکه از بس روشنه نیاز نیست.
5- تفاوت شب و روز در امور معنوی
چرا فی لیله؟ چرا شب؟ مساله شب حسابش با روز فرق میکند. کارهای عرفانی، معنوی جایش شب است. یک نکته برایتان بگویم. «سُبْحَانَ الَّذِی أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَیْلًا» الإسراء/1. شب یعنی لیل. یعنی پیغمبر شب رفت معراج. «وَوَاعَدْنَا مُوسَى ثَلَاثِینَ لَیْلَهً» الأعراف/142. موسی سی شب در کوه طور بود. به پیغمبر میگوید «فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَهً» الإسراء/79. شبها پا شو سحر «قُمْ اللَّیْلَ» المزمل/2، «یَا أَیُّهَا الْمُزَّمِّلُ» المزمل/1، «یَا أَیُّهَا الْمُدَّثِّرُ» المدثر/1. در سوره مزمل و مدثر میگوید: «قُمْ اللَّیْلَ»، شب پاشو. تو شب هم سحرش خیلی برجسته است. خدا به همه قطعات زمان یک بار قسم میخورد به سحر سه بار. «وَالْفَجْرِ» الفجر/1 یکبار توی قرآن است «وَالصُّبْحِ» التکویر/18 یک بار توی قرآن است. «وَالضُّحَى» الضحى/1 قسم به چاشت. «وَالنَّهَارِ» اللیل/2 قسم به روز، همه یکبار است. «وَالْعَصْرِ» العصر/1 هم یکی است. یکبار دیگر بگویم. . .
توجه کنید. چی دارم میگم. خداوند به هر قطعه زمان یکبار قسم خورده. «وَالْفَجْرِ» طلوع فجر یکبار. «وَالصُّبْحِ»، «وَالضُّحَى»، «وَالنَّهَارِ»، «وَالْعَصْرِ»، «وَاللَّیْلِ»، اینها همه عددش کم است اما به سحر خدا سه بار قسم خورده. یکبار فرموده «وَاللَّیْلِ إِذْ أَدْبَرَ» المدثر/33. «وَاللَّیْلِ إِذَا یَسْرِ» الفجر/4. «وَاللَّیْلِ إِذَا عَسْعَسَ» التکویر/17. یعنی قسم به شب وقتی که دارد تمام میشود. پس معلوم میشود زمان مهم است ولی سحر از همه اهمیتش بیشتر است. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ». قرآن شب قدر نازل شد. خیلی خوب است که انسان توی مناسبتها اگر، سرگردی بخواهد سرهنگ بشود. کسی بخواهد فارغ التحصیل بشود. جشن فارغ التحصیلی یعنی کارهای شیرین را در ایام شیرین انجام بدهید. قرآن شیرین است. قرآن از انسان هم مهمتر است. بگذار قرآن بخوانم. قرآن اول میگوید: «عَلَّمَ الْقُرْآنَ» الرحمن/2 بعد میگوید «خَلَقَ الْإِنسَانَ» الرحمن/3. یعنی قرآن اهمیتش از آفرینش انسان هم بیشتر است. اول میگوید «عَلَّمَ الْقُرْآنَ» بعد میگوید «خَلَقَ الْإِنسَانَ». «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ»، شب قدر چون به اندازه بهتر از هزار ماه است. خداوند قرآن را در این شب نازل کرد. ظرف خوب چیز خوب میخواهد. مخ شما خوب است این مخ در اختیار هر خوانندهای نباشد. به من میگویند فلان موسیقی حلال است یا حرام. میگویم حلال هم باشد من گوش نمیدهم. مخ من حیف است موسیقی گوش بدهد. این ظرف باید چیز خوب. . . . امام کاظم فرمود: هرکس مخش را در اختیار هر خوانندهای بگذارد برده و نوکر او است. میخواهی گوشت را در اختیار حق بگذار، بنده حقی. میخواهی گوشت را در اختیار باطل بگذار بنده باطلی. (من اصغی الا ناطق فقد عبده). من اصغی الی ناطق. گوش به حرف هر کس بدهی بنده او هستی. بنده حق یا بنده باطل. ظرف خوب چیز خوب.
6- ارزش شب قدر به اندازه یک عمر مفید
«لیله القدر خیر من الف شهر». شب قدر از هزار ماه بهتر است. قرآن هم شب قدر نازل شد. عبادت شب قدر هم همینطور است. شما به یک نفر افطاری بدهید انگار به هزار نفر افطاری دادید. هر عمل خیری در شب قدر ضرب در هزار میشود. یک روز دیدند پیغمبر ناراحت است. گفتند چرا ناراحتی؟ گفت خواب دیدم موجوداتی از منبر من بالا میرفتند و مردم را منحرف میکردند. اشاره به بنی امیه است. و هزار ماه طول کشید این حکومت بنی امیه. . . پیغمبر خیلی ناراحت است. جبرئیل رفت و برگشت. گفت خدا میفرماید: «لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» القدر/3 ما یه چیزی به تو میدهیم که از هزار ماه حکومت بنی امیه ارزشش. . . . . هزار ماه یعنی چه؟ ماشین حساب دارید. هزار تقسیم بر دوازده ماه میشود هشتاد و چند سال. یعنی شب قدر شبی است که به اندازه یک عمر مفید میارزد. یک شب بیست و یکم است یا شب بیست و سوم. چه باید کرد. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ» القدر/1. قدر یعنی چه؟ قدر دو تا معنی، سه تا معنی دارد. یا معنای منزلت است، یا به معنای اندازه است. چون هر چیزی اندازه هست. «وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» الحجر/21. «أَنزَلْنَا مِنْ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ» المؤمنون/18. «کُلُّ شَیْءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدَارٍ» الرعد/8، «الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ» الرحمن/5. «لَا یَسْتَأْخِرُونَ سَاعَهً وَلَا یَسْتَقْدِمُونَ» الأعراف/34. آیاتی داریم توی قرآن که میگوید هر چیزی حساب و کتابی دارد. شب قدر یعنی شب حساب و کتاب. تا سال دیگر کی زنده. کی مرده. کی مریض میشود. کی خوشبخت میشود. کی بدبخت میشود. شب قدر مثل روزی است که وزرا میروند مجلس. روزی است که بودجه تصویب میشود. هر وزارت خانهای خرجی یک سالش را باید از مجلس بگیرد. روزی که لایحه بودجه را میدهند به مجلس آن روز تصویب، روز قدر وزرا است. شب قدر شبی است که انسان برای یکسالش میتواند چیزی ذخیره کند. هر چیزی حساب و کتابی دارد در سوره حا میم داریم:
(حامیم دخان) بعد میفرماید لیله مبارکه. شب قدر شب مبارکی هم هست. روز هم برکت دارد. بله تو قرآن میخوانیم. بعضی روزها بی برکت است. (یوم النحس) تو قرآن است. (یوم النحس) یعنی بعضی روزها نحس است. (ایام نحسات)، بعضی روزها نحس است. عوضش «لَیْلَهٍ مُبَارَکَهٍ» الدخان/3، در دعای سمات داریم، و ساعه سوء و لیل و یوم سوء و ساعه سوء بعضی روزها بد است بعضی روزها خوب است. شب قدر لیله مبارک است. «فِیهَا یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ» الدخان/4. شب قدر همه کارها برنامه ریزی میشود حدیث داریم شب نوزدهم مرحلهای، شب بیست و یکم مرحلهای، شب بیست و سوم تنفیذ. مثل اینکه شورای نگهبان میگوید ایشان به درد رئیس جمهوری میخورد. مرحله دوم مردم رای میدهند. مرحله سوم رای مردم تنفیذ میشود. پارچه را یک بار قیچی میزنند، یک بار پرو میکنند، یک بار دوخت آخری. شب نوزدهم مرحلهای. شب بیست و یکم مرحلهای دیگر، شب بیست و سوم قطعی.
روایت داریم. با هم بخوانیم «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ» القدر/1. ما قرآن را شب قدر نازل کردیم. قرآن چه کتابی است. در جمهوری اسلامی به لطف خداوند هم حافظ قرآن زیاد است و هم کلاسهای قرآن و تجوید زیاد است. ولی آنکه هنوز باقی داریم تا برسیم تفسیر قرآن است. ما مزه قرآن را نچشیدیم. قرآن کتابی است که هر واوش، هر حرفش، الفش، نونش، یایش، هر حرفش نکته دارد. بنده در سوره «إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ» الکوثر/1 یک تحقیقی کردم. هفتاد و هفت نکته گیرم اومد. توی این سوره کوچک. یعنی وقتی میگوییم: «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ»، چرا انا گفته و انی نگفته. چرا انزلناه گفته نزلنا نگفته. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ». بعد میگوید و ما ادریک ما. . . دو مرتبه لیله القدر را تکرار میکند. میتوانست بگوید و ما ادریک ما لیله. . . ما هو. دو بار شب قدر تکرار شده. اصلا تو هر آیهای شب قدر تکرار شده. «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَهِ الْقَدْرِ». آیه دوم «وَمَا أَدْرَاکَ مَا لَیْلَهُ الْقَدْرِ» القدر/2. آیه سوم »لَیْلَهُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» القدر/3. باز آیه «تَنَزَّلُ الْمَلَائِکَهُ وَالرُّوحُ فِیهَا» القدر/4. (فِیهَا) یعنی در شب قدر. سلام هی یعنی سلامتی است. در آن شب سلامتی است تا صبح. یعنی پنج تا آیه تو سه تاش کلمه لیله القدر آمده، در دوتای آیه چهارم و پنجم ضمیرش آمده است. یعنی پنج بار شب قدر توی این سوره تکرار شده.
7- شب قدر، شب توبه از گناهان
شب بیست و یکم از شب نوزدهم مهمتر است. شب بیست و سوم از شب. . . حالا چه باید کرد؟ 1- غسل دارد. به شرطی که کسی وسواسی نباشد. 2- احیاء دارد. 3- توبه دارد. توبه چیه؟ توبه گریه کردن است؟ چه کنیم خدا ما را ببخشد. قرآن چند تا کلید دارد برای بخشیدن. یکی از کلیدهایش که خوبه آقایان و خواهرانی که پای تلویزیون هستند گوش بدهند، این است که اگر میخواهی تو را ببخشم، تو هم مردم را ببخش. بالاخره اگر کسی فحشت داده، نفرینت کرده، متلک گفته، سبکت کرده، تهمت بهت زده، ظلمی به تو کرده، ببخشش، ببخشش. « وَلْیَعْفُوا»، ببخشید همدیگر را. «وَلْیَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ یَغْفِرَ اللَّهُ لَکُمْ» النور/22. مگر نمیخواهی خدا تو را ببخشد. اگر میخواهی خدا تو را ببخشد تو هم دیگران را ببخش.
حاضرید پای تلویزیون یک جمله ای بگویید؟ «بِاِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَانِ الرَّحِیمِ». خدایا به احترام شب قدر، به احترام خون امیرالمومنین، به احترام اشکش، عبادتش، به شکرانه این که من از علاقه مندان و از شیعیان امیرالمومنین هستم در امشب تمام کسانی که به نحوی به من ظلم کردهاند همه را ببخشید. آبرویمان را ریخته. مگر کسی میتواند آبروی تو را بریزد. مگر مناجات ماه شعبان را فراموش کردی؟ (الهی به یدک لا بیدک غیرک زیادتی و نفسی). زیادی نفس، عزت و زلت دست خداست. دست کسی نیست. ببخشید. توبه چیه؟ قرآن پشت سر توبه میگوید: «تَابُوا وَأَصْلَحُوا» البقره/160. نماز نخواندی؟ بخوان. فلانی از تو طلب داره؟ بده. ممکن است در جوونی، بچگی، آدم یک خلافی کرده. پول یک کسی را خورده. بنده خودم بچه بودم میرفتم دهاتهای کاشان میوه میخوردم، فرار میکردم. میگفتم هنوز پانزده سالم نشده. بعد که پانزده سالم شد. دیدم کسانی که مال مردم را خوردهاند باید صاحبش را راضی کنند گرچه در کودکی باشد. پول برداشتیم و رفتیم روستا گفتیم آقا این درخت را میبینی؟ ما از این میوه خوردیم، فرار کردیم. این پول را بگیر حلال کن. اکثرا نگرفتند. و بعضی هم گرفتند حلال کردند. حالا نگو من خجالت میکشم بروم بگویم دزدی کردم. مال تو خوردم. پول را به حسابش بریز. به نحوی پول را بده. نگذارید مال حرام تو شکمتون باشد.
8- پرداخت خمس و زکات، راه جبران واجبات مالی
حدیث بخوانم. امام صادق فرمود: لقمه حرام روی نسلتان اثر دارد. نگذارید خمس توی مالتان باشد. نگذارید زکات توی مالتان باشد. اگر یک کسی یک باغ انگور داد به شما گفت باغ مال خودت فقط سالی دو تا جعبه انگور به ما بدهید. اگر ندهی همه مردم میگویند خیلی این نامرده. یک باغ انگور بهش دادند سالی دو تا جعبهاش را نمیدهد به صاحبش. خدا همه چیزی به تو داده. گفته بیست درصد بده به فقرا. نامردی نکنید. توبه، مال مردم را پس دادن است. توبه، خمس دادن، نماز خواندن است. توبه دل رنجاندن، عذرخواهی کردن است. خانم ببخشید من جسارت کردم. بچه جان ببخشید من سر تو داد زدم. به بچه، برادر، شریک، شاگرد. شب قدر قلبتان را پاک کنید. اگر ظرف را بشویید، خدا شیرش میدهد. توی قرآن سه تا قلب داریم. قلب سلیم، قلب منیب، قلب مریض. «فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ» البقره/10. به دیگران دعا کنیم. دعا که میکنید، عمومی دعا کنید. شب شهادت امیرالمومنین بحث را گوش میدهید. برادر عزیزمان چند دقیقهای ما را به فیض میرساند و من هم دعا میکنم.
خدایا به آبروی امیرالمومنین هر چی شب قدر، به آبروی امیرالمومنین هرچی شب قدر برای بندگان صالحت مقدر میکنی، همه آنها را برای همه ما مقدر بفرما(الهی آمین) نابودی دشمنان، خنثی شدن طرح دشمنان، عزت اسلام و مسلمین را مقدر بفرما(الهی آمین) آمرزش اموات، شفای مریضا، حل مشکلات مقدر بفرما(الهی آمین) قلب آقا امام زمان را برای همیشه از ما راضی و ما را از بهترین یاران امام زمان قرار بده(الهی آمین) رهبر ما، دولت ما، امت ما، جوانهای ما، مرز ما، انقلاب ما، عزت ما، وحدت ما، آبروی ما، هر نعمتی که به ما دادهای، در پناه امام زمان علیه السلام حفظ و ما را شاکر قرار بده(الهی آمین) توفیق فهم اسلام، عمل به اسلام، نشر اسلام، قربت الی الله مرحمت بفرما. (الهی آمین) ما را از غافلین در دنیا و از زیانکاران در دنیا و آخرت و از اهل حسرت روز قیامت قرار نده(الهی آمین) اول مرگ، اول راحتی روز قیامت و روز سرافرازی ما قرار بده(الهی آمین)
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته