موضوع: داستانهای قرآن، داستان حضرت آدم(ع) -1
تاریخ پخش: 72/11/24
بسم الله الرحمن الرحیم
1- خداوند مسئله آفرینش آدم را با فرشته‌‌ها مطرح کرد
در این جلسه می‌‌خواهیم داستان آدم را بگوییم چندبار قسمت‌‌هایی از این قصه در چند جای قرآن آمده اولین جایش به ترتیب قرآن سوره بقره آیه سی درباره آفرینش انسان است.
«وَ إِذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَهِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلیفَهً قالُوا أَ تَجْعَلُ فیها مَنْ یُفْسِدُ فیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَ نُقَدِّسُ لَکَ قالَ إِنِّی أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ» (بقره/30) این آیه می‌‌فرماید که یادت باشد که خداوند به فرشته‌‌ها گفت خداوند هرچه را خواسته خلق کند به هیچ کس نگفته می‌‌خواهم چه کار کنم خودش خلق کرده اما آدم یک وجودی است که وقتی می‌‌خواهد خلق کند مسئله را با فرشته‌‌ها در میان می‌‌گذارد اولش از این آیه مشخص می‌‌شود که آفرینش فرشته‌‌ها قبل از انسان است یعنی اول فرشته‌‌ها بودند بعد آدم می‌‌خواسته بیاید و بعد هم خداوند به فرشته‌‌ها گفته که آدم باشد یا نباشد مشورت نیست طرح مسئله است معلوم می‌‌شود که یک مدیر و رئیس سازمان و وزیر و وکیل حتی رئیس جمهور حتی رهبر حتی پیغمبر حتی خدا، هر کس در هر شرایطی وقتی می‌‌خواهد کاری را بکند با دست اندرکاران کارش را مطرح کند آن‌‌ها اگر نظر مشورتی دارند بگویند اگر هم ابهامی در ذهن‌‌شان است برطرف شود.
دیگر از خداوند بالاتر نداریم خداوند می‌‌خواهد یک کاری بکند با دست اندرکاران با فرشته‌‌ها در میان می‌‌گذارد اراده کردم چیزی را درست کنم به اسم آدم نظرتان چیست.
از این معلوم می‌‌شود که در مدیریت طرح مسئله مهم است نگویند بنده جزو اختیاراتم است خودم تنهایی تصمیم می‌‌گیرم ممکن دیگران چیزی توی ذهن‌‌شان باشد، خداوند مسئله را طرح می‌‌کند. پیداست که انسان یک موجود استثنایی است برای آفریدن او مسئله طرح می‌‌کند.
2- خدا انسان را جانشین قرار می‌‌دهد
خدا به فرشته‌‌ها گفت: «إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلیفَهً» من می‌‌خواهم در زمین یک خلیفه درست بکنم در یک جای دیگر قرآن می‌‌گوید من می‌‌خواهم بشر درست کنم آن جا که می‌‌گوید بشر می‌‌خواهم درست کنم فرشته‌‌ها هیچی نمی‌‌گویند این جا که می‌‌گوید جانشین تعیین کنند فرشته‌‌ها جیغ می‌‌زنند پیداست که سر پست دعواست.
حالا جانشین: خلف یعنی جانشین پس خلف یعنی جانشین خوب البته جانشینی خدا معنایش این نیست که خدا عاجز است افرادی قائم مقام می‌‌گیرند که عاجزند این به خاطر کدام است انسان است یعنی انسان در مقام لیاقت جانشین خدا را دارد از این آیه معلوم می‌‌شود که حیف است گناه بکند چون جانشین خدا و دروغ جانشین خدا و کارهای زشت.
3- سؤال فرشتگان و پاسخ خدا
فرشته‌‌ها گفتند از خیرش بگذر این آدم را نمی‌‌خواهد خلقش کنی «أَ تَجْعَلُ فیها» آیا قرار می‌‌دهی روی زمین می‌‌خواهی انسانی درست کنی که «یُفْسِدُ فیها» فساد می‌‌کند خونریزی می‌‌کند.
این آدم هم فساد می‌‌کند و هم خون می‌‌ریزد، «وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ» ما هستیم ما نُسَبِّحُ می‌‌گوید «وَ نُقَدِّسُ لَکَ» تقدیس می‌‌کنیم عبادت می‌‌کنیم ما برای تو سبحان الله می‌‌گوییم.
خداوند فرمود: «إِنِّی أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ» من یک چیزی توی آدم سراغ دارم که شما خبر ندارید باز از این معلوم می‌‌شود که جانشین دست خداست، یعنی اگر بخواهیم امام را تعیین کنیم امام را با کف و صلوات و هورا نمی‌‌شود تعیین کرد نصب و امام و جانشین بدست خداست.
«إِنِّی جاعِلُکَ لِلنَّاسِ إِماماً» (بقره/124) امامت دست خداست یعنی انتخابات همیشه دست خداست پست‌‌های الهی دست خداست و لذا در حد جمعیت من خیالم راحت است برای این که مرجع کسی که جای حضرت مهدی باید بنشیند اگر آدمی باشد که صلاح نیست جای امام زمان بنشیند خود امام زمان دستش را می‌‌گیرد و بیرونش می‌‌اندازد چون طرف زنده است یک وقت امام زمان نبود می‌‌گفتیم نیست کسی به کسی هر کس رسید بشود امام امام وقتی امام زمان حضور دارد و می‌‌بیند که مسئولیت دین مردم دست یک کسی است اگر نباید این پست را بگیرد و خود امام زمان دستش را می‌‌گیرد و بلند می‌‌کند چون خود امام زمان زنده است و زورش را دارد.
«وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کُلَّها» (بقره/31) خداوند برای این که به ملائکه بفهماند که آخر ملائکه می‌‌گفتند ما تسبیح می‌‌گوییم عبادت می‌‌کنیم به آدم احتیاجی نیست اما تسبیح و عبادت در یک فضای پاک که مهم نیست مهم این است که آدم شهوت داشته باشد و گناه نکند آخر بعضی‌‌ها می‌‌گویند که هدف از روزه این است که انسان رژیم غذایی بگیرد و یک کسی هم می‌‌گوید خیلی خوب اگر هدف این است من شب‌‌ها رژیم غذایی می‌‌گیرم نه هدف رژیم غذایی نیست هدف این است که چشمت باز باشد ببینی و نخوری مثلاً آدمی که لال است و غیبت نکند کر است و غیبت نشنود می‌‌گویند در جوانی پاک بودن شیوه پیغمبری است جوان باشد و پاک باشد و گر پیرمرد و پیرزن مهم نیست که ارزش به این است که انسان در مقابل جاذبه‌‌ها خودش را نگه دارد.
عبادت در فضای آرام مهم نیست توی جبهه معلوم می‌‌شود آن‌‌هایی که رفتند و نرسیدند در مقابل دشمن ایستادند و آن هامهمند بنده روزه گرفتم هنر نکردم در جمهوری اسلام روزه گرفتم آقای ابوترابی مهم است که ده سال اسیر بودند نه سحری درستی و نه افطاری بجایی نه رادیویی نه خودکاری نه تلویزیونی نه پتویی نه لباسی در کتک و فقر و شکنجه آن جا روزه گرفته بود روزه ابوترابی در زمان اسارت و همه آزادگان روزه‌‌ی آن‌‌ها با روزه من فرق می‌‌کند.
نماز جمعه‌‌هایی که در آبادان و خرمشهر شد زیر بمباران با نماز جمعه‌‌هایی که در شهرهای دیگر می‌‌شد فرق می‌‌کند این‌‌ها می‌‌گفتند نحن نسبح ما سبحان الله می‌‌گوییم سبحان الله در آسمان‌‌ها و در جایی که شپهوت و غضب نیست هنر نیست که هنر این است که همه همشاگردی‌‌ها روزه می‌‌خورند و شما روزه نخورید این هنر دارد.
4- خداوند همه اسماء را به آدم آموزش داد
علم یعنی خدا آموزش داد معلم و فیلم و کتاب همه وسیله است اونی که هست روح من است خداوند معلم اصلی است تمام اسماء را یاد داد یعنی تمام حقایق هستی را به او یاد داد از این «کلها» باز می‌‌فهمیم که انسان ظرفیتش ازفرشته‌‌ها بیشتر است چون فرشته‌‌ها نمی‌‌توانند هم اسماء رو یاد بگیرند حتی امام صادق فرمود حتی کوه و دریا و حتی این فرش که زیر پایم است یعنی ریز و درشت مسائل در کل تاریخ هم مسائل را به آدم آموزش داد.
حضرت آدم همه چیز را فرا گرفت با آموزش خداوند «ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلائِکَهِ» (بقره/31) پس آزمایشگاه درست آدم ظرفیت دارد علوم عقلانی را یاد بگیرد اما شما ظرفیت ندارید.
انسان ظرفیتش چه قدر است. انسان ظرفیت دارد البته نه هم افراد انسان کل انسان‌‌ها انسان ظرفیت دارد که همه علوم را یاد بگیرد.
5- برتری انسان بر فرشته
«فَقالَ أَنْبِئُونی بِأَسْماءِ هؤُلاءِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ» (بقره/31) گفت شما خبر بدهید به این معارفی که یاد آدم دادم شما بگویید ببینم اگر شما راست می‌‌گویید و با این آزمایش نشان داد که لیاقت جانشینی خدا مخصوص انسان است و انسان اگر مواظب خودش باشد از فرشته برتر می‌‌شود فرشته بر انسان نازل می‌‌شود اما انسان بر فرشته نازل نمی‌‌شود فرشته به کمک انسان می‌‌آید ولی انسان به کمک فرشته نمی‌‌آید فرشته‌‌ها سؤال داشتند سؤال سؤال اعتراض نیست سؤال استفهامی است.
این جا فرشته‌‌ها زود قضاوت کردند تا خدا گفت می‌‌خواهم جانشین انتخاب کنم جیغ زدند عجله نکنید شاید اون یک ظرفیتی داشت که شما ندارید.
به یکی از پیرمردها که ارادت داشت به یکی از ائمه‌‌ای که کوچولو بودند گفتند تو پیری این بچه است گفتند آخر چه کنم خداود اراده کرده که این که بچه است بفهمد و من نفهمم.
از این آیه معلوم می‌‌شود که اون پست عبادت خالی نمی‌‌خواهد علم هم می‌‌خواهد از این آیه معلوم می‌‌شود که هر کار مهمی را مشورت کنید و سؤالی که می‌‌شود برای رفع ابهام است نه اعتراض «قالُوا سُبْحانَکَ لا عِلْمَ لَنا إِلاَّ ما عَلَّمْتَنا إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلیمُ الْحَکیمُ» (بقره/32) فرشته وقتی دیدند آدم ظرفیت دارد که همه علوم را بگیرد گفتند «سُبْحانَکَ» منزهی تو. هر کجا دسته گل آب دادید بگویید سبحان الله در ورودی تو به سبحان الله است ما خبر نداشتیم که انسان این قدر ظرفیت دارد فقط می‌‌دانستیم که خونریز است حالا انسانی که هنوز ساخته نشده فرشته‌‌ها از کجا می‌‌دانستند که انسان خونریز است.
6- فرشته‌‌ها از کجا می‌‌دانستند انسان خونریز است
بعضی از علما می‌‌گویند که از همین آیه هم می‌‌توان استفاده کرد که قبل از آدم همه انسان‌‌هایی بودند که زندگی می‌‌کردند و این نسل بشر اولین نسل نیست و سابقه داشته است و یا چون خدا گفت روی زمین چون زمین محدود است. پس دعوا پیش می‌‌آید.
مثلاً سر اکسیژن دعوا نیست ولی سر آب و خاک دعواست. توی ذکرهای خدا سبحان الله زیاد است مثلاً کبر زیاد استغفار اما سبح شانزده تا توی قرآن است. اما بچه ام افتاد توی حوض غرق شد سبحان الله سبحان الله آقا روی حوض یک نرده بکش اما از زنم کتک خوردم سبحان الله خوب در انتخاب همسر دقت کن.
خیلی از گرفتاری‌‌هایی که برای ما حاصل می‌‌شود باعثش خودمان هستیم حدیث داریم که اگر نوک انگشتت خورد به یک جایی و خون آمد معلوم شد که یک گناهی کردی.
به همین خاطر است که می‌‌گویند که اگر گناهی شد باران قطع می‌‌شود و زلزله شد نماز آیات بخوانید حوادث به خاطر عملکرد خودمان است.
نگو آقا ما که گناه می‌‌کنیم سیلی می‌‌خوریم فلان کشور فلان منطقه که مردمش این همه گناه می‌‌کنند خیلی خوشند.
7- خداوند به بعضی گناهکاران مهلت می‌‌دهد گناهانشان زیاد شود
قرآن می‌‌گوید آن‌‌ها راهم هلاک می‌‌کنیم اما موعدی دارد یعنی عجله نکنید آخر زمان شاه می‌‌گفتند اگر شاه بد است چرا خدا برنمی داردش بابا جون صبر کن الآن می‌‌گویند جاوید شاه یک زمان هم می‌‌گویند مرگ بر شاه. یعنی بعضی‌‌ها را که فداکاری ندارد خدا گذاشته برای امتحانات ثلث سوم «إِنَّما نُمْلی لَهُمْ لِیَزْدادُوا إِثْماً» (آل عمران/178) بعضی‌‌ها را کارشان نداریم.
اگر دید کسی جنایتکار است ولی خدا کاریش ندارد خدا گذاشته برای روز مشخص.
حدیث داریم که اگر گناه کردید و خدا کاریتان نداشت نگویید خدا ما را دوست‌‌مان داشت یک بحثی داریم در قرآن بنام بحث استدراج می‌‌گوید: «سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَیْثُ لا یَعْلَمُونَ» (اعراف/182) یعنی بعضی‌‌ها که گناه می‌‌کند گذاشتیم برای آخر سر این‌‌ها حساب جاری دارند حساب‌‌شان که سر رفت می‌‌رویم و مهر و موم می‌‌کنیم حساب‌‌شان را.
و لذا سیزده دفعه در قرآن داریم «بَغْتَهً» یعنی یک مرتبه می‌‌گیریم‌شان.
8- انسان استعدادهای خاصی دارد
«قالَ یا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمائِهِمْ فَلَمَّا أَنْبَأَهُمْ بِأَسْمائِهِمْ قالَ أَ لَمْ أَقُلْ لَکُمْ إِنِّی أَعْلَمُ غَیْبَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ أَعْلَمُ ما تُبْدُونَ وَ ما کُنْتُمْ تَکْتُمُونَ» (بقره/33) خداوند به آدم گفت خیلی خوب علوی که داده بودیم به تو عرضه کن وقتی به فرشته‌‌ها اسمائشانرا گفت آن وقت خدا گفت به تو نگفتم من یک چیزهایی می‌‌دانم که شما نمی‌‌دانید شما نگاه می‌‌کنید که خونریز است بله انسان فساد می‌‌کند اما در انسان یک استعدادهایی است.
در این انسان یک پسر سیزده ساله داریم بنام حسین فهمیده برای نجات ایران با نارنجک به زیر تانک می‌‌رود.
در این انسان مادری داریم که یازده تا شهید داد و هم چنان مقاوم است.
نگاه نکن بعضی‌‌ها به خاطر یک چیز جزئی دعوا می‌‌کنند و فحش می‌‌دهند آدم‌‌هایی داریم صبور درسته که یک عده ورق کتاب را پاره می‌‌کنند اما آدم‌‌هایی داریم که شب تا صبح مطالعه می‌‌کنند بعضی‌‌ها بخیلند اما بعضی‌‌ها ایثار می‌‌کنند چرا می‌‌روید روی عیب دست می‌‌گذارید.
همین که خداوند به آدم اسماء را گفت و حضرت آدم به فرشته‌‌ها اسماء و علومی که گفته بود گفت انسان ظرفیتش بی نهایت است. انسان جانشین خداست و حیف است که جانشین خدا از خدا جدا شود.
خدایا تو ما را آفریدی برای این که ما جانشین تو باشیم ولی شیطان ما را گول زد.
«والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»