2- پوشش مناسب در حال نماز
3- توجه به نعمتهای الهی، عامل خضوع و خشوع
4- بیان زیباییهای نماز برای نوجوانان
5- خطر ضایع کردن نماز
6- آموزش قرائت صحیح نماز
7- رابطه نماز با ازدواج و همسرداری
تاریخ پخش: 06/11/90
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
در آموزش و پرورش منطقهی دو هستیم، خدمت برادران و خواهران دبیرستانی و جمعی از مربیان و مدیران و مسؤولین. بحثی که دارم مربوط به کل ایران، برای همه پدرها و مادرها، برای همه طلبهها، برای همهی مسلمانها این بحث مفید است، چون از خودم هم نیست. موضوع بحث: راههای دعوت به نماز. چگونه مردم را به نماز دعوت کنیم؟ این راههای دعوت را میشود تابلو کرد، پوستر کرد، امور تربیتی همهی ایران در جریان باشد. ممکن است چیزهایی به عقل آنها برسد که به ذهن ما نیامده باشد. ما آن چیزی که به ذهنمان رسیده مینویسیم.
«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم»، موضوع بحث: راههای دعوت به نماز.
1- پاسخگویی به سؤالات دینی نوجوانان
1- پاسخ به چراهای نسل نو؛ نسل نو بعضی وقتها که میگویی: نماز بخوان، چند تا چرا دارد. سؤال میکند. چند وقت پیش یک بچه مدرسهای از یکی از این مسؤولین پرسیده بود فرق بین شاه و ولایت فقیه چیست؟ زمان شاه به شاه میگفتند: بله قربان، حالا هم به ولایت فقیه میگویند: بله قربان! چه فرقی میکند شاه رفته یکی دیگر آمده؟ بچه چنین سؤال میکند. باید راحت جوابش را داد ما از سؤال نمیترسیم.
سه تا فرق دارد. 1- شاه گناه میکند، ولایت فقیه عادل است. 2- شاه نظر خودش را میگوید، ولایت فقیه نظر قرآن را میگوید. 3- هدف شاه این است که آمریکا راضی باشد، هدف ولایت فقیه این است که خدا راضی باشد.
یکبار دیگر نصفش را من میگویم، نصفش را شما بگویید. شاه فاسق است، فقیه عادل است. شاه نظر شخصیاش را میگوید، فقیه نظر قرآن. هدف شاه راضی کردن آمریکا است، هدف فقیه راضی کردن خدا.
چرای دوم، چرا رو به قبله میایستیم؟ این هم آسان است، سی ثانیه. یهودیها این طرف میایستند، این طرف بایستیم جزء حزب آنها هستیم. مسیحیها این طرف میایستند، این طرف بایستیم، جزء حزب مسیحیها هستیم. این دو طرف نباید باشیم. یا این طرف یا آن طرف. این طرف امتیازاتی دارد.
چرا نماز عربی است؟ من میخواهم فارسی نماز بخوانم. همهی خلبانهای دنیا هرجای کرهی زمین خواسته باشند حرف بزنند باید زبان انگلیسی باشد. یک چرای دیگر.
مگر خدا به نماز ما نیاز دارد؟ نه! همهی ما نماز بخوانیم چیزی گیر خدا نمیآید. یک لامپی که روشن است همه زیر لامپ بنشینند چیزی به لامپ اضافه نمیشود. همه بلند شوند بروند، چیزی از نورش کم نمیشود.
چرا کشورهایی که نماز میخوانند عقب افتاده هستند؟ جواب: برای اینکه قرآن هم گفته: نماز بپادار «أَقیمُوا الصَّلاه» (بقره/43). هم گفته: نماز بخوان. هم گفته: «وَ اعْلَمُوا» (بقره/194) برو درس بخوان. اگر ما نماز خواندیم، درس نخواندیم، نماز میخوانیم هواپیمای اف 16 نمیتوانیم بسازیم. چرا بعضی از نمازخوانها عقب هستند؟ برای اینکه به یک جمله عمل میکنند، به یک جمله عمل نمیکنند. در قرآن چقدر گفته: «تَعْقِلُون» (بقره/44) تعقل، «تَعْلَمُون» (بقره/22) علم، همان دینی که میگوید: سجده کن، همان دین میگوید: تعقل کن. همان دینی که میگوید: عبادت کن، همان دین میگوید: برو درس بخوان. اگر شما انار خوردی خوب مزهی انگور گیرت نمیآید. نگو: آقا مزهی انار خورها مزهی انگور گیرشان نمیآید؟ خوب انگور نخوردند. هر میوهای را خوردی مزهی همان گیرت میآید.
چرا نماز صبح بلند است، نماز ظهر یواش؟ امام رضا فرمود: صبح و مغرب چون تاریک و روشن است داد بزن. ظهر هوا روشن است، میبینند لازم به داد زدن نیست.
2- پوشش مناسب در حال نماز
چرا سر نماز چادر سر کنیم؟ (خنده حضار) مگر خدا نامحرم است؟ چادر لباس محرم و نامحرمی نیست. لباس ادب هم هست. یک کسی که وارد خانهی شما میشود، محرم هم باشد اگر آدم متشخصی باشد شما سعی میکنی لباست را اضافه بپوشی. چادر نماز برای محرمیت نیست، برای ادب است. ولذا گفتند: مردان هم سر نماز بهتر است سرشان را بپوشانند. ولو از ناف تا زانو برای مردها پوشیده باشد میشود نماز بخوانند. یعنی یک لباسی باشد که از ناف تا زانویش را بپوشاند. همین مقدار برای مردها کافی است. اما میگویند: اگر میخواهی نماز بخوانی همهی بدنت را بپوشان. مسألهی ادب است. مسألهی ادب است. گاهی وقتها یک چیزی را ما قاطی میکنیم.
یک زن و شوهری یک وقتی آغاز زندگیشان مسأله داشتند، پیش من آمدند. من دیدم هر دو تحصیل کرده، هردو خوب، گفتم: چه مشکلی دارید؟ مرد گفت: این خانم مرا تحقیر میکند. گفتم: ببخشید چه گفته است؟ گفته: چطور فلانی خانه دارد، فلانی ماشین دارد، خوب تو هم بلند شو خانه تهیه کن، ماشین تهیه کن. من تحقیر شدم! گفتم: این تحقیر نیست. این تحریک است. یعنی «یَا اللَّهُ» بجنب! خوب است زن اینطور باشد. منتها اصرار نکند که شوهرش شرمنده شود. ولی اگر زن نباشد مرد زندگی را ول میکند. این زن است که حواسش جمع زندگی است. چرا اسم تحریک را میگذاری تحقیر؟ این فکر میکند این که گفته برو مثل فلانی جنب و جوشی داشته باش خانه و زندگی را درست کن، تحقیر است. نه آقا تحقیر نیست. ما گاهی وقتها یک چیزهایی را معنای بدی میگوییم. و آنوقت بد معنا میکنیم. چراها را جواب بدهید. این هم یک مسأله.
3- توجه به نعمتهای الهی، عامل خضوع و خشوع
مسألهی دیگر توجه به نعمتها است. ایجاد خشوع، چون قرآن میگوید، اینکه نماز نمیخوانند «وَ إِنَّها لَکَبیرَه» (بقره/45) نماز سنگین است برایش، «إِلاَّ عَلَى الْخاشِعین» نماز سنگین است الا افراد خاشع. پس ما باید خشوع را زیاد کنیم، خشوع زیاد شد نماز راه میافتد. خشوع چیست؟ خشوع یعنی طرف شرمنده شود.
پدر و مادر یک حرفی را به بچهشان میزنند، بچه میگوید: نمیخواهم، نمیشود. با گردن کلفتی به بابا و ننه میگوید: نه! میگوید: بنشین، آقاجان! برای ثبت نامت میدانی چقدر دادم. برای کفشت، برای لباست، برای سفرت، برای بیماریات، اگر نعمتها و خدمات را بابا و ننه به این بگوید، این بچه میگوید درست است. میگوییم: پس این کار را بکن، میگوید: چشم! اول بچه گردن کلفتی میکند. اما پدر و مادر اگر خدماتشان را به بچه گفتند بچه آرام میشود. ما باید آنقدر نعمتهای خدا را برای مردم بگوییم، تا مردم نسبت به خدا خاشع شوند. توجه به نعمتها!
مسألهی دیگر توجه به محاسبات، از نظر عقلی ما دین داشته باشیم و نداشته باشیم چقدر ضررمان است؟ مثلاً حالا شما دختران دبیرستانی حجابتان خوب است. بعضی از دبیرستانیها دو تا کتاب میخواند، حجابش بد میشود. اول ضرر بدحجابی ضربهی علمی است. اگر دین هم ندارید، انسان که هستید. هرکس انسان است نباید به رفیقش، به دوستش، به همشهریاش، به هم ولایتیاش ضربه بزند. تو که خودت را آرایش میکنی، نشان این پسرها میدهی دل این پسر را میبری. دل پسر را بردی، ضربهی علمی میخورد. من سراغ دارم جوانی را که پیش من آمد، زیر گریه زد. گفت: هرسال شاگرد اول میشدم، به خاطر علاقه به فلان دختر دیگر هرچه به کتاب نگاه میکنم نمیفهمم. حواسم پرت است. این جلوهگریها شیرین نیست، ضربه علمی میزنید. این یک مورد.
دوم: در قرآن آیاتی داریم «ذُو انتِقام» (آلعمران/4) یعنی خدا انتقام میکشد. تو دل این را بردی، فردا هم یک دختر دیگر، یک زن دیگر خودش را نشان شوهر شما میدهد، دلش را میبرد. چون دل را بردی، دیگران دل شوهرت را خواهند برد. «مَنْ غَشَّ غُش» (کافی/ج5/ص108) یعنی کسی که کلک بزند، کلک میخورد. «مَنْ حَفَرَ بِئْراً لِأَخِیهِ وَقَعَ فِیهَا» (بحارالانوار/ج72/ص321) حدیث داریم هرکس برای کسی چاه بکند خودش در چاه میافتد. انتقام میکشد، دل را نبرید، چون دل را خواهند برد. شما امروز دل کسی را بردی فردا هم شوهر کنی، یک دختر یا زن دیگر دل شوهر شما را خواهد برد. خدا انتقام میکشد.
گاهی وقتها میپرسند: چرا دخترها 9 ساله نماز میخوانند و پسرها 15 ساله؟ این هم جزء چراها است. اول بپرسیم گفتگو با خدا ارزش است یا ضد ارزش، خوب اگر ارزش است، به دخترها زودتر این ارزش را داده است. پسرها باید گله کنند چرا به ما زودتر… ولذا گفتند: پسرها هم از هفت سالگی، هشت سالگی، نماز را شروع کنند و در ثانی یک محاسباتی هم هست. قرآن راجع به روزه میگوید: «وَ لِتُکْمِلُوا الْعِدَّه» (بقره/185) این آیهاش است. دربارهی روزه میگوید «وَ لِتُکْمِلُوا الْعِدَّه»، «وَ لِتُکْمِلُوا» کامل کنید، «وَ لِتُکْمِلُوا الْعِدَّه» برای اینکه زمان را پر کنید. مثلاً میگوید کسی اگر در مکه فلان خلاف را کرد سه روز روزه بگیرد، هفت روز هم برگشتن، ده روز مقابل آن ده روز. یا روز قضایی بکند، هفت روز روزه خوردی مریض بودی، هفت روز قضا کن. تا آن چاله پر شود.
زنها از 12 سالگی من خیلی رمزی رد میشوم. دیگر خیلی نمیتوانم این را باز کنم در تلویزیون صلاح نیست. زنها از 12 سالگی تا 52 سالگی چند سال می شود این دو تا… بگویید… چهل سال. در این چهل سال زنها مشکلی دارند، یک چهارم چهل سال یعنی ده سال نمیتوانند نماز بخوانند. یک چهارم چهل سال، یعنی یک چهارم ماه، یک چهارم سال، یک چهارم چهل سال، ده سال اینها از نماز محروم هستند. اسلام گفته: خانم چون ده سال از نماز محروم هستی شش سال زودتر نماز را شروع کن. مثل ماشینی که کند میرود میگویند: یک ساعت زودتر از خانه بیرون برو. چون ماشینت سرعت ندارد تو یک ساعت زودتر برو. زنها چهار سال هم بیش از مردها عمرشان است. تصادف است یک زن زودتر بمیرد. آدم قبرستان که میرود زنها سر قبر شوهرها نشستند. (خنده حضار) قبرستان که میروی، برای ایران هم نیست. میانگین میگویم، میانگین عمر زن چهار سال بیشتر است. چهار سال بعد از شوهر عمر میکند، شش سال هم زودتر شروع میکند، آن چهار سال و شش سال شاید، من این را حتمی نمیگویم، شاید شاید شاید با یک میلیارد شاید، اینها چیزهایی است که ما با عقل ناقص میفهمیم. حالا ببینیم به عقل کامل شما چه میآید. خدا رحمت کند آیت الله طالقانی تفسیر میگفت، میگفت: این به عقل ناقص من آمده، بعد میگفت: ببینم به عقل ناقص شما چه میآید؟ حالا من که نمیتوانم اینطور بگویم. من میگویم: این به عقل ناقص من آمده، ببینیم به عقل کامل شما چه میآید؟ چرا زنها زودتر نماز میخوانند؟ برای اینکه یک موانعی در این چهل سال دارند، چند سال، ده سال محرومند، این ده سال را خدا خواسته جبران کند. گفته: شش سال زودتر، چهار سال هم دیرتر. این میانگین است، شاید هم اینطور باشد. شاید هم چیز دیگری باشد.
تازه آن ایامی هم که زن نمیتواند نماز بخواند، اسلام گفته در سجدهاش بنشیند، به همان چند دقیقهای که نماز میخواند، «سُبْحَانَ اللَّه» بگوید، ذکر خدا بگوید. یعنی از خدا رابطهاش قطع نشود. نوعش عوض میشود.
4- بیان زیباییهای نماز برای نوجوانان
مسألهی دیگر زیباییهای نماز را بگوییم. به نطر من اگر کسی زیباییهایی نماز را بتواند برای نسل نو بگوید، من پیشنهادم این است که یک کتابی است به نام پیوندهای نماز، این را خود آموزش و پرورش میتواند تکثیر کند، حدود دویست سر نخ در نماز است. نماز یک دولا و راست شدن نیست. خیلی چیزها در نماز است. من یک وقتی یک مثل میزدم، میگفتم: یک کسی که لباس میشوید، ظاهرش این است که لباس میشوید. اما در این خیلی چیز است. عرق بدنش هم درمیآید، غذایش هم هضم میشود. ایام فراغتش هم پر میشود. ورزش هم میکند. لباس که تمیز شد لباس تمیز نشاط میآورد. هرکس هم به لباس تمیز نگاه کند او هم نشاط پیدا میکند. اگر برای همسرش میشوید علاقهی همسرش هم زیاد میشود. یعنی یک خرده نگاه کنید چه چیزی در این است.
در نماز خیلی چیز است. بهداشت هست، حقوق هست، ادب هست، انتخابات هست، آزادی هست، همه چیز در نماز هست. کمالی نیست مگر اینکه در نماز نباشد. من در خیلی از دانشگاهها گفتم. گفتم: اگر یک کسی یک کمال پیدا کرد که در نماز نبود، من جایزه به او میدهم. ادب در نماز هست. تا آقا حرف میزند تو هیچی نگو. اطاعت در نماز هست. قبل از آقا خم نشو، قبل از آقا سرت را از خاک برندار. قبل از آقا رکوع نکن. انتخابات در نماز هست، این آقا را قبول نداری، جایی برو که آقایش را قبول داری. آزادی در نماز هست، رکعت اول اقتدا کردی، رکعت دوم نمیخواهی ادامه دهی میگوید: مجبور نیستی، قصد فرادی کن. مجبور نیستی که حالا که در این جماعت آمدی تا آخر با این جماعت باشی. قرائت در نماز هست، پیش نمازی را انتخاب کنید که قرائتش بهتر باشد. عدالت هست، پیش نماز باید عادل باشد. نظم هست، صفها باید منظم باشد. تغذیه هست، لقمهی حرام در شکم باشد نماز قبول نیست. صحیح هست، قبول نیست. مثل چای در آفتابه، چای است کسی نمیخورد.
اگر لقمهی حرام در شکم باشد نماز قبول نیست. حق مردم در نماز هست، حق همسر در نماز هست، حق والدین در نماز هست، حق حیوان در نماز هست! حیوان اگر تشنهاش است شما حق نداری وضو بگیری. باید آب را به حیوان بدهی و تیمم کنی. دقت در نماز هست. اعضای وضو به اندازهی سر سوزن شسته نشود، اگر انگشتر شما تنگ باشد که آب زیرش نرود، وضوی شما باطل است. سر سوزن، اضافهکار در نماز هست، نماز نافله. شهدا در نماز هست، مهر کربلا. شانه در نماز هست، شانه بزنی، یک رکعت تو سی برابر میشود. عطر بزنی سی تا هم برای عطر اضافه میشود. مسواک بزنی هفتاد تا هم برای مسواک اضافه میشود. نشاط در نماز هست، ولو زمستان لولهها آب داغ است، با آب سرد وضو بگیر، خشک نکن! ثوابش سی برابر است. چون هرچه آب سرد روی پوست بدن باشد نشاطش بیشتر است. معاد در نماز هست، «مالِکِ یَوْمِ الدِّینِ» (فاتحه/4) توحید در نماز هست، «أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَریکَ لَه».
آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند، در نماز است. چون شما میگویی: «اللَّهُ أَکْبَر»! تو بزرگ هستی، وقتی خدا بزرگ است، آمریکا کوچک است. شما سوار هواپیما میشوی بالا میروی، این خیابان 45 متری میشود اندازهی یک طناب سیاه. پایین که هستیم اوه 45 متر عرض خیابان است! بالا که رفتیم این خیابان 45 متری مثل یک طناب سیاه میشود. بالابرویم اصلاً کرهی زمین اندازهی یک پرتقال میشود. همهی شش میلیارد آدم سر یک پرتقال دعوایشان است. هرچه بالاتر برویم، هرچه ایمان ما به خدا بیشتر شود، آمریکا نزد ما کوچکتر است.
آرایش در نماز هست. زن هرچه طلا دارد وقت نماز به خودش آویزان کند، ثواب دارد. مردی که طلا برایش حرام است بهترین عطر را بزند. رنگ در لباس هست، لباس با رنگ سفید ثوابش بیشتر است.
ما بدانیم نماز چیست. نماز هنر خداست، صنعت خداست. صنعت خداست، مهندسی خداست که در چهار، پنج دقیقه، این همه چیز جاسازی کرده است، ورزش در نماز هست، حرکات رکوع و سجود. بهترین وقتی که خون به مغز میرسد وقت سجده است. البته سجده برای این کار نیست. سجده برای قرب به خداست، منتهی اینها هم درونش هست. مثل اینکه شما که صله رحم میروید، عمو و عمه و خاله و دایی را ببینی، شما برای دید و بازدید فامیلی، صله رحم میروید، منتها خوب در راه که میروید غذایت هم هضم میشود. کسی برای هضم غذا خانهی عمه نمیرود. نماز برای خداست، منتها خوب اینها…
ما اینها را جمع کردیم تحت عنوان پیوندهای نماز حق تألیف هم ندارد. هرکس میخواهد چاپ کند، چاپ کند. چون اگر بگوییم: حق تألیف دارد، میگویند: قرائتی میخواهد کتابهای خودش را بفروشد. ما کتابهایمان را هر مؤسسهای غیر اقتصادی خواست چاپ کند، آزاد است چاپ کند. یک تفسیری برای دانشگاه نوشتیم، در یک سال و نیم چهل و سه بار چاپ شد. میلیونها بار تفسیرهای کوچک ما در دانشگاهها چاپ شده و کتاب درسی شده است. یکی از مشکلات ما این است که وقتی میگوییم: حق تألیف محفوظ، قفل میشود. آقا هرکس میخواهد چاپ کند، باز میشود.
چگونه مردم را به نماز دعوت کنیم؟ 1- چراهای نسل نو را جواب بدهیم. ممکن است بلد نباشیم، شماره تلفن یک اسلام شناس را داشته باشیم. هر خانهای شماره تلفن یک اسلام شناس را داشته باشد. یک شبهاتی پیش میآید، شبهه پیش میآید، بچه از مادرش میپرسد مادرش نمیتواند جواب بدهد. از اسلام شناس بپرسد و بگوید. بچههایتان را با مسجد آشنا کنید.
5- خطر ضایع کردن نماز
توجه به خطرات ترک نماز، آدم وقتی از خدا جدا شد، نماز را ضایع کرد «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضاعُوا»، «اضاعوا» یعنی ضایع کردند، «أَضاعُوا الصَّلاهَ» (مریم/59)
دربارهی نماز سه تا تعبیر داریم. هر تعبیری هم یک باری دارد. بعضی روایات داریم، «أَضاعُوا» یعنی نماز را «أَضاعُوا» ضایع کردند، «أَضاعُوا الصَّلاهَ» این آیهی قرآن است که مینویسم. حدیث داریم «اهان بالصلاه» به نماز اهانت کرد. حدیثی داریم «استخف بالصلاه» نماز را سبک شمرد. «استخف بالصلاه»، این در قرآن است، این دو تا در حدیث است. نماز را ضایع میکند. ضایع میکند یعنی چه؟ غلط و غولوط میخواند. طوری نماز میخواند که میگوید که: اَ… «اللَّهُ أَکْبَر»! (خنده حضار) «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم، الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمین، الرَّحْمنِ الرَّحیمِ، … غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّینَ» یک طوری نماز میخواند که اگر با همسایهاش حرف بزند، جوابش را نمیدهد. امام صادق فرمود: بعضی به قدری بد نماز میخوانند که اگر آنطور که با خدا حرف میزنند با همسایهشان حرف بزنند، همسایه جواب نمیدهد. بالاترین نقطهی بدن گفته به خاک مالیده شود، اینجا. هر عضوی هم یک کاری ازش میآید جز پیشانی. ما نفهمیدیم این پیشانی چه کاره است؟ قسمت بالا را گرفته هیچ کاری هم نداره. خدا اینجا را برای سجده گذاشته. نمیگوید: وقتی میخواهی سجده کنی اینجا را به خاک بمال، پاشنهی پایت را به خاک بمال. گفته: بلند ترین نقطهی بدن آن هم روی عزیزترین خاک، خاک کربلا.با آب آلوده وضو نگیر، برای چشم ضرر داشته باشد، وضویت غلط است، آب تمیز. «أَضاعُوا الصَّلاهَ» نماز را ضایع میکنند.
6- آموزش قرائت صحیح نماز
مگر نماز چطوری ضایع میشود؟ غلط میخوانیم. اجازه بدهید باز برای عزیزان بگویم. نماز هفده هجده تا کلمه بیشتر نیست. باقیها مستحب است، میشود نگفت. یا تکراری است. مثل «اللَّهُ أَکْبَر» تکراری است. خود نماز هفده کلمه بیشتر نیست. دو تا را همه ایرانیها درست میگویند. یکی «اللَّهُ أَکْبَر» است همه ایرانیها درست میگویند، یکی «مالِکِ یَوْمِ الدِّین» است. آن 15 تا در 4 تا قالب میرود. چهار تا ستون. ستونی که «ح» جیمی دارد. «ح» جیمی را باید یک خرده سفت گفت. مثل زمستان که دست آدم سرد میشود، آدم هی ها ها ها میکند. این «ح» جیمی را آدم بگوید. «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم» غلط است. «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم»! «قُلْ هُوَ اللَّه اَحَد»، اَحَد غلط است، «ح» جیمی است. «اَحَد»! «وَحْدَهُ لَا شَریکَ لَه»، «وَحْدَهُ»، «ح» جیمی است. «وَحْدَهُ»! «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ»، «مُحَمَّدٍ»، «ح» جیمی است.«ح» جیمی را سفت بگو. کاری دارد؟ این ستون «ح» جیمی. ده تا کلمهها درست شد. یک ستون «صاد» داریم. چهار تا «صاد» در قرآن است. «صاد» هم بوی سوت بدهد. «صِراطَ» ببینید شما نگویید. شما نگویید، که صدا قاطی نشود. ببینید فرق میکند. «اللَّهُ الصَّمَدُ»، «صِراطَ»، «صالحین»، «صَلِّ» چون اگر معنایش را سین بگویی، بگویی: «اللَّهُمَّ صَلِّ» با سین بگویی، یعنی خدایا بکش. معنای بدی دارد. نمیشود گفت: «اللَّهُمَّ صَلِّ» باید گفت: «اللَّهُمَّ صَلِّ». «صَلِّ»، «الصَّمَدُ»، «صِراطَ»، این هم ستون دو.
یک آدم تحصیل کرده دو دقیقه درست میکند. «عین» هم از درون گلو بگوید. «عالِم»، اگر گفتی: «عالِم» یعنی سواد دارد، اما اگر گفتی «آلم» یعنی مرض دارد. (خنده حضار) «اَلَم» با الف، یعنی درد. «آلم» یعنی دردمند، بیمار. «عالم، عالم، آلم، آلم». «إِیَّاکَ نَعْبُد»، «السَّلَامُ عَلَیْکَ» عین است. «السَّلَامُ عَلَیْنَا»، «السَّلَامُ عَلَیْکُمْ»، «وَ أَشْهَدُ أَنْ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ»، «عَبْدُهُ»، «عالم»، «نَعْبُد»، «نَسْتَعینُ»، کاری ندارد، نمازتان را درست کنید. اگر نماز را درست نکنید «أَضاعُوا» نماز را ضایع کردید.
شما یک سرود را میخواهی بخوانی چقدر تمرین میکنی؟ من تعجب میکنم از دخترهایی که وقتی مهمان دارند مینشینند روی تُرُب گل درست میکند. هشت دقیقه وقت میگذارد که این تُرُب را که یک دقیقه زیر دندان است، ولی برای دندان مهمانش، برای زیر دندان مهمانش، یک ربع وقت تلف میکند. برای رابطه با خدا نمازش را درست نمیکند. «استخف» نماز را سبک میشمارد. «واجعل افضل…» بهترین وقت را برای نماز بگذارید. بهترین لباس، بهترین عطر، حلال ترین پول.
7- رابطه نماز با ازدواج و همسرداری
نماز با ازدواج هم رابطه دارد. سه جای نماز، تا آنجا که من پیدا کردم، ممکن است بیشتر باشد. سه جای نماز به زن بند است. یکی اصل نماز، میگوید: اگر کسی ازدواج کند، یک رکعتش هفتاد برابر میشود. چون شما دختر دبیرستانی هستید باید بگویم. اگر مقدماتی پیش آمد برای ازدواج، نگویید: باشد بعد. دختر در راهنمایی و دبیرستانی باید ازدواج کند. این دخترهایی که عقب میاندازند ازدواجشان را اشتباه میکنند. آمار طلاق که زیاد میشود، به خاطر این است که اینها طناب شدند، دو تا طناب دیگر به هم گره نمیخورند. اما دو تا نخ قرقره با هم گره میخورند. دو تا طناب هم که به هم گره بخورند، همچین کنی از هم جدا میشوند. اما نخ قرقره که به هم گره خورد دیگر از هم جدا نمیشود. یکی از عواملی که طلاق زیاد شده، چون سن ازدواج بالا رفته، عروس و داماد عوض نخ، طناب شدند.
عوض شاخه، شاخه باریک پیوند میخورد، تنه درخت دیگر پیوند نمیخورد. میگوید: تو یکی، من هم یکی. فوق لیسانس، فوق لیسانس، دکتر، دکتر، وقتی گفت: تو یکی من هم یکی، اینها هیچ کدام کوتاه نمیآیند. درسمان هم که آموزش و پرورش هست، ولی کدام آموزش، کدام پرورش؟ من یک سؤالی میکنم شما جواب بدهید. دبستانیها احترامشان به معلم بیشتر است یا راهنماییها؟ راهنماییها احترامشان بیشتر است یا دبیرستانیها؟ اینجا چون خودتان دبیرستانی هستید نمیگویید. یعنی ما وقتی آموزش و پرورشمان درست است که هرچه سواد بیشتر می شود، احترامشان به استاد، به پدر و مادر بیشتر شود. «استخف»… این برای ازدواج. اصل ازدواج گفتم یک رکعت را چند برابر میکند؟ هفتاد برابر! البته یک کسی نگوید پس ما دو تا زن بگیریم، که 140 تا شود. (خنده حضار) یک کراوات خوب است، دو تا آدم را خفه میکند.
حالا زن گرفتیم، زن داری در نماز اثر دارد. حدیث داریم زن و شوهری که به هم نیش بزنند، نماز هیچ کدام قبول نیست. اول زن گرفتن، دوم همسر داری، زن و شوهری که به هم نیش بزنند نمازشان قبول نیست.
سوم: خرجی خانم، خرجی خانم را خدا در سجده مردها گذاشته است. به مردها گفته: وقتی سجده میکنید در سجده این دعا را بخوانید، بگویید: «وارزق لی» رزق مرا بده بیاید، «و لعیالی» خرجی خانمم را هم بده بیاید. یعنی در سجدهی مردها میگوید: خانم یادت نرود. «وارزق لی و لعیالی» چند جای نماز به زن برخورده است.
به بچه برخورد میکند. حضرت نماز را سریع خواند، گفتند: یا رسول الله خیلی نماز را تند خواندی؟ فرمود: مگر صدای بچه را نشنیدید؟ مادرش سر نماز بود، بچه از مادر جدا شده بود. حتی اسلام گفته بین بچه حیوان و حیوان نباید جدایی بیاندازی. به مسؤول زکات میگوید: تو که میروی از شتر زکات بگیری، چون شتر زکات دارد، نکند یک شتر را به قصد زکات بگیری و بچهی شتر بدون مادر وِر وِر کند. «لَا یَحُولَ بَیْنَ نَاقَهٍ وَ بَیْنَ فَصِیلِهَا» (بحارالانوار/ج33/ص524) بین ناقهی شتر و بچهاش جدا نیانداز. اسلام اجازه نمیدهد حتی بین حیوانها، بین مادر و فرزند جدایی شود. دین ما این است. حالا اسرائیل بچههای فلسطین را میگیرد و میبرد چند سال از پدر و مادر دور هستند.
چگونه به نماز دعوت کنیم؟ اگر دعوت کننده با اخلاق باشد، اگر دعوت کننده خودش عمل کند. آمد از امام پرسید: چطور بچههایمان را دعوت کنیم؟ گفت: خودت نماز بخوانی، بچهات هم نماز خوان میشود. ما پرسیدیم در ستاد نماز، نماز را از چه کسی یاد گرفتی؟ خانه، مدرسه، مسجد. اکثراً گفتند: نماز را از خانه یاد گرفتیم. گفتیم: در خانه از پدر یا مادر؟ اکثراً گفتند: از مادر. مادر نماز خوان! به خصوص اگر لباس زیبا درست کنیم برای بچه، جوایزی که میخواهیم بدهیم برویم مسجد در راه مسجد کفش بخریم، برویم مسجد در راه مسجد، نمازت را بی غلط خواندی گوشواره میخریم. جوایزمان، عناوینمان، یعنی نماز را باید بند کنیم به یک سری چیزهایی که جاذبه دارد تا نسلمان را «إِنْ شاءَ اللَّه» نمازخوان کنیم. خدایا تو را به حق محمد و آل محمد خود ما را و نسل ما را از بهترین مقیمین نماز قرار بده.
1- لزوم حجاب خانمها در نماز، به خاطر چیست؟
1) دوری از نامحرم
2) ادب در برابر خداوند
3) تسلیم بودن در برابر خدا
2- نماز بر چه کسانی سخت و سنگین نیست؟
1) اهل علم و دانش
2) اهل انفاق و احسان
3) اهل خضوع و خشوع
3- چه چیزی مانع قبولی نماز میشود؟
1) تضییع حقوق مردم
2) آزار دادن همسر
3) هر دو مورد
4- آیه 59 سورهی مریم چه کاری را سرزنش میکند؟
1) بیاحترامی به والدین
2) ضایع کردن نماز
3) ریختن آبروی دیگران
5- بر اساس مطالعات، کدام نهاد در آموزش و اقامه نماز تأثیر بیشتری دارد؟
1) نهاد خانواده
2) نهاد مدرسه
3) نهاد جامعه