موضوع بحث: گناه شناسی، عوامل بازدارنده گناه – 1، رمضان 62
تاریخ پخش: 18/04/62
بسم الله الرحمن الرحیم
«الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و علی اهل بیته و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین من الان الی قیام یوم الدین اللهم اغفرنا»
1- عوامل بازدارنده گناه
به آخر ماه رمضان نزدیک می‌شویم و بحث ما هم دارد به آخر می‌رسد. بحث پنجشنبه‌ها تقریباً مستقل بود، اما درماه رمضان مباحث سریالی و پشت سر هم بود. بحث ما گناه شناسی بود. بحث این جلسه مباحث گناه شناسی است. مباحث قبلی اهمیت گناه، تجاهر به گناه، گناهان کبیره، گناهان کلیدی، گناهان نامریی، استصغار گناه، جبران گناه، زمینه‌های گناه و در این موارد بسیار حرف زدیم. حالا چند روز است درباره عوامل بازدارنده گناه حرف می‌زنیم یعنی چه کنیم که گناه نکنیم. یعنی چه چیز باعث می‌شود گناه نکنیم. داشتیم عواملش را می‌شمردیم.
2- توجه به قیامت
عامل اول فکر بود. عامل دوم توجه به حضور خدا بود. عامل سوم توجه به شخصیت انسانی بود و دیگر این که لذت گناه ما به قیمت ناراحتی دیگران تمام می‌شود و خلاصه بحث امروز ما که بحث پنجم است بحث توجه به وضع گناهکار در قیامت است و ما در این یکی دو جلسه در این باره بحث خواهیم کرد. این خط سیر حرکت ما از اول ماه رمضان بوده است. بحث ما گناه شناسی بود و موضوع بحث امروز چه کنیم که گناه نکنیم.
عواملی که باعث می‌شود و یا کمک می‌کند که ما گناه نکنیم: یکی این که آدم فکر کند که عاقبت گناه او چه می‌شود. یکی این که انسان فکر کند، که خدا دارد او را می‌بیند. یکی توجه به شخصیت انسان، که تو خلیفه خدا هستی، قیمت تو بهشت است، تو کریمی، تو فضیلت داری، تو کرامت داری «أَ رَضیتُمْ بِالْحَیاهِ الدُّنْیا»(توبه/38) «أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ»(اعراف/176) تو شخصیت داری و اگر انسان به شخصیت توجه داشته باشد، در این که گناه نکند خیلی مفید است. و بالاخره بحث قبل ما این بود که باید حساب کنیم گناهی که ما می‌کنیم به چه قیمتی تمام می‌شود. نکند یک لذت ما به قیمت سنگینی تمام شود. در این باره هم بحث کردیم و بحث الان ما این است که اگر مایاد معاد باشیم، یاد معاد می‌تواند در ما اثر زیادی بگذارد.
برادران و خواهران ما می‌میریم و مرگ ما هم دور نیست. در قرآن بیش از هزار آیه در این باره است و من گاهی فکر می‌کنم شاید به من بگویند آقای فلان، شما چرا در تلویزیون ایران از آیات بهشت و جهنم کم خواندی. حدوداً شش هزارآیه داریم و بیش از هزار آیه آن درباره جهنم و قیامت و بهشت است یعنی یک ششم قرآن مربوط به قیامت است. پس وقتی یک ششم قرآن مربوط به قیامت است، خوب است که بحث‌های ما هم درباره قیامت باشد. ولی این طور نبوده! در سخنان اولیاء خدا و کلمات ائمه معصومین روی این مسأله عنایت زیادی بوده است.
3- قیامت در آیات
می‌خواهیم این دو جلسه آخر ماه رمضان را درباره قیامت صحبت کنیم. آنچه هم می‌گویم، سعی می‌کنم فقط از قرآن باشد. اصولاً در روز قیامت یک پشیمانی عجیب دارم. این روز یک ندامتگاه عجیب است. در سوره انعام آیه 27 «لَوْ تَرى إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقالُوا یا لَیْتَنا نُرَدُّ وَ لا نُکَذِّبَ بِآیاتِ رَبِّنا وَ نَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنینَ» (انعام/27) در روز ندامت افراد مجرم و کافر می‌گویند «یا لَیْتَنا» ای کاش ما را برمی‌گرداندند. این روز ندامتگاه عجیبی است و آیه زیاد داریم. ای کاش ما برمی‌گشتیم. آیه دیگری داریم، در آنجا هم می‌بینیم که کفار می‌گویند اگر ما می‌شنیدیم «وَ قالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ ما کُنَّا فی أَصْحابِ السَّعیرِ»(ملک/10) این جمله دومی است که قرآن نقل می‌کند. روز قیامت می‌گویند اگر گوش ما در دنیا بدهکار بود یا تعقل می‌کردیم حالا ما اینجا نباید می‌سوختیم. آن وقت این‌ای کاش هم بسیار مهم است. برو برگرد ندارد. آخر گاهی وقت‌ها آدم می‌گوید کاش رفته بودیم و اسممان را نوشته بودیم و به مکه رفته بودیم، ولی خب نرسیدیم. می‌گوید: امید برای سال دیگر هست. آدم جایی می‌گوید ای کاش، که دیگر راه برگشتن ندارد. «فَاعْتَرَفُوا بِذَنْبِهِمْ فَسُحْقاً لِأَصْحابِ السَّعیرِ»(ملک/11) به گناهشان اعتراف می‌کنند. و در جای دیگر می‌بینیم قرآن می‌گوید: شما نمی‌دانید چه وضعی دارند؟ «وَ لَوْ تَرى إِذْ وُقِفُوا عَلى رَبِّهِمْ قالَ أَ لَیْسَ هذا بِالْحَقِّ قالُوا بَلى وَ رَبِّنا قالَ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ»(انعام/30) مجرم را می‌آورند و جهنم را به او نشان می‌دهند. مجرم جهنم را می‌بیند. او را احضارمی کنند و در برابر خدا می‌آورند. گناهانی را که نمی‌خواسته پدر و مادرش بفهمند، نزدیکترین دوستانش بفهمند. صحنه‌ای پیش می‌آید و صفحه‌ای برایش باز می‌شود. یک مرتبه همه گناهانش را می‌بیند. می‌گوید: «یا وَیْلَتَنا ما لِهذَا الْکِتابِ لا یُغادِرُ صَغیرَهً وَ لا کَبیرَهً إِلاَّ أَحْصاها»(کهف/49) این چه کتابی است. این چه صفحه‌ای بود که باز شد. ریز و درشت را نوشته است. عین ضبط صوت که سرفه را هم ضبط می‌کند و مانند دوربین که حرکات لب را هم به تصویر می‌کشد. این چه کتابی است. در این آیه می‌گوید: «إِذْ وُقِفُوا عَلى رَبِّهِمْ» اگر گاهی بخواهند فیلم نماز ما را برای رهبر انقلاب ببرند خجالت می‌کشیم که تو این طور نماز می‌خوانی، آن وقت پیغمبر و اولیای خدا و صدها هزار شهید دور آدم را بگیرند و بگویند تو با خون ما چنین کردی. «إِذْ وُقِفُوا عَلى رَبِّهِمْ» اینها را در برابر خدا متوقف می‌کنند. می‌گویند: «أَ لَیْسَ هذا بِالْحَقِّ» این قیامت حق نیست. «قالُوا بَلى» می‌گویند: چرا هست. دیدید که رهبران توده ای‌ها در تلویزیون اعتراف کردند. بعد از 25 سال زندان و مبارزه با شما چگونه از مکتب مارکسیسم دم می‌زدند. یک مرتبه می‌آیند و می‌گویند مارکسیستم به بن بست رسیده است. منتها اینها هنوز راه برگشت دارند. می‌توانند توبه کنند و ایمان بیاورند. البته باید به خاطر توطئه اعدام شوند اما می‌توانند ایمان بیاورند و لااقل از جهنم نجات پیدا کنند. اما آنجا دیگر هیچ چاره‌ای نیست. توبه هم فایده ندارد. «أَ لَیْسَ هذا بِالْحَقِّ قالُوا بَلى» چرا این دیگر حق است «فَذُوقُوا الْعَذابَ» پس عذاب را بچشید.
چه مسأله‌ای است که هزار آیه داریم. آخر، قرآن که کتاب آدم سازی است، بیش از هزار آیه درباره معاد داریم و ما امروز و جلسه بعد شاید با سی چهل تا از این آیات آشنا شوم. در آیه آخر سوره نباء نقل می‌کند که باز کافر آنجا می‌گوید: ای کاش. «إِنَّا أَنْذَرْناکُمْ عَذاباً قَریباً یَوْمَ یَنْظُرُ الْمَرْءُ ما قَدَّمَتْ یَداهُ وَ یَقُولُ الْکافِرُ یا لَیْتَنی کُنْتُ تُراباً»(نبأ/40) یعنی انسان، به کارهایی که کرده نگاه می‌کند «وَ وَجَدُوا ما عَمِلُوا حاضِراً»(کهف/49) قرآن می‌گوید: هر کاری که کردی حاضر است. آیه دیگر می‌گوید «مُحْضَراً»(آل عمران/30) هر کاری که کردی حاضر است.
انسان نگاه می‌کند و می‌بیند تمام کارهایش حاضر است. بعد کافر می‌گوید: کاش خاک بودم و مردم مرا لگد می‌کردند. خاک شرمندگی ندارد و این هم آیه‌ای که مجرم در روز قیامت چه وضعی دارد. اگر ما در آب این آیه‌ها خیس بخوریم و خوف خدا در ما زنده شود، بزرگترین عامل بازدارنده از گناه است. آیه دیگری در سوره مؤمن هست. این آیه عجیب آیه‌ای است. می‌گوید: «فَاعْتَرَفْنا بِذُنُوبِنا»(غافر/11) خدایا به گناهانمان اعتراف می‌کنیم. ! منتها دیگر فایده ندارد. الان در ماه رمضان که شما می‌شنوید می‌توانید بگویید که خدایا ماه تو است. . الان اگر اعتراف کنی مورد قبول خداست ولی روز قیامت دیگر فایده‌ای ندارد. «فَاعْتَرَفْنا بِذُنُوبِنا»
«قالُوا رَبَّنا أَمَتَّنَا اثْنَتَیْنِ وَ أَحْیَیْتَنَا اثْنَتَیْنِ فَاعْتَرَفْنا بِذُنُوبِنا فَهَلْ إِلى خُرُوجٍ مِنْ سَبیلٍ»(غافر/11) خیلی عجیب است. خدایا به گناهانمان اعتراف می‌کنیم و آنها را قبول داریم پس آیا راهی هست خارج شویم و فرار کنیم. نه اینجا دیگر نمی‌شود فرار کرد. در دعای کمیل می‌خوانیم «و لا یمکن الفرار من حکومتک»(مصباحالمتهجد، ص844) در سوره شعراء آیه 99 باز صحنه‌ای نقل می‌کند که گناهکاران به دنبال مفر می‌گردند. مانند ضد انقلابی‌ها که در ایران دنبال مرز می‌گردند. منتهی مرز برای آنها پیدا شد که فرار کنند. آنجا مرزی نیست سوره شعرا، آیه 99می فرماید اینها می‌گویند: «وَ ما أَضَلَّنا إِلاَّ الْمُجْرِمُونَ» (شعرا/99) خدایا ما بد نبودیم. مجرمین ما را خراب کردند. یک مشت آمدند و ما را فریب دادند. «فَما لَنا مِنْ شافِعینَ»(شعراء/100) دیگر کسی نیست اینجا ما را شفاعت کند. «وَ لا صَدیقٍ حَمیمٍ»(شعراء/101) صدیق و دوستی نیست. حالا که کسی نیست و ما فریب خوردیم و اینچنین شدیم «فَلَوْ أَنَّ لَنا کَرَّهً فَنَکُونَ مِنَ الْمُؤْمِنینَ»(شعراء/102) اگر تکرار شود و دومرتبه به دنیا برگردیم، از مؤمنین می‌شویم. ! می‌گویند: نه دیگر فایده‌ای ندارد. (تکرار آیه)عجب ندامتگاهی است. امیرالمؤمنین که آیات جهنم را می‌خواند ضجه می‌زد.
آیه‌ای در سوره سجده داریم. می‌گویند خدایا «رَبَّنا أَبْصَرْنا وَ سَمِعْنا فَارْجِعْنا نَعْمَلْ صالِحاً إِنَّا مُوقِنُونَ»(سجده/12) خدایا گوش و چشم ما باز شد، ما را بازگردان تا عمل صالح انجام دهیم. «إِنَّا مُوقِنُونَ» حالا دیگر ما یقین داریم. «وَ لَوْ تَرى إِذِ الْمُجْرِمُونَ ناکِسُوا رُؤُسِهِمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ»(سجده/12) یعنی مجرمین روز قیامت در برابر دادگاه عدل خدا سرشان را پایین می‌اندازند.
و باز در آیه‌ای از سوره یس می‌خوانیم، مجرمین یک مرتبه وقتی در قیامت مبعوث می‌شوند، هاج و واج می‌مانند وگیج می‌شوند و می‌گویند:
«قالُوا یا وَیْلَنا مَنْ بَعَثَنا مِنْ مَرْقَدِنا هذا ما وَعَدَ الرَّحْمنُ وَ صَدَقَ الْمُرْسَلُونَ»(یس/52) چطور شد ما بیرون آمدیم. ای کاش پوسیده بودیم و گرفتار همان عذابهای برزخی بودیم این که بدتر است.
«هذا ما وَعَدَ الرَّحْمنُ وَ صَدَقَ الْمُرْسَلُونَ» در ایران که دیدید هرکس که غیر از خط امام دارد. روسیاه درآمد. در ایران دیدید تنها کسانی که روز در جبهه خون می‌دهند و شبها درنماز شب اشک می‌ریزند، حزب اللهی‌ها هستند. آن کسانی که در آفتاب داغ نماز جمعه می‌خوانند و از خون بدنش می‌دهند حزب اللهی‌ها هستند. چرا دیگر در ایران گمراه شدید. «قالُوا یا وَیْلَنا مَنْ بَعَثَنا مِنْ مَرْقَدِنا هذا ما وَعَدَ الرَّحْمنُ وَ صَدَقَ الْمُرْسَلُونَ» و در سوره شوری آیه 44مطلب عجیب‌تری می‌خوانیم که آنها باز دنبال راه فرار می‌گردند. می‌گویند: «وَ تَرَى الظَّالِمینَ لَمَّا رَأَوُا الْعَذابَ یَقُولُونَ هَلْ إِلى مَرَدٍّ مِنْ سَبیلٍ» یعنی آیا راهی هست که فرار کنیم. نمی‌شود دیگر، راه فراری نیست. و در سوره بقره آیه 167 چنین می‌خوانیم. می‌گویند: خدایا ما را گمراه کردند به ما اعلامیه دادند و گفتند برو بچسبان. به ما پول و وعده دادند که حکومت را برمی‌گردانیم. چنین و چنان می‌کنند. به تو فلان پستها را می‌دهیم. تو رییس فلان جا می‌شوی و اینچنین. خدایا ما فهمیدیم اشتباه کرده‌ایم. حالا ما را برگردان تا همانهایی را که بر آنها درود فرستادیم بگوییم مرگ بر آنها. «وَ قالَ الَّذینَ اتَّبَعُوا لَوْ أَنَّ لَنا کَرَّهً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ»(بقره/167) اگر ما را برگردانی در عوض می‌گوییم مرگ بر او. «إِذْ تَبَرَّأَ الَّذینَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذینَ اتَّبَعُوا وَ رَأَوُا الْعَذابَ وَ تَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبابُ»(بقره/166) وقتی عذاب را می‌بینند، رهبران به پیروانشان می‌گویند: بروید. ما خود گرفتاریم. او می‌گوید: فلان فلان شده آخر تو مرا گمراه کردی. این می‌گوید مرگ بر تو. آن می‌گوید مرگ بر تو. بعد می‌گویند: خدایا ما را به دنیا برگردان، ما می‌گوییم مرگ بر اینها. می‌گوید: دیگر فایده ندارد. تمام اسباب و وسایلی که انسان در دنیا به آنها چنگ می‌زند بریده می‌شوند. این که آدم در اینجا تلفن و بیسیم کار می‌کند می‌تواند این و آن را ببیند این اسباب و وسایلی که ما اینجا به واسطه آنها نجات پیدا می‌کنیم، آنجا همه قطع می‌شوند. تو هستی و تو و هیچ کس دیگر نیست. حتی پدر و مادرت هم فرار می‌کنند. «وَ قالَ الَّذینَ اتَّبَعُوا لَوْ أَنَّ لَنا کَرَّهً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ کَما تَبَرَّؤُا مِنَّا»(بقره/167) و جالب این است که دنباله آیه می‌گوید: تمام زحماتشان حسرت می‌شود. می‌گوید: ای خاک بر سر من. من چند ساعت عمرم را صرف اینها کردم. کاش به جای اینها به خانه خدا رفته بودم. سرکلاس رفته بودم. با اولیاء خدا بودم. دنبال چه کسی رفتم و چرا رفتم. آیا من که طرفدار او بودم آخر با چه معیاری؟ حقیقتاً باسوادتر از همه مردم بود. آخر وقتی آدم دنبال کسی می‌رود یا باید حقیقتاً او اعلم باشد یا با تقواتر باشد یاایثارگر باشد. من چرا دنبال کسی رفتم که خودش اهل فرار بود. من چرا دنبال کسی رفتم که خودش حقه باز بود. من چرادنبال کسی رفتم که خودش در تلویزیون ایران به ضعف و پستی و انحراف خود اقرار کرد. آن وقت اینهمه زحمت کشیده و تمام این زحمات حسرت است. «کَذلِکَ یُریهِمُ اللَّهُ أَعْمالَهُمْ حَسَراتٍ عَلَیْهِمْ وَ ما هُمْ بِخارِجینَ مِنَ النَّارِ»(بقره/167) اعمالش برایش حسرت می‌شوند. «کَذلِکَ یُریهِمُ اللَّهُ أَعْمالَهُمْ حَسَراتٍ عَلَیْهِمْ»
امروز این آیات قیامت را می‌خوانم! بالاخره باید خوانده شود یا نه؟ . الان، 5 سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد، بعد از پنج سال هم خوانده نشوند، پس کی خوانده شوند؟ شک دارید. اینها وحی هستند. آنچه خوانده می‌شود متن قرآن است و باید خوانده شوند. روح ما فراری است ولی باید کم کم روحمان را با این آیه هامأنوس کنیم و چه زمانی بهتر از حالا که در ماه خدا، مردم روزه دار با آیات خدا مأنوس شوند و چون در حال روزه گوش می‌دهید، شاید دلی تکان خورد و شاید توجهی شد و شاید آن توجه باعث روسفیدی همه ما شد.
در سوره فاطر می‌خوانیم: «وَ هُمْ یَصْطَرِخُونَ فیها رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً»(فاطر/37). در ذهنم این است که «یَصْطَرِخُونَ» یعنی در صورتشان چنگ می‌زنم. حالا من لغت را دقیق نمی‌دانم. «وَ هُمْ یَصْطَرِخُونَ فیها رَبَّنا أَخْرِجْنا نَعْمَلْ صالِحاً» ای خدا ما را از این جهنم خارج کن. ما عمل صالح انجام می‌دهیم. خدایا سوختیم ما را بیرون بیاور. دیگر کار خوب می‌کنیم. «غَیْرَ الَّذی کُنَّا نَعْمَلُ أَ وَ لَمْ نُعَمِّرْکُمْ ما یَتَذَکَّرُ فیهِ مَنْ تَذَکَّرَ وَ جاءَکُمُ النَّذیر»(فاطر/37) می‌گوید، وقتی می‌گویند ما را خارج کن خدا می‌گوید: چند سال عمر کردی؟ می‌گویند 60 سال 70 سال، 50 سال، 30، 70، 90، 80، 63 سال. فریاد می‌زنند. می‌گویند: آنقدر عمر نداشتی که به خود بیایی؟ چطور شد وقتی صد تومان گم می‌کردی به دنبالش می‌گشتی؟ چرا عمرت را گم کردی و به دنبالش نگشتی؟ چطور اگر یک مشتری صدتومانی می‌آمد و جنس تو را می‌خرید بعد می‌دیدی فلانی جنسش را فروخت. مثلاً خانه‌ات را به دویست هزار تومان فروختی بعد دیدی دیگری، دوست، شریک، یا شاگردت خانه‌اش را که مثل خانه شما بود او کمی حوصله کرد و به سیصد هزار تومان فروخت چنان بر دستت می‌زنی که ای وای او خانه‌اش را گرانتر فروخت. در دنیا عده‌ای عمرشان را به صوت و کف می‌فروشند یعنی فقط کار می‌کنند که مردم برایشان کف بزنند و صوت بکشند. بنی صدر خود را به کف زدن فروخت. زود فروخت و رجایی خودش را به خدا فروخت. چنان ضجه می‌زنند و از درون می‌سوزند. «نارُ اللَّهِ الْمُوقَدَهُ الَّتی تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَهِ»(همزه/7-6) اینها از درون می‌سوزند که عجب، ما برای خلق کار کردیم و خدا را فراموش کردیم. «نَسُوا اللَّهَ»(توبه/67) و آنچه را خواندیم چند آیه بیشتر نبود. قیامت ندامتگاه است و اما وضع قیامت را بگویم.
در سوره بقره آیه داریم که انسان در دنیا زیاد بند و بست دارد. اگر هیچ راهی نداشته باشد، بالاخره گرفتاریهایش را با دعا و التماس حل می‌کند اما آنجا دعا هم فایده ندارد. خدا در قرآن گفته است «ادْعُونی أَسْتَجِبْ لَکُمْ»(غافر/60) ولی قیامت را نگفته است. در قیامت هر کس دعا کند مستجاب نمی‌شود. «وَ اتَّقُوا یَوْماً لا تَجْزی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئاً وَ لا یُقْبَلُ مِنْها شَفاعَهٌ وَ لا یُؤْخَذُ مِنْها عَدْلٌ وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ»(بقره/48) هیچ کس به درد هیچ کس نمی‌خورد. باید خودت باشی. در آنجا شفاعت هم دیگر فایده‌ای ندارد.
اگر یادتان باشد گفتم شفاعت خاص کسانی است که خودشان مایه‌ای داشته باشند. اگر شاگردی نمره 7 یا 8 داشت دو سه نمره به او کمک می‌کنند تا قبول شود. اگر اصل نمره کسی صفر باشد برای او که نمی‌شود کاری کرد. اگر یک مریض نفسی داشت دکتر می‌آید و به او کمک می‌کند تا او خوب شود اما کسی اصلاً نفس ندارد. دکتر با مرده چه کار کند؟ معنای شفاعت این است که طرف مایه‌ای دارد و به او کمک می‌کنند تا قبول شود. امداد و کمک است. حالا گیریم ظالمین بیایند و معذرت بخواهند.
در سوره روم آیه57 می‌گوید: آنها می‌آیند و می‌گویند ما معذرت می‌خواهیم. می‌گوید فایده‌ای ندارد. روز قیامت معذرت هم فایده‌ای ندارد. بیایید و در دنیا معذرت بخواهید. در دنیا راحت است.
می‌گویید: خدایا! معذرت می‌خواهیم. برادر من غیبت تو را کردم، معذرت می‌خواهم. آقا من حق شما را خوردم و نابود کردم، آقا توهین کردم، آقا معذرت می‌خواهم. در دنیا معذرت بخواهید. اگر در دنیا گردن کلفتی کنید، آنجا دیگر معذرت شما فایده‌ای ندارد. اینجا معذرت بخواهید، طوری نیست «فَیَوْمَئِذٍ لا یَنْفَعُ الَّذینَ ظَلَمُوا مَعْذِرَتُهُمْ وَ لا هُمْ یُسْتَعْتَبُونَ»(روم/57) معذرت در روز قیامت فایده‌ای ندارد و این صدای قرآن است و باز در سوره نور می‌خوانیم، بعضی فکر می‌کنند با حیله، کاری از پیش می‌شود برد. گرچه در دنیا هم نمی‌شود حیله کرد. قرآن می‌گوید: «وَ لا یَحیقُ الْمَکْرُ السَّیِّئُ إِلاَّ بِأَهْلِهِ»(فاطر/43)
در دنیا هم آنهایی که کلک می‌زنند اصلاً به خودشان کلک می‌زنند. یک مثال برای کلک بزنم، بعد باز به سراغ وحی می‌آییم.
گاهی در دنیا پزشکی وارد بیمارستان می‌شود و به مریض می‌گوید این شیشه دارو را بگیر و هر دو ساعت یک قاشق بخور. فردا که دکتر می‌اید بیمار می‌بیند دارو را نخورده است و دکتر بعد از دیدن خورده نشدن دارو حتماً او را مؤاخذه خواهد کرد. برای فریب دکتر چند قاشق از دارو را در دستشویی می‌ریزد. دکتر که می‌آید و می‌پرسد که آیا خوردی یا نه می‌گوید: مگر نمی‌بینی شیشه کمتر شده است. خیال می‌کند که به دکتر کلک زده است اما در واقع به خودش کلک زده است. این است معنای «وَ لا یَحیقُ الْمَکْرُ السَّیِّئُ إِلاَّ بِأَهْلِهِ». یعنی مکر بد گریبان خودش را می‌گیرد. در دنیا هم حیله به جایی نمی‌رسد. چقدر خواستند افرادی را بزرگ کنند ولی نشد و چقدر خواستند افرادی را بشکنند ونشد. ای کسانی که در خط انقلاب نیستید، بس است. ! طبس و کردستان و حمله صدام را دیدید، توطئه‌های داخلی رادیدید. توده ای‌ها را دیدید. خب دیگر بس است. بیایید در خط انقلاب دیگر. «یَوْمَ لا یُغْنی عَنْهُمْ کَیْدُهُمْ شَیْئاً وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ»(طور/46) یعنی کید وحیله آنها هیچ به دردشان نمی‌خورد. در دنیا حیله دو سه روز ممکن است پایدار باشد و با آن زندگی کرد اما در روز قیامت هیچ حیله‌ای کارساز نیست. «وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ» پس انسان در دنیا اسباب و وسایلی دارد که قرآن در این زمینه فرمود: «وَ تَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبابُ»(بقره/166) یعنی اسباب و بند و بستهای دنیا قطع می‌شود. انسان در دنیا حیله و کید دارد که گفته شد.
حالا ببینیم بچه‌ها به درد ما می‌خورند. یک عمر به بچه هایمان، گفتیم جان. حالا ببینیم بچه برای ما فایده‌ای دارد یا نه. سوره آل عمران، آیه10 می‌خوانیم که اموال و اولاد هیچ یک به درد ما نمی‌خورند. «إِنَّ الَّذینَ کَفَرُوا لَنْ تُغْنِیَ عَنْهُمْ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ مِنَ اللَّهِ شَیْئاً» (آل عمران/10) در روز قیامت اموال و اولاد به درد نمی‌خورند.
پس چه چیزی به درد می‌خورند؟ «یَوْمَ لا یَنْفَعُ مالٌ وَ لا بَنُونَ إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلیمٍ»(شعراء/89-88) روح پاک به درد می‌خورد. روحی که کینه نداشته باشد. روحی که بخل نداشته باشد. حسد نداشته باشد. غرور و شرک و تکبر نداشته باشد. آن قلب سالم به درد می‌خورد. روح پاک به درد می‌خورد. قلب شما سالم است. تکبر در شما نیست.
در این اواخر ماه رمضان دو سه جمله می‌گویم. گوش دهید برای یک دقیقه. اگر بچه کوچک بیاید و کنارت بنشیند عارت نمی‌شود که این کیست آمده کنار ما نشسته است. این تکبر نیست. خوب پس قلب ما سالم نیست چون تکبر داریم. اگر در حرف شمایک بچه کوچک بیاید و بگوید نظر من این است، شما ناراحت نمی‌شوید، که او آمده به من می‌گوید نظر من این است. اصلاً ناراحت می‌شویم که تو که هستی. به تو چه ربطی دارد. این تکبر است. قلب ما سالم نیست. همین امشب اگر دو جا مهمان باشی یک جا همه آدم‌های پولدار و سرشناس و شخصیت‌ها باشند و یک جا هم یک پیرزنی، خاله‌ای، عمه‌ای، فقیری تو را دعوت کرده باشد دلت پر می‌زند کجا بروی؟ دلت پر می‌زند بروی روی نمد بنشینی یا بروی روی قالی بنشینی و آیا آن دلی که برای قالی پر می‌زند، قلب سالم دارد؟ آدمی که وقتی لباس به متری ده تومان می‌خرد و برای این که بگوید من مهم هستم به متری شصت تومان می‌گوید، برای این که بگوید نخ مهمی است دروغ می‌گوید، می‌شود گفت، قلب او سالم است؟ آدمی که وقتی دو رکعت نماز می‌خواهد بخواند حواسش هزار جا پرت می‌شود، می‌تواند بگوید قلب من سالم است؟ در عمرت دو رکعت نماز با توجه خوانده‌ای؟
خدایا تو را به آیه قرآن ما را درروز قیامت شرمنده نکن. ما را در روز قیامت نزد پیغمبر و قرآن شرمنده نکن. آن شهدایی که این آیات را روی آنتن تلویزیون آوردند، به جای آهنگ‌هایی که برای جوان‌ها مخدر بود، این آیه‌ها افراد را تائب می‌کند، افراد را می‌سازد، خدایا آن شهدایی که خونشان را ریختند و دائم می‌خواستند به کربلا بروند، نشد، تکه تکه شدند و جنازه آنها را برگرداندند. عوض کربلا شهید شدند و به وطنشان بازگشتند، خدایا روحشان را از ما راضی کن. اینجا پادگان است. این برادران ازجهاد سازندگی هستند. خدا این جوان‌ها و این پادگان کجا بودند. آن خونها باعث شد که این جوان‌ها در این مراکز صدای وحی بشنوند و مردم در خانه‌ها از تلویزیون بشنوند. خدایا همان طور که آن خونها ایران را عوض کرد، خود ما و خون ما را پله‌ای قرار بده که دنیا عوض شود و ما را از بهترین یاران اسلام و امام زمان قرار بده. قلب مبارکش را از ما راضی کن. رهبر عزیزمان را در پناه او حفظ کن. رزمندگان را پیروز، توطئه‌ها را خنثی، توطئه گران را نابود کن. از خیرات و برکاتی که در این ماه رمضان نصیب خوبان و اولیائت کردی نصیب ما هم بفرما. به جانبازان ما شفا، به خانواده‌های شهدا اجر، اسیران ما را آزاد بفرما. صدامیان را ساقط بگردان.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»