موضوع: تفسیر سوره یوسف21- آیه 55 و56
تاریخ پخش: 79/10/01
بسم الله الرحمن الرحیم
الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی
درباره تفسیر سوره یوسف رسیدیم تا به انجا که شاه و عزیز مصر خواب دید خواست تعبیر کند یکی گفت جوانی است در زندان خوب تعبیر خواب می‌کند یوسف(ع) تعبیر خواب عزیز مصر کرد شاه پسندید او را در زندان کرده و به او پست داد، گفت تو هر کاری در مملکت می‌خواهی بکن، یوسف هم خواست که مسئول غله و اداره دارایی و امور اقتصادی و ارتزاق مردم دست من باشد چون پیش بینی کرده بود قحطی می‌شود و می‌خواست جوری برنامه ریزی کند که جلو قحطی کن. «قالَ اجْعَلْنی عَلى خَزائِنِ الْأَرْضِ إِنِّی حَفیظٌ عَلیمٌ» (یوسف/55) یوسف گفت حال که به من اعتماد کرده‌ای امور اقتصادی مردم را دست من بده و من حفظ و علیهم هستم.
* نکته‌ها و درس‌ها:
1- مسئول بیت‌المال باید حافظ و امین باشد
کسی که مسئول بیت المال است باید امین و حافظ باشد ماشین دولت را به کسی بدهیم که اگر ماشین خود ما هم بود به او می‌دادیم و از بیت المال جوری استفاده کنیم یک نکته و لطیقه قرآنی الان به ذهنم آمد زیادی گوش بدهید. در ماجرائی رهبر الهی به مردم گفت می‌رویم طرف جبهه در مسیر یک نهر آبی است که وسیله آزمایش شماست «إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلیکُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنِّی وَ مَنْ لَمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّی إِلاَّ مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَهً بِیَدِهِ» (بقره/249) خداوند شما را به نهر آبی آزمایش می‌کند، هر کس از آن بخورد از ما نیست هر کس نخورد از ماست.
«بیت المال» هم اینچنین است هر کس بخورد از ما نیست و هر کس نخورد از ماتس. به مقدار عادی طوری نیست زندگی افراد باید جوری باشد که اگر دوربین نشان داد انسان خجالت نکشد. و ما از بیت المال جوری خرج می‌کنیم که اگر مردم ببینند یقیناً خجالت می‌کشیم و آنها که پول مملکت را بدست دارند باید حواسشان جمع باشد. مثل سازمان برنامه و بودجه و معاونین مالی اداری در همه ادارات و مسئولین بانک و کارخانه دارها هر کجا که بودجه هست، آخوندها و علمایی که سهم امام بدستشان است علامت حزب الهی این است که از بیت المال بریز و بپاش نکند، یوسف گفت من حفظ می‌کنم بیت المال را، من نمی‌دانم به دست کیست که میلیونها هزینه می‌کنیم تا یک بچه دختر 9 ساله برود آنطرف دنیا کشتی بگیرد که این دختر خود جهازیه و پدر خانه و برادر پول درس خواندن ندارد. دور او فقیر و دو میلیون پول هواپیما با کم و زیاد داده می‌شود برای کشتی گرفتن، بین و بین الله اگر این چک برای خود شما هم بود امضاء می‌کردی؟ بنده در ماجرایی در مسلمانی خود هم شک کردم منزلم بنایی بود تعمیری، هفته‌ای چند بار به آن سر می‌زدم ولی ساختمانهای نهضت سواد آموزی را سر نمی‌زدم. به همین دلیل دیدم من هم کبود دین دارم. یعنی دلم به حال مال خود بیش از بیت المال می‌سوزد.
2- گاهی یک عوام یک مرجع تقلید را تکان می‌دهد
داستانی دیگر درباره «حَفیظٌ عَلیمٌ» پیرزنی آمد مقداری پول سهم امام داد به مرحوم حجت که قبل از آیه الله بروجردی مرجع تقلید بود و مدرسه حجتیه را ساخته، پول را داده و پشت پشت راه می‌رفت آقا فرمود پیرزن نیافتی، او گفت: می‌خواهم قیافه شما را به ذهن بسپارم که روز قیامت به خداوند بگویم که من سهم امام خود را به این سید دادم، اگر خوب حفظ نکرده یقه‌اش را بگیر، آقا هم شروع کرد گریه کردن. گاهی یک زن عوام جمله‌ای می‌گوید که یک مرجع تکان می‌خورد، پولهایی که خرج می‌شود حکومت حضرت امیر (ع) هم همینطور بود. باید همه استغفار کنیم به اندازه هر گرسنه‌ای که هست و ما پول زیادی خرج می‌کنیم گاهی وسائل ورزش چند میلیون خریداری می‌شود که در همان محیط مدارس دستشویی ندارند و بچه‌ها ادرار خود را نگه می‌دارند تا ظهر که به خانه می‌روند، چهار ساعت، اینکه مقام معظم رهبری مرتب می‌فرماید تبعیض و فساد و امنیت، تبعیض زیاد است. ما مفتخریم که در روحانیت نداریم کسی را که در این حوادث فرار کرده باشد الحمد الله البته نمی‌خواهم بگویم که آدم بد نیست و هنوز یک آخوند پای یک قرارداد استعماری را امضاء نکرده است.
شبی بحث را گوش می‌دهید که فردا روز قدس. چرا ایرانیها چند ساله پیروز و فلسطینها 50 سال است کتک می‌خورند و پیروز نمی‌شوند. برای اینکه رهبر ما مرجع تقلید بود «حَفیظٌ عَلیمٌ» حتی مسیحی‌ها و کلیمی‌ها که با انقلاب بد هستند می‌گفتند امام خمینی دلت و چشم و فکر او امین است. روی هوی و هوس کار نمی‌کند غیر مسلمانها هم «حَفیظٌ عَلیمٌ» نبود. مرجعیت خاصیتش این است بعضی می‌گویند چرا ما دست در دست او بگذاریم.
داستان: در زمان شاه یک روحانی سوار ماشین شد خانمی هم که حجاب نداشت که آن زمان بی حجاب بی حجاب بودند بعضی‌ها، و این شروع کرد به روحانی متلک گفتن که این آخوندها حرف حسابشان چیست؟ این آقا متلکهای زیادی شنید تا ماشین در بیابان استاد و خواستن پیاده شوند این خانم زنبیلی و پاکتی داشت که پاره شد و چیزها ریخت روی زمین، مسافرها خواستند آنها را بردارند این روحانی هم نصیحت می‌کرد که مال مردم حرام است. و آنها هم اجناس را به خانم برگردانیده و این آقا به خانم گفت: آخوند خاصیتش همین است و این هم جواب متلکها شکر این پیروزی در ایران این است که فلسطینها را کمک کنیم. به بچه‌های فلسطینی و ایرانیها بگویم یک آیه در رابطه با این راهپیمائی، چون بعضی فکر می‌کنند این کارها ریشه قرآنی ندارد.
3- ابتدا مرگ بر آمریکا سپس رکوع و سجود
من رفتم مسجدی که آقای محترم و همه سبوح قدوس مرگ بر آمریکا نمی‌گویند و مرگ بر اسرائیل ولی همه نماز شب می‌خوانند به آقا گفتم اجازه می‌دهید چند دقیقه صحبت کنم ایشان به من لطف داشت اجازه داد، نه اینکه با انقلاب مخالف باشند فکر می‌کنند «مرگ بر آمریکا» سیاسی وتسبیحات حضرت زهرا(س) عبادی است این را هم باید گفت: تسبیحات ثواب هزار رکعت نماز است این را بگویید مرگ بر آمریکا را هم بگویید.
گفتم آقایان که نماز شب و نماز جماعت می‌خوانید با این جمعیت ولی شما 50% درصد مسلمان هستید چون قرآن می‌فرماید: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُمْ تَراهُمْ رُکَّعاً سُجَّداً یَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنَ اللَّهِ وَ رِضْواناً» (فتح/29) مسلمان باید نسبت به کفار خشن باشد و نسبت به مسلمان رحم داشته باشد و بعد می‌فرماید: «تَراهُمْ رُکَّعاً سُجَّداً» رکوع و سجود بعد از مرگ بر آمریکا است. اول باید مرگ بر آمریکا و درود بر فلسطین بگوئید و بعد رکوع و سجود.
پس شما اگر گفتید: مرگ بر آمریکا سیاسی نیستید بلکه قرآنی هستید حالا بگوئید همسر گفتند: مرگ بر آمریکا حالا درست شد گاهی هم فکر می‌کنند راهپیمایی‌ها سیاسی و درست شده بعد از انقلاب است که تقاضا می‌کنم آیه 119 سوره توبه را عنایت کنید. می‌فرماید:
«لا یُصیبُهُمْ ظَمَأٌ وَ لا نَصَبٌ وَ لا مَخْمَصَهٌ فی سَبیلِ اللَّهِ وَ لا یَطَؤُنَ مَوْطِئاً یَغیظُ الْکُفَّارَ وَ لا یَنالُونَ مِنْ عَدُوٍّ نَیْلاً إِلاَّ کُتِبَ لَهُمْ بِهِ عَمَلٌ صالِحٌ إِنَّ اللَّهَ لا یُضیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنینَ» (توبه/120) به مردم اصابت نمی‌رسد تشنگی و دردسر، گرسنگی، و گام و حرکتهای دست جمعی نمی‌کند تا کفار به غیظ آیند مگر اینکه برای آنها عمل صالح نوشته می‌شود یعنی تمام کارها و زجرهایی که می‌کشید عمل صالح است و هر حرکت دستجمعی که آمریکا را عصبانی کند عمل صالح است. و ما عمری در قرآن خواندیم که: «إِلاَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ» (عصر/3) عمل صالح عملی است که آمریکا را اعصبانی کند. و نمی‌فرماید: «یَغْضِبُ» می‌فرماید «یَغیظُ» فرق بین «غیظ» و غضب آن است که با «غضب» انسان پر می‌شود و با «یَغیظُ» انسان سر می‌رود. و لذا در قرآن «غَضِبَ الله» زیاد داریم و «غَاظَ الله» که خدا اغیظ می‌کند نداریم. وجود بی نهایت هیچ وقت پر نمیشود. درباره خدا این نیست می‌فرماید: جوری راهپیمایی کنید که آمریکا سرود و کنترل را از دست بدهد. و شکر پیروزی انقلاب شرکت در این راهپیمائی هاست و البته کمک مالی هم باید کرد که آیه بعد می‌فرماید: «وَ لا یُنْفِقُونَ نَفَقَهً صَغیرَهً وَ لا کَبیرَهً وَ لا یَقْطَعُونَ وادِیاً إِلاَّ کُتِبَ لَهُمْ لِیَجْزِیَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ ما کانُوا یَعْمَلُونَ» (توبه/121) مالی را کوچک و بزرگ انفاق نمی‌کندید. خداوند برای آن جزای احسن و بهتری می‌دهد.
می‌گوید: دولت پول نفت دارد کمک کند، خیر گاهی یک برگ زرد برای مورچه کشتی می‌شود و عرب و عجم ندارد، سنی و شیعه هم ندارد همه با هم هستیم و انقلاب ما این مسائل را ثابت کرد که حمایت ما از فلسطینی‌ها هز همه کشوره بیشتر است و این عزت ماست، و قومیت عربی همه شعار است، خود آنها هم می‌گویند. و ما مفتخریم که با همه مشکلاتی که در کشور داریم همیشه حامی مستضعفان هستیم.
4- عزیز مصر پس از رؤیت عظمت یوسف به او ایمان می‌آورد
پس یوسف آماده شد برای برنامه ریزی دوران پر باری و قحطی، یوسف زمانی که به چاه افتاد حدود 13 ساله بود با قرآن می‌شود تخمین زد گرچه در قرآن نیست. چون وقتی او را از چاه بیرون آوردند گفتند «یا بشری هذا غلام» به پسر 13، 14 ساله می‌گویند غلام و وقتی از چاه بیرون آمد سه، چهار سالی در خانه شاه بود و زمانی که به او تهمت زدند «فَلَبِثَ فِی السِّجْنِ بِضْعَ سِنینَ» (یوسف/42) «بِضْع» زیر ده سال است فرض کنیم 8سال هم زندان و بعد از زندان 7 سال بازندگی که وضع مردم خوب بوده می‌شود تقریباً حدود 20 سال از زمانی که به چاه تا بر حکومت رسید و لذا زمان قحطی وقتی برادرها آمدند گندم بگیرند یوسف آنها را شناخت ولی آنها نشناختند. باور نداشتند که از چاه به چاه برسد و خیلی فاصله است. گفتم خواب شاه هفت گاو چاق هفت گاو لاغر را می‌خورند و تعبیرش این بود که هفت سال برندگی و هفت سال قحطی هفت سال قحطی که از ذخیره مصرف می‌کردند، یک سال یوسف در قبال گندم از مردم طلا می‌گرفت و یکبار چهارپایان و مرحله بعد بردگان و بعد خانها و بعد خانه‌ها و بعد مزارع و بعد خود مردم را برده می‌کرد. همه شدند در بست برده یوسف بعد یوسف همه را آزاد کرده و اموال خودشان را هم به آنها برگردانید. وقتی شاه این عظمت را دید او هم به یوسف ایمان آورد. تو مالک مطلق شده و همه را بخشیدی، این بزرگواری است.
«وَ کَذلِکَ مَکَّنَّا لِیُوسُفَ فِی الْأَرْضِ یَتَبَوَّأُ مِنْها حَیْثُ یَشاءُ نُصیبُ بِرَحْمَتِنا مَنْ نَشاءُ وَ لا نُضیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنینَ» (یوسف/56) عزیز مصر وقتی یوسف را پاکدامن و لایق دیده و خواب را تعبیر کرد او را پست و امکانات داد و خداوند هم در قرآن می‌فرماید: اینگونه ما یوسف را امکانات دادیم
* نکته و درس:
5- هرکس مانند یوسف باشد خداوند به او هم عطا می‌کند
1- یعنی همه از مرد و زن، دختر و پسر بدانید هر کس مثل یوسف «حفیظ» و «امین» و «عَلِیم» و «محسن» باشد ما به او می‌دهیم چیزهایی و این معنای «کَذلِکَ» می‌باشد که بارها گفته‌ام. و هرکس می‌ببینید خدا به او چیزی نداده ببیند گیر کار کجاست، این تنها برای یوسف نیست بلکه برای هر کس که شرائط یوسف را داشته باشد خواهد گذاشت. خداوند دلیل پیامبری موسی را می‌فرماید: در تو سوزی دیدم که در دیگران نیست و نبود.
مثلاً فقیری می‌بینی، بچه‌های فلسطین را پای تلویزیون می‌بینی و یا یک فیلم چه احساس داری و چقدر می‌سوزی می‌گوید: وضع بداست، بله شما که شنیدی هفت دختر زیر یک سقف در یک اطاق با شرائط سخ زندگی می‌کنند چقدر احساست نشان دادی. باید تو ورشکست و نابود شوی چون شنیدی و مثل سنگ بودی. قرآن می‌فرماید: سال گذشته دادیم «کَلاَّ بَلْ لا تُکْرِمُونَ الْیَتیمَ» (فجر/17) به یتیم ندادی، امسال باغ تو را سوزاندیم از آیات قرآن برمی‌آید که به هر کس هرچه داده می‌شود یا گرفته می‌شود با دلیل است. «حفیظ» «علیم» «محسن» «کَذلِکَ نَجْزِی الْمُحْسِنینَ» (یوسف/22) امکانات در اختیارش می‌گذاریم و آن هم «یَتَبَوَّأُ مِنْها حَیْثُ یَشاءُ» (یوسف/56) هر کجا که بخواهد.
آزادی نعمتی است در بهشت هم می‌گویند: هر کجا می‌خواهی، در باغ هم اگر انسان محدود شود خسته می‌شود برای بهشت هم می‌فرماید: «حَیْثُ نَشاءُ» (زمر/74) هر کجا می‌خواهد. می فرماید «وَ فیها ما تَشْتَهیهِ الْأَنْفُسُ» (زخرف/71) اگر در بهشت هم بگویند هر روز صبح عسل و ظهر جوجه کباب می‌گوید: خسته شدم، نام و پنیر بدهد، «نُصیبُ بِرَحْمَتِنا مَنْ نَشاء» (یوسف/56) هر کس را بخواهیم به رحمت ما اصابت می‌کند و شاملش می‌شود، البته کسانی که «وَ لا نُضیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنینَ» اگر محسن باشد اجرا او را ضایع نمی‌کنیم هر کار نیکی می‌توانید انجام دهید اگر اجر آن به خودتان هم نرسد به بچه‌های شما می‌رسد. بارها من این را گفته‌ام که دو پیامبر وارد روستای شده و دیوار خرابه‌ای را ساختند، یکی از دیگری پرسید چرا بدون بانی اینکار را می‌کنی بدون مزد و اجر، در جواب دیگری فرمود: پدر خوبی از دنیا رفته و زیر این دیوار گنج است و اگر نسازیم مردم پیدا کرده و می‌برند، می‌دزدند، بسازیم تا بچه یتیمها بزرگ شه و خود به گنج دست بیابند، دو پیامبر به کارگری مفت کشیده می‌شوند تا نان حلال پدر به فرزندان برسد. اگر هر کاری خیری می‌توانیم انجام بدهیم، ماه رمضان تمام می‌شود. افطاری دادید یا نه؟ چه کمکی، چه کاری چند تا آشتی و چرا قهر، معذرت خواهی، و چه ذخیره‌ای برای قیامت، نماز می‌خوانی فرض کن نماز آخر عمر و شاید این ماه رمضان آخر عمر باشد قرآن می‌فرماید: «وَ لَدارُ الْآخِرَهِ خَیْرٌ» (یوسف/109) وقت تمام شد آیه بعد برای جلسه بعد.
خدایا چند دعا که دم افطار و سحر و ماه رمضان دعا مستجاب است، چقدر قرآن خواندیم، اگر نخواندیم این چند روز جبران کنیم. دهه آخر ماه رمضان پیامبر صل الله علیه و اله و سلم رختخوابها را باز نمی‌کرد.
خدایا به آبروی هر کس که به نزد تو آبرو دارد اگر تا به حال چیزی برای قیامت ذخیره نکرده‌ایم. ازحالا اعمال ما را ذخیره قبر و قیامت ما قرار بده.
خدایا اگر تا به حال مستضعفی را حمایت نکرده‌ایم، از این به بعد روحیه مستضعف گرایی را در ما زنده‌تر بفرما.
خدایا مسلمین فلسطین را بر اسرائیل پیروز فرما.
خدایا آن امام که به خاطر او ایران حفظ شد، یکی از علمای بزرگ اهل سنت در میان علمای قم علت پیروزی و موفقیت ایران و نبودن این در بقیه کشورها را اینگونه توصیف کرد شما سرما یه‌ای به نام «مرجع» دارید که از او تبعیت می‌کنید و بودجه‌ای هم دارید که کاری به دولت ندارد و آن خمس است. و ردیف حقوقی و احتیاج به بانک ندارد و استقلال.
خدایا به حق محمد آل محمد روح امام خمینی (ره) و همه مراجع و همه کسانی که در مسلمانی ما در طول تاریخ موثر بوده‌اند روحشان را از ما راضی و ما را پاسدار خونها و خدمات آنها قرار بده.
خدایا همه مشکلات همه مسلمانها حل کن.
خدایا رهبر و دولت و امت و نسل و ناموس و عقاید و افکار و مرز و بوم ما حفظ بفرما.
خدایا هر چه به عمر ما اضافه کنی به ایمان وعلم و عمل و اخلاص و عمق و برکات کار ما بیفزا.
خدایا به بی مسکنها مسکن خوب به بی همسرها، همسر خوب به بی بچه‌ها بچه خوب، به کدورتها صفا به مرضی شفا عنایت فرما.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»