موضوع: زنان نمونه تاریخ
تاریخ پخش: 31/06/86
بسم الله الرحمن الرحیم
«الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی»
بیننده‌ها در تلویزیون بحث را رمضان 86 می‌بینند. زمان پخش مصادف است با دهم رمضان سالروز رحلت حضرت خدیجه وشهادت آیت الله صدوقی، این عالم بزرگوار از مدرسین بزرگ قم واز بازوان امام وانقلاب، امام جمعه یزد، نماینده حضرت امام در روز دهم شهید شدند. خداوند روحشان را با پیامبر محشور نماید. همچنین شهید محراب آیت الله مدنی، آیت الله دستغیب، آیت الله اشرفی، وآیت الله طباطبایی و همه شهدای محراب وشهدای جبهه وجنگ. قبل از شروع جلسه قرائت حمد برای تمام کسانی که به گردن ما حق دارند داشته باشیم. خدایا ما را نسبت به خون شهدا، انبیا، اوصیا ومراجع تقلید نیاکان ومربیان وخدمات وزحمات آنها خائن قرار ندهد. وپاسدار آن زحمات وخونها قرار بدهد.
بحث راجع به درسهایی از قرآن است وآیه‌ای را انتخاب کردیم که با حضرت خدیجه هم تناسب داشته باشد. در سوره تحریم می‌فرماید: «وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِینَ آمَنُوا اِمْرَأَهَ…» (تحریم/11) زن نمونه الگوی زنان. خوب بعضی از کلمات این آیه از سوره تحریم رابلد هستید به طور مثال، ضرب الله مثلا یعنی خدا مثالی زده ونمونه‌ای برای ما نقل کرده. للذین امنوا یعنی برای مردان وزنان با ایمان.
1- همسر فرعون، الگوی مردان و زنان با ایمان
نمونه‌ای برای مردان وزنان باایمان. نمونه چه کسی است؟ امراه فرعون، همسر فرعون. می‌فرماید همه از همسر فرعون یاد بگیرید یعنی مرد وزن امامشان این خانم است. نمی گوید ضرب الله مثلا للاتی، اگر چنین بود یعنی این زن نمونه زنهاست می‌گوید این زن نمونه زنها ومردهاست یعنی چه زن وچه مرد از این خانم یادبگیرید. خوب مگر همسر فرعون چه کار کرده بود. «إِذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لِی عِنْدَکَ بَیْتًا فِی الْجَنَّهِ» (تحریم/11) این خانم گفت: خدایا من را ببر کنار خودت. «وَنَجِّنِی مِنْ فِرْعَوْنَ» (تحریم/11) من را از فرعون نجات بده نه کاخ، نه باغ، نه طلا، ونه رفاهش را نمی‌خواهم. عملکرد فرعون خوب نیست ومن را از قوم ظالم نجات بده.
درسهایی که از این آیه می‌گیریم:انسان را چه چیزی می‌سازد بعضی‌ها می‌گویند اقتصاد آدم را می‌سازه یعنی اگر می‌خواهید ببینید چطور فکر می‌کنند ببینید سر چه سفره‌ای نشسته، اگر توی کوخ نشسته فکرش کوخی است اما اگر توی کاخ نشسته فکرش هم کاخی است. یعنی تفکر انسان به شکم و اقتصاد است. عده‌ای معتقدند اینطور نیست زن فرعون در کاخ زندگی می‌کرد ولی تفکرش کاخی نبود واین یک اصله. درسهایی که می‌گیریم: 1- انسان می‌تواند بر محیط غالب شود. افراد شل جور دیگری هستند مثلا تا به یک مهمانی می‌روند تحت تاثیر محیط‌اند اگر آنجا مبلمان باشد وقتی برمی گرده خانه زندگی را بهم می‌ریزد و وقتی مرد این رفتار را می‌بیند در خانه بداخلاق می‌شود.
2- قالب پذیری یا قالب شکنی؟
دو جور آدم داریم قالب پذیر وقالب شکن. قالب پذیر کسانی هستند که معتقدند خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو یعنی هر طور که دیگران هستند باشد وقتی همه نشستند خجالت می‌کشد نماز بخواند. اما ما هزاران جوان مثل دختر 12 ساله که پدر ومادرشان مریض هستند یا مسافر هستند ونمی توانند روزه بگیرند اما دختر برای سحر بلند می‌شه وسحری می‌خورد، محیط خانه را عوض می‌کند. یک بار جناب دکتر حداد عادل (که الان رئیس مجلس هستند) درآموزش وپرورش گفته بودند دختر‌ها و پسرها اگر تنهایی در منزل روزه می‌گیرند ماجرای سحری خوردنشون را بنویسند. ممکن است کسی در منزل بخاطر عذر نتواند روزه بگیرد او میخواهد تابع خانواده نباشد. نامه های زیادی رسید ایشان هم انتخاب کردند و یک کتابی نوشت اسم کتاب را هم گذاشتند «سحر خیزان تنها» یعنی کسانی که در خانه تنهایی روزه گرفتند. دنبال این حرکت من فکر کردم ما هم برای نماز همین کار انجام بدهیم برای دختر‌ها وپسر نوشتیم که شیرین ترین نمازی که خواندند برای ما نقل کنند نامه های زیادی آمد شاید چندین گونی یا یک وانت. عده‌ای مدتها این نامه‌ها را خواندند در نامه‌ها چندین نامه بود که خیلی قشنگ بود قابل سناریو شدن، انسان اگر تصمیم داشته باشد اراده بر هر چیزی غالب است. شما زمستانها چکار می‌کنید؟ همه جا هوا سرده اما شما اراده می‌کنید وبا لباس ضخیم در مقابل سرما می‌ایستید جاده‌ها که سر می‌خورند راننده‌ها چه می‌کنند؟ لاستیک یخ شکن می‌بندند. یعنی انسان نمی‌تواند بگوید حالا که سرماست من هم سرما می‌خورم چطور در تابستان نمی‌گوییم خواهی نشوی رسوا با تابستان هماهنگ شو برو وسط خیابان تا خیس عرق شوی. هوا داغ است اما شما خودت را با یک وسیله خنک می‌کنی، هوا که سرده لباس ضخیم می‌پوشید. در مسائل فکری هم همینطور است اگر دیدید کسی از اقوام مثل دختر دایی یا پسر خاله سیگار می‌کشند پس من هم بکشم؟ اصلا قدرت انسان این جا پیدا می‌شود که حر در سپاه یزید بود و حسینی شد این مهم است. زینب کبری در مقابل تمام خفقانی که ایجاد کرده بودند رژیم بنی امیه را رسوا کرد هنر شما این است که با راههای غلط مخالفت کنید.
3- حفظ میراث و سنت های نیکوی گذشتگان
بله، اگر راه درست بود ما قالب پذیر هم هستیم مدام که نباید قالب شکن باشیم. امیرالمومنین به استاندار فرمود که راههای خوب نیاکان را حفظ کن (همین میراث فرهنگی) یک کار خوبی پدران ما کردند ما هم انجام می‌دهیم، پس ماباید کارهای خوب پدرانمان را حفظ کنیم وبپذیریم. یعنی قالب پذیر باشیم باید کارهای بد را چه از پدران وچه خودمان بشکنیم یعنی قالب شکنی. سوال، انسان باید قالب شکن باشد یا قالب پذیر؟ هردو، قالب های خوب را بپذیرد حتی اگر به او بگویند امل یا مرتجع. ایرانی از قدیم حجاب داشته وحجابش هم کامل بوده است با متلک نباید از دور برویم هم باید قالب های خوب رابپذیریم، هم باید قالب های بد را با شهامت بشکنیم. دو آیه بخوانم، فبهداهم اقتده یعنی‌ای پیامبر به پیامبر پیش اقتدا کن یعنی را انبیا را برو. یکی هم قالب شکن باش، آیه قالب شکن، «وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَامًا» (فرقان/ 74) خدایا مرا امام قرا بده یعنی دیگران از ما یاد بگیرند در جبهه می‌گفتند خط شکن من یک راهی را تاسیس کنم ودیگران پشت من بیایند. یک زن یا یک دخترمی توانند امام باشد نه امام معصوم یا رهبر انقلاب یعنی می‌تواند یک راه حقی را برود وهمه اعضای خانواده را تحت تاثیر قرار بدهد. یعنی قالب شکن. درس اول اینکه انسان می‌تواند بر محیط غالب بشود، همسر فرعون به محیط کاخ وباغ وطلا غالب شد.
2- سکوت و خفقان را بشکنیم. همسر فرعون سکوت خفقان را شکست. گاهی هم باید انسان جایی که حرف چرت وپرت می‌شنود باید بگوید حرف شما غلط است ممکن است همه بترسند اما من نمی‌ترسم حرف وراه شما غلط است، حرف شما منطقی نیست گاهی کسی در جایی حرفهایی می‌زند، حالا هر جایی، ولی شما می‌بینید که دارد سلیقه شخصی اش را می‌گوید نباید زیر بار حرفش رفت. مگر اینکه کسی که باسوادتراز شماست بیاید شما 5دقیقه حرف بزنی او هم 5دقیقه جوابت را بدهد ما هم 5دقیقه گوش می‌دهیم هرکدام را تشخیص دادیم می‌پذیریم. اینکه شما سر کلاس یک حرفهایی می‌زنید که یک اسلام شناس نیست که جواب بدهد.
یک خاطره دارم که براتون نقل می‌کنم: اول انقلاب بود سالهای اول-دوم انقلاب یکی از منحرفین در یکی از دبیرستانها جوانها را جمع کرده بودو صحبت می‌کرد تا من وارد شدم گفت حکومت آخوندی خفقان است گفتم بچه‌ها خفقان نیست من نیامدم بگویم ایشان حرف نزند هر چه میخواهد بگوید من می‌خواهم یکی از مستمعین باشم این خفقان است. شما بگید من هم با بچه‌ها حرفهای شما را گوش می‌دهم بچه‌ها چیزی نگوییدهمه حرفهای ایشان را گوش بدهید منتها ساعت بگذارید 10دقیقه ایشان هرچی خواست بگوید بعد که حرفهایش تمام شد بنده هم جواب ایشان را می‌دهم شما دوتا 10 دقیقه گوش کنید بعد هرکدام را که خواستید انتخاب کنید این خفقان است یا آزادی؟ خفقان این است که بروی سر کلاسی که اسلام شناس ندارد ادعای روشنفکری کنی
4- نقش زنان در حمایت از حضرت موسی
«ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا» خدا مثل زده است برای مومنین، همسر فرعون را گفت از این زن یاد بگیرید زن فرعون صبور بود وشهید شد بالاخره فرعون زنش را کشت ولی او دست از مکتبش برنداشت خوب، حامی رهبر بود رهبر زمانش حضرت موسی بود وبا اینکه در کاخ بود حامی حضرت موسی بود. تمام زنهای الگو، حامی رهبر زمان خود بودند. مادر وخواهر حضرت موسی حامی ایشان بودند. حضرت موسی را پنج زن حفظ کرد نقش زن(حالا که به مناسبت رحلت حضرت خدیجه) خیلی مهم است حضرت موسی را پنج زن حفظ کرد مادرش، خواهرش، زن فرعون، همسرش. حامی رهبر زمان خودش بود بلند همت بود. می‌گفت: رب ابن لی عندک… یعنی خدایا من می‌خواهم پهلوی تو باشم گاهی وقتها افراد همتشان کوتاه است بطور مثال می‌گوید خدایا من در کنکور قبول بشوم یعنی آخرین درجه اش قبولی در کنکور است. اینها خوب است اما آخرین هدف نیست دعا می‌کنید دعای بزرگ بکنید. چون ماه رمضان ماه دعاست یک دعا از امیرالمومنین داریم:خدایا آن چه خوبان تاریخ گذشته از تو خواسته‌اند ورفتند و آنچه خوبانی که زنده‌اند واز تو می‌خواهند وآنچه خوبانی که هنوز به دنیا نیامده‌اند وبعد از تو می‌خواهند را به من بده. دعا که می‌کنید برای همه دعا کنیدحتی کسانی که به شما ظلم کرده‌اند از خدا بخواهید که او را ببخشد. دعا که می‌کنید اینطور دعا کنید.
5- نقش خدیجه در حمایت از پیامبر اسلام
خدایا من خودت را می‌خواهم خیلی مهم است این بحث زن فرعون باشد قدری راجع به خدیجه صحبت کنیم. خدیجه که بود؟ خدیجه زنی بود بسیار شریف از فامیل های مهم بود پدر ومادر واجدادش ریشه دار بودند در جزیره العرب بنام آقا و بزرگوار معروف بودند و یکی از چهار زنی که الگوی تاریخ بشریت است. اول کسی که ایمان آورد، زخم زبان می‌شنید تحمل می‌کرد مال کثیری را داد خود خدیجه عاشق پیامبر بود خواستگارهای زیادی داشت قبول نکرد حتی وقتی صحبت ازدواج شد ابولهب متلک گفت گفت یک دختر پول دار که همسر مرد فقیر نمی‌شود آخر پیامبر هم فقیر بود هم یتیم خدیجه مال التجاره می‌فرستادشام یک بار مال التجاره اش را داد پیامبر ایشان رفت و درآمد آورد و بعد به عمویش گفت که نماینده خدیجه بوده رفته واموالش را فروخته و آورده. با عمویش ابوطالب که پدر حضرت علی بود رفت خانه خدیجه که مزد پیامبر را بگیرد خدیجه گفت سود را بدم می‌خواهی چه کار بکنید؟ گفت می‌خواهم دامادش کنم. گفت خودم زنش می‌شوم گفت آخر ایشان هیچ پولی ندارد گفت مهریه اش را هم خودم می‌دهم من کمالاتی در ایشان دیدم. چون خدیجه یکی دو نفر را با ایشان فرستاد (آخر گزینش ما توی پارک است) چند نفر را فرستاد گفت با پیامبر از مکه به شام بروند در سفر آدم همدیگر را بهتر می‌شناسد برو وخصوصیات پیامبر را برای ما بگو. آنها هم خاطراتی از پیامبر نقل کردند که خدیجه عاشق شد خیلی از مردم با خدیجه قهر کردند حتی وقت زایمان حضرت زهرا همه زنها اعتصاب کردند گفتند هیچ کس با خدیجه نباشد تا تنها بماند تا غربت بکشدش. مقاومت کرد وقتی زن پیامبر شد (بعضی زنها وقتی پول دارند یا با کمالات هستند وبه روی خودشان نمی‌آورند بعضی منت می‌گذارند) تمام اسناد را آورد گفت یارسول الله تمام اموال من مال تو خودم هم کنیزت فقط روز قیامت من را شفاعت کن. وقتی هم خدیجه دهم ماه رمضان از دنیا رفت هیچ نداشت به حضرت گفت می‌خواهم عبایی که دوشت بوددر زمان نازل شدن جبرئیل را به عنوان کفن من قرار بدی. آن قدر مقام داشت که بعد از برگشتن پیامبر از معراج جبرئیل می‌فرمود سلام من را به خدیجه برسان خدا به خدیجه سلام می‌رساند. خدیجه کسی است که امامان به او افتخار می‌کردند امام زین العابدین در مسجد شام فرمود «اناابن الخدیجه الکبری». امام زمان افتخار می‌کند به خدیجه امامان به ایشان افتخار می‌کنند. ما که به امام حسین سلام می‌دهیم می‌گوییم «السلام علیک یا اباعبدالله وابن خدیجه الکبری». حسین جان مادربزرگت خدیجه بوده است. پول گولش نزد خواستگارهای متعدد گولش نزد اینکه من در خانواده شریفی هستم پیامبر یتیم و گمنام است گولش نزد. اینها درس است تاریخ نیست. چقدر دخترانی داریم که اینطور می‌توانند زندگی کنند آن وقت چقدر مال برکت داشت بخشی از پیشرفت اسلام بخاطر اموال خدیخه بود یک زمان همه مشرکین پیغمبر را در محاصره گذاشتند و گفتند کسی به اینها نه چیزی بفروشد نه چیزی از اینها بخرد. در محاصره اقتصادی اموال خدیجه بود که مدتهای طولانی مسلمانان را اداره می‌کرد یک بار سنگ زده بودند به صورت پیغمبر از صورت ایشان خون می‌آمد چنان جای خونها را می‌بوسید وچنان به ایشان دلداری می‌داد. اول کسی که به پیغمبر ایمان آورد در بین زنها خدیجه بود تنها می‌ایستاد واقتدا می‌کرد نماز جماعت سه نفری علی ابن ابیطالب، خدیجه وپیامبر هم پیش نماز.
6- جایگاه حضرت خدیجه در میان همسران پیامبر
دائما پیامبر از خدیجه یاد می‌کردند وگاهی برای خدیجه گریه می‌کرد. عایشه می‌گوید هر وقت می‌خواستیم خودمان را پهلوی پیامبر محبوب کنیم از خدیجه تعریف می‌کردیم یک روز عایشه گفت:خیلی از پیامبر یاد می‌کنید ما که از او بهتر هستیم. پیامبر گفت تو از او بهتری؟ هیچ کس به درجه خدیجه نمی‌رسد زمانی به من ایمان آورد که همه شما کافر بودید زمانی به من یاری کرد که همه علیه من اعتصاب کرده بودند یک روز پیر زنی آمد خانه پیغمبر، پیامبر به او خیلی احترام کردند مردم گفتند یا رسول الله چه کسی بود فرمود از دوستان خدیجه بود. شب عروسی حضرت زهرا(س) پیامبر فرمود همه بروید بیرون همه رفتند جز یک خانم که نمی‌رفت پیامبر فرمود همه خانم همه بروند بیرون گفت اجازه بدهید من باشم گفت نه همه بروند بیرون گفت من مامورم که باشم گفت از جانب چه کسی ماموری گفت وقتی خدیجه می‌خواست از دنیا برود به من گفت شب عروسی فاطمه مادرندارد آن شب تو در خانه زهرا باش وصیت خدیجه است که شب عروسی من فاطمه را تنها نگذارم گفت خوب اگر وصیت خدیجه است باش. البته خدیجه برنده شد مال کثیری را داد کوثر گرفت. خدا جبار است در نماز عید می‌خوانیم واهل الجود والجبروت. جبران می‌کند اگر زنی مالش را داد خدا جبران می‌کند پسر هم همینطور است یک پسری ممکن است یک عیبی از همسرش ببیند. من جوانی سراغ دارم که بعد از عقد متوجه شد خانمش یک مشکلی دارد آمد و من گفتم چیزی نگو خداجبران می‌کند مربیان ومعلمان واساتید دانشگاه، بهترین نمونه تربیت، نشان دادن الگوست مدام نگویید باید باشید باید نباشید باید نباید.. اینها قانون است مهندسین علمشون در سر وکتابهایشان است اما وقتی می‌خواهند یک کاری را انجام بدهند اول یک ماکت درست می‌کنند می‌گویند این چیزی است که می‌خواهیم بسازیم.
خدایا صلوات خودت را بر خدیجه کبری نازل فرما. خدایا ایمان کامل، عقل قوی، علم مفید، عمر بابرکت، عزت دنیا وآخرت، حسن عاقبت، به همه ما مرحمت بفرما.