بعثت پیامبر برای مکارم اخلاق
الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی.
بینندگان عزیز بحث را در شبی تماشا میکنند که مصادف است با بعثت پیغمبر اسلام یعنی روز بعثت، شب بعثت، در آستانه بعثت، بعث یعنی برانگیختن، روزی که پیغمبر(صلی الله علیه و آله) به پیغمبری مبعوث شد اولین آیهای که نازل شد آیه «اقرأ» بود یعنی بخوان و این خودش از افتخارات است ما دینی داریم که اولین آیهای که از آسمان نازل شد بر پیغمبر ما مسائل فرهنگی بود و مسائل فرهنگی بر مسائل اقتصادی و سیاسی مقدم است.
1- قرآن، کتاب خواندنی
کتاب ما قرآن است، قرآن از همان(اقرأ) است قرآن یعنی خواندنی زمانی را که پیغمبر ما در آن مبعوث شد میگویند زمان جاهلیت یعنی پیغمبر که آمد جاهلیت برطرف شد دلیل بعثت چیست؟ این حدیث معروف است(بعثت لاتمم مکارم الاخلاق) ما یک(محاسن الاخلاق) داریم یک(مکارم) داریم(محاسن) حسن است یعنی اخلاق خوب باشد یا اخلاق کریم باشد پیغمبر فرمود من آمدهام که تمامش کنم یعنی نه اینکه فقط یک خورده خوب است افرادی میگویند ما خوب هستیم اما شما چقدر خوب هستید ما باید دائماً خوبیمان بهتر بشود اگر پارسال سی نفر را افطاری دادهاید امسال سی و دو نفر را، اگر پارسال نمازت پنج دقیقه طول میکشید امسال نمازت شش دقیقه طول بکشد اگر پارسال صله رحم تا یک شعاعی بود امسال بیشتر بشود اگر پارسال توی محل کارت به هفده نفر سلام میکردی امسال به بیست نفر سلام کن، (اتمم) یعنی تمامش کن یعنی برو جلو یعنی اینجا که هستی نایست روی کلمه(اتمم) من میخواهم حرف بزنم.
2- سخن امام سجاد(علیه السلام) در دعای مکارم الاخلاق
در دعای مکارم الاخلاق جمله قشنگی داریم امام سجاد(علیه السلام) میفرماید(الهی لا تدع فی خصله تعاب منی الا اصلحتها و لا عائبه اؤنب بها الا حسنتها و لا اکرومه فی ناقصه الا اتممتها) ما سه رقم آدم داریم زیادی گوش بدهید، بعضی آدمها جنسشان خراب است یعنی بدی جزو ذات اوست زهر مار اصلش زهر مار است کشنده است ما میگوئیم جَلَب است شما هم میگوئید جلب است؟ جلب است یعنی ناآرام است بچه مدرسهای هم که هست از بچگی وقتی میخواهد برود مدرسه پاشنه کش و سیخی در میآورد همینکه دارد میرود به دیوار خانه مردم میکشد و میرود اصلاً جنساش مردم آزار است یک الاغی ایستاد مثلاً میکوبد زیر شکم الاغ یک کسی مو ندارد کلاهش را بر میدارد میگوید آفتاب درآمد این کچل است یک کوتاه میبیند از سرش میپرد آنطرف میرود هلش میدهد نژاداً شیطان است.
3- سیاستِ گام به گام شیطان
چون شیطان یک ذره یک ذره میآید تا آدم را خود شیطان کامل میکند اول شیطان هل میدهد «فَوَسْوَسَ إِلَیْهِ» طه/120 یعنی وسوسه میکند بسوی بعد شیطان یک ذره یک ذره میآید و هل میدهد «مَسَّهُمْ طَائِفٌ» الأعراف/201 یعنی با شما تماس میگیرد بعد وقتی تماس گرفت میبیند با او کاری نداری میآید تو روح تو «یُوَسْوِسُ فِی صُدُورِ النَّاسِ» الناس/5 یعنی میرود تو اگر او را بیرون نکردی همانجا میماند «فَهُوَ لَهُ قَرِینٌ» الزخرف/36 یعنی همانجا میایستد بعد کم کم میشوی «حِزْبُ الشَّیْطَانِ» المجادله/19 بعد میشوی «إِخْوَانَ الشَّیَاطِینِ» الإسراء/27 اینها همه آیه قرآن است، بعد میشوی «أَوْلِیَاءَ الشَّیْطَانِ» النساء/76 بعد میگوید «شَیَاطِینَ الْإِنسِ وَالْجِنِّ» الأنعام/112 یعنی گام به گام میآید ولذا قرآن به اینها گفته «خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ» البقره/168 یعنی گام به گام، شیطان گام به گام میآید تا آدم را عوض کند امام علی(علیه السلام) میفرماید شیطان اول(باض) یعنی تخم میگذارد توی روح آدم بعد این تخم میشکافد بچه شیطانها توی روح آدم یک ذره یک ذره همینطور قلب را میگیرد فکر را میگیرد، اصلاً فکر شیطانی است چشم شیطانی است زبان شیطانی است نیّت شیطانی است اقتصاد شیطانی است سیاست شیطانی است اصلاً هر کاری میکند هیچ رنگ الهی ندارد همهاش رنگهای غیر الهی است اول بیضه میگذارد بعد بزرگ میشود همینطور همه وجود آدم را میگیرد در روایتی هم داریم که گناه اول یک نقطه در روح آدم میگذارد کم کم اگر این نقطه را پاک نکنی این هی بزرگ میشود و بزرگ میشود مثل سرطانی که اول یک گوشه است بعد همه بدن را میگیرد اول وسوسه بعد تماس میگیرد بعد میرود توی روح و بیرون نمیآید بعد حزب شیطان بعد برادر شیطان بعد(شیاطین الانس و الاجن) بعضیها جنس شان. . میگویند فلانی خصلتاش بد است یعنی این بدی جزو ذات او است.
4- اصلاح زشتیها و تکمیل خوبی ها
امام سجاد(علیه السلام) میفرماید خدایا اگر ذات من خراب است اصلاح کن بعضیها ذاتشان خراب نیست آدم خوبی است ولی یک عیبی هم دارند میگوید اگر عیب دارم خوب عیبم را برطرف کن(و لا عائبه اؤنب بها الا حسنتها) اگر عیبی دارم(حسنتها) جنسم خراب است، جنسم را عوض کن، جنسم خوب است عیبی دارم عیب من را برطرف کن اگر هم جنس خوب است و هم عیب نیست از این گذشتیم خصلت خوب است عیب هم نداری ولی کرامتت ناقص است میگوید خدایا اگر کرامت دارم ولی این بزرگواری، کم بزرگوارم سخاوت دارم ولی کم است میگوید(اتممتها) یعنی این کرامت را. . . (بعث لاتمم) همین(اتممتها) یعنی انسان باید روز به روز در حال رشد باشد میتوانید این آیه را حفظ کنید من یک آیه دو کلمهای میگویم «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا آمِنُوا» النساء/136ای کسانی که ایمان دارید ایمانتان بیشتر بشود. باسواد هستید سوادتان بیشتر بشود «رَبِّ زِدْنِی عِلْمًا» طه/114 هدایت یافتهای «زَادَهُمْ هُدًى» محمد/17 اگر هدایت یافتهای روز به روز هدایتت بیشتر بشود سواد داری روز به روز سوادت بیشتر بشود ایمان داری روز به روز ایمانت بیشتر بشود کرامت داری روز به روز کرامتت بیشتر بشود یعنی هیچوقت انسان نباید در رشد معنوی درجا بزند.
5- مکارم اخلاق در همسرداری و خانواده
بحث را شب مبعث گوش میدهید پیغمبر فرمود آمدهام که مکارم اخلاق را به آخرین درجه برسانم بحث ما بحث ازدواج بود در مسیر بحث ازدواج رسیدیم به بحث بعثت مکارم الاخلاق در همسرداری، پیغمبر چه جوری زن داری میکرد اول اینکه زنهای پیغمبر همه خوب بودند؟ ما بگوئیم آری یا نه، ما نگوئیم برویم سراغ قرآنای قرآن زنهای پیغمبر همهشان خوب بودند؟ نه، به چه دلیل؟ چون قرآن به زنهای پیغمبر میفرماید «فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِنَاتِ مِنْکُنَّ أَجْرًا عَظِیمًا» الأحزاب/29 از اینکه میفرماید خدا برای خوبهایتان اجر بزرگ قرار داده است پیداست همه زنها هم خوب نبودند چون اگر همه خوب بودند نمیگفت برای خوبهایتان، پیداست یک خوب هست و یک متوسط یا بد مثل اینکه میگویند همه اصحاب پیغمبر عادل بودند ما بیش از سی آیه داریم که همه اصحاب پیغمبر آدم حسابی نبودند اگر بگوئیم هر کس اصحاب پیغمبر بود آدم حسابی است نمیشود. اصلاً بعضی عقیده ها، خدا نکند که این عقیدهها عمیق باشد اگر این عقیدهها عمیق باشد، اگر این عقیدهها باشد کفر است ما صدها آیه داریم که سیاسی است هر کس که میگوید دین از سیاست جداست یعنی من قرآن را قبول دارم این صد تا آیه را قبول ندارم وقتی آیاتی توی قرآن داریم که در زمان پیغمبر منافقینی بودند پس نمیتوانیم بگوئیم هر کس. . . اصحاب پیغمبر درجه داشتند زنهای پیغمبر درجه داشتند خود امام علی(علیه السلام) مقامش بالتر از امام حسن(علیه السلام) بود امام حسن مقامش بالاتر از امام حسین(علیه السلام) بود انبیاء درجاتشان فرق میکرد قرآن آیهای دارد که همه انبیاء در یک درجه نیستند پس وقتی انبیاء در یک درجه نیستند اهل بیت در یک درجه نیستند بیائیم و بگوئیم مردم عادی همه در یک درجه هستند؟ یکی از زنهای پیغمبر به پیغمبر نیش میزد پدرش آمد گفت نیش نزن من تو را با زور به پیغمبر دادهام تو توی خانه مانده بودی هیچ کس تو را نمیگرفت یکی گفت یا رسول الله نگذار این به تو نیش بزند فرمود من باید نیش زن را تحمل کنم(بعثت متمماً لمکارم الاخلاق) چه روایاتی داریم که اگر زنی تحمل کند نیش شوهرش را، یا مردی نیش زنش را تحمل کند. . . عصبانی شده یک چیزی میگوید این فحشها که چیزی نیست مادر به بچهاش میگوید انشاءالله که جنازهات را برای من بیاورند ولی در عین حال جدی میگوید؟ بسیاری از فحشها نیش ندارد زن میگوید خدا مرگم بدهد و حال آنکه اگر همان وقتی که این حرف را میزند یک مگس بیاید میدود توی پشه بند یعنی بیرون پشه بند میگوید خدا انشاء الله مرگم بدهد ولی از ترس پشه میرود توی پشه بند فحشها را چیز. . . سر یک کلمه. . . گفت که گفت، نباید بگوید ولی وقتی گفت. . .
امشب شب بعثت است بعثت خیلی روز مهمی است از بزرگترین روزهای اسلامی روز مبعث است بیائید هر زن و شوهری که با هم قهر هستند بیائید هر کسی را که سراغ دارید که با هم قهر هستند بخاطر پیغمبر آخر شما امت پیغمبر هستید من آمدهام اخلاق. . . اخلاق هم. . . نمیدانم من اینها را از کجا. . . یک چیزهایی ما میبینیم نمیدانیم که از کجا درست شده است مثل اینکه میگویند عطسه کردی صبر کن هر چه میگوئیم بابا عطسه کردی یعنی بدو نه اینکه یعنی صبر کن ولی با اینکه بیست سال با کم و زیادش توی تلویزیون گفتهایم ولی فایدهای ندارد این جزو فرهنگ شده است میگوید عطسه کردی بایست.
6- اخلاق، از اصول دین است نه فروع دین
ما یک چیزهایی داریم مثلاً میگویند دین سه قسم است اصول دین فروع دین اخلاقیات من نمیدانم این دسته بندی از کجا پیدا شد؟ پیغمبر میفرماید بعثت من برای اخلاق است یعنی اخلاق جزو اصول من است اصلاً اگر اخلاق نباشد اصول دین هم بجا نیست چون معنای اصول دین توحید است آدم اگر از نظر اخلاقی فاسد باشد و آدم لجبازی باشد خدا هم قبول نمیکند پس همین لجاجت اخلاق است ولی همین اخلاق باعث میشود که توحید و نبوت هم قبول نمیکند گاهی یک چیزهایی را. . . زمان رضا شاه هم عمامهها را بر میداشتند و هم حجاب را پدر آیت الله ستوده از علمای قم خیلی برای عمامه برداشتن غصه میخورد گفتند حضرت آقا حجاب واجب است عمامه مستحب رضا شاه آن واجب را بر میدارد غیض نمیکنی اما برای این مستحب شما خیلی. . . گفت بله عمامه مستحب است ولی اگر این مستحب بود آن حجاب هم هست اسمش مستحب است اما اگر این مستحب بود واجبات هم هست گاهی وقتها کلید کوچک است ولی اگر این کلید کوچک بود در بزرگ هم باز میشود ما کیلویی که حساب نمیکنیم گاهی وقتها یک قرص کوچولو آدم را نجات میدهد یک دیگاش رشته آدم را نجات نمیدهد کیلویی که نیست.
7- بی تعهّد، بی دین است
اخلاق را ساده نگیرید(لا دین لمن لا عهد له) یعنی هر کس به قولش عمل نکند دین ندارد پس نگوئید حالا ما که قولی دادیم شد شد، نشد نشد، چک میکشیم داشتیم میدهیم نداشتیم چک بر میگردد بابا چک دادی. . . حتی اگر به یک یهودی و یک مسیحی به یک مشرک هم چک دادی باید عمل کنی به شمر هم چک دادی باید عمل کنی چکار داری به اینکه شمر است یا امام حسین(علیه السلام) تو قول داده ای، اگر کسی به عهدش وفا نکند دین ندارد نگوئید این عهد اخلاق است پیغمبر فرمود بعثت من بخاطر اخلاق است توحید و نبوت بخاطر اخلاق است قرآن میفرماید «ذَلِکَ الْکِتَابُ لَا رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِلْمُتَّقِینَ» البقره/2 یعنی اگر تو تقوی داشتی این(ذلک الکتاب) اثر دارد اما اگر از نظر اخلاقی آدم لجبازی بودی وحی و نبوت اثری ندارد روضه امام حسین(علیه السلام) مستحب است ولی توی همین روضه است که آخوند ما روزه میگوید نماز میگوید یعنی بسیاری از واجبات ما توی همین مستحبات عمل میشود.
8- بزرگواری و رحمت پیامبر در ماجرای فتح مکّه
شب بعثت است، فرمود من آمدهام که اخلاق را. . . روز فتح مکه، پیغمبر آمد مکه را گرفت مردم آمدند گفتند یا رسول الله میخواهی با ما چه کنی؟ پیغمبر فرمود از من چه انتظاری دارید؟ گفتند تو خیلی بزرگواری ما خیلی خاکستر روی سر تو ریختیم خیلی پیغمبر را اذیت کردند شاعر گفتند کاهن گفتند ساحر گفتند مجنون گفتند گفتند این کسی یادش میدهد پشت پرده «وَأَعَانَهُ عَلَیْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ» الفرقان/4 یک گروه و باندی هستند که پشت پرده به او کمک میکنند جنگها خیلی پیغمبر را اذیت کردند حالا مکه را گرفتهای فرمود توقع نداشته باشید من همانی هستم که یوسف روزی که پیروز شد به برادرهایش فرمود هیچ باکی بر شما نیست همهتان را بخشیدم من هم همه شما را بخشیدم حتی یکی شعار میداد امروز تلافی میکنیم(الیوم یوم الملحمه) یعنی شما پیغمبر را اذیت کردید حالا ما هم مکه را گرفتهایم و انتقام میگیریم فرمود نه بگوئید(الیوم یوم المرحمه) من آمدهام بنای رحم را بگذارم.
آقا این توی عروسی دخترش به من نگفت من هم توی عروسی دخترم به او نمیگویم گوشت قربانی پارسال برای ما نیاورد ما هم امسال گوشت قربانی برایش نمیبریم به من سلام نکرد من هم به او سلام نمیکنم برای دختر من که زائید کادو نیاورد من هم برای دخترش که دو قلو زائیده کادو نمیبرم بابا اینکه مسلمان نیست تاجرهای یهودی هم این کار را میکنند معامله میکنی هنر این است او که به شما لطف نکرده شما به او لطف کن اسلام میگوید صل من قطعک وصلت کن با کسی که با تو قطع رابطه کرده برو بگو سلام علیکم قرآن میفرماید «وَإِذَا خَاطَبَهُمْ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا» الفرقان/63 افراد جاهل با تو برخورد میکنند تو به آنها سلام کن.
9- سبقت پیامبر در سلام کردن به مردم
خدا به پیغمبر میگوید نگذار مردم به تو سلام کنند تو به مردم سلام کن در قرآن سوره انعام آیه 54 میفرماید پیغمبر این مردمی که میآیند مدینه نگذار اینها بیایند مدینه و بگویند(السلام علیک یا رسول الله) تا آمدند پیش تو تو به آنها سلام کن «وَإِذَا جَاءَکَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِآیَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَیْکُمْ» الأنعام/54 نمیگوید(اذا جاءک فقالو سلاما فقل سلام) نمیگوید اگر آمدند سلام کردند جواب آنها را بده میگوید همین که آمدند. . . خوشا بحال زوارهای مدینه زوارهای مدینه تا میروند مدینه پیغمبر به آنها میگوید سلام علیکم قرآن میفرماید مومن که آمد تو به او سلام کن چه اشکالی دارد من سلام کنم مادر شوهر؟ نه، عرس باید سلام کند شصت سال دارد منتظر است میگوید من آمدم پیش پای من بلند نشد گیر چی هستی؟ مثلاً وقتی بلند نشود نشستن گاهش به زمین چسپیده وقتی بلند شد نشستن گاهش از زمین جدا میشود آنوقت من ریشم سفیده شده دلم خوش است که این آقا ماتحت او از زمین بلند شده یا چسپید آدمی که اخلاق ندارد به چی دلش خوش است آدم وقتی از خدا جدا شد «وَمَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَکَأَنَّمَا خَرَّ مِنْ السَّمَاءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّیْرُ أَوْ تَهْوِی بِهِ الرِّیحُ فِی مَکَانٍ سَحِیقٍ» الحج/31 کسی که از خدا جدا شد توی هوا پرت میشود هر پرندهای او را تکه تکه میکند هر باید او را به هر سمتی میبرد حالا این آقا بدنش به زمین بچسپد یا بدنش از زمین. . . توی عروسی زهره خانم به او گفتند برو توی سواری به من گفتند برو توی مینی بوس حالا یا سواری یا مینی بوس یک ساعت است دو ساعت است ول کن بابا به او گفتند بفرما. . . ما خواهر داریم که نمیآید سر کلاس نهضت سوادآموزی به او گفتند خانم چند جلسه نیامدی؟ میگوید خانم آموزشیار معلم ما حاضر غایب میکرد به یکی گفت فاطمه خانم به من گفت فاطمه، چرا به او گفت فاطمه خانم ولی من فاطمه خالی! من دیگر سر کلاس نمیآیم البته نباید اینطور باشد معلم هم نباید فرق بگذارد اما اگر اینطور شد یکبار هم معلم اشتباه کرد فرق گذاشت این خانم نباید گیر. . . یعنی حاضر بشود یک عمری بیسواد بماند برای اینکه یک کسی به او بگوید خانم ما گیر هستیم عین آدمی که تیغ برود توی پایش نمیتواند راه برود ما بخاطر اخلاقمان نمیتوانیم راه برویم خودمان گیر هستیم گیر خودمان هستیم بعضیها گیر شرق هستند بعضیها گیر غرب هستند آدمی که اخلاق ندارد نه گیر غرب است و نه گیر شرق گیر خودش است آقا ببخشید شما تحصیلاتتان لیسانس و فوق لیسانس و دانشجو یا استاد شما بلد نیستی قرآن بخوانی بیا از این آقایی که دیپلم است ولی قرآن بلد است روزی یک ربع پیش او قرآن یاد بگیر، من! پهلوی این کسی سوار اسب بود داشت میرفت رسید به نهر آبی نهر هم نیم متر آب توی آن بود اسب از توی نیم متر آب میتواند پایش را بگذارد و برود آنطرف رودخانه ایستاد هر چه شلاق زد نرفت کوبید زیر شکم نرفت خودش افتاد توی آب اسب را کشید نرفت بیچاره شد یک مردی گفت چیه؟ گفت آب رودخانه کم است اسب میتواند برود ولی ایستاده از عقب میزنم نمیرود از جلو افسار را میکشم نمیرود سیخ میزنم زیر شکمش نمیرود گفت آقا بیل بردار آب را گلی کن میرود این هم آب را گلی کرد تا آب را گلی کرد اسب رفت گفت خدا پدرت را بیامرزد ما را از بن بست نجات دادی دلیلش چی بود گفت دلیلش این بود که اسب میآمد توی آب عکس خودش را میدید و هر کسی که خودبین باشد و خودش را ببیند حاضر نیست پا روی نفساش بگذارد هر کسی که خودش را ببیند و پا روی خودش نگذارد حرکت هم نمیکند.
آقا برو شاگردی کن، من؟ بله چه اشکالی دارد آقا شما باسوادی طلبه فاضلی هستی اما خطت بد است خطی که مینویسی بد است شما جمع شوید پنج تا طلبه ده تا طلبه پیش یک استاد خط ولو کت و شلواری است خطتان را درست کنید ما سلسله جلیله برویم شاگرد این کت و شلواری شویم؟ هیچی تا آخر عمر بد خط باش که همه به ریشات بخندند من فوق لیسانس برویم پیش یک دیپلم هیچی نرو قدیم خانزادهها اینجوری توی خیبابان راه میرفتند یکی افتاد توی چاه طناب گرفتند گفتند بیا بالا گفت اگر دستم را به طناب بگیرم خانزادگیام به هم میخورد گفت آنجا باش تا پدرت در بیاید ما گیر هستیم پیغمبر فود من آمدم تا اخلاق را عوض کنم حالا راستش را بگو من خط کش میگذارم این خط را بگذارید به روحتان ببینید راست هستید یا کج؟ کی حاضر است اذان بگوید؟ تیمسار اذان بگوید؟ به سربازها میگوئیم که اذان بگویند مدیر کل اذان بگوید؟ به انجمن اسلام میگوئیم که اذان بگوید آیت الله اذان بگوید به خادم مسجد میگوئیم که اذان بگوید حدیث داریم اگر عارت میشود که اذان بگویی. . . آقا بیا اینجا بنشین نه اینجا درشان من نیست من باید بروم آن بالا بنشینم حاضر است پا از سر مردم بردارد از سر همه رد میشود کتفها را اذیت میکند تا برود تا آنجایی که مثلاً میگوید مقامش بالاتر است اینها اخلاق نیست اینها فساد اخلاق است.
خدا به پیغمبر میگوید تو به مردم سلام کن پیغمبر به بچهها هم سلام میکرد چند تا معلم سراغ دارید که توی کوچه به بچهها سلام کند هزاران بار شده است که وقتی من از مسجد بیرون آمدهام مردم کفش من را جفت کردهاند آیا یکبار شده که من هم کفش یکی از جفت کنم؟ نه مردم کفش من را جفت میکند اما من کفش مردم را جفت نکردهام از حرم میآئیم بیرون درهای طلا را میبوسیم اما توی صحن حال داریم که درهای چوبی را ببوسیم؟ نه، ما از نظر اخلاقی. . . من معتقدم برای صدور اسلام هیچ چیزی مثل اخلاق اسلامی نیست اخلاق اسلامی کودتا میکند من چهار سال برای جوانهای سوپر دولوکس کاشان جلسه داشتم رفتند دیدن یک آقایی و برگشتند گفتند آن آقاست گفتم خوب من هم قبول دارم اما شما توی یک ملاقات چه دیدید؟ بعد معلوم شد اینها که رفتهاند دیدار آقا، آقا دیده که پشت در آفتاب است آفتاب به کفش جوانها میتابد فوری رفته و یک گونیتر کرده انداخته روی کفش جوانها که آفتاب به کفش جوانها نتابد من چهار سال تفسیر گفتم آن آقا هم یک گونیتر کرد روی کفشها انداخت گونیتر او تفسیر ما را برد یعنی یک رفتار اخلاق او بیش از. . . حدیث داریم کسانی که با اخلاق مسلمان شدند آمارشان بیش از کسانی است که با سخنرانی مسلمان شدند.
اخلاق همسرداری اخلاق شریک اخلاق شاگرد اخلاق همسایه ما با فضا رفت و آمد داریم اما همسایهمان را نمیدانیم چه خبر است رابطه با آسمانها برقرار شده رابطه با همسایه خانهمان بخصوص تهران و شهرهای بزرگ میگوید ما همسایه هستیم ولی با هم رابطهای نداریم رابطه با اخلاق داریم. . . یکی از. . . بگذریم.
خدایا ما را امت واقعی پیغمبری که. . . امشبی که عزیزان بحث را میبینند شب مبعث است این عید را تبریک میگوئیم خدایا ما را از امت واقعی پیغمبر قرار بده.
دل پیغمبر و ذریه پیغمبر بخصوص حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را از ما شاد بفرما.
خودت کمکمان کن اگر اخلاقمان فاسد است اگر خصلت خراب است اگر ذاتمان خراب است خدایا ذات ما را عوض کن اگر ذاتمان خوب است اما عیب داریم خدایا عیبمان را برطرف کن اگر ذاتمان خوب است عیب هم نداریم ولی کرامتمان کم است یعنی خوبی هایمان کم است روز به روز خوبی هایمان را بیشتر بفرما.
خدایا روز به روز ایمان ما و علم ما و هدایت ما را بیشتر بفرما.
خدایا محاسن اخلاق و بالاتر مکام اخلاق و بالاتر از مکام اخلاق به نهایت درجه رساندن مکارم اخلاق را نصیب ما بفرما.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته