موضوع: شایعه و شایعه سازان
تاریخ پخش: 75/11/25
بسم الله الرحمن الرحیم
1- از چیزی که علم نداری پیروی نکن
«وَ لا تَقْفُ ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلاً» (اسراء/36) قرآن میفرماید «لا تَقْفُ» (قفا) یعنی پشت سر.
در عزای امام حسین(ع) میگوئیم سر را از قفا بریدند، یعنی از پشت گردن. پشت کار را نگیر به قول ادارهایها میگویند پیگیری.
پیگیری نکن چیزی را که نمیدانی یعنی پی آنرا نگیر دنبال نکن چیزی را که نمیدانی «إِنَّ السَّمْعَ» گوش «وَ الْبَصَرَ» چشم «وَ الْفُؤادَ» دل و گوش و چشم و دل همه روز قیامت مورد سؤالند. بیخود هرچه دیدی نگو هر چه شنیدی نقل نکن پی آنرا نگیر خیلی از حرفها دروغ است.
2- چگونگی به وجود آمدن شایعه
چطور شایعه بوجود میآید؟
1- وجود دشمن داخلی و خارجی. آدمی دشمن دارد برایش شایعه هم میسازند گفت عیب داری گفت نه گفت عیب گیر داری گفت بله گفت عیب گیر داشته باشی برایت عیب میسازد.
2- سادگی مردم مردم اگر ساده باشند زود شایعه را قبول میکنند.
3- توقع زیاد از افراد مثلاً توقع دارند فلانی زاهد باشد تا دیدند ماشین دارد میگویند فهمیدی چه شد؟ خوب ماشین دارد که دارد شما حق نداری بپرسی چرا دارد حق نداری بپرسی از کجا آورده ممکن است دارد ارث پدرش است ممکن است دارد تجارت میکند. ممکن است کار کرده. داشتن گناه نیست از کجا آوردهای هست ایشان مگر چند سال درس خوانده؟ مگرچند سال کارمند دولت بوده؟
4- بی جواب ماندن شبهات. یکسری مردم شبهه دارند و چون کسی نیست جواب اینها را بدهد این شبهه در ذهنشان میماند و زمینه برای شایعه است. حضرت داشت با خانمی صحبت میکرد شخصی آمد وحضرت فرمود این خانم من است محرم من است گفت خواهش میکنم مگر ما چیزی گفته بودیم گفت اگر من این ر اجواب نمیدادم زمینه پیدا میشد که ببینیم این زن کِی بود که با او حرف میزد. آقا این خانه فامیل ماست وگرنه میگویند بله فلانی چهار تا زن دارد. این هم خانه یکی از خانم هایش است.
5- علاقه به حرف تازه. این هم یک حالت روانی است و لذا وقتی به هم میرسند میگویند چه خبر؟ یعنی چه خبر تازه و شایعه هم حرف تازهای است یعنی قلقلک مردم را میخاراند، چون دوست دارند حرف تازه بشنوند و شایعه هم حرف تازه است.
6- نادانی نسبت به گناه شایعه. مثل کسی که سیگار میکشد و نمیداند سیگار کشیدن چه خطراتی دارد. اینها زمینههای پیدایش شایعه است.
چشم و گوش امانتی هستند نمیشود چونکه گوش داری هر چیزی خواستی بشنوی هرچیزی را نگاه کنی. چشم و گوش روز قیامت مورد سؤالند.
3- ایجاد یأس و ترس و سوء ظن از انگیزههای شایعه
انگیزههای شایعه: 1-گاهی ایجاد یأس: در جنگ احد شایعه انداختند پیغبر(ص) کشته شد، یک مرتبه توی دل مسلمانها خالی شد و در رفتند آیه نازل شد کجا؟ ! حال گیرم کشته شد دین پیغمبر(ص) که از بین نرفت «أخان أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُم» (آلعمران/144) اگر پیغمبر(ص) از دنیا برود یا شهید بشود شما باید در بروید؟ پیغمبر(ص) رفت تفکرش که هست
2- ایجاد ترس. آمدند در میان مسلمانها و گفتند نروید بجنگید «إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَکُمْ» (آلعمران/173) جمعیت دشمنان شما خیلی زیاد است جمع شدهاند برای شما اینها میخندیدند میگفتند باشد.
یک عده یکوقت رفتند خدمت امام(ره) و گفتند آقا منافقین هزار خانه در تهران اجاره کردهاند تمام برجهای بزرگ تهران را تسخیر کردند همچنین اینها… امام(ره) که دید اینها خوب خودشان را باختهاند فرمود چیزی نیست. یک روح بزرگی داشت خوب که موجها به دیوارمی خوردند برمی گشتند.
بمب افتاد روی کلاس نهضت سوادآموزی یک جا 20 نفر شهید شدند خانم معلم هم دو تا پایش قطع شد چهار تا از این خانمها هم حامله بودند خیلی دلخراش بودو ما رفتیم شیراز بعد آمدیم به امام(ره) که آقا درعملیات کربلای چند یا والفجر چند 200 طلبه شهید شدند من و نماینده سپاه در مقابل امام(ره) نشستیم. ایشان گفت حضرت امام(ره) در عملیات والفجر چند 200 طلبه شهید شدند امام(ره) فرمود خدا همه را رحمت کند ما باید به وظیفهمان عمل کنیم. گفت شما بگو گفتم من دیگر هیچی ندارم امام(ره) وقتی میفرماید دفاع از کشور واجب است 100 تا و 200 تا برای او مهم نیست. اگر واجب است کشور را نگه داریم باید کشور را نگه داشت ولو 20 هزار نفر شهید بشوند.
3- برای ایجاد سوءظن. میبیند مردم گوش به حرفش میدهند میگوید میدانی فلانی هم همچین شد.
4- ایجاد «وَ إِذْ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطانُ أَعْمالَهُمْ وَ قالَ لا غالِبَ لَکُمُ الْیَوْمَ مِنَ النَّاسِ» (انفال/48) چنان به صدام گفتند سه روزه ایران را میگیری اینقدر این مشک خالی را باد کردند بعد دید 8 ساله هم نتوانست یک وجب را بگیرد یعنی گرفت پس گرفتند. وقتی به کسی میگوئیم آقا آفرین فکر میکند به آخرین درجه تکامل رسیده است قرآن به هیچکس نمیگوید آفرین. میفرماید این کار و آن کار و چنین و چنان کن بعد میفرماید «لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» (آلعمران/130) حالا ببینیم شاید. همه کارهای خوب را کردی خداوند به هیچکس نمره 20 نمیدهد. می فرماید «لَعَلَّکُمْ» شاید خوب باشی وقتی نمره 20 دادی این طرف فکر میکند بالاتر از من مقامی نیست.
کفار مسلمانها را اذیت میکردند مسلمانها آمدند حبشه کفار عدهای را به حبشه فرستادند که بروید در حبشه شایعه کنید همه کفار مسلمان شدند تا مسلمانها بگویند الحمدلله همه مسلمان شدند ما به مکه برگردیم وقت برگشتن دستگیر کنیم، اتفاقاً این شایعه گرفت عدهای برگشتند و گرفتار هم شدند.
4- یکی از انگیزههای شایعه عوض کردن فکر انسان
5- برای ایجاد مسیر حرکت حضرت علی(ع) در جنگ صفین بود وسط جنگ یک کسی آمد و گفت آقا نظر شما دررابطه با فلانی و فلانی چیه؟ فرمود حالا وقتشه؟ یعنی گاهی یک چیزی را مطرح میکنند که فکر انسان را عوض کنند.
یکی از فقهای شورای نگهبان میگفت ما زمان شاه میرفتیم آبادان از آن بحثهای داغ انقلاب و شاه کوبی را میگذاشتیم شب عاشورا بگوئیم چون جمعیت زیاد است برای آنجا مایه میگذاشتیم میگفت تا پایم را گذاشتم روی پلههای منبر یک کسی آمد و زد توی گوشم گفتم چیه؟ گفت مگر شب عاشورا نیست؟ گفتم چرا گفت همین پشت حسینه دارند عرق میخورند. میگفت من هم فوری مچاش را گرفتم و گفتم برویم ببینیم، تا این را گفتم در رفت. معلوم شد که این مأموریت دارد بیاید با این عملش مسیر سخنرانی مرا از حذف شاه به حذف شیشه عرق تبدیل کند چون حذف شاه مسئله مهمی است اما حذف عرق یک لیوان است که یک کسی غلطی میکند و لذا میگویند سخنران که سخنرانی میکند وقتی به او کاغذ میدهند آنرا در جیباش بگذارد چون ممکن است یک تکه کاغذ به من بدهی بخوانم همه حرف هایم قاطی بشود.
5- نظر قرآن درباره پخش شایعه
هر چیزی را دنبال نکن. خیلی از حرفها اساس و ریشه ندارد. قرآن راجع به خطر شایعه میفرماید «وَیْلٌ لِکُلِّ أَفَّاکٍ أَثیمٍ» (جاثیه/7) وای بحال کسی که چیز خلاف حقیقت را میبافد و پخش میکند. شایعه مربوط به الآن نیست نسبت به پیغمبر(ص) حرفهایی را پخش کردند: شاعر است، کاهن، ساحر و مجنون است. در یکی از جنگها همسر پیغمبر(ص) از غافله عقب ماند، یک مردی هم عقب ماند آن مرد هم رسید همسر پیغمبر(ص) گفت برویم به غافله ملحق شویم وقتی دیدند زن پیغمبر(ص) با یک مردی میآید نسبت به این زن و مرد شایعه بد افتاد فوری آیه نازل شد بابا حواستان کجاست اینها مخلص، رزمنده عقب ماندند. چرا حرف بد میزنید؟ مواظب چشم و زبانتان باشید. به امام علی(ع) چنان شایعه زدند که وقتی شهید شد میگفتند مگر علی(ع) نماز میخواند. به امام حسین(ع) گفتند خروج کرده بر امام وقت. امام حسین(ع) را خارجی گفتند.
یک زن آرایش کرده خیلی زیبا را فرستادند توی زندان برای موسی بن جعفر(ع) گفتند اگر توانی دل یا چشم موسی بن جعفر(ع) را به خودت جلب کنی ما میتوانیم ترور شخصیت کنیم این زن رفت دید اصلاً موسی بن جعفر(ع) دلش به این حرفها نیست. بعد دیدند این زن هم که فاسد بود آدم خوبی شد.
یکی از مترجمین میگفت من در یکی از کشورها خوابیده بودم مترجم فلان شخصیت بودم زیباترین دختر آمد توی اتاق من سکه سنگین طلا گذاشت کف دست من گفت مذاکرات خصوصی این دو تا مسئول چه بود؟ با طلا، با دختر، با پسر، با تهدید.
6- شایعه در طول تاریخ بوده است
ماجرای شایعه ماجرایی است که در طول تاریخ بود به موسی و عیسی(ع) را به دار آویختند قرآن میفرماید کلش دروغ است کسی را شکل عیسی(ع) گرفتند و اعدام کردند و خیال کردند عیسی(ع) است قرآن میفرماید «وَ ما قَتَلُوهُ وَ ما صَلَبُوهُ وَ لکِنْ شُبِّهَ لَهُمْ» (نساء/157) بابا عیسی(ع) را به صلیب نکشیدند بابا عیسی(ع) را نشکتند «وَ لکِنْ شُبِّهَ لَهُمْ» صلیب از بیخ در نظر قرآن شبهه است، حضرت عیسی(ع) زنده است یعنی چیزی که صدها میلیون به آن معتقدند کلاش شایعه است. مسئله شایعه مربوط به اسلام و یکی دو زمان هم نیست.
7- علاقه به شایعه گناه است
بعضی جاها میفرماید تا گناه نکنی به تو سیلی نمیزنم اما یکسری گناهان را میگوید گناه هم نکنی کتک میخوری، چون دوست داری گناه بکنی. کسی اگر دوست دارد روزه بخورد گناه نیست. دوست دارد مثلاً عرق بخورد گناه نیست علاقه به گناه، گناه نیست، جز علاقه به شایعه.
قرآن میفرماید «إِنَّ الَّذینَ یُحِبُّونَ أَنْ تَشیعَ الْفاحِشَهُ فِی الَّذینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَهِ» (نور/19) یعنی کسانی که دوست دارند یک فحشایی پخش بشود شاید هم کاری نکرده همین «یُحِبُّونَ» دوست دارد اگر دوست داشته باشد آبروی کسی ریخته بشود «لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَهِ» عذاب دنیا و آخرت فقط بخاطر اینکه دوست داری ما نباید دوست داشته باشیم آبروی کسی بریزد و لذا در مسائل دزدی و قتل میگویند دو تا شاهد، اما در زنا میگویند 4 تا شاهد برای اینکه خدا میخواهد آبروی کسی نریزد اسلام نمیخواهد آبروی کسی بریزد.
«مَنْ أَذَاعَ عَلَیْنَا شَیْئاً مِنْ أَمْرِنَا فَهُوَ کَمَنْ قَتَلَنَا عَمْداً وَ لَمْ یَقْتُلْنَا خَطَأً» (کافی/ج2/ص371) اگر کسی یک سری اسرار را شایعه کند و آن سبب لو رفتن بعضی چیزها بشود انگار ما را کشته.
8- ابعاد شایعه
1- اقتصادی: چند کشتی روغن در دریا چی شده؟ آهن چی شده؟ بیکار است فلان است فلان چیز ارزان میشود فلان چیز گران میشود. بناست این منطقه چی بشه یک زمین را میخواهند گران کنند میگویند در آینده مرکز دیپلماتها میشود یک جا میخواهند ارزان کنند میگویند آقا اینجا فضای سبز میشود اقتصاد بنگاه معاملاتی است، تا فتیله را چه جور بچرخانند اختیارش دست مردم منطقه است اختیارش دست صاحبان زمین است. خود صاحبان زمین مردم منطقه بنگاه با هم شریک میشوند یکبار یک چیزی رابدون دلیل بالا و پائین میبرند.
2- گاهی نظامی است: جمعیت زیاد است نروید بجنگید
3- گاهی شایعه ابعاد جنسی دارد: نظیر کاری که به موسی بن جعفر(ع) کردند، شبیه این کار را نسبت به حضرت موسی(ع) کردند قارون پولی داد که از یک طریقی بتوانند حضرت موسی(ع) را متهم کنند. زلیخا خودش عاشق یوسف(ع) بود. قرآن میفرماید چنان عاشق بود که «وَ غَلَّقَتِ الْأَبْوابَ» (یوسف/23) یعنی زلیخا همه درها را سفت بست نمیگوید «غَلَّقَتِ» میگوید «غَلَّقَت» یعنی سفت بست نمیگوید به کنیزان و نوکرانش داد که ببندند «غَلَّقَتِ» یعنی بلدست، خودش بست. «غَلَّقَتِ الْأَبْوابَ» یک در را نبست هم همه را بست هم خودش بست و هم سفت بست. اما امان از وقتی که خدا میخواهد یک کسی را رسوا کند.
کسی رفته بود یک جایی ساعت کوچولو توی تاقچه بود خیلی ساعته دلش را گرفت برداشت قایم کرد توی کیسهاش. صاحبخانه آمد نشست آقا خیلی خوش آمدی مشرف… لابلای حرفها دید ساعته نیست صاحبخانه گفت ساعت را بچهها برداشتند؟ زن گفت نه. به میهمان گفت شما آمدید اینجا ساعت نبود گفت نه همینطور که داشتند غذا میخوردند ساعت توی کیسه صدا کرد(زنگ ساعت).
با خدا کشتی نگیرید.
اگر خواسته باشد آدم رسوا شود آدم رسوا میشود زلیخا اینهمه غلطها را کرد آخرش یکمرتبه وقتی در باز شد و دید شوهرش آمده گفت «قالَتْ ما جَزاءُ مَنْ أَرادَ بِأَهْلِکَ سُوءاً إِلاَّ أَنْ یُسْجَنَ أَوْ عَذابٌ أَلیمٌ» (یوسف/25) یعنی این یوسف(ع) نسبت به من قصد بد داشته. یوسف(ع) گفت نه آقا این قصد بد داشته یک شاهدی پیدا شد و گفت ببینید از کجا پیراهن پاره شده اگر پیراهن از پشت پاره شده پیداست یوسف(ع) میدوید، فرار کند خانم از پشت پیراهن او را کشید «إِنْ کانَ قَمیصُهُ قُدَّ مِنْ قُبُلٍ فَصَدَقَتْ وَ هُوَ مِنَ الْکاذِبینَ» (یوسف/26) این آیه جرم شناسی است یک اصلی در آگاهی دارند برای جرم شناسی. تهمت به پاکترین افراد.
9- برخی عادات غلط را باید شکست
چیزی را که به آن علم نداری دنبالش نرو. یعنی دنبال آداب نروید. خیلی چیزها ما عادت کردیم آقا ما اینرا عادت کردیم. خوب عادت شما غلط است خیلی کارها عادت است ولی پایش به جایی بند نیست مادر جبهه خط شکن داریم رسم ما این که دخترهای ما تا عمه بزرگ مرد یکسال باید در عزا باشیم بابا داماد چه گناهی کرده؟ داماد یکسال زندگیاش فلج شود بخاطر عمه خانمی خواب دیده همسرش یک زن دیگر گرفته مدتها با هم قهراند آمده بود و میگفت چه خاکی به سرم کنم تو خواب دیدی من چه کنم؟ عادت ما اینست که مهریه اینقدر باشد خوب غلط است. امام صادق(ع) آمد دید یک شخصی توی خانه تنگی زندگی میکند فرمود تو که پول داری خانه وسیعی تهیه کن گفت این خانه مرحوم ابوی است. فرمود اگر ابویت نفهم بود جنابعالی هم باید نفهم باشی؟ حالا کسی یا زمین ندارد یا پول ندارد یا جان ندارد تو هم پول داری هم زمین رفتی داخل قفس مرحوم ابوی… یکسری عادات را باید شکست.
عادت ما اینست که تابستان تعطیل است خوب چرا تعطیل است؟ عادت ما اینست ساعت 8 میخوابیم چرا؟ به هیچ کاری عادت نکنیم جز اینکه منطق داشته باشیم. دنبال عادات نرویم دنبال نیاکان نرویم دنبال خیالات نرویم روز قیامت گیری. بابا تو خیال میکنی. خانم نماز نمیخواند بعد هم شب خواب میبیند یک سید بزرگواری میگوید دیشب ابوالفضل(ع) خودش بود. ابوالفضل(ع) هم همه زنهای باتقوا را کنار گذاشت آمد به خواب این خانم تارک الصلوه دنبال خیالات نرویم خیلیها رابد میدانیم واقعاً خوبند. خیلیها راخوب میدانیم واقعاً بدند.
قرآن میفرماید روز قیامت یک عده لات و لوتها به بهشت میروند حزب اللیها که میگویند اینها آدمهای پستی هستند میگویند اِه! ! «وَ قالُوا ما لَنا لا نَرى رِجالاً کُنَّا نَعُدُّهُمْ مِنَ الْأَشْرارِ» (ص/62) ما اینها را جزو اشرار میدانستیم چطور الآن… بسیاری از خوبها یک جاهایی امتحان بدی میدهند بسیاری از بدها یک جاهایی امتحان خوبی میدهند.
10- مستکبر خود را برتر میبیند
حدیث داریم امام صادق(ع) فرمود هر کس خودش را از دیگران بهتر بداند مستکبر است یعنی بنده بگویم چون 30-20 سال است که آخوندم و در تلویزیون هستم از کت و شلواری بهترم. طرف جا خورد گفت آقا بالاخره نماز خوان خودش را بهتر از غیرنماز خوان میداند آدم تمیز خودش را بهتر از آدم کثیف میداند باسواد خودش را بهتر از بی سواد میداند فرمود بله الآن بهتر است آینده نمیدانی بعد امام قصه فرمود که ساحرانی عمری در سحر و جادو بودند تا ساعت 8 صبح هم کافر بودند تا معجزه موسی(ع) را دیدند که عصا اژدها شد یکمرتبه هرچه کافر بودند ساعت 8/10 دقیقه مسلمان شدند به طوری که فرعون گفت تکه تکهتان میکنم. گفتند «فَاقْضِ ما أَنْتَ قاضٍ إِنَّما تَقْضی هذِهِ الْحَیاهَ الدُّنْیا» (طه/72) قضاوت کن هرچه میخواهی قرار کن اصلاً توی همین دنیا بیشتر زور نداری. همان آقایی که 8 صبح میگفت «أَ إِنَّ لَنا لَأَجْراً» اعلی حضرت ابرقدرت قوی شوکتا میشود ما آبروی موسی(ع) را بریزیم یک سکه به ما بدهی «أَ إِنَّ لَنا لَأَجْراً إِنْ کُنَّا نَحْنُ الْغالِبینَ» (شعراء/41) ما اگر غالب شدیم با سحر و جادو آبروی موسی(ع) را ریختیم سکه میفرستی بیاید؟ فرمود «قالَ نَعَمْ وَ إِنَّکُمْ إِذاً لَمِنَ الْمُقَرَّبینَ» (شعراء/42) اصلاً کارت سبز به تو میدهم صاف بیا توی دربار همین آقایی که ساعت 8 منتظر سکه بود 8/15 دقیقه به ریش فرعون خندید. فرمود آدمی که این رقمی است هیچوقت به خودتان مطمئن نشوید بسیاری از ما آدمهای خوبی هستیم مثل لالی که غیبت نکرده زبان ندارد که غیبت کند.
11- عدم پیروی از پیش گوها
پیروی از پیش گوییها نه. یک کسی پیش گویی میکند کف دست را میبیند تو یک دشمن داری تا بحال سه بار خواسته تو را نابود کند ولی نشده خوب پیداست اگر شده بود تو نبودی خیلی از پیش گوییها را فوت کنی…
یک کسی آمد و گفت آقا هوا سرد است چه کنم؟ گفت 60 روز بعد از نماز صبح 3 «قُلْ هُوَ الله» بخوان خوب 60 روز که از زمستان میرود عید میآید و هوا خوب میشود. چقدر از عوامهای ما عمل میکنند میآید و میگوید یک دعا به تو میدهم اگر این دعا را بخوانی همه وضعات خوب میشود البته من گفتم(دعا) دعا نقش دارد چون دعا رابطه با خداست دعای حقیقی نقش دارد من که میگویم پیش گویی از زبانم پرید که دعا را کنار پیش گویی گذاشتم. من از خداوند استغفار میخواهم و از شما هم معذرت میخواهم. دنبال خوابها نرو خیلی چیزها از روی حدس است انسان اول میمون بود دماش رفت توی کمرش صاف شد به مرور ایام شد انسان. حرف مسخره ایست مثل اینکه بگویم موتور در اصل دوچرخه بود لاستیکاش کلفت شد دستهاش ضخیم شد آفتابه در اصل آفتاب بود آفتاب در اصل آفتابه بود همینکه یک چیزی شبیه یک چیزی است بیائیم و بگوئیم این از آن است یا آن از این است نه بابا.
12- پرهیز از قضاوت و شهادت غلط
بیخود شهادت ندهید. میخواهید شهادت بدهید بگوئید دیدم یا ندیدم اینکه این دو تا زیر یک لحاف بودهاند پس… پس ندارد ممکن است زیر یک لحاف بودهاند شلاق هم باید بخورند اما این زیر لحاف بودن دلیل بر انجام زنا نیست اینها چرا رفتند آن پشت لابد میخواهند روزهشان را بخورند نه شاید رفتند آن پشت با هم حرف محرمانه بزنند. گواهی به ناحق ندهید.
میگفت یک خانمی رفت ضریح امام حسین(ع) را ببوسد بعد دیدند مردی میرود این خانم را بین دو تا دستش قرار میدهد زنه میآید بیرون که برود جای دیگری را ببوسد مرد باز هم همچینِ میکند یکی از علما بود که میگفت خیلی عصبانی شدم مرد را صدا زدم و گفتم بی غیرت اینجا حرم امام حسین(ع) است یک خورده که به او فحش دادم، گفت آقا این زن من است میخواهد ضریح را ببوسد میترسم مردها به او تنه بزنند من همچین میکنم که مردها به او تنه نزنند میگفت خیلی کنف شد. چیزی ندیدی نگو همینکه خانهاش را میبیند بله دزدی است. دیگر بابا از کجا دزدیه؟ البته شاید هم باشد، ما نمیتوانیم بگوئیم. گاهی موضع گیریهای سیاسی روی علم نیست بابا این آقا با ما هست یا با ما نیست من به همین دلیل الحمدلله سعی کردم توی این خط بازیها آلوده نشوم.
یکی از بزرگان میگفت من با فلانی موضع گیری تندی داشتم یعنی دو تا خط متقابل در مکه مجبور میشویم برویم توی یک اتاق زندگی کنیم با آن آقای رقیبمان میگفت اول با هم عبوس اما بعداً که با هم حرف زدیم دیدیم ما با هم یکی هستیم همینطور از ما دو تاها لولو درست کردند.
قرآن میفرماید اگر میخواهید ببینید چه کسی در خط شما هست یا نیست اینست «إِنْ تَمْسَسْکُمْ حَسَنَهٌ تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْکُمْ سَیِّئَهٌ یَفْرَحُوا بِها» (آلعمران/120) اگر خدای نکرده گفتند رهبر مریض شده اگر خوشحال بودند پیداست ضدولایت فقیهاند ما میگوئیم ایشان با آقا هست ایشان با آقا نیست یعنی واقعاً ایشان که با آقا نیست اگر آقا مریض شود لذت میبرد؟ «وَ إِنْ تُصِبْکُمْ سَیِّئَهٌ یَفْرَحُوا بِها» آقا ایشان ضدآخوند است واقعاً اگر خبر مرگ مرا به او بدهند کیف میکند حالا اگر من را دیده سلام نکرد پس ضدآخوند است بابا کسی که به مسجد نیاید معنایش این نیست که تارک الصلوه است. دلیل اینکه مرا دیده سلام نکرده پس ضدآخوند است غلط است چون اگر بگویی برای سلامتی آخوند فلان حمد بخوانید به حضرت عباس میخواند گاهی وقتها ما یک کسی را بی خودی تعریف میکنیم یکی از پیغمبرها دید یک کسی عبادت میکند و زار زار گریه میکند گفت خدایا اگر این بنده من بود هرچه میخواست به او میدادم خداوند فرمود پیغمبر جان! نمیدانی چه آدمی است که گریه میکند اگر به لقمه حرام برسد سر از پا نمیشناسد. خوب و بد را شما در حرام و حلال تشخیص بدهید. حاج خانم روضه هفتگی سالی چند لیتر برای امام حسین(ع) گریه میکند اما اگر پسرش بگوید امشب نیم کیلو آجیل خریدم بردم خانه عروس کودتا میکند. بعضی از این پیرزنها روضه هفتگیشان هم تعطیل نمیشود اما اگر بگویند داماد با عروس رفتهاند بستنی بخورند ببین چه میکند. بی خود مذهبی و ضدمذهبی نگوئید تا علم ندارید حرف نزنید.
13- پرهیز از انتقاد بیمورد
انتقاد نابجا گاهی وقتها یک کسی را به رگبار میبندیم و از او انتقاد میکنیم من یک روحانی پیرمردی را در قم دیدم همه از او ناراحت بودند که چرا این آقا در قم مانده قم که میماند یا باید جدی درس بخوانند یا مدرس یا محصل اگر کسی نه درس میخواند و نه مدرس است باید برود توی شهری و تبلیغ کند من یک روز از او پرسیدم من هر وقت شما را میبینم ناراحت میشوم شما نه مدرس هستید و نه محصل در قم حرف حساب شما چیه؟ به او حمله کردم انتقاد نابجا گفت آقا بنده همه بچه هایم دختر هستند در قم آنها را شوهر دادهام. یک زن و شوهر هستیم هر روستایی میرویم زنم گریه میکند که از بچه هایش دور است. خودم هم چون صدا ندارم مردم مرا نمیخواهند تا حالا هر جا رفتم چون منبرم خوب نیست مردم تحویلم نگرفتند، چه خاکی بسرم کنم؟ پیش خودم گفتم اگر خودت بودی چکار میکردی؟ گفتم ببخشید من عمری به شما انتقاد میکردم معلوم شد اشتباه میکردم.
تفسیر قرآن بدون علم یا تحلیل سیاسی بدون علم بعضی وقتها افرادی همینطور تحلیل میکنند البته در اینکه هوای کاشان گرم است چون کاشان (شین) دارد شهر هم (شین) دارد شهر آنجا که کربلا بود هوا گرم بود پس کاشان هوا گرم است ای بابا! ! چه رابه چه میچسپاند و چه نتیجهای میگیرد. یکی از افراد گروههای فرقان که یک دستش در اسلام بود و یک دستش درمارکسیسم، یعنی هم چپ میزد و هم راست میزد میخواست دوتا را نگه دارد میگفت اصلاً مالکیت خصوصی نداریم. قرآن میفرماید «أَمْوالَکُمْ» (بقره/188) یعنی مال مالِ همه است نمیگوید «أَمْوالَک» یعنی سلام بر همه یک کسی گفت آقا قرآن میفرماید «بَناتُکُمْ» (نساء/23)، «أبْناءَکُمْ» (بقره/49)، «نِساءَکُمْ» (بقره/49) پس پسر و دختر و زن شما مال همه است؟ شما یک «کُمْ» دیدی خیال میکنی همه چیز مال همه است این «کُمْ» اینجا یک معنا دارد جای دیگر معنای دیگری دارد کسی که تفسیر میکند باید سواد داشته باشد من تعحب میکنم از افرادی که الی آخر…
پس حرف این شد که اگر در جامعه ما مردم بدون علم حرف بزنند جامعه آسیب پذیر است با یک شایعه میتوان بزرگترین مقامها را متزلزل کرد.
صِرف اینکه افراد حتی تشابه اسمی دارد. شهری نیست که حسینی و موسوی در آن نباشد حتی کلمات نادر. من در 7 شهر پیدا کردهام که قرائتی هست اصلاً همدیگر را نمیشناسیم صرف اینکه تشابه اسمی دارند باید زنگ زد که این بند به شماست؟ باید گفت من او را نمیشناسم.
هرچه شنیدید تحقیق کنید قرآن میفرماید: «إِنْ جاءَکُمْ فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَیَّنُوا» (حجرات/6) فاسق حرف زد تبین کنید برای اینکه یکوقت گول میخورید عادل هم ممکن است گول بخورد.
14- زمینههای شایعه
1- ایران دشمن دارد 2- حسود دارد اینها گفتند ما نمیگذاریم جمهوری اسلامی پابگیرد و دیدند که هر روز پا میگیرد گفتند بایکوت میکنیم دیدند بایکوت نشدیم و در صحنههای بین الملل ظاهر شدیم گفتند مملکت را میگیریم 8 سال بمب روی سر ما ریختند نگرفتند دهمه رقم کری کردند زمینه شایعه دشمن است دشمنهای خارجی فود میکنند دشمنهای داخلی از سادگی انگیزههای شایعه ایجاد ترس، ایجاد سوءظن ایجاد غرور ایجاد یأس خطرات شایعه همه چیز از هم میپاشد نه من به شما خوش بینم و نه شما به من… اگر علاقه ما نباشد سنگ روی سنگ بند نمیشود.
الآن کشورها میگویند ایران فلان کارخانه را ساخته فلان اسلحه را وارد کرده ابعاد شایعه نظامی، اقتصادی سیاسی.
کیفر شایعه در قران یک آیه داریم که میفرماید شایعه ساز را باید اعدام کرد. «الفُؤاد» یعنی دل حتی میپرسند در دلت چرا همچین فکری کردی ولو به زبان نگفتی نه اینکه گرانفروشی نکن نیت گرانفروشی هم نکن. نه اینکه کلاهبرداری نکن اصلاً فکرش را هم نکن. حتی انسان فکری هم که میکند روز قیامت مورد سوال است که چرا همچین فکری کردی؟
«والسلام علیکم و رحمه و برکاته»